Voor de hebzucht van het neoliberalisme moet alle natuur wijken
Jasper Mekkes
Scène uit We Are Little Zombies
Neoliberalisme houdt niet zo van leven dat zich nog verbonden voelt met haar leefgebied.
De ideologie van de hebzucht trekt dan ook alleen in het donker voort, net als de paling. Zelfs het zwakke schijnsel van de maan zorgt er al voor dat ze zich schuilhoudt in de duisternis van de kuddemoraal.
Haar allesvernietigende werk kwam in Nederland pas goed op gang nadat de rechtse PvdA-er Wim Kok in de jaren ’90 de vrije markt omarmde.
De paling, daarentegen, bestaat al miljoenen jaren.
De zeer lange trekroute van de Europese paling van en naar de Sargassozee bij de zuidelijke oostkust van Noord-Amerika is te verklaren door de continentverschuiving, waardoor de Atlantische Oceaan steeds breder is geworden. De soort heeft zich heel geleidelijk kunnen aanpassen aan die steeds langere trekroute naar haar leefgebied in Europa.
In de miljoenen jaren die sindsdien zijn verstreken heeft de paling al heel wat opwarming van de aarde voorbij zien komen en gaan. Na de één na laatste ijstijd trok het ijs zich terug uit het midden van Nederland, en de kale ijzige vlakte begon het landschap te tonen dat de gletsjers hadden gevormd.
Laatste visser
In het Friese Aldemardum (Nederlands: Oudemirdum) kan je bij de Oudemirdumerklif goed zien hoe mooi het landschap is dat de één-na-laatste ijstijd gevormd heeft. Je wandelt er naartoe over een pad waar de laatste visser van Oudemirdum, Minne Minnes de Vries, tot in de jaren zestig van de vorige eeuw ook overheen wandelde, met zijn visnetten, vanaf zijn huis aan de bovenkant van de klif. Een huis dat nog uitkeek over de Zuiderzee toen hij er in 1881 werd geboren.
Minne viste vooral op paling, die door de aanleg van de Afsluitdijk, in 1932 door Rijkswaterstaat, zijn miljoenen jaren oude route stroomopwaarts, via het IJsselmeer steeds moeilijker kon bereiken. In 1939 stopte Minne dan ook met vissen op paling.
Zijn vissershuisje staat er nog; je kunt er nu overnachten in een bedstede waarin hij zelf nog geslapen zou kunnen hebben.
Maar tegenwoordig betekent wonen naast het IJsselmeer hetzelfde als wat wonen naast ieder ander eigendom van de Nederlandse Staat betekent, zeker als dat eigendom wordt beheerd door Rijkswaterstaat, ooit opgericht door de centralistische Jakobijn Napoleon. Het betekent dat de overheid op ieder willekeurig moment kan besluiten je leefgebied planmatig kapot te maken ter ere van haar neoliberale ideologie.
Hebzucht
Voor de IJsselmeerkust van het Oudemirdumerklif wil Rijkswaterstaat nu dan industriële zandwinning toestaan, want voor de hebzucht van het neoliberalisme moet alle natuur wijken, ook in Friesland.
De gemeenteraad van de gemeente waar het Gaasterlandse Oudemirdum onder valt, heeft tegen het bestemmingsplan van B&W gestemd, maar het zandwinbedrijf stapte naar de rechter; ongetwijfeld met meer of minder schimmige toezeggingen van bestuurders van gemeente, Rijkswaterstaat en/of het Ministerie op zak.
Een Rijkswaterstaat dat onder aanvoering van het zoveelste neoliberale kabinet sinds Den Uyl vanuit een ivoren toren over Friese wateren besluit, betekent gevaar voor alle leven dat nog houdt van haar leefgebied; haar land, haar water en haar lucht.
Want niet alleen de palingen hebben niets te zeggen over de wateren die ze al miljoenen jaren bewonen, ook de Friezen, een volk dat ooit de zeekust van Noord-Duitsland tot Noord-Frankrijk bewoonde, hebben niets meer te zeggen over hun voormalige Zuiderzee, die Rijkswaterstaat eerst afsloot om er een meer van te maken, om vervolgens te doen wat ieder neoliberaal instituut in opdracht van neoliberale politici doet: het door de vrije markt laten exploiteren van natuurlijke rijkdommen totdat ze op zijn.
Waarna het land en haar bewoners leeggeroofd achterblijven.
Gevaarlijke overheid
Een overheid die zich anno 2020 nog inspant om in een natuurgebied industriële zandwinning toe te staan op een eiland van bouwwerken van zeven verdiepingen hoog die 24 uur per dag verlicht worden en een hels kabaal maken, dat is een onbetrouwbare en gevaarlijke overheid, die natuurlijk nooit de Friese bewoners van het Gaasterlandse Oudemirdum zou mogen vertegenwoordigen.
Maar het is een oudtestamentische wijsheid dat de mens de aarde van God heeft gekregen om haar te bewerken.
En laat het toeval nu willen dat in de hogere legerleiding van Rijkswaterstaat Midden Nederland, het onderdeel van Rijkswaterstaat dat over het IJsselmeer regeert, bijbelvaste gereformeerden elkaar de mooie baantjes toeschuiven.
Hun rotsvaste geloof in het recht van de mens om de aarde als haar bezit te bewerken en de slaafse horigheid aan de staat – het staatshoofd is immers door God zelf aangesteld – sluiten naadloos aan op de roofzucht van de neoliberale struikrovers die ons vanuit Den Haag denken te regeren.
Oude Testament
Maar ik denk dat God is vergeten een disclaimer toe te voegen aan het Oude Testament. Een disclaimer die zegt dat degenen die besluiten de aarde kapot te laten exploiteren door de neoliberale bedrijven van de superrijke globalisten naar de hel mogen lopen.
Ondertussen ligt het haventje van visser Minne Minnesma de Vries, prachtig verscholen aan de voet van het Oudemirdumerklif, te wachten tot er weer een Fries opstaat om uit te varen en zijn eigen Friese water, de oude Zuiderzee, terug te eisen van het gladde monster zonder geschiedenis, zonder binding met het land, haar bewoners of hun cultuur.
Het monster dat zich verscholen houdt voor het licht in de duisternis van haar neoliberale kuddemoraal – en dat leeft van andermans leefgebied: de neoliberale staat.
Jasper Mekkes is ingenieur en vooruitgangsfilosoof.
Jasper Mekkes, 08.07.2020 @ 10:20
RSS