Witteboordencriminaliteit
Thomas Colignatus
Illustratie: Norman Lindsay
Bij alle manoeuvres van onze leiders van land en EU omtrent de banken blijft het verbazen dat er nog weinig onderzoek wordt gedaan naar fraude en misleiding.
Minister Wouter Bos maakte er geen hoofdzaak van en diens opvolger Jan Kees de Jager heeft ook nog geen reputatie opgebouwd als (flauw) een echte jager op bankiers die zich oneigenlijk hebben zitten verrijken. Rijkman Groenink zit nog steeds in zijn villa te kijken naar de miljoenen die hij denkelijk ten onrechte aan het debacle heeft overgehouden. Wie is het aan het uitzoeken, wanneer is daar de klop op de deur?
Bij een uitzending van Maybrit Illner op ZDF zat een zaakwaarnemer van de banken, Michael Kemmer, die met een stalen gezicht (als, weer flauw, Boele Staal) beweerde dat inderdaad 2008 een bankencrisis was maar dat het nu om een landencrisis ging. Hierbij veegde hij onder de tafel dat de landen in crisis zijn gekomen doordat zij de banken hebben geholpen. Kemmer is met andere woorden een beroepsleugenaar die met zijn verdraaien van feiten en gelobby probeert een nette en zakelijke discussie te frustreren. U mag eens raden wie zijn salaris in feite betaalt: inderdaad, de belastingbetaler die de banken overeind houdt.
De EU als geheel zit nog steeds als een konijntje te kijken in de felle koplampen van de Amerikanen, die met hun deregulering een financieel kaartenhuis hebben geschapen, en die hun leugenachtige Irakoorlog deels gefinancierd hebben door Europa frauduleuze papieren te verkopen. Ondanks zijn beloften heeft Barack Obama nog nauwelijks iets gedaan om de schuldigen te pakken, maar er is geen EU-leider die hem ronduit zegt dat de financiële producten uit de USA niet langer te vertrouwen zijn wanneer daar geen orde op zaken wordt gesteld.
Een probleem is dat spraakmakende economen meestal bang zijn om over fraude te spreken. Het is een moeilijk onderwerp. Het juridisch verschil tussen “oneigenlijk gebruik” en “misbruik” is vooral door rechters te bepalen. Voordat iemand veroordeeld is het alleen “oneigenlijk” (“verdachte”) en pas bij een daadwerkelijke veroordeling mag je van “misbruik” (“moordenaar”) spreken. Voor economen is het veel gemakkelijker om dan maar over iets anders te beginnen. Aan zulke economen heb je dus weinig wanneer het crisis wordt. Ik spreek altijd netjes over “censuur door de directie van het CPB” maar wellicht wordt het ooit “valsheid in geschrifte” en moet men in de gevangenis. Erover spreken lijkt me in ieder geval beter dan erover zwijgen.
James Galbraith, zoon van John Kenneth Galbraith, is verbonden aan de Universiteit van Texas en stelt de blindheid en het falen van zulke economen aan de kaak. In een lezenswaardig artikel uit alweer 2009 herinnert hij eraan dat volgens een analyse van Hyman Minski het ontstaan van fraude eigenlijk een standaard effect is. Geen enkele analyse is compleet zonder zich daarvan rekenschap te geven. In dit verband mag William Black als een echte held gezien worden. Zie eventueel ook dit artikel in de Huffington Post en ook het recente interview naar aanleiding van de Occupy-beweging. Bij het Savings & Loan-schandaal van 1980/90 lukte het wel om frauderende bankdirecteuren achter de tralies te krijgen, maar anno 2011 is er nog nauwelijks iemand bij het Openbaar Ministerie aangemeld. Waarom? Volgens Black omdat hoofdfiguren als Ben Bernanke and Timothy Geithner boter op hun hoofd hebben, teveel deel uitmaken van het “old boys network”, en zich, als standaard economen, misschien zelfs niet kunnen voorstellen dat er bij deze crisis ook bij bankdirecteuren fraude een rol speelde. Barack Obama blijft een hoogleraar staatsrecht die voor economische vragen op deze hoofdfiguren steunt. Ja, ik heb er in 2009 ook voor gewaarschuwd.
En waarom houdt Europa geen grote schoonmaak? Het vroegere gemeentekrediet in België moest als Dexia opgestoten worden in de vaart der volkeren, en de bestuurders moesten bijpassende inkomens krijgen, zie bijv. het inkomen van oud-premier Dehaene. Wat is hier het werkelijke verhaal? En bij banken die “too big to fail” zijn: hoever is Europa met het opknippen in kleine stukken, met flinke onderlinge concurrentie waardoor de salarissen binnen de perken blijven? Voorzeker mensen als Wouter Bos en Jan Kees de Jager en Ronald Plasterk hebben belangrijkere zaken aan hun hoofd dan hier aandacht aan besteden.
Zie bijvoorbeeld de Tien Punten van Plasterk. Zij tonen geen benul van het belang van het terugdringen van de wanpraktijken in de financiële wereld. Ook wil hij in navolging van Rutte en Jan Kees de Jager “een Eurocomissaris aan wie de lidstaten de bevoegdheden overdragen om een streng toezicht tehouden op tekorten en schulden bij Eurolanden”. Dus, een zwakke EU functionaris zou slagen waar de huidige zeer machtige nationale ministers van Financiën tot nu toe falen? Niet alleen Rutte snapt het niet maar ook Plasterk niet, en hij voert bovendien geen oppositie.
Thomas Cool is econometrist en voorzitter van het Sociaal Liberaal Forum. Hij gebruikt de naam Colignatus voor wetenschappelijk werk en de naam Acapulco Jones voor Science Fiction. Hier is zijn petitie . Hij hoopte dat Sarkozy zijn dochter “Angela” zou noemen maar Carla Bruni heeft vastgehouden aan “Giulia”. Hij houdt zijn hart vast t.a.v. wat de EU regeringsleiders komend weekend over de euro zullen besluiten. Hopelijk nationaliseren ze de banken.
Thomas Cool/Colignatus, 22.10.2011 @ 09:43
12 Reacties
op 22 10 2011 at 10:12 schreef Hans Langbroek:
De maatschappelijke dialoog is allang voorbij, en degenen met wie die dialoog door de samenleving aangegaan zou moeten worden hebben schijt aan die samenleving.
Het wordt tijd voor actie, en dan geen actie in de zin van tentjes op een plein. Dat helpt helemaal niets, de zelfverrijkers over de ruggen van de rest van de bevolking heen lachen zich tebarsten om die tentjes.
Het is een éénrichtingsoorlog die gaande is. Een oorlog die richting de goedwillende burgers van dit land gevoerd wordt, en waarvan het tijd wordt dat het een tweerichtingsoorlog wordt.
op 22 10 2011 at 11:42 schreef Pyt van der Galiën:
Laat ik voorop stellen dat ik voor Plasterk als persóón dan nog wel enig respect heb. De meeste ex-ministers weten niet hoe snel ze een lucratieve functie in het bedrijfsleven moeten accepteren. Plasterk is gewoon – zoals het hoort – in de Tweede Kamer gaan zitten.
Dat gezegd zijnde is het “tien punten plan” van Plasterk bijna ontroerend in zijn naïviteit. Inderdaad: dan snap je er dus écht niks van. Geen enkele poging om het probleem te analyseren en – wat nog veel erger is – geen serieuze poging een alternatief te schetsen. Tenzij je een beleefd verzoek aan Bruin I om een beetje minder te bezuinigen als een alternatief beschouwt, natuurlijk.
Verder een goed artikel van Thomas, die er terecht op wijst dat landen zich tot aan de oren in de schulden hebben moeten steken om een volstrekt gecorrumpeerde financiële sector te redden. Om vervolgens van diezelfde financiële sector te horen te krijgen dat ze die redding af moeten wentelen op hun eigen burgers.
Enige minpuntje: het gaat niet alleen om greed, greed and more fucking greed bij bankiers. Het probleem zit wel wat dieper dan dat.
op 22 10 2011 at 15:04 schreef vander F:
ze hadden Griekenland al lang failliet moeten verklaren, veel ‘goedkoper’, dan dat verdomde doorlenen, oorzaak van de ellende,
alles wegstrepen en, onder zwaar Europees toezicht, met een schone lei opnieuw beginnen.
Ook beter voor die Grieken, niet je kleinkinderen nog lastig vallen met afbetalingen van zelfs maar de rente..nou ja nu overdrijf ik wellicht wat but you get my drift.
Maar goed, dat gaat dus niet,
ten eerste Europees toezicht ‘zwaar’ toezicht, dat betekent dus meer macht en bevoegdheid naar Brussel, iets wat er nu duidelijk absoluut niet is.
Maar dan moet je dus nog meer soevereiniteit naar Brussel overhevelen, een onderwerp wat in het Europa van nu nogal hot en gevoelig is.
Toch kun je niet anders, die Euro is een Europese creatie, het symbool van de Europese financiële macht en eenheid.
Die eenheid is er dus niet, Europa blijft een statenbond van de soevereine staten, een confederatie met een tandeloze leiding die ook nog niet eens een fatsoenlijke democratische legitimiteit heeft
Die Euro veronderstelt een meer federatief idee, zoals de VS.
In de VS heeft ‘Washington’ weldegelijk een zekere macht om bij de onafhankelijke staten zekere zaken af te dwingen (maar zéke
op 22 10 2011 at 18:34 schreef vander F:
Ik zou hier graag de politieke component in dit hele verhaal willen invoeren, niet sec de economische, bij Sargasso loopt een draad hierover waar ik een lap tekst heb neergepend.
http://sargasso.nl/archief/2011/10/21/de-euro-en-de-echte-integratie/#comment-676121
Politiek gezien is Europa één groot experiment, daar kun je bang voor zijn maar ook enthousiast over worden.
Ik wordt momenteel alleen maar enthousiaster, hoe vetter de crisis hoe duidelijker de kaarten op tafel komen te liggen.
De wens van de gemiddelde Europeaan om de Eurocrisis stevig aan te pakken vanuit Brussel versus de angst voor verlies van soevereiniteit door diezelfde Europeaan.
Het een is nodig om het andere op te lossen.
Een dijk van een tegenstelling die juist nu verdomde duidelijk wordt.
op 22 10 2011 at 20:38 schreef vander F:
@Thomas,
‘En waarom houdt Europa geen grote schoonmaak?’
Omdat er geen eenduidig ‘Europa’ is, een ‘huis’ wat schoon te maken valt, dat veronderstelt namelijk een huishouding met participanten, inwoners die uit vrije wil samenwonen, uit liefde of omdat het op zich een mooi huis is om samen te wonen en voordelig het een en ander te delen is, kabelaansluiting en een gezamenlijke keuken bv, mét huishoudpot voor de aanschaf van schoonmaakmiddelen en regelmatig een bewoners overleg met een gekozen voorzitter waar o.a de schoonmaakroosters worden bepaald wie wat wanneer en hoe schoonhoudt.
En waar ook bepaald kan worden iemand het huis uit te zetten als die zich niet aan de voorgestelde regels houdt, er een bende van maakt, niks aan de huishoudpot doneert of het geld gebruikt om er kratten bier voor te kopen.
Regels die gezamenlijk worden opgesteld en daarom gerespecteerd worden, legitiem zijn.
En het voor iedereen duidelijk is wat er van ze gevraagd wordt om in het huis te mogen blijven wonen, zelf overlegd en besloten.
En niet door egocentrische pappa’s en mamma’s die met een vage pandjesbaas ongevraagd even gaan bepalen hoe de kinderen samen dienen te wonen.
op 22 10 2011 at 23:14 schreef You On A Gin:
Dat vind ik een mooie metafoor, vander F.
op 23 10 2011 at 09:28 schreef wandelaar:
Bedankt voor dit artikel.
@vander F
Jou comment deed mij aan de overheid denken als een soort van facilitaire dienstverlening.
Daarbij voreg ik mij toen af hoeveel ambtenaren er nu eigenlijk op dit moment actief zijn en vond er deze link bij:
http://www.inoverheid.nl/artikel/artikelen/1172711/hoeveel-ambtenaren-telt-ons-land.html
Van alle Nederlandse werknemers is 11,2 procent in dienst van de overheid (974.000 mensen).
In 2008 verdienden zij bij elkaar 37,5 miljard euro. Omgerekend naar een voltijdfunctie komt dit neer op een gemiddeld bruto jaarsalaris van 44.839 euro.
Echter:
“Bij de Rijksoverheid geldt de norm dat ministeries niet meer dan 13 procent van hun personeelsbudget mogen uitgegeven aan extern personeel. Uit jaarverslagen blijkt dat ministeries deze norm geregeld overtreden.
Ook gemeenten huren vol overgave tijdelijk personeel in. Volgens het A+O fonds Gemeenten slokken externen gemiddeld 20 procent van het budget voor personeelskosten”
En dan dit: http://www.economist.com/node/17849199
“Union density is now higher in the public sector than it was in the private sector” – Go figure
op 23 10 2011 at 11:17 schreef Thomas Colignatus:
@VanderF: ‘En waarom houdt Europa geen grote schoonmaak?’
In deze zin bedoel ik met “Europa” een geografisch gebied en niet de EU. Het gaat er dus om dat de landen zelf onderzoek zouden mogen plegen, en elkander flink mogen bekritiseren wanneer ze dat niet doen. Er lijkt in de EU minder fraude dan in de USA, waarin de rommelhypotheken werden gegenereerd, maar er zou wel sprake kunnen zijn van laakbare laksheid bij het controleren of de aangekochte spullen wel deugden.
De roep om een “sterke man uit Brussel” lijkt me een groot misverstand. Als het al in een land niet lukt met een minister van financien met volledige constitutionele macht, waarom zou het dan met iemand in het verre Brussel wel lukken ? Sargasso is net zo verward. Nee, de oplossing zit in het herzien van onze democratie zelf. Zie het interview met Protesilaos Stavrou http://protes-stavrou.blogspot.com/2011/10/plan-for-europe-interview-with-thomas.html of De Ontketende Kiezer: http://www.dataweb.nl/~cool/SvHG/DOK/DOK-Aankondiging.html
op 23 10 2011 at 20:22 schreef Sasha Berkman:
Bolkestein: ‘Banken hebben pakken met boter op hun hoofd’
http://www.joop.nl/87/?tx_ttnews%5Btt_news%5D=10829&cHash=75d68c77fcf7f71e8f00e1e9877dbd47
op 23 10 2011 at 22:46 schreef wandelaar:
Michel Chossudovsky on Economics 101
http://www.youtube.com/watch?v=Yx76RmNpAVM
op 24 10 2011 at 11:18 schreef babs:
Black, die meer dan 1000 bankiers achter de tralies heeft gekregen in de jaren 80, heeft Justitie in de VS gewezen op de complete paper trail van fraude in de huidige bankwereld. Er gebeurt helemaal niks mee.
In Nederland zijn 100% zeker pensioenfondsen opgelicht door investeringsbanken. Waarom geen claim? Waarschijnlijk omdat ze dan moeten toegeven dat ze zich als kinderen hebben laten oplichten. Mensen zouden zich af kunnen gaan vragen waarom ze verplicht worden financiele diensten bij stuitend domme fondsen af te nemen.
op 25 10 2011 at 22:19 schreef Sasha Berkman:
Het geld dat naar ¨Griekenland¨ gaat is maar heel weinig vergeleken wat de banken krijgen. De banken worden er zelfs rijker van
RSS