Vluchtelingen
Jona Lendering
Honderden mensen verdronken in de Middellandse Zee. Iedereen spreekt erover. De politiek heeft ineens een tienpuntenplanen toont daadkracht. Waar het zal eindigen moeten we nog zien, maar één ding is duidelijk: Europa zal er de komende tijd tienduizenden mensen bij krijgen uit landen als Syrië, Libië en Eritrea. Wat dat betekent weet niemand, maar we kunnen wel kijken naar de vluchtelingenopvang elders om een beeld te krijgen van wat Europa te wachten staat.
In Libanon verblijven momenteel 1.800.000 Syrische vluchtelingen. Ter vergelijking: er zijn ongeveer vier miljoen Libanezen. Ik heb er al eerder over geschreven: hier en vooral daar. Of daar, als u Palestijnse vluchtelingen zoekt. De twee categorieën lopen overigens in elkaar over: ik ontmoette eens een Palestijn die na 1967 naar Syrië vluchtte, verbleef in het inmiddels beruchte Yarmouk-kamp en nu vrijwel zeker in Libanon is.
Goedkope arbeidskrachten
Veel vluchtelingen zijn al vier jaar in Libanon en het zal nog wel even duren voor ze terug kunnen. Een complete generatie kinderen dreigt geen onderwijs te krijgen. Ze groeien op om de kritiekloze slachtoffers te zijn van een ieder die hun ressentimenten wil exploiteren. Maar het gaat al eerder verkeerd. Libanese grootgrondbezitters staan er niet boven om Syrische kinderen in te zetten als goedkope arbeidskrachten. Journalist Robert Fisk heeft het getypeerd als “a situation perilously close to slave labor” (meer), wat vermoedelijk een of twee nuances overslaat maar in elk geval duidelijk maakt dat de problemen groot zijn.
Er zijn hulporganisaties als de (in Nederland niet zo bekende) International Rescue Organization, die proberen onderwijs aan te bieden. Ik ben eind oktober wezen kijken in een van de projecten: vijf of zes klassen met zo’n dertig kinderen van basisschoolleeftijd. Het viel me op dat ze, hoewel de zomer nog niet voorbij was, allemaal winterkleren droegen: de enige kleren die ze bij zich hadden toen ze hun land verlieten.
Smurfen op de muur
Het project was niet gevestigd in een kamp maar in een oude, verlaten school. Op deze manier lopen de kinderen hun vader en moeder niet voor de voeten en – vooral – kunnen ze even iets anders zien dan de tenten. Op school zijn ze met andere kinderen en kunnen ze weer even kind zijn. Hun tekeningen hadden ook van Nederlandse kinderen kunnen zijn: een tekening van een huis met regenwolken erboven bijvoorbeeld. De conciërge, die zijn best deed met een lik verf het bedompte gebouw op te vrolijken, had op de muur wat smurfen geschilderd.
Het onderwijs wordt niet alleen verzorgd door onderwijzers uit Libanon – mijn gastvrouw was een Libanese docente die haar baan aan een internationale school had opgegeven om voor de vluchtelingen te werken – maar ook door Syrische onderwijzers, die voor hetzelfde werk minder betaald krijgen. Net als in Nederland, waar vluchtelingen ook niet zomaar een baan kunnen aannemen, wil men in Libanon verdringing op de arbeidsmarkt vermijden. De Syrische onderwijzers gelden als vrijwilligers.
Die docenten worden ondertussen geconfronteerd met reële problemen. Toen het project begon, kocht men schoolboekjes aan, om te ontdekken dat veel kinderen nog niet konden lezen. Niet ontmoedigd begon het team het benodigde lesmateriaal zelf te maken. Soms zijn de klassen vijftig leerlingen groot. Een scholier slaat zijn onderwijzer. Een jongen heeft het syndroom van Down. Pesten. Een deel van de problemen is niet heel anders dan in ons onderwijs, maar de ingewikkelde politieke situatie maakt het lastiger.
Voormalige vijanden
Neem het voorbeeld van een leerling die zijn arm breekt en naar het ziekenhuis moet voor een operatie. Die kost 850 dollar, een flink bedrag. Nu zijn de Syrische vluchtelingen in Libanon verzekerd, maar er is een eigen risico van 25 procent. De ouders konden 100 dollar betalen, maar er ontbrak 112 dollar en vijftig cent, waardoor het kind zes uur moest wachten. Het is goed gekomen, maar onder normale omstandigheden zou het sneller zijn gegaan en was de kans op complicaties kleiner.
En zoals in Nederland niet iedereen zit te wachten op de komst van de vluchtelingen, zo hebben ook de Libanezen gemengde gevoelens. Lang niet alle gemeentes werken mee aan het hier beschreven onderwijsproject. Sommige vinden het goed dat kinderen wat leren, maar andere vinden dat het geboden asiel niet te aantrekkelijk moet worden gemaakt omdat het de bedoeling is dat Syriërs ooit zullen terugkeren. Het lijkt sterk op de standpunten in de discussies die wij in Nederland voeren, met één verschil: van 1976 tot 2005 bezette Syrië Libanon. De Libanezen die helpen, helpen hun voormalige vijanden. Menselijkerwijs vind ik dat groots.
Kordaat handelen
Wat ik al met al met dit stukje probeer aan te geven is enerzijds dat de problemen groot zijn, en anderzijds dat de hulporganisaties de problemen aankunnen. Met moeite, maar het lukt. Ik schrijf dit ook omdat ik er niet zeker van ben dat de politici die nu zo kordaat willen handelen, de complexiteit van hun beslissingen werkelijk begrijpen. Als iemand, terwijl 97% van de vluchtelingen al in de regio wordt opgevangen, “opvang in de regio” presenteert als het ei van Columbus, heb ik weinig fiducie in ’s mans kennis van zaken.
Er zijn al tienduizenden vluchtelingen in Griekenland en Italië, er zullen er meer komen, er zullen problemen zijn van de soort die ik hierboven heb beschreven, ze zullen vermoedelijk beheersbaar zijn, maar ze zijn complex.
[Het bij dit soort stukjes gebruikelijke verzoek te doneren vindt u hier.]
Jona Lendering heeft een nieuw boek uit: Israël verdeeld. U bestelt het hier, een soort van uittreksel is daar.
Jona Lendering, 24.04.2015 @ 09:33
6 Reacties
op 24 04 2015 at 10:32 schreef cRR Kampen:
“De Libanezen die helpen, helpen hun voormalige vijanden.” – dat is niet waar, althans ‘voormalige vijanden’.
De Syrische presentie in Libanon vanaf half jaren tachtig ontstond nota bene op verzoek van de Christelijke Falangisten!
Syrië heeft het door burgeroorlog verwoeste Libanon samen met Hezbollah helpen stabiliseren. Een groots ding is dat de christenen in Libanon bescherming kregen tegen wraaklustige Palestijnen (Saba/Shatila-massamoord) en moslimmilities – bescherming door Hezbollah nota bene, waardoor de bijltjesdagen beperkt bleven.
Op dit moment doet Hezbollah ook iets terug, strijdt aan de zijde van al-Assad tegen o.a. Daesh.
op 24 04 2015 at 10:47 schreef Thomas E:
In feite is het drama van de bootvluchtelingen symbolisch voor het drama van de reguliere immigratie. Een kleine minderheid lukt het om Europa binnen te komen, de overgrote meerderheid ‘verzuipt’. Op zee of in de oorspronkelijke regio. Puur een gokspel. En de vergelijking gaat eigenlijk nog verder: Van degenen die tot een Europees land worden toegelaten wordt een kleine minderheid gelukkig, terwijl de grote meerderheid zich ontheemd en buitengesloten blijft voelen; mede door discriminatie en vijandigheid van de autochtonen.
Een drama van alle tijden. En waarschijnlijk nooit oplosbaar geweest.
op 24 04 2015 at 12:00 schreef Bertje:
http://www.joop.nl/opinies/detail/artikel/31850_overwin_de_kanker_van_onze_samenleving/
En zo is het.
Met het stuk van Jona de enige schrijfsels die zin maken betreffend dit onderwerp.
op 24 04 2015 at 18:06 schreef WARZAZAT:
Jouha is een grappenmaker in de Marokkaanse volksverhalen, een Ottomanse import eigenlijk…een van mijn favoriete Jouha-verhalen is dat hij een nacht wakker werd en een paar inbrekers druk bezig zag zijn huis leeg te roven. Hij liet ze hun gang gaan totdat ze alles meenamen behalve het matje waar hij op sliep. Hij wachtte totdat ze de deur uitliepen met al zijn spullen op hun schouders en hij rolde zijn matje en deken op en liep achter ze aan….na een tijdje keek een van de inbrekers om en hij ziet Jouha en hij vraagt hem waar hij mee bezig is. Jouha zegt:”Ik was toch van plan om te verhuizen en hierbij bedankt voor jullie hulp.”
Het zelfde kan gezegd worden van al die vluchtelingen…Het kapitalistische Westen rooft hun landen leeg dus wat voor zin heeft om daar te blijven…ze volgen hun spullen achter na.
op 26 04 2015 at 18:01 schreef Flip van Dyke:
Europa zal er de komende tijd tienduizenden mensen bij krijgen uit landen als Syrië, Libië en Eritrea. Wat dat betekent weet niemand, maar we kunnen wel kijken naar de vluchtelingenopvang elders om een beeld te krijgen van wat Europa te wachten staat.
Dus met enkele tienduizenden asielzoekers erbij krijgen we hetzelfde als in Jordanië, Libanon etc.?
Meen je toch niet echt.
op 30 04 2015 at 00:09 schreef dewanand:
REF cit:
‘Veel vluchtelingen zijn al vier jaar in Libanon en het zal nog wel even duren voor ze terug kunnen. Een complete generatie kinderen dreigt geen onderwijs te krijgen. Ze groeien op om de kritiekloze slachtoffers te zijn van een ieder die hun ressentimenten wil exploiteren.’
mauw, mauw, namastiaauw,
ja daarom is er geen god, geen allah, geen krishna, geen bhagwan, geen duivel, enz enz. maar wat is er dan wel?????????????
ja he, de mensheid is net als de processierups in feite, ze lopen rond in cirkeltjes in de Space/ time ruimten, achter elkaar aan, eeuwige cirkeltjes, maw
Samsara: eeuwige rad van geboorte en dood uit klassieke hindoeisme, Sanathan dharma.
een intelligente hindoemeid had mij hierop een interessante visie gemaild op facebook, vanuit karma leer en wet van behoud van karmische ellende.
Hindoes geloven dit erg absoluut:
‘Jaise baap karni, aise beta marni’.
maw de zonen erven de karmische zonden en slechte karma’s van vader, ooms, opa’s enz en moeten er daarna ook keihard voor boeten, generaties lang. Islam kent dit begrip ook in het Arabisch.
Ja daarom zijn islam en hindoeisme bijna 90 procent Identiek, vooral genetisch, seksueel en cultureel.
RSS