Turkendebat (2)

Tayfun Balçik

Een zaal vol Turkse Nederlanders discussieert over de coup in een kantoorpand in Amsterdam Sloterdijk. Het evenement is georganiseerd door docent Ahmet Suat Ari. Op Facebook deelt hij o.a. het volgende mee:

‘Op 15 juli is Turkije opgeschrikt door een couppoging van een groep militairen.. Alle signalen wijzen op de betrokkenheid van de Gülenbeweging. In Turkije worden de Gülenisten vervolgd, terwijl instellingen, bedrijven en organisaties die gelieerd zijn aan deze beweging, door justitie worden onteigend. Ondertussen zijn er tienduizenden mensen ontslagen uit hun ambt. Terwijl in Turkije bijna iedereen van mening is dat de Gülenbeweging achter de couppoging zit, wordt dat in de rest van de (Westerse) wereld anders gezien. Men heeft het telkens over Erdoğan die vindt dat Gülenisten erachter zitten. Dat de oppositie en de apolitieke mensen ook zo denken wordt bewust of onbewust achterwege gelaten..’

Spetterende avond

Een moderator met een duidelijke visie op de gebeurtenissen, dat belooft een spetterende avond te worden. De sprekers die in debat gaan zijn sociaal-wetenschapper Cemil Yılmaz, docent Hacı Tekinerdogan, socioloog Ahmet Talan en jurist Kubilay Başçı. Allemaal mannen, allemaal Turken. Net als de hele zaal overigens.

Het debat begint met een minuut stilte voor de doden en gewonden. Een man uit de zaal valt gelijk over het woord ‘omgekomen’, dat Suat gebruikt: “zijn de 242 mensen omgekomen of vermoord?” vraagt hij suggestief. Suat: “vermoord natuurlijk”. De toon is gezet. Sommigen staan op voor de minuut stilte, anderen reciteren zachtjes de soera al Fatiha. Elke spreker krijgt 5 minuten om zijn verhaal te doen.

Tekinerdogan mag als eerst. Hij ziet de couppoging in de eerste plaats als “een inbreuk op de democratische rechtsstaat” en weidt uit over Erdogan. “In het begin zocht hij een partner tegen de seculiere kemalisten. Die vond hij bij Gülen. In 2013 ging het mis tussen hun. De Gülenisten zitten achter deze coup. Maar in het westen wordt Gülen gezien als een soefi. Het kan niet zo zijn dat dit alleen maar het werk is van een paar overijverige generaals. Nu zijn er rigoureuze maatregelen genomen door de regering. Turkije wil hiermee agressieve factoren neutraliseren.”

Seculiere generaals

Yilmaz: “Toen ik achter mijn laptop zat en hoorde dat de brug was afgezet, dacht ik gelijk dit is een coup. Het waren niet alleen Gülenisten. Ook seculiere generaals zijn betrokken geweest. Maar de heksenjacht tegen alle Gülenisten is fout. Je bent in een rechtsstaat onschuldig tot het tegendeel is bewezen.”

Talan was op 15 juli in Ethiopië, zonder internetverbinding. “Dus geen spannend verhaal van mij.” Hij legt de nadruk op wat mensen beweegt tot het plegen van een coup en komt met een voorbeeld uit Irak. Heel veel generaals uit Saddams leger zijn toen uit hun functie gezet. Zij zeiden toen: ‘hoe moeten we nu onze brood verdienen.’ Tien jaar later kwamen ze als Daesh terug. Als je mensen geen plek geeft, dan gaan ze ervoor vechten. Het was een wanhoopsdaad in Turkije. Vanaf 2012 zie ik een scheiding tussen mensen die heel positief zijn over de situatie en anderen die juist heel bezorgd en angstig zijn. Het gaat de verkeerde kant op.”

Basci: ‘Hoewel ik vind dat de Gülen-sekte hierachter zit, is de onschuldpresumptie belangrijk. Maar Erdogan is nooit ter goeder trouw geweest. Ze hebben zo lang samengewerkt. Alles wordt nu op het bord van Gülen geschoven. De Russische jet ook. Terwijl de toenmalige premier Davutoglu heel duidelijk was over wie het bevel heeft gegeven, hijzelf. Voor de verkiezingingscampagne in 2015, was Erdogan alles behalve neutraal als president. De HDP werd van gesprekspartner opeens tot vijand gemaakt.”

In hun slaap vermoord

En dan begint de zaal te sputteren. Van alle kanten werden opmerkingen gemaakt. “De PKK heeft twee agenten in hun slaap vermoord”, schreeuwt de een, “Milli Görüs is altijd open geweest”, zegt de ander. Erdogan-aanhangers zijn niet gediend van Basci’s kritiek. Yilmaz probeert te sussen: “We missen een debatcultuur. Verschillende meningen moeten naast elkaar kunnen bestaan.” Talan stemt in: “We zijn al 100 jaar zo verdeeld. We praten het nooit uit. We strijden alleen maar. Het is bovendien een misvatting dat de strijd tussen Gülen, Milli Görüs en Diyanet sinds recent is. Die is er al heel lang. Het is nu achterbakser geworden. Van beide kanten.”

Een man uit de zaal neemt het op voor Gülen-gedupeerden. ‘Er zijn mensen die 80.000 euro kwijt zijn. Wat kunnen we voor hun doen?’ Er valt weinig te doen, krijgt hij te horen. “Mensen hebben geld gedoneerd met het idee dat er een plekje in de hemel vrijkomt.” Het wordt rommelig. Tekinerdogan maakt onderscheid tussen gesprekpartners die “terreur verheerlijken” en mensen die “geweld niet rationaliseren”. Tasci reageert: “Als we in die dogma’s blijven steken, dan zou Nelson Mandela nog steeds een terrorist zijn.”

Een meneer uit de zaal staat stil bij het feit dat er meer dan 100.000 mensen vastzitten of zijn ontslagen. “Die mensen hebben nu geen inkomen. Zij hebben gezinnen en kinderen. Wat gaat er met al die mensen gebeuren?” Dat verhaal werd gelijk door een ander gerechtvaardigd met “wat als de coup was gelukt? Dan zouden er nu miljoenen vastzitten.” Taylan reageert op de vergoelijking: “De coupplegers zijn crimineel. Dat staat vast. Maar je mag als overheid niet afreageren op burgers. Ze zitten nu vast of zijn hun baan kwijt tot hun onschuld is bewezen. Dat is de wereld op zijn kop.”

Hetze tegen Turkse Nederlanders

Zo ging het heen en weer. Totdat er een vraag werd gesteld over de situatie in Nederland: “waarom is in een vrije samenleving als Nederland behoefte aan een hetze tegen Turkse Nederlanders?” Taylan: “Dat heeft met de mondialisering te maken. Het speelt niet alleen in Nederland. Meerderheden zijn onzeker geworden over hun identiteit. Migranten worden als bedreiging gezien. Dit kunnen we alleen veranderen door met elkaar te praten.”

Hiertegen protesteerde een man: “Het ligt ook aan de Turken zelf. We zijn van huis uit geprogrammeerd om een Turk te zijn in Nederland. Niet een Nederlander.” Tekinerdogan ziet een negatieve wisselwerking tussen Nederlandse uitsluiting op de arbeidsmarkt en Turkse introvertie.

Toen opende een van de twee witte Nederlanders in de zaal haar mond. Een journalist van de Volkskrant: “Ik probeer al een tijdje een verhaal te schrijven over die Gülen-gedupeerden, maar niemand wil praten.” Hierop krijgt ze de wind van voren: “Er is op Sükran Ince dagenlang karaktermoord gepleegd door de Volkskrant. Ze zou Gülenisten hebben bedreigd. Daar is uiteindelijk niks van waar gebleken. Er kwam een rectificatie, maar ze is wel haar baan kwijt. Vind je het gek dat mensen niet willen praten?”

Helder verhaal

Hierna nam de andere witte Nederlander het woord: “wat ik hier vooral zie is dat Turkse Nederlanders over details discussieren. Een krant wil gewoon een helder verhaal over Turkije. Daarom moeten jullie meer aan PR werken.”

Al met al was het een boeiende avond. Een beetje grof af en toe, zo werd een van de panelleden “serefsiz” (eerloos) genoemd, maar dat werd weer goedgemaakt. In tegenstelling tot het Turkengebash in de Tweede Kamer was dit een echt Turkendebat met Turkse Nederlanders. Zeker voor herhaling vatbaar. Hopelijk doen dan meer niet-Turkse Nederlanders mee.

Tayfun Balçik is historicus, gespecialiseerd in de moderne geschiedenis van Turkije en die van Amsterdam-West. Hij heeft een Facebook-pagina.

Tayfun Balçik, 19.09.2016 @ 06:58

[Home]

7 Reacties

op 19 09 2016 at 09:07 schreef babs:

Klinkt allemaal heel positief en beschaafd.

op 19 09 2016 at 12:37 schreef dewanand:

Wat een gedoe zeg, de gemiddelde Turkilander (DEF: Nederlandstalige, licht gekleurte, donkerharige, etnische turken/ koerden in Nederland, die meestal ook vloeiend Turks kunnen spreken en lezen)

die weet meestal weinig tot niets over Turkije en hoort daar sociaal, cultureel en religieus ook niet meer bij. Soortgelijke toestand als van veel Hindoelanders en koelielanders van surinaamse origine.

Maar Erdogan heeft de zaak perfect afgewerkt om een instorting en totale destabilisatie a la syrie te voorkomen, petje af voor deze nieuwe Ataturkse denker en leider, hij moet hard werken aan een eigen Turkse Kalifaat die de hele MO regio maar politiek en militair gaat stabiliseren.

————- zie dit:

Groei Turkse economie was niet erg bijzonder (ANALYSE)
26 mei 2015 in Economie

Peter Edel is schrijver van De diepte van de Bosporus, een politieke biografie van Turkije (2012, uitgeverij EPO, Antwerpen)

Het gevolg is dat 10 procent van de Turkse bevolking 78 procent van de rijkdom bezit, alsmede een top vijf notering in de OECD-rangschikking over ongelijke inkomensdistributie.

http://www.turksnieuws.nl/2015/05/26/groei-turkse-economie-was-niet-erg-bijzonder-analyse/

op 19 09 2016 at 17:14 schreef Thomas E:

“Een krant wil gewoon een helder verhaal over Turkije.”

Dat is het nu juist: dat heldere verhaal kan voorlopig nog niet opgeschreven worden, omdat niemand nog weet wie er écht achter de coup zaten; noch wie de sympathisanten waren. Het resultaat is dat de ene helft van de Turken de andere helft niet meer vertrouwt.

op 19 09 2016 at 21:35 schreef Rene:

Mooi toch dat er in Nederland vrij over gesproken kan worden en dat deelnemers openlijk kritische vragen durven te stellen. Dat kan in Turkije niet. Blijkt de Nederlandse tolerantie voor andersdenkenden toch niet zo heel vervelend.

op 19 09 2016 at 22:29 schreef Liberaalnico:

Witte Nederlanders? Wat zijn dat?

op 20 09 2016 at 03:26 schreef Murat:

Want Rene weet dat. Rene wéét dat je in Turkije geen bijeenkomsten hebt waar er over dit soort zaken gesproken geworden.

Rene weet dat uit eigen ervaring, niet gebaseerd op de stemmingmakende witte Hollandse media.
Rene wéét dat.

op 20 09 2016 at 16:50 schreef dewanand:

N1: Erg mooie Turkse volksmuziek in Cafe matrix afgelopen zondag avond. Ook leuk gekletst met mooie turkse meiden. En lekkere turkse worteltaart gegeten ve turkse vriendin daar.

N2: Ja turken verrijken Nederland, en dit moeten wij als niet blanken luider gillen in blank nazi holland.

N3: Als de blanke hollanders ons hier niet willen dan moeten wij allemaal gaan onderhandelen over onze eigen georganiseerde, professionele ZELFDEPORTATIE ver voordat de hogere superieure blanke Ubermensapen hun eerste moderne, verwarmde, luxueuze, hi tech gaskamers feestelijk heropenen.

N4: Nederland beschaafd, modern VROOMblank houden moet ook gewoon op het hoogste niveau openlijk onderzocht worden door alle pennehoeren en KONTgillers. Koelieschrijvers moeten hierover ook luidop over pennevingeren, evt met 1000 Watt speakers op het dak om middernacht. Ontwitting van Nederland is een zielig, vies, smerig doch KUTlekker orgastisch gang bang proces.