Wees niet zo’n empathieloze lul, medemenselijkheid is in ons eigen belang
Peter Breedveld
Scène uit Danger: Diabolik (Mario Bava (1968)
De ouders van een 13-jarige jongen die had meegedaan met de avondklokrellen in Eindhoven moeten van de rechter de schade betalen die hij heeft veroorzaakt: 18.000 euro. Een duizelingwekkend hoog bedrag dat een beetje modaal gezin in grote moeilijkheden brengt.
Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat de rechter hier zijn onderbuik heeft laten spreken. De avondklokrellen riepen in het hele land enorme weerzin op, en vrijwel niemand was geïnteresseerd in de oorzaken van deze geweldsuitbarstingen. “Gewoon losgeslagen tuig”, oordeelde Rutte en hij had geen behoefte aan “sociologische verklaringen”. Daarmee vertolkte hij waarschijnlijk het Gesundes Volksempfinden van de meeste mensen in ons land, inclusief onze rechters. Ik schreef hier al dat die er ongenadig op los straften, waarbij biculturele jongeren uit arme wijken nog wat steviger aangepakt werden dan witte huisvaders. Journalist Paul Verspeek had twee dagen geleden dezelfde analyse. Over de oorzaken van de rellen denk ik ook wat genuanceerder dan de meesten. Dit is geen losgeslagen tuig, de woede is legitiem, kort gezegd.
Kinderen opvoeden
Maar Nederland wil wraak voor die rellen en daarom worden niet alleen de daders gestraft maar ook hun familie. “Als ouders ben je verantwoordelijk voor je kinderen” oordelen de zelfbenoemde zedenmeesters op Twitter. En als dat kind 18.000 euro schade veroorzaakt “dan heb je dat maar te lappen”. “Moet je je kind maar binnenhouden”, lispelen ze. “Moet je je kinderen maar opvoeden.” Dat het gezin van de 13-jarige relschopper door die straf gewoon vernietigd kan worden, het is toch bijna een jaarsalaris, interesseert ze geen bal. Regels zijn regels.
Deze empathieloze hardvochtigheid is wat geleid heeft tot de Toeslagenaffaire en kenmerkt tegenwoordig al het overheidsbeleid. Het is wat de kiezer wil en wat de rechtse politieke partijen beloven: hard straffen. Zero tolerance, weg met de D66-rechters. “Totdat het jouw eigen kind is”, zei een Singaporese taxichauffeur eens tegen me toen ik, heel ongepast, besef ik nu, grappen zat te maken over de stokslagen waarmee ze in Singapore de jeugd in het gareel houden.
Orde op zaken
Eén van de belangrijkste romans van de afgelopen vijftien jaar is wat mij betreft Nathan Englanders The Ministry of Special Cases, over de Argentijnse junta in de jaren zeventig. De hoofdpersoon Kaddish Poznan is een fan van die junta, die stelt toch maar mooi orde op zaken. Totdat ze zijn zoon komen ophalen, die hij nooit meer terug zal zien.
Ik zag een advocaat op Twitter mopperen over de hypocrisie van Nederlanders die altijd willen dat iedereen hard wordt aangepakt, en “eigen schuld, dikke bult”, maar huilend bij hem op kantoor zitten als hun kind, broer of zwager de lul is. Dan moet er gezocht worden naar jurisprudentie om de rechter op andere gedachten te krijgen. Dan is de straf disproportioneel en onrechtvaardig. Nederlanders die door de politie in de kraag worden gegrepen, zeggen vaak dat die boeven moeten gaan vangen. Nederlanders zijn Sartre voor imbecielen: de boeven zijn altijd de anderen.
Fouten maken
En denk niet dat jouw kind geen brokken kan maken, omdat jij het wel netjes opvoedt. In de eerste plaats: dat doe je waarschijnlijk niet, want vrijwel niemand in Nederland voedt zijn kinderen op. Het zijn allemaal ongedisciplineerde, onuitstaanbare draken die menen overal recht op te hebben. Niet voor niets heeft iedereen een hekel aan Nederlandse kinderen. “Mijn kind doet dat niet”? Jouw kind doet dat, en nog veel meer. Jij weet helemaal niet wat je kind doet.
Ten tweede: mensen maken fouten. Ze laten zich meeslepen, zijn soms een tijdje ontoerekeningsvatbaar, maken verkeerde inschattingen, nemen verkeerde beslissingen. Ze daarvoor hun hele leven laten boeten is barbaars en wreed. Dat is waarom we een samenleving zijn: omdat we met elkaar beter beschermd zijn dan alleen. Dat is het hele idee. We zijn elkaars waarborg. Heeft er iemand pech, dan wordt hij opgevangen door zijn gemeenschap, ook als die pech zijn eigen schuld is. Daarom is elke dakloze die op straat moet slapen, elk kind dat zonder ontbijt naar school moet, iets waarvoor wij ons moeten schamen.
Vergevingsgezindheid
Medemenselijkheid is een waardevolle deugd. Vergevingsgezindheid een andere. Niet alleen om ons moreel superieur te voelen, het is in ons eigen belang. Het is wetenschappelijk en proefondervindelijk aangetoond dat harde straffen niks uithalen. Ze bevredigen de wraaklust van het volk, en verder niks. Het kweekt alleen maar weerzin tegen de samenleving. Er zijn betere methoden. Al die tough on crime en crimefighter-retoriek is domme bullshit. Is gewoon wetenschap.
Daarbij: die ingeslagen winkelruiten en brandende auto’s zijn een peuleschil in vergelijking met de onnoemelijke en onherstelbare schade die Staatsman Rutte en zijn betonnen ministers hebben veroorzaakt met hun wanstaltige coronabeleid. Die de politie aanricht met haar ingebakken racisme, de Belastingdienst met haar toeslagenaffaire, die de bankiers veroorzaakten die de hele wereld in een clustercrisis stortten. Die rellen zijn niks, en zeker geen reden om als staat mensenlevens te gronde te richten. Als het aan mij lag, kregen alle relschoppers gratie.
De samenleving moet weer een beetje menselijker worden.
Is het Vrije Woord u écht lief? Help me dan met een financiële bijdrage. Doneer aan de enige dwarsdenkende, onafhankelijke site van Nederland, dagelijks belaagd door domrechtse fascisten, domlinkse wokies, rancuneuze politici, klikspanen, psycho’s, agressieve imbecielen, lockdownfetisjisten, obsessievelingen, het openbaar ministerie, de politie, noem maar op. Stort wat u missen kunt op rekeningnummer NL59 RABO 0393 4449 61 (N.P. Breedveld, Rabobank Rijswijk), SWIFT BIC RABONL2U o.v.v. ‘Frontaal Naakt’. Lees hier waarom dat niet met PayPal kan, maar steunen via Patreon kan weer wel. Nog liever heb ik dat u op Frontaal Naakt adverteert of mij inhuurt. Mail mij.
Peter Breedveld, 24.04.2021 @ 17:00
RSS