Wil de echte Gerrit Zalm opstaan?

Thomas Cool

De media richten zich op het woekerbankje DSB en de reputatie van Gerrit Zalm. Heeft men niets beters te doen? Laten we het in perspectief zien. De wereld verkeert in een economische, sociale en ecologische crisis met veel oorlogsgeweld. De wereldbevolking was in 1989/90 5,3 miljard, wordt dit jaar 6,9 miljard en stevent af op acht miljard in 2025. Mensen die gevoed moeten worden of werkloos raken, waarbij sommigen gaan vechten.

Ik presenteer daarvoor een economische analyse die echter sinds 1989/90 gecensureerd wordt door de directie van het Centraal Planbureau. Publicatie van mijn analyse in een wetenschappelijk tijdschrift is niet zo zinvol wegens de complexiteit van de analyse en omdat redacties schrikken wanneer je protesteert tegen censuur en onheus ontslag.

Dus moet de censuur hier bij het CPB ongedaan gemaakt worden. Journalisten moeten de politici bevragen die het allemaal laten gebeuren. Dan kan ik gewoon getuige zijn en word ik niet geforceerd om een artikel als dit te schrijven. De berichtgeving rondom DSB is bizar. Hoeveel decadenter kan het nog worden, wanneer je je realiseert dat Gerrit Zalm de censuur in 1989/90 begon toen hij directeur van het Centraal Planbureau was?

Ik wil in vrijheid en waarheid te leven. In een vrije en ware samenleving mag je verwachten dat de media rapporteren zodat er een parlementair onderzoek kan komen. Ik ben eigenlijk getuige en geen pleitbezorger. Ik moet hier eigenlijk niet over schrijven, dat moeten anderen doen. Maar de media falen. Daar past een krachtig protest tegen. Met deze tekst steek ik voor de zoveelste keer mijn nek uit. Laat ik hopen dat de lezer de situatie een beetje begrijpt en niet de boodschapper gaat veroordelen. Dan, de volgende kanttekeningen.

Economie

Zie het artikel ‘Financiële prikkels in het overheidsbeleid en in de financiële sector‘ in het Tijdschrift voor Politieke Economie 2009 (de PDF schrijft 2008) voor Zalm’s reactie op de kredietcrisis.

Ik ben het met hem eens dat de ontsporing bij Den Uyl begon maar verschil in analyse hoe dat gebeurde. Waar Zalm voor de jaren ’90 een succes bij de werkgelegenheid ziet, is er volgens mij een belangrijk falen alsmede een verbergen van het onderliggende probleem van stagflatie. Via de lage-lonen-politiek heeft Nederland zijn werkloosheid naar het buitenland geëxporteerd, en dat is natuurlijk niet netjes. Zalm had dit allemaal kunnen weten wanneer hij mijn analyse bestudeerd had cq. de kans had gegeven tot discussie en publicatiegang. Bij zijn bespreking van de financiële sector is er weinig aandacht voor zijn eigen rol.

Voor de DSB kwestie

(1) Voordat Zalm bij het CPB aantrad had hij (lid VVD) als directeur Algemene Economische Politiek (AEP) van het Ministerie van EZ al onjuiste informatie verschaft aan minister Rudolf de Korte (lid VVD) over het Plan Bakhoven (CPB, lid VVD). Toen Zalm bij het CPB kwam vertrok Anton Bakhoven naar Brussel. Publicist Arie de Goederen legde via journalist Kees Tamboer de hand op een interne notitie van EZ en schreef in de kantlijn “Wie is deze bedrieger?”. Na mijn ontslag ontmoette ik De Goederen en kreeg ik een kopie van die notitie die ik nog niet kende. Daaronder herkende ik de handtekening van degene die me ontslagen had. Dit is beschreven door Hans en Auke Hulst in “Werkloosheid en armoede, de oplossing die werkt” pag 64-66.

(2) Kan Zalm zich wel wetenschappelijk opstellen? Toen hij aantrad had ik nooit van hem gehoord. Toen hij als directeur CPB ook hoogleraar aan de VU werd heb ik hem daarmee gefeliciteerd omdat ik nog in de veronderstelling verkeerde dat het met de wetenschappelijke gesteldheid blijkbaar goed ging. Maar toen kwamen er de censuur en het machtsmisbruik bij het ontslag, zie hier. Er is laster.

Mijn evaluatie is dat Zalm eerder ambtenaar en bestuurder is dan wetenschapper en nooit directeur van het CPB had mogen worden. De vraag is of degenen die hem benoemd hebben er zicht op hadden kunnen hebben. Zijn benoeming is opgehouden omdat er vragen werden gesteld. Hij is wel populair binnen het CPB geworden omdat hij een andere, frisse wind bracht. M.i. is het een ramp geworden.

(3) De vraag van Ad Melkert over de rol van Zalm bij de WAO kwestie is nog niet onderzocht. Maar het kan ook een probleem bij Melkert zijn.

(4) Zalm was minister van Financiën tijdens het Kabinet Kok I (1994-1998) toen in 1995 ca. 8000 mensen bij Srebrenica werden vermoord die waren toevertrouwd aan Nederlandse militairen onder de VN. Het kabinet had direct af moeten treden. Dat gebeurde pas na het NIOD rapport aan het einde van Kok II (1998-2002). Zalm kan niet doen alsof hij niet betrokken was. Voor een politicus geldt altijd de politieke (mede-) verantwoordelijkheid. Bovendien, mijn analyse over de werkloosheid schreef ik juist in de context van de val van de Berlijnse Muur en mogelijke ontwikkelingen in Oost Europa.

(5) Het belastingplan van Zalm en Vermeend is gebaseerd op een leugen.

(6) Er is de insinuatie bij Pim Fortuyn (“een gevaarlijk man”) en een vreemde positie bij Theo van Gogh en de film Cool!. Dat Zalm de stekker uit het kabinet met de LPF trok is alleen te prijzen. (Frappant is dat de “interne” clash tussen Bomhoff en Heinsbroek ging over het CPB.)

(7) Hoogleraar Arnoud Boot waarschuwt al sinds 1995 tegen de woekerpolissen waar Zalm te weinig aan deed en die zelfs vandaag de dag in een iets ander jasje doorgaan. Recentelijk vergelijkt Zalm een provisie van 60% nog steeds met eenzelfde provisie bij de schoenen die zijn broer Sjirk verkoopt, alsof een koopsompolis net zo duur is en zoveel werk vraagt als een paar schoenen. (Maar Arnoud Boot zegt niets over de censuur van de wetenschap door de directie van het CPB.)

(8) Zalm heeft vanaf zijn tijd bij EZ en ook gedurende het ministerschap bijgedragen tot de neoliberale economische aanpak, die juist door mijn analyse ontkracht is, en nu ook door de kredietcrisis. Hetzelfde voor de financiële sector. President Obama probeert zijn land en de wereld uit de crisis te leiden maar ontbeert de juiste economische analyse omdat die op het Nederlandse CPB van bespreking en publicatiegang wordt tegengehouden. Zalm heeft dus meegewerkt aan het ontstaan van de kredietcrisis. Waar hij zegt binnen het IMF geen invloed op anderen te hebben gehad gebruikte hij natuurlijk ook niet de volledige argumentatie. Hij heeft meegewerkt aan de grotere gevoeligheid van Nederland toen in Amerika de banken vielen. Waar Wim Kok nog sprak over de ‘verrijking’ (en later bij ING wat anders deed) had Zalm blijkbaar vrede met de bonuscultuur.

DSB

Zalm was nieuw in de bancaire wereld. Als oud-minister had Zalm een stevige positie maar binnen de bankwereld moest hij zich nog waarmaken. Voorafgaand aan zijn betrekking als Chief Financial Officer (CFO) had hij eisen kunnen stellen maar daarna was hij sterk aan Dirk Scheringa overgeleverd. Als het bij DSB fout ging, hoe zou dat gezien worden? Zalm had geen sterke positie, wist dat, en gedroeg zich ernaar.

Scheltema: “Hij moest zijn werk wel doen vanuit een zwakke positie in een onevenwichtige bestuursstructuur die de toezichthouders zelf als een groot punt van zorg beschouwden.” (p14) “Hij zou zich harder hebben moeten opstellen en het meer op een confrontatie met de andere leden van de raad van bestuur moeten laten aankomen. (…) Die onderbouwing is in de aanbeveling van de AFM onvoldoende aan te treffen.” (p15) Zie ook De Pers en Rens van Tilburg.

Scheltema zegt eigenlijk dat de AFM hem niet in Jip-en-Janneke taal uitlegt: (a) Dat er een groot verschil is tussen “het gezag van een oud-minister (die zich nog in de bancaire wereld moet waarmaken)” en “het gezag van een deskundig (ervaren) CFO”; (b) Dat Zalm zich zo’n CFO gezag heeft aangematigd; (c) Dat DNB de onervaren Zalm voor zichzelf had moeten beschermen en eventueel alleen op proef had moeten toelaten wanneer de bestuursstructuur aangepast was. DNB had alleen een CFO moeten accepteren die zijn deskundigheid toonde door zo’n structuur te eisen.

Dit alles laat onverlet dat Zalm inmiddels voldoende geleerd kan hebben om ABN-AMRO te leiden. Ik help het hopen. Maar kunnen we na twintig jaar eens de censuur centraal stellen?

Econometrist Thomas Cool is voorzitter van het Sociaal Liberaal Forum.

Thomas Cool/Colignatus, 16.03.2010 @ 12:27

[Home]

12 Reacties

op 16 03 2010 at 13:41 schreef Henk:

Dit verhaal heeft een erg hoog alu-hoedje gehalte.

Dat CPB jouw artikelen niet plaatst heeft niets met censuur te maken. Het zijn hun uitgaven, dus hun beleid.

Je hebt alle vrijheid om je stukken ergens anders te laten publiceren en anders publiceer je het maar zelf.

En om eerlijk te zijn, je verhalen zijn wel erg warrig.

op 16 03 2010 at 21:14 schreef Thomas Cool:

@Henk: (1) Volgens het Functie Informatie Formulier van de wetenschappelijk medewerker van het CPB schrijft deze wetenschappelijke artikelen. (2) Er is een publicatiereeks op naam van de auteur. Ergo, het artikel had daar in kunnen verschijnen. Maar de directie hield al tegen dat het met collegae besproken kon worden. Zie eventueel http://www.dataweb.nl/~cool/Thomas/Nederlands/TPnCPB/Collegas/Index.html

Natuurlijk is het denkbaar elders te publiceren. Daar gaat het niet om. Het gaat om het bovenstaande. Mijn artikel adviseert tot een parlementaire enquete. Ik vind het passend dat dit in die CPB reeks komt. Ik zou het minder geschikt vinden om dat elders te schrijven, al was het maar omdat mensen vragen: waarom publiceer je het niet vanuit het CPB ?

Wees zo eerlijk als je kunt zijn.

Wat is er warrig?

op 16 03 2010 at 23:42 schreef MNb:

Je verhaal. Ik heb ooit geleerd dat een wetenschappelijke analyse begint met een stel onderzoeksvragen en die probeert te beantwoorden. Daar is hier geen sprake van. Het gevolg is dat allerlei zaken met elkaar op een dubieuze wijze met elkaar verbonden worden. Wat heeft Srebrenica met stagflatie te maken?! Het antwoord is natuurlijk niets en dat bewijst dat dit stuk warrig is.

“President Obama probeert zijn land en de wereld uit de crisis te leiden maar ontbeert de juiste economische analyse omdat die op het Nederlandse CPB van bespreking en publicatiegang wordt tegengehouden.”
Heel fraai. Ik dacht al, waarom is Obama de laatste tijd zo nerveus en waarom zijn alle Amerikaanse economen zo van de rel. Natuurlijk, ze ontberen de juiste (lees Cools) economische analyse door de kwade wil van het CPB. Die is de enige die de wereld nog van de economische ondergang kan redden.

op 17 03 2010 at 08:16 schreef Thomas Cool:

@MNb 1: Het bovenstaande geeft een overzicht en is niet de gebreidelde analyse. Die staat hier: http://www.dataweb.nl/~cool/Thomas/Nederlands/TPnCPB/Record/1990/12/18/index.html

@MNb 2: Daarin staat bijv. “And mass unemployment in Middle and Eastern Europe threathens political stability.” Na Perestroika en de val van de Muur werd het voor het Westen minder belangrijk om Joegoslavie te steunen. Het IMF trok kredieten terug. De werkloosheid steeg enorm. Milosevic is een oud-communist die de nationalistische kaart speelde om aan de macht te blijven.

@MNb 3: Of het kwade wil bij de directie is, kan ik natuurlijk niet weten, maar een extern onderzoek kan feitelijke fouten vaststellen. Iemand anders kan ook uitvinden wat ik uitgevonden heb. Misschien is dat al gebeurd. Naar Tinbergen en Keynes in de jaren dertig werd ook niet geluisterd, er was een Tweede Wereldoorlog voor nodig.

@MNb 4: Voorlopig steunt Obama op Summers en Geithner die vooral naar de financiele sector kijken. Krugman begrijpt het maar half, geeft geen overtuigend alternatief. Ja, Obama heeft reden nerveus te zijn want hij verspeelt zijn goodwill. Het is typisch: als jurist met kennis van de grondwet zou hij moeten aansturen op een wijziging naar een Economisch Hof, maar hij struikelt over zijn gebrek aan inzicht in economie en wie hem daarbij moet adviseren.

op 17 03 2010 at 08:22 schreef Thomas Cool:

@Henk & @MNb: Vergeef me, maar jullie opmerkingen komen me wat laatdunkend over. Het is het meisje verwijten dat ze verkracht is. Warrig en dus terecht ontslagen. Dit stellen zonder eerst naar de betreffende notitie te kijken. Mijn advies: wanneer je een verband niet begrijpt, stel dan eerst een vraag. Ga economie studeren. Ontsla de hoogleraren economie. Maar concentreer je s.v.p. op de vrijheid van publiceren van wetenschappers.

op 17 03 2010 at 10:08 schreef Thomas Cool:

Aan de Commissie DSB Bank
http://www.commissiedsbbank.nl/
Aan professor Scheltema (ook in persoon)
P/a prof. dr. H. van Dalen (NIDI)

Geachte professor Scheltema,

Ik ben in 1991 als wetenschappelijk medewerker en econometrist op het CPB met onwaarheden ontslagen door toenmalig directeur Gerrit Zalm, nadat eerst een wetenschappelijk artikel van de publicatiegang was tegengehouden.

Toen uw Commissie werd ingesteld heb ik overwogen of ik contact met u moest opnemen. Immers, DNB had Zalm toegelaten, de reputatie van Zalm zou een belangrijke rol in uw overwegingen spelen, en de informatie van mijn kant zou bruikbaar zijn om wellicht wat anders tegen deze reputatie aan te kijken dan de jubelstemming die ik vaak in de media heb gelezen. Ik overwoog echter ook dat mijn protest tegen de censuur op het internet staat. Wanneer u over de reputatie van Zalm zou schrijven zou u e.e.a. kritisch moeten toetsen en met Google zou u mijn internetpagina vinden.

Toen ik op internet de samenstelling van uw Commissie zag leek het mij helemaal niet zo zinvol om contact op te nemen. In uw commissie nemen hoogleraren economie Harry van Dalen en Kees Koedijk deel. In het verleden hebben zij wel eens iets over die censuur gehoord maar daar geen belangstelling voor getoond. Als leden van de REA hadden zij het parlement hierover kunnen adviseren maar dat hebben zij niet gedaan. Ergo, omdat sinds 1990 de buitenwacht van het CPB nalatig is adviseer ik sinds 2004/5 tot ontslag van de hoogleraren economie en tot een boycot van Nederland totdat de censuur ongedaan is gemaakt. Zie de subtiele argumentatie op mijn website. Hoogleraren Van Dalen en Koedijk zijn ook oprichters van de economen-website MeJudice maar een artikel van me over de censuur en de relatie tot de huidige economische crisis wordt daar geweigerd, zonder begrijpelijk commentaar. Kortom, wanneer ik u enkele maanden geleden had geschreven dan was het een erg lang verhaal geworden en de mogelijkheid dat het uw aandacht had gekregen was vrijwel nihil geweest. Het leek me het beste om gewoon uw tekst af te wachten.

Inmiddels heeft u uw toets op de rapportages van DNB en AFM geschreven. Ik heb mijn commentaar hier neergezet: http://www.frontaalnaakt.nl/archives/wil-de-echte-gerrit-zalm-opstaan.html

Mijn advies aan u is:

(1) U zou kunnen nagaan of u in uw team wel de juiste informatie heeft gekregen over de periode voor DSB, waar u bijv. op pag 16 van uw rapport verwijst naar Zalm’s periode als minister. Hebben de hoogleraren economie in uw Commissie u geattendeerd op de kwestie van de belastingen als minister, en de censuur bij he CPB, of hebben zij hun eigen oppervlakkige mening als de ware gezien en u niets verteld ?

(2) U zou mijn opmerkingen tot u kunnen laten doordringen, de minister van Financie:n schrijven dat uw rapport prematuur was, en een aangepast rapport schrijven.

(3) U kunt e.e.a. ook meenemen in het hoofdrapport waar u nog aan werkt.

Ik doe kopie aan DNB, AFM en enkele nieuwsmedia.

Ik doe ook kopie aan het bestuur van de PvdA die momenteel een geestelijke worsteling heeft met de erkenning dat men ook daar censuur ondersteunt, en wel t.a.v. een analyse omtrent werkloosheid en armoede. Zou ik niet een beter premier zijn dan Job Cohen ?

Mijn protest tegen de censuur van de wetenschap doe ik met de naam Colignatus, mijn naam in de wetenschap. Mijn commentaar op uw rapport doe ik onder de naam Cool omdat ik de onderliggende rapporten niet heb kunnen inzien.

Met vriendelijke groet,
Thomas Cool / Thomas Colignatus
http://www.dataweb.nl/~cool

op 17 03 2010 at 14:05 schreef Henk:

Dus binnenkort landen de Amerikanen op het strand van Scheveningen om Van Stolkweg 14 in te nemen?

op 17 03 2010 at 14:11 schreef Henk:

@Thomas,

Ik heb het over jouw stuk en dat is uitermate warrig.

Deze zin bijvoorbeeld:”Via de lage-lonen-politiek heeft Nederland zijn werkloosheid naar het buitenland geëxporteerd, en dat is natuurlijk niet netjes.

Hoe wil je werkloosheid exporteren? Feit is dat er in de jaren ’90 een miljoen banen bij is gekomen.

En wat heeft jouw ontslag in 1991 te maken met DSB-Bank die toen helemaal niet bestond?
En een ambtenaar die ontslagen is, die heeft het wel heel erg bont gemaakt.
En kopiën sturen naar Jan-en-alleman doet meer eerder denken aan een querulant of een gek met achtervolgenswaanzin.

op 17 03 2010 at 14:40 schreef babs:

Iemand die als wetenschapper onafhankelijk wil werken, moet niet in dienst van de overheid gaan werken. In dienst van bedrijven kan soms, maar je moet natuurlijk niet in dienst van Marlboro gaan bewijzen dat meeroken schadelijk is. Maar zo lang je wetenschappelijk onderzoek in lijn is met het bedrijfsbelang, zijn er mogelijkheden. De overheid is zo’n complex van tegengestelde belangen dat je daar altijd tegen de politiek aanloopt. Elke serieuze wetenschapper maakt zich binnen de overheid vroeger of later onmogelijk.

Dat Mijnheer Cool ontslagen is, spreekt in zijn voordeel. Dat hij het niet kan plaatsen en maar om politieke oplossingen blijft zeuren, maakt hem een rare snuiter, waarvan je verwacht dat hij binnenkort de windmolens aan gaat vallen.

op 18 03 2010 at 21:12 schreef Thomas Cool:

@Henk: (1) “Exporteren van werkloosheid” is een uitdrukking onder economen voor een beleid zodat in het land werkloosheid wordt geschapen ten koste van werkgelegenheid in het buitenland. Nederland heeft dat gedaan door de lage-lonen-politiek. Dat spoort met ook jouw observatie dat er in NL banen zijn bijgekomen. Maar dit is “beggar thy neighbour”, zie http://www.dataweb.nl/~cool/Papers/ShelteredExposed/AGEshex.html

(2) Onder de naam Colignatus protesteer ik tegen de censuur van de wetenschap bij het CPB. Dit stukje schrijf ik onder de naam Cool omdat DSB niet direct in verband staat met die CPB-kwestie. Er zijn verbindende elementen in “Gerrit Zalm” en “neoliberale economie”, en het vermogen tot kritisch nadenken.

(3) Ik heb het absoluut niet bont gemaakt. Ooit van Lucia de B. gehoord ? Oh ja, laten we Fred Spijkers niet vergeten.

(4) Er zijn heel veel (beroeps-) querulanten in Nederland. Ik krijg zelf ook post van ze. Soms denk ik dat menig professor in vakgebied A ook een querulant op terrein B is, waar die ook maar een leek is. Journalisten … Ikzelf leg strenge normen aan, en als ik een brief stuur dan lijkt het me te adviseren om die serieus te nemen. Geef een argument wanneer iets niet juist zou zijn.

@babs: (1) Om ambiguiteit te vermijden doe ik daarom het voorstel tot aanpassen van de grondwet met een Economisch Hof dat op gelijk niveau staat met Uitvoerende, Wetgevende en Gerechtelijke Machten. Zo’n structuur is essentieel wanneer je wilt dat burgers over de juiste informatie gaan beschikken. (2) Het is lastig om te generaliseren over de huidige praktijk: laat het parlement maar eens onderzoeken hoe het met de CPB-kwestie zit. (3) Wat is er onjuist aan deze plaatsing ? (4) Ik leg het al 20 jaar uit, welke windmodels zijn er ? Volgens mij een helder kader, en mensen kunnen daar wat van opsteken. Volgens mij heel wat menselijker en coherenter dan wat politieke partijen aanbieden die op 9 juni aantreden.

op 19 03 2010 at 12:35 schreef Henk:

1 argument?

Wat heeft jouw gedoe bij CPB te maken met de rol van Zalm bij DSB?

op 19 03 2010 at 13:40 schreef EH:

Gefeliciteed Thomas, dit keer had ik al na een alinea genoeg van je narcistische stokpaardjes.

Mkisschien dat je nog wel een punt hebt ook, maar by god, het verbaast me niets dat het niet is overgekomen.

Wil de echte Gerrit Zalm opstaan?

Economie

Voor de DSB kwestie

DSB

LINKS