Xenofobie in tijden van corona
Jasper Mekkes
Scène uit Terrible Ghost Cat of Okazaki (Kato Bin, 1954)
Zoals zo vaak in crisistijd zien we ook nu bij mensen met wat minder interesse in objectieve waarheid dat de xenofobie wat sneller met ze aan de haal gaat. Daardoor wilde een meerderheid van politici bijvoorbeeld liever ‘samen’ heel efficiënt grote hoeveelheden van het nieuwe en dure medicijn remdesivir kopen dan toegeven dat dit medicijn volgens een Chinees onderzoek (en de WHO) geen effect heeft – en het al bestaande en spotgoedkope chloroquine wel (of toch niet?).
Dat de beste wetenschapper ter wereld op het gebied van infectieziekten, professor Didier Raoult, tevens Franse dokter met lange haren, zei dat de resultaten van de behandeling van zijn eigen patiënten in zijn eigen ziekenhuis in Marseille volgens hem aantoonden dat chloroquine wel werkt, hielp zeg maar niet echt mee bij de blinde keuze voor remdesivir.
Raoult wil dan ook mensen beter maken voordat ze op de ic belanden; met lage doses van een al bestaand, goedkoop, en – volgens hem – werkend medicijn.
Big Pharma
Maar preventie is een slecht verdienmodel. Of om Raoult te parafraseren: de medicijn-handel leeft van creatieve farmaceuten – maar sterft van creatieve artsen. Een schaarste aan werkzame middelen zorgt voor hoge winsten voor de aandeelhouders van Big Pharma. Iedere chemische innovatie moet zo snel mogelijk worden vervangen door een nieuwe; want dat is goed voor de omzet.
De farmaceutische industrie wil een grote vraag en een beperkt aanbod; dus niet teveel goedkope werkzame medicijnen. Een goede arts daarentegen wil een kleine vraag naar medicijnen, want die heeft, als het goed is dan, een focus op preventie. En hij wil juist een gevarieerd aanbod aan werkzame middelen, van psychische hulp bij gedragsverandering en nutricijnen tot de meer kunstmatige chemische middelen. Oftewel: een goede arts wil zijn eigen creativiteit en integraal denken, in plaats van de binaire, op winst gerichte ‘creativiteit’ van de medicijnindustrie. Want dat integrale denken is nodig om de patiënt – en niet de aandeelhouder – zo snel mogelijk beter te krijgen, en niet pas als die op de ic is beland.
Een medicijn of vaccin tegen corona, hoe welkom ook, verwachten artsen als Raoult overigens niet echt. De afgelopen twintig jaar zijn er nauwelijks nieuwe significant aantoonbaar werkende stoffen en vaccins geproduceerd – en de handel in medicijnen was nog nooit zo rendabel als in die afgelopen twintig jaar.
Wil tot waarheid
Het is het verschil tussen efficiëntie, kwantiteit en macht van de chaotische kudde, die ad hoc telkens weer op basis van nieuwe externe factoren haar richting bepaalt, tegenover het effect en de invloed van wijsheid, ervaring, randvoorwaarden en doelen van de creatieve, integraal denkende expert. Of, korter samengevat op basis van het geval remdesivir: het is het verschil tussen boreale koelte en mediterraanse warmte. Niet de vraag of je gelijk krijgt, of de vraag of je er zelf beter van wordt, maar de vraag of je gelijk hebt en je patiënten er beter van worden is belangrijk. De stoïcijnse wil tot waarheid van Raoult leidt tot naastenliefde in plaats van egoïsme.
En wij noorderlingen kunnen nog veel meer leren van onze mediterrane vrienden. Liberale politici hebben desondanks nogal eens de neiging te brullen dat het zuiden van Europa zou moeten ‘hervormen’, omdat Zuid-Europa ‘een blok aan ons been’ zou zijn. De gemiddelde liberaal moet zich daarbij inhouden om niet gewoon te zeggen dat ‘spaghetti-vreters lui’ zijn.
Het probleem met deze roep om hervorming is dat het een ongezonde vorm van xenofobie is, doordat het de valse suggestie wekt dat het doel van die hervorming logica en verbetering zou zijn, terwijl de roep om hervorming van Zuid-Europese economieën in werkelijkheid een manier is om zonder verkiezingen en via het verdrag van Maastricht een achterhaalde liberale ideologie op te dringen aan soevereine landen en burgers, die echter al een eigen cultuur hebben. Een mediterraanse cultuur in dit geval; met inmiddels in het noorden steeds zeldzamer wordende kenmerken als rechtvaardigheid, loyaliteit, moed, eergevoel, waardigheid, zelfrespect, trots en bescheidenheid.
Geld kwijtgeraakt
Het (pro-Europese) onderzoeksinstituut Centrum für Europäische Politik (CEP) heeft in 2019 dan ook berekend dat Zuid-Europese landen door de invoering van de euro tussen 1999 en 2017 honderden miljarden euro’s zijn kwijtgeraakt, onder meer aan massaproducenten van efficiënter geproduceerde producten van mindere kwaliteit. Producten waartegen geen barrières meer opgeworpen konden worden, doordat Zuid-Europese landen met de komst van de euro hun ten opzichte van Noord-Europese valuta overgewaardeerde munten niet meer konden afwaarderen.
Concreet verloor Spanje hierdoor van 1999 tot 2017 € 224 miljard, België € 69 miljard, Portugal € 424 miljard, Frankrijk € 3591 miljard en Italië zelfs € 4325 miljard.
Landen als Nederland en Duitsland hebben in diezelfde periode juist veel verdiend aan de euro. Nederland ging er € 346 miljard op vooruit en Duitsland zelfs € 1893 miljard.
Dus welke hervorming (en van welke cultuur) is hier eigenlijk nodig?
Lage prijzen
De kansen voor verbetering van de Noord-Europese cultuur lijken me overigens klein. Koude boreale efficiëntie en kwantiteit kunnen immers nog steeds veel makkelijker worden uitgedrukt in geld dan warme mediterrane effectiviteit, kwaliteit, ervaring en creativiteit. Die laatsten vereisen doelen en randvoorwaarden, oftewel controle en sturing, terwijl efficiëntie en kwantiteit slechts lage prijzen en een hoge productie nodig hebben.
Onder het mom van ‘hervorming’ wordt zonder democratische legitimatie op hoge toon geeist dat Zuid-Europese culturen zichzelf nog verder misvormen, naar het spiegelbeeld van de door het liberale dogma gehersenspoelde Noord-Europese politici. Zo wordt bijvoorbeeld ook in corona-tijd overal in Zuid-Europa koortsachtig doorgewerkt aan het verhogen van de pensioenleeftijd, terwijl ook in Zuid-Europa steeds meer mensen werken in slopende banen die vooral efficiëntie en kwantiteit nastreven. Diezelfde mensen zien in hun omgeving ondertussen overal mensen te vroeg sterven aan corona.
In werkelijkheid hebben we het hier dan ook niet over een roep om hervorming, maar over een xenofobe roep om totalitarisme.
Een zorgelijke ontwikkeling in deze tijd van een weer op de loer liggende avondklok.
Jasper Mekkes is ingenieur en vooruitgangsfilosoof en heeft net een boek gepubliceerd: Wil tot Waarheid; een materialistische ontologie van de mens en zijn natuur.
Jasper Mekkes, 19.10.2020 @ 10:08
RSS