Yogya
Peter Breedveld
Beste mensen, ik ga er niet omheen draaien: Yogyakarta is een armoedige en ontzettend smerige rotzooi. Vervallen gebouwen – sommige met onmiskenbaar Nederlandse trapgevels – met een miljard mensen ervoor die hun armetierige handeltje aan de man proberen te brengen, vooral voedsel en textiel. Restaurants in Yogya bestaan uit een kleed of een groot stuk karton op de stoep waarop mensen in kleermakerszit de kip met rijst eten die boven een houtskoolvuur wordt bereid. De rijke Indonesiërs eten in de Pizza Hut. De toeristen in hun hotel.
De uitbaters van al die geïmprovideerde warungs zitten daar met hun hele gezin. Inclusief peuters, die ‘s avonds laat in een hoekje op straat te slapen worden gelegd. Daarlangs raast het verkeer, dat een hoge mate van doodsverachting van de deelnemers vergt. In ieder geval laat niemand zich iets gelegen liggen aan de verkeersregels. Een zebrapad betekent hier niks – hoogstens dat je een makkelijker doelwit bent. Indiana Jones zou hier nog moeite hebben zonder kleerscheuren over te steken. Hét vervoersmiddel is in Yogya de brommer, waar vader, met moeder achterop en één of twee koters tussen hem en het stuur, probeert niet door bussen en taxi’s geraakt te worden. Er schijnen hier ontzettend veel vreselijke ongelukken te gebeuren en ik hoop niet getuige te hoeven zijn van zo’n bloedbad.
De twee hoofdattracties van Yogya hebben we vandaag gezien: het vroeg-negende-eeuwse boeddhistische heiligdom de Borobudur en het laat-negende-eeuwse hindoeïstische tempelcomplex Prambanan. Het was een levenslange wens om beide monumenten eens met eigen ogen te zien en ik ben niet teleurgesteld. Ik ga niet proberen de pracht en de grootsheid van beide te beschrijven – ik zou alleen maar vervallen in clichés. Ik zeg alleen dat áls u de kans krijgt, u de beide heiligdommen beslist moet gaan zien.
We hebben ook al een paar leuke souvenirs gekocht: handtasjes, gemaakt van kokosnoten. Ik meende de prijs heel behoorlijk naar beneden te hebben gekregen, dankzij mijn geweldige afdingtalent, van 225.000 naar 150.000 rupiah. Dat is ongeveer vijf euro per handtasje. Schandalig laag, vond ikzelf. Eigenlijk wilde ik helemaal niet afdingen en ik schaamde me een beetje – decadente westerling die een arme, bikkelende vrouw geld aftroggelt – maar toen we vijf meter van de souvenirstal waren verwijderd, hoorde ik haar uitzinnig, echt overdreven juichen, alsof ze de loterij gewonnen had, en toen voelde ik me nogal een sufferd.
Afdingen hoeft niet eens, weet ik nu. Je vraagt iemand wat een artikel kost, en hij of zij noemt een prijs. Die is een lachertje voor Nederlandse begrippen, maar in Indonesië kun je daar een week met je hele gezin van leven, als het geen maand is. Dan loop je weg en nog voordat je de straat uit bent, heeft de verkoper, die zijn stalletje heeft achtergelaten en helemaal met je is meegelopen, zijn prijs verlaagd tot een kwart van het oorspronkelijke bedrag. Dát is wat het artikel waard is.
Gaat u in de reactieruimte hieronder maar lekker los over hoe onethisch en gewetenloos ik ben, zolang u zelf kleren draagt die onder erbarmelijke omstandigheden door Aziatische kinderen voor een hongerloontje in elkaar zijn gezet, lach ik om uw verwijten.
Ik had nog veel meer willen schrijven, over de beste uitvinding sinds de verdoving bij de tandarts die business-class reizen is, over de toeristen die bijna allemaal Nederlands zijn, over hun verwende, lawaaiige en strontvervelende kutblagen, over de extreem lieve en beleefde Indonesiërs, over de dingen die je mensen hier ziet doen, bijvoorbeeld in een boom in het park klimmen om één of andere vrucht te plukken, waarvoor je in Nederland zonder meer een enorme boete zou krijgen, waardoor je beseft hoe onvrij Nederlanders eigenlijk zijn, maar zo is het voor vandaag wel weer genoeg.
Morgen vertrekken we naar Bali, een dag eerder dan aanvankelijk gepland. De foto’s hieronder zijn van Hassnae.
Peter Breedveld, Reizen, 26.07.2010 @ 12:10
16 Reacties
op 26 07 2010 at 13:15 schreef Snebbert:
Mooie foto’s maar ik had ook graag foto’s gezien van dat ‘andere’ Indonesië(b.v. die vervallen trapgevelhuisjes). Het commerciële Bali zal je vast goed doen.
op 26 07 2010 at 14:24 schreef Percy Zuiverloon:
De Hollanders zijn in al die jaren niet goed geweest voor dit volk.
op 26 07 2010 at 14:49 schreef vander F:
@Percy,
gek genoeg hoorde ik van Indonesiërs gemengde reacties, ja, ze zijn blij met hun onafhankelijkheid, en nee, niet alles is er beter op geworden.
Maar goed, ik heb nog 2 leuke overhemden gekocht in Yogja, omgerekend zo’n 50 eurocent per stuk,
ik draag ze nog, als het warm is.
En dan te bedenken dat ik ze in 1992 gekocht heb,
kun je nagaan, wat een kwaliteitsproducten.
Wel een beetje last van inflatie daar,
een goeie 1000 Rupiah was toen geloof ik ongeveer 1 gulden.
De hotels heb ik daar niet bezocht, ik zat in zo’n pensionnetje in een steegje met een lange naam,
Jalan Josroshriwijajan of zoiets.
Tja, klagende toeristen had je toen ook, in hun aircondtioned hotels, hun vliegtuigen en luxe bussen blind scheurend door het verstilde landschap, mopperend op het eten en het klimaat.
Ik vond Yogja destijds juist vrij relaxed, meer een provincieplaats met veel studenten en zo,
lekker en goedkoop eten in de Warungs langs de weg, bij het spoor zat een goeie tent, zelf een flesje gin mee, onder de tafel mixen met een colaatje, tot diep in de nacht doorgaan.
Maar misschien heeft de bevolking zich daar onderhand verdubbeld en is dat provinciale er een beetje af.
Ik heb Bali destijds maar overgeslagen aangezien de hele toeristen meute ofwel op weg was naar Bali dan wel er juist van terugkeerde.
op 26 07 2010 at 16:03 schreef de Haas:
He, eindelijk kan ook ik eens zeggen: been there. Een jaar na de aanslag op Bali, waar ik na een week als een speer weg ben gegaan: 6 x minder toeristen, 6 x meer aandacht….. En een vreselijke rugpijn, waarschijnlijk opgelopen in een massagesalon waar ze minder kundig waren dan verwacht in voetreflexologie. Hoewel, nu ik eraan terugdenk: dat gebeurde op Java. Ik kon me niet aan de indruk onttrekken, dat het bewust gebeurde: ik werd vreselijk in mijn voeten geknepen, en moest op de tanden bijten om vooral de indruk te geven dat ik er geen last van had.
We sliepen zelfs in een soort bungalowpark, met uitzicht op de Prambanan. En wat betreft dat klimmen in bomen, en de sneer naar de nederlandse regel/wetgeving: diezelfde nonchalance betreffende regels, of het ontbreken van regels, zorgt dus ook voor de bloederige ongelukken waar jij (terecht) liever geen getuige van bent.
Laatstens: inderdaad buitengewoon vriendelijke mensen, maar ook opportuun en corrupt. Maar goed, dat zal ongetwijfeld ook met de omstandigheden te maken hebben (overleven).
Gerhard
op 26 07 2010 at 23:23 schreef vander F:
@de Haas,
In Jakarta had ik m’n hotelbaas gevraagd een taxi te regelen naar Tanjung Priok, de haven, om de veerboot te pakken naar Medan.
Afijn, aardige prijs geregeld en ik instappen en gaan.
Worden we a enkele kilometers aangehouden door de poltitie, hup naar de kant gedirigeerd en de chauffeur ineens in paniek, zweten, beven.
Hij zet de auto aan de kant en vraagt of ik 10.000 Rupiah’s heb.
Op de een of andere manier voelde ik me acuut verbonden met die mij onbekende chauffeur, bedacht dat hij in de problemen zat, geen vergunning of zo, en had geld nodig om Da Police om te kopen.
Ik wist rap het geld tevoorschijn te trekken wat hij tussen z’n rijbewijs en papieren stopte alvorens het te overhandigen aan een politieus kijkende agent.
Afijn, de agent pakt het geld en gooit het blaffend door het openstaande raam weer binnen.
Faut.
Wij beiden uit de auto gehaald, een agent gaat op de weg staan en blokkeert zo ongeveer een aanstormende taxi de doorgang.
Taxi stopt, ik wordt gesommeerd m’n spullen uit de ene taxi te pakken en wordt zo ongeveer de andere taxi ingeduwd.
Terwijl ik wegrijd zie ik hoe de kennis van die aardige hotel meneer een politieauto wordt ingeduwd.
Later lees ik in de krant dat men een actie tegen snorders en ander vergunningsloos tuigh had opgezet, de week er na was er een of ander groot-internationaal-politiek-iets-van-belang,
dus Jakarta moest er smetteloos bij liggen.
En niemand die durft te klagen.
op 27 07 2010 at 01:17 schreef Prof. Drs. G.B.J. VanFrikschoten:
Mooi verslag, peter. Zo ken ik Yogya ook. Je schrijft er niet over dus het zou kunnen dat je het paleis van de Sultan niet hebt bezocht. Daar springen je pas de tranen in de ogen. Het is een complex van steeds dezelfde compartimenten achter elkaar en des te verder je naar achteren gaat, des te vervallener en eenvoudiger het wordt. Maar de hoofdprijs hangt al aan de muren in het voorste deel wat voor toeristen is bedoeld. Historische olieverfschilderijen van notabelen waar de cicaks overheen rennen en waar het weer in zit. Onbeschermd in de tropenlucht hun ondergang tegemoet.
Beter is dat allemaal maar over te slaan en meteen helemaal door, tot voorbij de lege stallen, te lopen naar de achteruitgang. Daar is een steegje waar ze in een werkplaatsje de meest prachtige batiks maken en verkopen.
En die T-shirts van van der F zijn zeker gekocht in Jl. Malioboro. De meest prachtige zeefdrukken er op maar het shirt zelf is altijd van kunststof. Het ademt niet, ze kriebelen en je zweet je er kapot in. Veel van wat je ziet in Indonesië is “rommel rommel” of als vervallen aan te merken maar vergeet niet dat het hete en vochtige klimaat een beul is die dag in dag uit aan het slopen is. Vocht, de zon, dieren en planten: het is een voortdurend gevecht. Als je in Yogya 3 maanden je huis onbeheerd achterlaat is het bij thuiskomst weer jungle.
op 27 07 2010 at 01:36 schreef Prof. Drs. G.B.J. VanFrikschoten:
En met die vriendelijkheid valt het ook wel mee. Dat lachen is meer een mix van kinderlijkheid en zich geen houding weten te geven. Ook wel genaamd “Javaanse politesse” of wel: conflict vermijden tegen wil en dank. En dat heeft een vat vol frustratie als tijdbom paraat. Want als het je al eens lukt er eentje echt kwaad te krijgen dan berg je maar!
Maar ik had al eerder gezegd: gooi je westerse referentie kader overboord. Want bijvoorbeeld die straatverkopers langs de kant van de weg zijn niet straatarm. Dat zijn juist degenen die het gered hebben en een handeltje konden beginnen. Daarbij betalen ze ook nog aan de corrupte politie want officieel moet je een vergunning hebben.
op 27 07 2010 at 01:43 schreef Prof. Drs. G.B.J. VanFrikschoten:
TIP! Langs Kuta Beach kan je een motorrijbewijs kopen bij de politiepost aldaar. Heel erg aardige mensen in die post, maar wat wil je, aan het strand op Bali! Man, wat een baan!
op 27 07 2010 at 03:09 schreef vander F:
@Frik,
reken maar dat het kunststof is,
en volgens mij gekocht in straat parallel aan Malioboro, rechts, als je van het station richting paleis gaat.
Overigens was de hoerenbuurt in de steegjes bij het spoor ook een ervaring op zich,
zo’n kruidenmeneer met een kar vol potente en kruidige drankjes, ik heb daar een aantal spannend smakende kruidenbitters achterovergeslagen, en de giebelende dames wat vriendelijk toegewuifd.
Dus hoe potent die drankjes nu werkelijk waren heb ik niet uit kunnen proberen maar ik kan me wel een lichte buzZz herinneren.
op 27 07 2010 at 07:27 schreef Mas Rob:
Ik raad iedereen aan om, wanneer je toch in de buurt bent, naar Solo te gaan. Het is de leukere versie van Yogya: geen toeristische rommel ala Jl. Malioboro en geen verkeersopstoppingen, goed eten en de kratons (2!) zijn interessanter en beter onderhouden dan die van Yogya.
op 27 07 2010 at 09:14 schreef Geert:
Mooie foto’s, doen me denken aan Ankor Wat in Cambodia.
op 27 07 2010 at 13:01 schreef hj:
Gaat u in de reactieruimte hieronder maar lekker los over hoe onethisch en gewetenloos ik ben, zolang u zelf kleren draagt die onder erbarmelijke omstandigheden door Aziatische kinderen voor een hongerloontje in elkaar zijn gezet, lach ik om uw verwijten.
Voel je je stiekem toch een beetje schuldig of is er een andere reden waarom je het nodig vond dit stukje toe te voegen? ;p
op 27 07 2010 at 18:42 schreef Sebas:
Een ‘onethisch’ of ‘gewetenloos’stukje?
Nee hoor. Wèl getuigt het reisverslag opnieuw van een typisch Nederlandse kruideniers mentaliteit door het gezeur over de vraag of er voor wat souveniertjes aan de lokale armoedzaaiers niet een paar cent teveel is betaald.
Overigens was het lot mij gunstig gezind toen ik zelf in mei 2006 net op tijd in Java het epicentrum van de aardbeving die even aan meer dan 6000 mensen het leven kostte, had verlaten.
op 27 07 2010 at 18:57 schreef Peter:
Duurde nog lang, voordat iemand weer met het typisch Nederlandse ’typisch Nederlands’-verwijt zou komen aankakken. Gelukkig is Sebas verpletterend in orde, door haastig Java te verlaten op het moment dat hij daar de handen uit de mouwen had kunnen steken om mensen in nood te helpen.
op 28 07 2010 at 02:05 schreef MNb (man):
Dat haastig verlaten als je de handen uit de mouwen kunt steken, is dat nou typisch Nederlands?
op 28 07 2010 at 13:48 schreef sabaroth:
yup
RSS