Wiegel

Anita Brus

Ik vraag mij af of Hans Wiegel een populist is. Maar als ik op een middag toevallig tijdens een fotoveiling tegen Wiegel aanloop, denk ik helemaal niet aan politiek. Die politieke vraag komt later pas, gehuld in nostalgie.

De foto’s die geveild worden, zijn van Vincent Mentzel, die als geen ander beroemdheden fotografeerde; Jules Deelder levensecht tot in zijn poriën uitvergroot, Harry Mulisch met een naar voren wijzende hand, Kees van Kooten als de ‘vieze man’ naast André Hazes en overal hangt Joop den Uyl. Den Uyl gapend, geeuwend, ernstig kijkend, maar zelden lachend.

VVD-gezicht

Daarentegen een breeduit lachende Wiegel naast van Agt. Wiegel met dat VVD-gezicht zoals ik het mij nog herinner uit de tijd toen ik op de middelbare school in de klas zat bij Margaret Ann Rusius. Margaret Ann had een chique Engelse moeder en haar vader was wat wij in Twente een ‘textielbaron’ noemden. Zij woonde in een kast van een huis aan een van de Enschedese Singels en als het middagpauze was ging ik bij haar lunchen.

Zelf kwam ik uit een boerengezin dat verworden was tot arbeidersgezin. Mijn vader had de boerderij die wij huurden van textielbaron ‘de heer’ van Delden (de textielbaronnen bezaten in die tijd het halve Twentse platteland) aan het eind van de jaren zestig van de hand gedaan omdat wij niet meer konden bestaan van twaalf koeien, een tiental varkens en wat kippen. Noodgedwongen was hij bij de plantsoenendienst gaan werken als grasmaaier. En als ik dan met Margaret Ann langs hem heen fietste terwijl hij op zijn grasmaaier zat, deed ik maar even of ik hem niet zag, want ik had de ouders van Margaret Ann verteld dat hij ‘gemeenteambtenaar’ was en daar hoorde geen gras bij.

Verraad aan mijn eigen milieu

Bovendien was mijn vader aanhanger van den Uyl en Margaret Ann was een grote fan van Hans Wiegel. Haar ouders stemden VVD en zij droeg en een rood-wit-blauwe PW-hockeydas omdat zij hockeyde bij de hockeyclub Prinses Wilhelmina. Bij haar werd geluncht met mes en vork en servetten in servetringen, terwijl wij thuis alleen met een vork aten en ik bij Margaret Ann aanschoof met mijn broodtrommeltje, bijeengehouden door een elastiekje.

Toch intrigeerde haar wereld mij en tegelijkertijd haatte ik alles wat met PW, de VVD en Hans Wiegel te maken had. Waarschijnlijk was dat omdat ik wel wist dat ik met Margaret Ann een soort verraad pleegde aan mijn eigen milieu en in het bijzonder aan mijn vader op de grasmachine.

Sinterklaas bestaat

Op mijn zeventiende ging ik weg uit Twente om te studeren in Leeuwarden, maar Hans Wiegel bleef mij achtervolgen. Hij verhuisde als het ware mee, werd commissaris van de koningin in Friesland en woonde in een boerderij niet ver van Leeuwarden.

Er kwamen twee Elfstedentochten met veel volks vertoon, waar Wiegel bepaald niet vies van was. Ik hoor hem nog speechen als de grote leider, wapperend met de Friese vlag. Een echte volksmenner, of wat men nu ‘populist’ zou noemen. Maar het uitgestreken gezicht waarmee hij tegen den Uyl “Sinterklaas bestaat, daar zit hij!” had geroepen begon toen al wel wat milde trekken te vertonen en gaandeweg zag ik hem grijzer worden.

Grijze eminentie

En nu kom ik hem hier ineens tegen, rondlopend op deze veiling langs de coryfeeën van wie hij er toch velen goed gekend moet hebben. Als ik vraag of ik hem mag fotograferen, maakt hij geen enkel bezwaar en hij wil zelfs wel voor een foto en profil naast het portret van Beatrix gaan staan.

Als ik de foto later bekijk, zie ik een grijze eminentie die zomaar de rol van Sinterklaas zou kunnen spelen en ik kijk opnieuw naar foto’s van den Uyl, in wie ik allerminst Sinterklaas zie.

Echte arbeiderspartij

Wel was hij de man die in de jaren zeventig, toen de Partij van de Arbeid nog een echte arbeiderspartij was, arbeiders als mijn vader aansprak. Het beeld wordt politiek, maar door het beeld heen komt de nostalgie.

wiegel_3
Foto: Anita Brus

Anita Brus is docent in de Spaanse taal/literatuur/kunst en schrijft over tango in het tijdschrift La Cadena. Zij publiceert ook teksten in het Spaans en in het Nederlands op haar eigen weblog. Lees het verbijsterende relaas over haar domrechtse date. Volg haar op Twitter.

Anita Brus, 13.11.2013 @ 07:47

[Home]

5 Reacties

op 13 11 2013 at 08:50 schreef herman van der helm:

Herkenbaar dat je je vader niet wil kennen in zo’n situatie.

Ik had als boerenzoon ooit ook een vriendinnetje ‘op stand’ en toen haar vader haar vroeg wat mijn vader deed antwoordde ik: “hij is directeur van een melkfabriek”

op 13 11 2013 at 10:39 schreef MNb:

“een grijze eminentie die zomaar de rol van Sinterklaas zou kunnen spelen”
Dat heft Wiegel dan ook gedaan tussen 1977 en 1981.

op 13 11 2013 at 18:31 schreef Olav:

Wiegel, één van de grootste schoften die we de afgelopen decennia hebben gehad in de politiek.

(mijn eerste reactie was niet voor publicatie geschikt want mogelijk strafbaar)

op 13 11 2013 at 20:31 schreef Thomas E:

Je hebt zijn ijdelheid wel een beetje opgepoetst, Anita, door hem te willen fotograferen. Flirt je toch niet stiekem nog met de indertijd onbereikbare ‘gegoede stand’?

op 14 11 2013 at 09:38 schreef Ana:

Heb mijn hele leven geflirt met de ‘gegoede stand’ en het begon al vroeg (getuige mijn stuk).