Waarom zoveel Nederlanders Kaag niet kunnen uitstaan
Fons Kockelmans
Weinig politici worden zo gehaat als D66-leider (en minister van Financiën) Sigrid Kaag. Zeker, rechtse types hebben de pest aan Jesse Klaver en Attje Kuiken. Bij links genieten bijvoorbeeld Geert Wilders en Thierry Baudet geen enkele sympathie. Premier Mark Rutte doet er bij zowel extreemrechts als bij links het beste aan zo snel mogelijk op te donderen.
Maar dat is allemaal nog niks vergeleken bij de negatieve emoties die Kaag weet op te wekken. De term ‘heks’ is zo langzaamaan nog een vrij gematigde manier om daar uiting aan te geven. Veel Nederlanders krijgen een rood waas voor ogen als ze haar op tv zien. Een enkeling schroomt zelfs niet haar thuis te bedreigen, gewapend met een fakkel.
Volgens sommigen maakt Kaag, hoewel maar een van de drie vicepremiers, binnen het kabinet absoluut de dienst uit. Rutte IV voert volgens deze categorie een onversneden D66-beleid. Zou de premier niet instemmen met de dictaten van Sigrid en co, dan is het afgelopen met de regering en dus met de loopbaan van Mark.
Ik waag te betwijfelen of dit wel klopt, en niet alleen op beleidsinhoudelijke gronden. Waarom zou de VVD-leider zijn oren meer dan nodig laten hangen naar een partij die volgens de polls gehalveerd is? Zijn conservatieve liberalen staan er weliswaar ook verre van florissant voor, maar ze beschikken toch nog steeds over aanzienlijk meer virtuele zetels dan hun concurrenten. Trouwens: mocht Sigrid het kabinet om zeep helpen, dan is haar partijleiderschap toch ook mislukt?
Vrouw in een mannenwereld
Niettemin valt de Kaag-haat (en de D66-haat) bij een groot deel van het electoraat niet te ontkennen. Alleen binnen D66 zelf lijkt men nog achter haar te staan. Waar komen die sterk afwijzende gevoelens eigenlijk vandaan? Dat iemand een politieke tegenstander van het ergste verdenkt is op zich niet abnormaal, maar ‘Sinterkaag’ (om een tamelijk vriendelijk scheldwoord te citeren) spant zonder meer de kroon.
Wie de voorkeur geeft aan simpele verklaringen, zegt: het komt doordat ze een vrouw is. Politiek is (net als het zakenleven en noem maar op) nog steeds een mannenwereld. Vrouwen dienen zich gedeisd te houden en zeker niet hun hoofd boven het maaiveld uit te steken.
Daar mag wat inzitten, maar als redengeving voor het anti-Kaag-sentiment is het toch niet helemaal afdoende. Kuiken is ook een vrouw, net als het halve kabinet trouwens. Rita Verdonk is eveneens van het vrouwelijk geslacht, maar zij had van dat feit weinig last toen ze nog minister was. Ze was toen zelfs razend populair en niet alleen bij haar eigen electoraat.
Hete aardappels
Maar wat is het dan bij Kaag? Misschien komt de weerzin tegen haar wel doordat ze zo bekakt praat en zo every inch een succesnummer is. Want het valt niet te ontkennen: met uitzondering van voormalig koningin Beatrix heeft niemand meer hete aardappels in de keel dan Sigrid. Hoewel afkomstig uit een relatief bescheiden milieu, studeerde ze bovendien in onder meer Caïro en Oxford en spreekt ze zes talen vloeiend (waaronder Arabisch). Zoiets is verdacht. De massa ziet niet graag dat anderen het veel beter doen dan het gemiddelde.
Maar ook deze redenering overtuigt niet echt. Alle spraakmakende politici doen het veel beter dan Jan Modaal. Ze hebben ook bijna allemaal een hogere studie gevolgd, soms aan meerdere universiteiten, al dan niet in het buitenland. Frans Timmermans (om maar eens iemand te noemen) spreekt eveneens zes talen vloeiend. Veel mensen hebben inderdaad ook een hekel aan hem, maar vergeleken met Kaag valt dat wel mee. Femke Halsema praat trouwens ook met diverse hete aardappels in de keel.
Politiek correct
Wat kan er nog meer zijn? Een argument dat volgens mij enig hout snijdt, is dat Kaag wel erg politiek correct is, tenminste in naam. Ze deugt enorm. Haar verkiezingsleus (althans die van haar partij, maar daarmee wordt ze vereenzelvigd) luidde dat ze iedereen vrijlaat, maar niemand vallen. Afgezien van het dubieuze Nederlands heeft dit natuurlijk iets hypocriets. Zoals inmiddels gebleken is, laat D66 (dus Kaag) wel degelijk iemand vallen als dat zo uitkomt (zie de in een Me Too-affaire verstrikte partijprominent Frans van Drimmelen). Rutte liet ze overigens niet vallen, hoewel ze zich ten tijde van de ‘Omtzigt, functie elders’-rel uitgebreid op de borst klopte als ‘ander mens’.
Dat Kaag getrouwd is met een Palestijn en iedereen vroom een ‘gezegend Suikerfeest’ toewenste zal haar populariteit ook niet hebben vergroot. Hollanders blijven Hollanders tenslotte. Ze zijn tegen discriminatie, maar het moet niet te dol worden.
Ik geef het toe: er zijn heel veel anderen die eveneens politiek correcte boodschappen verkondigen en zich net zo schijnheilig gedragen. Ook zij deugen als de pest. Maar bij Kaag is het én én én. Je kunt spreken van een optelsom. In de regering zitten, bekakt praten, elitair gedrag vertonen, heel veel talen spreken, de politieke correctheid hoog in het vaandel hebben staan, vrouw zijn en dan ook nog met een Arabier getrouwd… Nee, dat kan echt niet.
Fons Kockelmans (1952) werkte lange tijd bij het ANP, vooral als politiek verslaggever. Later publiceerde hij onder meer op Joop, Historiek en The Post Online.
Fons Kockelmans, 25.05.2023 @ 07:33
RSS