Vrij Links en de treffende gelijkenis met de Spaanse Burgeroorlog
Peter Breedveld
Scène uit Yasujiro Ozu’s Floating Weeds (bron: Assyrian Jalebi)
Eén van de meest aangrijpende boeken die ik deze vakantie heb gelezen, is Blood of Spain van historicus/journalist Ronald Fraser. Het is een ‘oral history‘ van de Spaanse Burgeroorlog waarin Fraser mensen aan het woord laat die de oorlog hebben meegemaakt, zowel aan de zijde van de Falangisten als aan de linkse kant.
Ik heb het boek jaren geleden aangeschaft nadat ik er een passage uit las in het boek Omweg Naar Santiago van Cees Nooteboom. Het was het verhaal van een groep linkse vrouwen die, net voor het moment dat ze door fascisten werden geëxecuteerd, hun rokken omhoog tilden om hun geslacht aan hun beulen te laten zien. Het intrigeert me enorm en ik weet nog steeds niet waarom ze dat deden. Wel doet het me denken aan verhalen die ik las en hoorde van vrouwen in andere tijden en op andere plaatsen, die gewapende mannen op de vlucht joegen met alleen hun naaktheid.
Een aantal dingen die blijven hangen nu ik Blood of Spain, na herhaalde mislukte eerdere pogingen, helemaal uit heb: een keer of zes citeert Fraser mannen, zowel links als rechts, die beweren dat “de vrouwen het ergst waren”. Een gegoede burger, bijvoorbeeld, die zich in het door linkse anarchisten en socialisten bestuurde Barcelona in pak en stropdas op straat vertoonde, vertelt dat de agressieve reacties daarop vooral van vrouwen waren. En iemand die de zuiveringen overleefde in het door de fascisten veroverde gebied zegt precies hetzelfde over de vrouwen in dat kamp: die kwamen, hun kinderen aan de hand, voor hun plezier kijken naar de massa-executies op een kerkhof in ik meen Sevilla.
Marokkaanse soldaten
Ook verschillende keren komt de vermeende wreedheid van de Marokkaanse soldaten in het leger van Franco aan bod. Ooggetuigen die hen vaak “Moren” noemen, dezelfde aanduiding die de Noord-Afrikaanse veroveraars van Spanje in de Middeleeuwen kregen, vertellen dat de Marokkanen nietsontziend waren bij de executies van mannen, vrouwen en kinderen in op de linkse republikeinen veroverde dorpen en steden.
Als dit waar is, van die vrouwen en die Marokkaanse soldaten, wat zou daarvan dan de reden zijn geweest? Ergens in het boek wordt beweerd dat de Marokkaanse soldaten in Franco’s leger vaak misdadigers waren die dienst hadden genomen in het Spaanse vreemdelingenlegioen. Wat ik trouwens nooit eerder heb geweten is dat de Spaanse Burgeroorlog in Marokko is begonnen.
Misschien is de agressie een gevolg van de onderdrukking van vrouwen en Marokkanen. Het valt op dat zelfs de armste, miserabelste Spanjaarden die Fraser opvoert zich nog beter voelen dan de Marokkanen van Franco, vandaar dat historisch beladen en racistische “Moren”, waarmee tot op de dag van vandaag ook in wetenschappelijke lectuur de stichters van El Andaluz, het islamitische Spaanse rijk, worden aangeduid. Het heeft me, toen ik me een tijdje heb verdiept in de middeleeuwse geschiedenis van Spanje, veel moeite gekost te achterhalen wie die Moren waren, waar ze vandaan kwamen. Het wordt bijna altijd in het midden gelaten, alsof ze sprookjesfiguren zijn, die uit het niets verschenen en ook weer in het niets verdwenen.
Met de vrouwenemancipatie wilde het trouwens ook niet erg vlotten in het linkse kamp. Alle mooie praatjes over emancipatie ten spijt, werden de vrouwen wel geacht de lunchtrommeltjes van hun mannen te verzorgen, voordat ze naar het front trokken, en de knopen aan hun hemden te naaien.
Vrijende stelletjes
Madrid en Catalonië zijn tijdens de oorlog heel lang succesvol draaiende, zelfvoorzienende economieën geweest, waarbij de fabrieken en bedrijven, nadat de bazen er op non-actief waren gesteld, werden gerund door de arbeiders zelf, die niet werden betaald naar rang en positie maar naar behoefte. Jonge mannen moesten vechten aan het front, gewoon te bereiken met het openbaar vervoer. Soms hadden ze een paar uur vrij en kwamen hun vrouwen en verloofdes met de tram naar ze toe, om tussen de inslaande bommen en granaten de liefde te bedrijven. Veel van die stelletjes werden dood in innige omhelzing gevonden.
Maar de democratisch gekozen linkse regering van Spanje werd door de internationale gemeenschap in de steek gelaten. Frankrijk en Engeland grepen zelfs niet in toen Hitler zijn Luftwaffe stuurde om Spaanse dorpen te bombarderen voor zijn vriend Franco, en ook Mussolini hulptroepen stuurde. Het kapitalisme stond aan de kant van het fascisme en het was in het belang van het kapitalisme dat die anarchistisch-bosjewistisch-socialistische gemeenschappen in Noord-Spanje zouden mislukken.
Stalin stuurde wel hulp, maar toen ging het meteen mis binnen het linkse kamp, omdat er op zijn Sovjets dissidenten werden aangewezen en geëlimineerd.
Communistische revolutie
Lange passages in Blood of Spain gaan over de scheuringen in het linkse kamp, midden in die bloedige oorlog, over kwesties die je misschien even zou moeten laten rusten als de fascisten je bevolking aan het uitmoorden zijn. Moest de communistische revolutie nu worden doorgezet of was het tijd om het anarcho-socialisme een kans te geven, of een autoritair anarchisme of what the fuck ever. Die passages zijn even saai als onbegrijpelijk voor iemand als ik, die het verschil tussen een socialist en een communist al nauwelijks begrijpt. Moest een fabriek worden beheerd door een syndicaat of een collectief? Dat soort gezeik leidde tot een burgeroorlog binnen links, midden in de burgeroorlog van links tegen rechts!
Maar het opvallendst vind ik dat de linkse regering, waartegen Franco in opstand kwam, vijf jaar lang de kans had gehad om de werkelijk erbarmelijke levensomstandigheden te verbeteren van fabrieksarbeiders en seizoensarbeiders maar haar energie vooral stak in het bestrijden van dat ene ding waarin de armen nog steun en troost vonden: hun katholieke geloof.
En dat deed me weer denken aan Vrij Links. Vrij Links, ik denk dat dit begonnen is met de geschriften van de verbeten moslimhater Carel Brendel, die er steevast op hamert dat Links altijd anti-religieus is geweest en dat dus nu ook zou moeten zijn. Daar valt het één en ander op af te dingen, maar die obsessie met andermans religie die Eddy Terstall en de hele Volkskrant-redactie hebben, was kennelijk ook wat de linkse regering in Spanje nekte, en waarmee ze de weg vrijmaakte voor de fascisten, die óók door veel arbeiders werden verwelkomd. En het moet gezegd: Franco deed meer voor de verbetering van de omstandigheden van de armen dan de linkse regering vóór de burgeroorlog.
Linkse indoctrinatie
Maar laat dit tot u doordringen: terwijl Links bezig is met de secularisatie van de creperende armen en met geouwehoer over de puntkomma’s in hun ideologie, wordt de weg vrij gemaakt voor de binnenmarcherende fascisten, die de academies en redacties zuiveren van linkse indoctrinatie. Gaat het over Spanje in de jaren dertig of Nederland in de komende jaren twintig?
Bewijs alstublieft mijn ongelijk.
Is het Vrije Woord u écht lief? Help me dan met een financiële bijdrage. Deze website wordt elke dag bedreigd door de virtuele knokploegen van Domrechts, malafide Nederlandse journalisten en zelfs door de vicepremier. Afgelopen maandag moest ik voor de rechter verschijnen wegens belediging van een racistische troll! Steun Frontaal Naakt. Doneer aan de enige dwarsdenkende, onafhankelijke site van Nederland. Stort wat u missen kunt op rekeningnummer NL59 RABO 0393 4449 61 (N.P. Breedveld, Rabobank Rijswijk), SWIFT BIC RABONL2U o.v.v. ‘Frontaal Naakt’. Lees hier waarom dat niet met PayPal kan, maar steunen via Patreon kan weer wel. Nog liever heb ik dat u op Frontaal Naakt adverteert of mij inhuurt. Mail mij.
Peter Breedveld, 01.09.2019 @ 10:43
RSS