Tunesië

Hassnae Bouazza

“Ik begrijp jullie nu.” Een zichtbaar aangedane Zine el Abidine Ben Ali, de Tunesische Gerhard Schröder, wiens haren met de jaren almaar zwarter werden, begrijpt na 23 jaar tirannie eindelijk wat de mensen willen. Hij heeft daarom maar meteen het vliegtuig gepakt en het land verlaten.

In 1987 kwam hij via een staatsgreep aan de macht. Hij verdreef de 84 jarige Habib Bourguiba die het land al sinds de jaren 50 leidde en die sterk Westers georiënteerd was en uiterst seculier. Zo werden Tunesiërs aangemoedigd niet te vasten tijdens de ramadan. Bourguiba voerde hervormingen door en moderniseerde het land, maar ook hij kon geen afstand nemen van de macht en werd voor het leven benoemd tot hij in 1987 door Zine el Abidine werd verstoten en onder huisarrest geplaatst tot zijn dood in 2000. Tijdens zijn leiderschap werkte Bourguiba aan een decadent familiemausoleum waar hij na zijn dood is bijgezet.

Nu, 23 jaar later, is de man die zich als een verlosser presenteerde dan verdreven. Door het volk.

In alle jaren dat ik de Arabische media en ontwikkelingen bijhoud, was Tunesië het minst toegankelijke land. De binnenlandse kranten hadden elke dag weer Zinedine als hoofdnieuws en betrouwbaar nieuws vinden was lastig. Afgelopen jaar kwam ik af en toe een bericht tegen over een journalist in hechtenis of de onderdrukking, maar het was minimaal.

Tunesië, dat sterk afhankelijk is van het toerisme, presenteerde zich dan ook graag als modern en vrolijk land naar de buitenwereld. Ik kan me nog goed herinneren dat ’t het eerste Arabische land was dat zoveel aandacht gaf aan Internet: programma’s op tv promootten de nieuwe technologische ontwikkelingen, en het gebruik van de computer en internet door jongeren. De ironie wil dat van de val van het regime juist op internet uitgebreid gewag is gedaan.

Al Jazeera toont non-stop beelden van de Tunesische straten en spreekt correspondenten, deskundigen en getuigen ter plekke. Op die beelden is te zien hoe twee grote groepen demonstranten slaags met elkaar raken, hoe oproerpolitie in uniform en in burger op demonstranten inslaat en op hen schiet, én hoe demonstranten soldaten de hand schudden.

Het leger, zo legt de Al Jazeera-correspondent uit, heeft zich neutraal opgesteld ten opzichte van de demonstranten. Het is de politie die geweld heeft gebruikt.

Verder vertoonde Al Jazeera beelden van de persconferentie van de premier die nu de macht overneemt en oproept tot kalmte. Maar de premier maakte deel uit van de machtskliek, dus in hoeverre de Tunesiërs hiermee genoegen nemen, zal moeten blijken. De doorn in het oog, Zine el Abidine en zijn familie, zijn gevlucht. Een demonstrant uitte zijn ongeloof hoe Zine el Abidine zomaar kon vluchten. Familieleden van zijn vrouw, Leila ben Ali, hadden minder geluk en zijn gearresteerd, volgens de laatste berichten.

Het opvallende aan Tunesië is dat het in zeer korte tijd geëscaleerd is, terwijl er in Egypte al jaren protest is tegen het presidentschap van Moubarak. Het laatste half jaar zijn er regelmatig zeer grote en ingrijpende demonstraties geweest, waarbij zelfs sprake was van een coalitie van de gehele oppositie. Desalniettemin zijn de Egyptenaren er nog niet in geslaagd af te komen van La Vache Qui Rit, zoals Moubarak wordt genoemd. De vraag is of dit door steun van de VS komt, of omdat er in Egypte ondanks alles meer uitingsvrijheid en ruimte was dan in Tunesië. Een organisatie als Kifaya, die strijdt tegen de heerschappij van Moubarak, zou tot voor kort ondenkbaar zijn geweest in Tunesië.

Doordat er meer uitingsvrijheid was in Egypte, heeft de overheid ook meer ervaring met het omgaan met massale protesten, vermoed ik.

Het begon allemaal met Mohamed Bouazizi, de jongeman die zichzelf in brand stak nadat politie zijn verkoopwaar in beslag nam. De arrogantie van de macht is dat het haar grenzen niet kent: mensen geen toekomst bieden, dure voedselbonnen en hoge werkeloosheid en daarboven op mensen treiteren, dat moet een keer fout gaan. Mensen willen léven. Ze willen werk, hun eigen eten kunnen kopen, verliefd worden en een huis kopen en gewoon hun mening kunnen geven zonder te vrezen dat ze de volgende dag van hun bed worden gelicht. Dat is in de Arabische wereld, ondanks de druk van de moslimextremisten, niet anders dan elders ter wereld. Mensen willen vrij zijn.

Vanaf het begin dat ik met mijn columns over de Arabische media en wereld begon, werd ik beschimpt door rioolrechts tuig dat me een naïeve apologete vond. Haters die graag propageren dat de enige zorg van mensen in de Arabische landen is het islamiseren van het Westen en het vernietigen van Israël. Weekdieren in en buiten het parlement, die vonden dat de schotels alleen maar een negatieve invloed op moslims hier in Nederland hebben.

Hun ongelijk is meer dan bewezen. 2011 belooft een mooi jaar te worden voor de eerste stap naar vrijheid en een eind aan de tirannie.

Mensen in de andere Arabische landen volgen via Internet en de schotelzenders alle gebeurtenissen en juichen mee. Zij weten nu: Een volk dat haar stem laat horen, is een volk waar rekening mee wordt gehouden.

Hassnae Bouazza (حسناء بوعزة) schrijft voor Vrij Nederland, De Volkskrant, NRC Handelsblad, Elle en de Arabische site van de Wereldomroep. In 2009 was ze te bewonderen in Vrouw & Paard, tegenwoordig is ze regelmatig te horen in Vrijdagmiddag Live. Afgelopen kerst won ze bijna De Nationale Wetenschapsquiz. Dat ze nog tijd heeft om in het geheim voorbereidingen te treffen voor de vestiging van het kalifaat in Nederland, mag een wonder heten. Volg haar op Twitter.

Hassnae Bouazza, 14.01.2011 @ 22:49

[Home]

43 Reacties

op 14 01 2011 at 23:04 schreef rena:

ik had echt niet verwacht dat de zelfmoord van Mohamed Bouazizi zo’n kettingreactie zou veroorzaken.
Ik denk dat het wel waar is wat Hassnae hier schetst: Mensen willen werk, hun eigen eten kunnen kopen, verliefd worden en een huis kopen, vrij zijn.
Welke dictatuur is next?

op 14 01 2011 at 23:05 schreef Bahaedin:

In een notedop alles helder uitgelegd! Ik ben er helemaal bij. Mooi geschreven. Hopelijk waait het nu ook over naar Algerije, Egypte en Jordanië. In die landen heerst er ook grote onvrede. Het is tijd voor verandering!

op 14 01 2011 at 23:35 schreef Tweets die vermelden Frontaal Naakt. » TunesiÃ« -- Topsy.com:

[…] Dit blogartikel was vermeld op Twitter door Richard Wouters, christinA eijkhout, Özcan Akyol, Kirsten Verpaalen, Peter Breedveld en anderen. Peter Breedveld heeft gezegd: Midden-Oosten deskundige @Hassnae Bouazza over de toestand in Tunesië – zal het vuur overslaan naar Egypte? http://tinyurl.com/5t4zvx9 […]

op 15 01 2011 at 00:23 schreef van poppel:

bij aangirfan vermoeden ze cia/mossad coup

http://aangirfan.blogspot.com/

op 15 01 2011 at 00:31 schreef Wampie:

Goed stuk, en heel mooi om te zien op tv. Welk medium dient zich aan om jou als verslaggever te vragen?

op 15 01 2011 at 00:46 schreef john van raamsdonk:

Helder en duidelijk. Dank Hassnae.

Bij het zien van beelden uit Tunesie de laatste dagen overheerst bij mij maar 1 gedachte, wat kunnen mensen, , studenten, werkenden, vrouwen, kinderen soms, dapper zijn, zoveel moed opbrengen, zo gaan voor een normaal leven, met werk, inkomen, studie kortom gaan voor waar je recht op hebt.
Zoveel getergde gezichtern, zoveel pijn, zoveel woede, maar ook zoveel vastberadenheid, zoveel saamhorigheid.
Diep respect….

op 15 01 2011 at 02:44 schreef stefan walters:

[Gemeulenbelt en voor de tigste keer geband]

op 15 01 2011 at 02:50 schreef Marco Knol:

Ik hoop dat voorbeelden uit het verleden leiden tot voorbeelden anno nu.
“El pueblo unido, jamas sera vencido”

op 15 01 2011 at 11:28 schreef Aouatif Tawfik:

Inzichtgevend stuk Hassnae! waarvoor dank.

op 15 01 2011 at 11:28 schreef Bigpete:

Goed dat deze tiran weg is, maar of het iets zal uitmaken? Ik vrees dat het gewoon wachten is op de volgende dictator die weer 20 jaar blijft zitten…

op 15 01 2011 at 12:02 schreef motoindo:

volgens http://bit.ly/ievNBd zit er geen olie van betekenis onder de tunesische grond dus de revolutie lijkt puur, of is het de opmaat naar een ‘democratisering’ van algerije ?

op 15 01 2011 at 14:59 schreef thomas erdtsieck:

Mooie analyse, Hassnae.

Herinneringen komen bovenborrelen. Aan mijn bezoek aan Bourguiba’s mausoleum in Monastir. Inderdaad protserig, maar toch mooi door zijn exotische witheid tegen de strak blauwe lucht. De gids sprak met grote eerbied over hem als de grote stichter van het moderne Tunesië. Monsieur Bourguiba had de polygamie afgeschaft. Monsieur Bourguiba had de gezichtsbedekking afgeschaft. Monsieur Bourguiba had vrouwen toegestaan om te scheiden en onderwijs te volgen. Enzovoort. Vol trots noemde deze gids Tunesië het modernste land in de Arabische wereld. ’s Avonds kwam de oude Laila weer voor ons koken. Met hoofddoek. Toen we over Bourguiba begonnen, keek ze wat zuinig en zei dat ze weer terugverlangde naar de tijd ‘avant Bourguiba’. Al die zogenaamde vrijheden – ook voor vrouwen – hadden alleen maar verderf gebracht, vond ze.

op 15 01 2011 at 15:29 schreef nace:

De andere dictators in de arabische wereld kunnen gerust zijn, want arabieren zijn te laf voor een revolutie, houden niet van vrijheid. Binnen een paar maanden hebben ze een andere dictator, en dat verdienen ze. Ondertussen is Ben Ali weggevlucht naar een andere dictatoriaat, Saudi-Arabië. Met miljarden dollars op zak uiteraard.

op 15 01 2011 at 15:33 schreef Peter:

Miljarden dollars! Is het toch niet allemaal voor niks geweest!

op 15 01 2011 at 16:01 schreef boris:

In de jaren 70 kwamen ik en mijn familie veel Tunesië. Ook bij de mensen thuis in de dorpjes. Toen was men, ook privé, zeer positief over Bourguiba. Modernisering, veel buitenlandse investeerders, steeds meer werkgelegenheid in het toerisme, gezinsplanning klinieken vòòrdat die er in Nederland waren. En Bourguiba, was niet zo corrupt naar Arabische standaarden. Jammer dat dit land, waar ik toch een plekje voor in mijn hart heb, dit nu moet overkomen. Maar ik heb vertrouwen genoeg in de Tunesiërs dat het hierna de goede, niet islamistische maar seculiere democratische kant op zal gaan. Tunesiërs zijn nou eenmaal niet fanatiek genoeg om de radicaal islamistische kant op te gaan.

op 15 01 2011 at 16:04 schreef hassnae:

Lachen, die “nace”. Noemt Arabieren laf en is zelf te bescheten om in het vrije Nederland een reactie onder eigen naam te plaatsen.

op 15 01 2011 at 16:40 schreef Wlad:

Lijkt er idd meer op dat de ‘revolutie’ is gekomen door de recente slechte economie dan de staatsvorm.

op 15 01 2011 at 16:41 schreef MNb:

Voor deze ene keer ben ik het met BigPete eens. In hun eerste jaren hadden zowel Bourguiba als Zinedine el Abidine hun verdiensten. Moubarak trouwens ook.
Popper schetste het probleem al: hoe kan een bevolking zonder geweld van haar leiders afkomen? Tunesië heeft die vraag nog niet beantwoord.
Dus ik juich nog even niet mee.

op 15 01 2011 at 17:40 schreef leo schmit:

MNB- Wie je ook bent…

Je bent het eens met Piet, huh, (voor deze keer)allemaal dictators daar, maakt niet uit hoe ze heten, hopeloze zaak, huh…

Wat valt er te juigen? Daar spreekt Hassnae helemaal niet over. Ze doet verslag en spreekt haar hoop uit, zowel voor Tunesie als voor andere landen zoals o.a Egypte. We mogen blij zijn met haar inzicht in deze zaken en haar verslag uit de Arabische media. Die overigens goed ondersteund worden door Engels-talig Al Jazeera.

Ik zie uit naar je volgende bericht uit Sgranan.

op 15 01 2011 at 19:34 schreef Geertjan:

Verhelderend deze post.

op 16 01 2011 at 05:18 schreef MNb:

Wie ik ben, Leo Schmit, heb ik al een paar keer verteld. Geheugenproblemen misschien?
Hassnae spreekt haar hoop uit. Ik deel die niet en heb uitgelegd waarom.
Heb je nog iets van jezelf te melden behalve een samenvatting van Hassnae’s betoog, die het zelf al beter verwoord heeft?
Je bent een typisch gevalletje van overbodigheid.

op 16 01 2011 at 13:00 schreef Mohamed:

@Hassnae: Hoe zit het met de islamisten? Maken zij gebruik/misbruik van de huidige situatie? Ik ben Nobe in deze.

Ik heb het idee dat uit de arabische puinhopen de Islamisten uiteindelijk opstaan.

op 16 01 2011 at 13:19 schreef bodewes, J:

Ik zag dat Ghadaffi nog fel achter Ben-Ali staat.
Waar is hij nu bang voor? Dat het ook overslaat naar Libië? Ennahdha? Eindelijk is een nuttig stuk hier.

op 16 01 2011 at 13:23 schreef Peter:

Kijk aan, dan zijn de dagelijkse bezoeken van de afgelopen jaren uiteindelijk niet voor niks geweest.

op 16 01 2011 at 16:05 schreef nace:

@hassnae

People will receive leaders which they deserve – Hadith

Ik zie niet veel arabieren in opstand komen tegen, laf zijn ze, zoals hun leiders. Je hoeft alleen maar te zien hoe ze de palestijnen in steek laten en haten om de mentaliteit van deze volk te snappen.

op 16 01 2011 at 18:23 schreef Niek:

Mohamed,

De islamisten bouwen een basis op door voorzieningen te leveren aan armere burgers die de overheid niet levert vanwege corruptie en incompetentie. In Egypte bieden de moslimbroeders goede eerstelijns gezondheidszorg en onderwijs. Geleverd door kundige medici en verpleegkundigen. In de staatsgezondheidszorg lopen te veel artsen rond die hun diploma hebben gekocht of geritseld via relaties in plaats van de kennis er voor te hebben opgedaan door hard te studeren.

Het is dus helemaal niet gek dat de gewone man/vrouw meer vertrouwen heeft in Moslimbroeders dan in “seculiere” staatsparasieten. Moslimbroeders hanteren eigenlijk de taktiek die door Mao werd voorgeschreven: “Bedien het volk in haar behoeften en laat zo zien dat je beter bent dan de corrupte overheid”
En het resultaat is er naar. De arme burger zal, als hij vrij zijn stem mag uitbrengen, liever op die onkreukbare arts stemmen dan op die corrupte partijbons.

Wil je het moslimfundamentalisme bestrijden dan zul je een liberale “jihad” moeten voeren en seculiere voorzieningen moeten ondersteunen. Die moslimbroeders krijgen hun middelen uit landen als Saoedi Arabië, misschien moeten wij geld geven aan liberalere en seculiere groepen om concurrerend te kunnen zijn.

op 16 01 2011 at 18:33 schreef Mohamed:

@ Nace. Dat zeg je nou wel erg makkelijk vanuit een land (ik neem aan dat je in het westen leeft) waar het recht op vereniging en demonstratie in de grondwet is vastgelegd.

In de meest Arabische landen schakelen ze heel snel over van traangas en waterkanonnen naar echte kogels. Mocht je dat overleven dan is er geen rechtstaat die je enigszins bescherming geeft.

O ja, vergeet de geheime diensten niet. Ik heb mijn eerste 8 levensjaren doorgebracht in Marokko en zelfs als je zo jong bent krijg je dat mee. Het is je bek houden of de martelgang.

De meeste mensen willen niet gemarteld of doodgeslagen worden. Het enige wat de mensen willen is en dat schreef Hassnae al:

“”Mensen willen léven. Ze willen werk, hun eigen eten kunnen kopen, verliefd worden en een huis kopen en gewoon hun mening kunnen geven zonder te vrezen dat ze de volgende dag van hun bed worden gelicht””

op 16 01 2011 at 18:44 schreef Mohamed:

@Niek, dank voor je reactie.

“”Wil je het moslimfundamentalisme bestrijden dan zul je een liberale “jihad” moeten voeren en seculiere voorzieningen moeten ondersteunen. Die moslimbroeders krijgen hun middelen uit landen als Saoedi Arabië, misschien moeten wij geld geven aan liberalere en seculiere groepen om concurrerend te kunnen zijn.””

Het gaat er mij om dat mensen in vrijheid kunnen kiezen en als zij voor Moslimpartij kiezen dan is hun goed recht. Ik geloof niet zo uit steun vanuit het buitenland, immaterieel danwel materieel. Verandering moet er zijn omdat mensen dat willen en op de manier die zij willen en niet omdat ik het zo zielig voor ze vind en denk dat wat ik hier heb dat dat ook goed is voor hun.

op 16 01 2011 at 18:57 schreef thomas erdtsieck:

@Mohamed: “Verandering moet er zijn omdat mensen dat willen en op de manier die zij willen en niet omdat ik het zo zielig voor ze vind en denk dat wat ik hier heb dat dat ook goed is voor hun.”

Ik denk er EXACT zo over. De omwenteling moet van binnenuit komen, gewoon omdat de mensen het niet langer pikken. Maar…… voorbeelden van hoe ze het wél willen, hebben ze toch echt buiten de grenzen opgedaan. Via TV, internet of verblijf in het buitenland.

Blijft overeind staan dat ze die idealen zelf moeten zien te verwezenlijken.

op 16 01 2011 at 19:08 schreef Mohamed:

@Thomas

“”Maar…… voorbeelden van hoe ze het wél willen, hebben ze toch echt buiten de grenzen opgedaan. Via TV, internet of verblijf in het buitenland.””

Eens Thomas.

Ik zie dat ik vaak slordig schrijf, heeft een goede reden. Maar om het simpel te houden laten we het bij een vorm van dyslexie houden. Ik lul wel vlekkeloos ABN, maar ja daar heb ik nu geen fuck aan.

op 16 01 2011 at 19:13 schreef thomas erdtsieck:

lol@Mohamed Ik wou dat iedereen schreef zoals jij.

op 16 01 2011 at 20:09 schreef hassnae:

Ha Mohamed, de islamisten zijn en blijven voorlopig een probleem. Las ergens dat de Tunesische islamistenleider terug wil keren naar het land. We hebben met Irak gezien hoe integer dat soort aasgieren zijn.

Zelf heb ik meer vertrouwen in mensen in het land, dan mensen die jarenlang in alle comfort elders leefden en dan in een gespreid bedje hopen te komen.

Niek zei het al: de islamisten pakken het slim aan. Ook in Marokko. Ook destijds in Algerije. Maar ik hoorde van mensen in Algerije dat ze op een gegeven moment door de mand vielen met hun corruptie.

Ik denk dat het een proces waar mensen doorheen moeten: ervaren dat de islamisten niet de oplossing bieden en van daaruit verder. Op zich heb ik geen probleem met islamisten: wees zo vroom als je maar denkt te kunnen, maar als je je visie aan anderen oplegt -en dat doen ze- dan gaat het mis.

op 16 01 2011 at 20:12 schreef ralf:

“Wij” geld geven aan liberalere en seculiere groepen? Onwaarschijnlijk. Europa zal zoals altijd weer zijn kortetermijnvoordeel in het oog houden: de winsten van de bedrijven die het in Tunesië heeft. De gedachtensprong dat een functionerende democratie in een Arabisch land veel beter zou zijn, ook voor Europa, en op termijn zelfs meer Geld oplevert is te moeilijk voor “ons”.
Dus inderdaad, de omwenteling moet van binnenuit komen. Ik ben opgewonden, ik ben ontroerd door wat daar gebeurt. Maar ik houd wel mijn hart vast voor wie er in het machtsvacuum gaat springen.

op 16 01 2011 at 20:29 schreef Jan van Dijk:

Beste Hassnae,
Inshallah, roept de democratische meerderheid van Tunesië. En dan komt er een Ayatollah, of Imam of Sheik vertellen wat Allah Inshst. En zo is er weer een theocratie geboren. Ja het is een fase waar ze doorheen moeten. Hoelang duurt die fase al in Iran?

op 16 01 2011 at 20:51 schreef Mohamed:

@Hassnae

“Las ergens dat de Tunesische islamistenleider terug wil keren naar het land. We hebben met Irak gezien hoe integer dat soort aasgieren zijn.”

Net bevestigd in VPRO’s bureau buitenland. Ze cirkelen dus al driftig in het rond boven “de kadavers” van het volk.

Of is deze Islamitische leider een uitzondering? dat jij weet?

op 16 01 2011 at 21:34 schreef nace:

@Mohamed
Hetzelfde gebeurde ook in Iran en Turkije, zij zijn er elke keer erin geslaagd om in opstand te komen, om zelf de macht in handen te nemen. Dictators zoals khadaffi, ben ali,saddam,… kunnen daar gewoon niet aan de macht komen.

op 16 01 2011 at 21:37 schreef thomas erdtsieck:

Het gevaar van omwentelingen is wel dat men doorslaat naar de andere kant. Een klakkeloos adopteren van de westerse democratie met zijn (verregaande) scheiding van kerk en staat en zijn huidige neo-liberale trekjes, zou m.i. een te grote cultuurschok teweeg brengen. En daardoor de islamisten in de kaart spelen. Het risico op een burgeroorlog neemt dan sterk toe.

Kleine sprongetjes vooruit zou dus beter zijn. Misschien zoals nu op Cuba gebeurt? Mensen hebben tijd nodig om te wennen aan elk stapje grotere vrijheid. Dan pas ervaren ze dat ze autonoom kunnen leven, zonder ‘veilig’ aan de hand te lopen van een dictator of een dicterende religie.

op 16 01 2011 at 22:54 schreef Molhak:

Compliment voor Hassnae.
Hier in Nederland zijn wij ook nog steeds onderdrukt, geintemedeerden en geterroriseerd door de Amicales en Ummon

lees het boek van Mohamed Rabbae.

Naast de Amicales nu de Ummon, De mantelorganisaties van de Marokkaanse autoriteiten in Nederland, NCB, 1993

op 16 01 2011 at 22:56 schreef Molhak:

Sorry, bedoel, geïntimideerd

op 17 01 2011 at 09:28 schreef Hansje:

Een ‘cable’ van de Amerikaanse ambassade in Tunis 17 July 2009

http://www.guardian.co.uk/world/us-embassy-cables-documents/217138

op 17 01 2011 at 22:09 schreef Ellen:

Waarom zien we op tv bijna uitsluitend mannelijke …..deskundigen?? In H B hebben we er een goede vrouwelijke bij. Dus redacties van de NOS, RTL-len…geen vent voorlopig meer als deskundige graag!

op 29 01 2011 at 19:15 schreef Een democratische lente in de Arabische wereld? « Mijn hersenspinsels en gedachtekronkels:

[…] Hasnae Bouazza, Tunesie (14-1-2011): http://www.frontaalnaakt.nl/archives/tunesie.html […]

op 07 10 2011 at 17:48 schreef Hedendaagse kunst uit de Arabische wereld en Iran (verschenen als ingezonden stuk in Kunstbeeld, april 2011) « Mijn hersenspinsels en gedachtekronkels:

[…] is in veel opzichten een ‘probleemgebied’, maar er is ook veel in beweging. De jongeren in Tunesië, Egypte en wellicht andere Arabische landen, die met blogs, facebook en twitter hun vermolmde […]

Tunesië

LINKS