Vergeten massamoorden
Peter Breedveld
Tijdens de Suezcrisis in 1956, toen Israëlische troepen korte tijd de Gazastrook bezetten, die toen door Egypte werd bestuurd, vonden twee in de vergetelheid geraakte massamoorden plaats. In de steden Khan Yunus en Rafah werden vaders, zoons en echtgenoten door de Israëlische troepen uit hun huizen gehaald, op een rij gezet en zonder pardon doodgeschoten. In Rafah werden de mannen verzameld op een schoolplein, met knuppels geslagen, en urenlang geterroriseerd.
De twee tragedies hebben nog niet eens voetnootstatus in de geschiedenis verworven, moppert Joe Sacco in het voorwoord van Gaza 1956, zijn ijzingwekkende verslag – in stripvorm – van zijn onderzoek naar de moorden. Ze worden genoemd in VN-rapporten die volgens Sacco vrijwel onbereikbaar zijn en toen zijn vriend, journalist Chris Hedges, er een paar alinea’s aan wijdde in een artikel voor Harper’s Magazine, sneuvelden die tijdens de eindredactie.
Sacco gelooft dat de twee gebeurtenissen cruciaal zijn om het verloop van het Israëlisch-Palestijnse conflict te begrijpen. Want zoals een Hamas-kopstuk, de later door Israël geëlimineerde Abed El-Aziz El-Rantisi, tegen hem zei: ‘Het heeft een wond in mijn hart veroorzaakt die nooit kan genezen. Ze plantten haat in ons hart’.
Sacco besluit in 2002 in Gaza zelf op zoek te gaan naar ooggetuigenverslagen. Hij spreekt met overlevenden en nabestaanden in 2002 en 2003, terwijl de Tweede Intifadah in volle gang is en de huizen van de mensen, die Sacco interviewt, bij wijze van spreken achter hun rug worden weggebulldozerd door het Israëlische leger. Velen van hen zijn verbijsterd: “1956?” Je wilt het echt over 1956 hebben?! Kijk om je heen, man! Het is overal 1956!”
Maar Sacco zet door en de verhalen zijn bloedstollend. Hij spreekt dochters die, als peuter, hun vader voor hun ogen doodgeschoten zagen worden, een man die negen kogels in zijn hoofd overleefde, mannen die wisten te vluchten, mannen die zich, met hun lijf vol kogels, dood hielden tot de soldaten vertrokken waren.
De verhalen worden meesterlijk door Sacco verbeeld. Zijn vorige boeken, met name Onder Palestijnen en Gorazde, trekken de lezer al in de verhalen dankzij Sacco’s perfecte beheersing van beeldritme en door zijn sfeerschetsen, in Gaza 1956 is hij op de toppen van zijn kunnen. Vierhonderd pagina’s telt dit boek, maar je vliegt er doorheen als door een Japans stripverhaal, een getekende film. De paniek van de opgejaagde Palestijnen slaat op je over, je kunt hun angst ruiken.
Vrolijkstemmend is dit allemaal niet, en toch weet Sacco de boel verteerbaar te houden met zijn relativisme en sardonische humor. De mannen die op het schoolplein in Rafah bij elkaar werden gedreven, mochten bijvoorbeeld niet naar het toilet. “We lagen met ons hoofd op de rug van degene voor ons en pisten op hen”, vertelt een man. Sacco vraagt of ze met elkaar praatten. “We pisten op hen en nu vraag je of we met elkaar praatten?” luidt het antwoord.
De verhalen over 1956 worden onderbroken met verslagen van de ontmoetingen in 2002. Sacco, die gespeend lijkt te zijn van elke ijdelheid, toont zich geen groot kindervriend. Hij ergert zich aan het gedrag van Palestijnse jongens die de Israëlische soldaten uitdagen en verklaart dan botweg: “Als één van die ettertjes vandaag zou worden geraakt, zou ik amper medeleven kunnen tonen.”
Sacco is zeker geen klakkeloos doorgeefluik van Palestijnse anti-Israëlpropaganda. Samen met zijn Palestijnse gids maakt hij elke avond een schifting tussen de afgenomen interviews. Dit is wel geloofwaardig, dit niet, deze verhalen spreken elkaar niet of wel tegen. Zijn oordelen over sommige geïnterviewden, maar vooral de oordelen van zijn gids, zijn soms snoeihard.
Dat is opvallend in dit boek, dat Sacco sinds zijn boek Onder Palestijnen, dat bijna tien jaar geleden verscheen, veel harder is geworden. Geen wonder, hij heeft inmiddels zoveel horrorverhalen gehoord, en kwam zo nu en dan ook zelf onder vuur te liggen tijdens zijn tochten door Gaza.
Gaza 1956 is een zeer intens boek, onthullend en schokkend, en absoluut verplichte kost voor stripliefhebbers én Israël-watchers.
Eerder verschenen in Vrij Nederland.
Peter Breedveld, strips, 29.12.2011 @ 12:16
20 Reacties
op 29 12 2011 at 13:13 schreef Niek Holtzappel:
Dank voor de tip. Ik ga het zeker lezen dit stuk, voor mij onbekende, geschiedenis.
op 29 12 2011 at 14:11 schreef dewanand:
namaste Peter Breedveld,
Heel goed dat jij dit publiceert, met veel dank. Ik word er gewoon ziek van om steeds maar weer te moeten lezen over het oude conflikt tussen Joden en islamieten, welke bloedig begon toen Mohammed de islam ontwikkelde. In mijn boek Koran forbid or rewrite heb ik enkele intelligente oplossingen gepresenteerd voor dit eeuwenoude conflikt. EN ik heb goed nieuws: in 2012 ga ik mijn eigen dewanand denktank opbouwen om mijn oplossing te promoten en te laten uitvoeren. Ik nodig iedereen uit om lid te worden van mijn denktank en het is gratis, kijk op mijn site in januari en participeer. Ik ga ook andere grote problemen aanpakken en echt oplossen op zuiver dewanistische manier, en de blueprints voor deze intelligente oplossingen heb ik al in klad. Dus als je informatie wil, mail mij en als je echte oplossingen wil dan moet je participeren, als burger die er gewoon schijtziek genoeg van heeft dat de hoge pieten en militairen er een zootje van maken.
O ja, Peter ik wil graag weten hoeveel mensen er zijn vermoord tijdens deze twee massamoorden in de genoemde steden. Elke genocide is een misdaad tegen de mensheid.
dewanand
waldo@ziggo.nl
delft
op 29 12 2011 at 14:20 schreef Jona Lendering:
“Sacco is zeker geen klakkeloos doorgeefluik van Palestijnse anti-Israëlpropaganda.”
Dat viel me ook in Palestine op, waarin hij bijvoorbeeld ruimte geeft aan een Israëlische dienstplichtige die zegt daar te dienen om in de gaten te houden of zijn collega’s geen excessen begaan. (Het trof me omdat ik iemand ken die met dezelfde motivatie diende op de Westelijke Jordaanoever.)
op 29 12 2011 at 14:35 schreef Vergeten massamoorden | Wat een wereld:
[…] hier verder. [Translate] Dit bericht is geplaatst in Uncategorized en getagdArabisch, […]
op 29 12 2011 at 14:49 schreef Peter:
Dewanand Volgens de VN zijn in Khan Yunus 275 doden gevallen, Sacco spreekt van ‘meer dan honderd’ in Rafah.
Jona Sacco maakt zich ook altijd kwaad om het antisemitisme onder de Palestijnen. Wel is hij over Hamas af en toe op het vergoeilijkende af, naar mijn smaak.
op 29 12 2011 at 15:11 schreef Rene K:
Waarom had ik hier niet eerder over gehoord? Wel over de slachtpartijen in Libanon (Sabra en Shatila) in 1982. Die werden toegekend aan de falangisten, maar duidelijk onder toezicht van toenmalig minister van defensie Sharon.
op 29 12 2011 at 17:05 schreef MNb:
Shit gebeurt tijdens een oorlog. Lees eens na wat oorlogsheld George Patton zoal heeft uitgespookt.
De vraag is: wat doe je ertegen. Nou, de Israelische regering iig niet veel.
Goed, Palestijnen zijn de vijand. Vijanden worden nooit zo best behandeld. Maar bondgenoten toch wel?
http://en.wikipedia.org/wiki/Negev_Bedouin
“A 2004 study found that Negev Bedouins tend to identify more as Israelis than other Arab citizens of Israel.”
Daar beloont Israel hen dus voor met etnische zuiveringen en het ontnemen van mensen- en burgerrechten, zoals het recht op huisvesting.
Dát was voor mij het einde van Israel = rechtsstaat. Geen Israelapologeet die daar ooit antwoord op heeft kunnen geven. Dat is er dan ook niet.
op 29 12 2011 at 23:28 schreef Maurits Burgers:
Ik vind het vreemd, bijna verontrustend, dat deze geschiedenis zo onbekend is, ook bij mij. Ik ken het fraai confronterende werk van Joe Sacco van zijn verhaal over Gorazde. Zijn Palestijnse tijden ken ik nog niet, maar ga ik snel lezen. (een voornemen voor 2012?)
op 30 12 2011 at 14:54 schreef Willem:
fantasie, dat heeft nooit plaatsgevonden.
op 30 12 2011 at 15:59 schreef leo schmit:
De etnische zuiveringen begonnen al in 1948. Zie hiervoor het werk van de Israelische Prof. Ilan Pappe, die omwille van zijn werk het land heeft moeten verlaten en nu in Engeland doceert.
op 30 12 2011 at 19:16 schreef Bookie:
@leo schmitt
De etnische zuiveringen begonnen reeds in 1929.
http://en.wikipedia.org/wiki/1929_Palestine_riots
op 30 12 2011 at 22:02 schreef Sasha Berkman:
Concluderend: de zionazis zijn goed in het manipuleren van de geschiedenis, hier in het Westen.
op 31 12 2011 at 00:28 schreef Matanecz:
@Sasha,
“Concluderend: de zionazis zijn goed in het manipuleren van de geschiedenis, hier in het Westen.”
Sterker nog: ze manipuleren zelfs onze regering!
Wilders, Rosenthal, Verhagen…moet ik nog even doorgaan?
Peter: bedankt voor het plaatsen van dit soort berichten. Het laat onomwonden zien wie de werkelijke agressor in het Midden-Oosten is.
(De ‘gemene’ Arabieren…dat is dus een mythe.)
op 31 12 2011 at 17:19 schreef fruitsalade:
In Jenin vond 10 jaar geleden ook al zo’n massaslachting plaats.
De vraag is dus, wat gaan doen wij tegen de terreur en de leugens van de joden?
op 31 12 2011 at 17:30 schreef Peter:
Ik tolereer geen antisemieten op mijn mooie site, ‘fruitsalade’. Daarom krijg jij een IP-ban.
op 31 12 2011 at 23:04 schreef Amit Bar:
Beste Peter,
Ik ken jou van vroeger en het spijt me jou te zeggen, dat jij je met een dergelijke publicatie bij de kamp van Gretta & Dries sluit, zo niet erger.
Van de gebeurtenissen in 1956 heb ik nooit wat gehord en ik hecht hier weinig geloof aan. De Arabieren zijn berucht vanwege hun wilde fantasieën.
Zo ver hoefde je niet te zoeken achter slachtpartijen in de Gazastrook. Immers, slechts vier jaar geleden zijn tientallen Fatah leden vermoord in Gaza door hun Palestijnse “broeders” van Hamas voor de oog van de camera.
De film die hiervan opgenomen werd is van YouTube (http://www.youtube.com/watch?v=hhOQ54nwt9g) afgehaald met de volgende bijschrift:
“Deze video is verwijderd omdat de inhoud de Servicevoorwaarden van YouTube schendt.
Het spijt ons.”
Heb je iets hierover toen geschreven of valt het onder de categorie ”Laat maar, het pas niet in mijn lezing”?
Van de reacties zie je dat jij niet alleen staat en er zijn genoeg mensen, die elke leugen willen geloven, MITS dat in hun opinie past. Welke visie is dat hoeft niemand te raden.
Jammer is dat. Van jou had ik meer diepte en onderzoekende journalistiek verwacht.
Toch wens ik jou Fijne jaarwisseling…
Amit
op 01 01 2012 at 13:13 schreef You On A Gin:
…Doch obstinaat de tern Zionazis pogen te verzilveren is A-OKAY though.
*lol* *lol* *lol*
*bounce* *bounce* *bounce*
op 02 01 2012 at 20:52 schreef Sasha Berkman:
http://www.urbandictionary.com/define.php?term=Zionazi
op 07 01 2012 at 18:15 schreef You On A Gin:
http://www.urbandictionary.com/define.php?term=camel+jockey
Ja, dat maakt het een normaal woord om te gebruiken zeker.
op 03 02 2012 at 23:56 schreef Doc:
Animatiefilm van Gaza 1956 in de maak
Denis Villeneuve wil zich aan een animatiefilm wagen. Volgens ScreenDaily heeft de regisseur zijn zinnen gezet op een geanimeerde verfilming van Footnotes in Gaza.
De film moet in dezelfde stijl als de strip worden gemaakt (met zwart-witte tekeningen). Volgens producent Amiel Tenenbaum heeft het jaren geduurd voor ze de juiste regisseur vonden. Momenteel wordt er aan een script gewerkt.
RSS