The Seeds is superieure pulp voor woke intellectuelen
Peter Breedveld
Fake news, klimaatverandering, pandemieën, bijensterfte en interstellaire liefde, het zit allemaal in The Seeds van schrijver Ann Nocenti en tekenaar David Aja, en meer! Deze graphic novel is een juweel alleen al vanwege de vormgeving. Op de omslag, van flexibel dik karton dat voelt als geschept papier (ik weet niet hoe dat heet) een groot groen vlak met een fotorealistische bij in het centrum van een doolhof dat de vorm heeft van de zeshoekige cel in een bijenraat. Daarboven, op een wit vlak, in lower case en het American Typewriter-lettertype, de titel en de namen van de auteurs.
Dat je meteen weet dat dit een serieus boek is en niet de zoveelste bundeling van, zeg, Iron Man-verhalen die dan onder de noemer van “graphic novel” door obese kind-mannen voor literatuur wordt aangezien. The Seeds ziet eruit en voelt als de gelimiteerde en genummerde editie van een dichtbundel en in zekere zin is het dat ook.
De tekeningen van David Aja, een kruising tussen fotorealisme en de Klare Lijn (van Kuifje) zijn van een intimiderende schoonheid. Er zit geen plaatje tussen dat je niet zou kunnen uitvergroten en aan de muur hangen. Dit is Robert Mapplethorpe meets Andy Warhol. Of Banksy. Zwart wit met een groene steunkleur, gewoon verpletterend mooi. Cruciaal voor een stripverhaal (een graphic novel is gewoon een stripverhaal) is dat je in één oogopslag ziet wat er gebeurt en niet blijft hangen bij een plaatje, alsof je een schilderij bekijkt. Je moet het kunnen lezen als deel van een frequentie. Aja, die veel ervaring heeft met het tekenen van pulp (hij tekende voor Marvel onder andere de superheldenserie Hawkeye) kan dat, mooi tekenen én een verhaal vertellen met die tekeningen.
Dystopische samenleving
The Seeds is het mooiste dat ik tot nog toe van hem heb gezien. Veel beelden zijn zo iconisch, die eindigen vast op T-shirts en posters. Dit beeld, bijvoorbeeld:
Bam. Fucking unbelievable, toch?! Ik hoef u eigenlijk niet eens meer te vertellen waar The Seeds over gaat. Dit beeld zegt het allemaal. Dit zegt alles over onze tijd. Of in elk geval heel veel.
Bulkt van de sfeer, ook. The Seeds speelt zich af in een dystopische samenleving in de niet al te verre toekomst. Dat is een cliché, maar dit is geschreven door Ann Nocenti, ook gepokt en gemazeld als schrijver van superheldenpulp, één van die schrijvers die daar altijd een extra laag aan kan geven, of meerdere extra lagen. Ze volgde eind jaren tachtig Frank Miller op als schrijver van de serie Daredevil.
Miller had die kwakkelende reeks, en daarmee het hele superheldengenre, een boost gegeven door van de hoofdpersoon een echt mens te maken, een groteske schurk, de Kingpin, die eigenlijk deel uitmaakte van de wereld van Spider-Man, zijn aartsvijand te maken en er een misantropisch-fascistoïde Grieks epos van te maken. Bij Nocenti moest Daredevil opeens dealen met de sociale misstanden achter de misdaad: kindermisbruik, vrouwenonderdrukking, armoede, scheiding, trauma, het milieu. Het gezeik van teleurgestelde lezers in de brievenrubriek van de Daredevil-comics was niet van de lucht. Die lazen geen superheldenboekkies voor de politiek, die wilden de getraumatiseerde Daredevil gewoon weer criminelen een dwarsleasie zien slaan.
Ikzelf ben sindsdien hartstochtelijk Nocenti-fan gebleven.
Bijensterfte
Ook in The Seeds geeft Nocenti een twist aan het door mannen gedomineerde genre van de dystopische samenleving waarin alles kut is en nog veel kutter zal worden omdat het socialisme niet op waarde wordt geschat en iedereen alles doet voor het geld en de overheid almachtig is omdat de mensen bang zijn en beschermd willen worden voor steeds weer een andere, veelal onzichtbare vijand.
Het ziet er zeker niet goed uit in The Seeds, de natuur is vernietigd, de bijen sterven, de lucht is vergiftigd, overstromingen dreigen. Mensen doen poging om de boel te redden, bijvoorbeeld met elektronische bijen die de bloemen moet blijven bestuiven, maar die projecten zijn gedoemd te mislukken. Er is geen redden meer aan.
Of toch? Overal plant Nocenti zaadjes van hoop. De excentrieke miljardair, bijvoorbeeld, die met zijn raket de ruimte is gaan verkennen, raakt op zeker moment uit zijn koers en sterft, live op televisie, zijn raket staat op het punt op ik weet niet meer welke planeet te storten, maar in één van de oogkassen van de dode miljardair is een zaadje terechtgekomen en dat groeit uit tot een plantje. Dus wie weet heeft zijn absurd ijdele onderneming toch nog zin gehad als dat plantje het begin is van nieuw leven op die onbekende, verre planeet. En de stervende aarde heeft intussen een groep aliens aangetrokken die als gekken zaden verzamelen die zeer veel geld zullen opleveren mits de aarde echt vergaat, en ze maken zich een beetje ongerust dat dát hele feest niet door zal gaan omdat er overal die tekenen zijn van mogelijk herstel.
Gehandicapte vrouw
Eén van de aliens wordt verliefd op een aardbewoonster, een gehandicapte vrouw, en mogelijk wordt uit hun vleselijke vereniging een kind geboren, ook weer zo’n zaadje van hoop. Een fotograaf van een in financiële moeilijkheden verkerend sensatieblad wordt erop uitgestuurd die twee op de gevoelige plaat te krijgen. Haar hoofdredacteur maakt het weinig uit of het waar is of niet, wat er wordt gepubliceerd, zolang het maar clicks oplevert. Wat niet waar is, wordt na publicatie uiteindelijk toch waar, filosofeert ze. Zo ging het vroeger ook op school, waar ze geslutshamed werd terwijl ze nog maagd was, daardoor besloot zich als een slet te gedragen en daarmee de roddels over haar waar-maakte.
Maar de fotograaf krijgt wroeging. Zij wil de levens van de vrouw en haar alien niet kapotmaken voor clicks en verzint een plan om én haar baas, én het verliefde stel gelukkig te maken én de waarheid niet al teveel geweld aan te doen.
Dat is typisch Nocenti. Die verdiept zich al tientallen jaren in de grootste misstanden van de wereld en is er nooit een mensenhater door geworden. Ze ziet altijd lichtpuntjes. De liefde overwint niet altijd maar ziet wel altijd een kans en er is niks zo sterk als Moeder Natuur.
Ideeënroman
The Seeds wordt geprezen om de enorme diepzinnigheid, maar dat valt wel mee. Nocenti schuwt de clichés en open deuren niet, dat had van mij best minder gemogen. “Repeat a lie often enough, it takes on the illusion of truth”, zegt die hoofdredacteur bijvoorbeeld. Asjeblieft, zeg. Het boek staat vol met dergelijke platheden. Mij hoort u niet beweren dat hier ook maar iets nieuws en origineels wordt aangeboord.
Maar het is waanzinnig goed gedaan allemaal, en zet wel degelijk aan tot denken en tot voelen. The Seeds is ook best gewaagd. Dit is geen compleet verhaal met een begin, een midden en een einde. Dit is een fragment, bestaande uit vele kleinere fragmenten, een kapotgeslagen spiegel. Er wordt niet veel uitgelegd. We beginnen ergens middenin en gaandeweg wordt het duidelijk welke kant het allemaal op zou kunnen gaan, maar het eindigt ook allemaal net zo plots als het begonnen is.
The Seeds is wat je de grafische equivalent van een ideeënroman zou kunnen noemen. Pulp voor woke intellectuelen.
Ann Nocenti en David Aja: The Seeds; uitgeverij Dark Horse; 128 pagina’s in zwart-wit met een groene steunkleur; prijs: € 24,99. Steun uw lokale stripwinkel, maar alleen als de eigenaar geen lul is!
Is het Vrije Woord u écht lief? Help me dan met een financiële bijdrage. Doneer aan de enige dwarsdenkende, onafhankelijke site van Nederland, dagelijks belaagd door domrechtse fascisten, domlinkse wokies, rancuneuze politici, klikspanen, psycho’s, agressieve imbecielen, lockdownfetisjisten, obsessievelingen, het openbaar ministerie, de politie, noem maar op. Stort wat u missen kunt op rekeningnummer NL59 RABO 0393 4449 61 (N.P. Breedveld, Rabobank Rijswijk), SWIFT BIC RABONL2U o.v.v. ‘Frontaal Naakt’. Lees hier waarom dat niet met PayPal kan, maar steunen via Patreon kan weer wel. Nog liever heb ik dat u op Frontaal Naakt adverteert of mij inhuurt. Mail mij.
Peter Breedveld, Strips, 20.07.2021 @ 09:50