‘Tegenwoordig moet je je ervoor schamen dat je hetero bent’
Peter Breedveld
Scène uit Hombre van Antonio Segura en José Ortiz
Gerard Joling zat weer eens in een talkshow te strijden voor het behoud van onze cultuur. Een setje van vier screenshots op Twitter vatten zijn eloquente exposé goed samen: “Het is onze cultuur, laat het zo blijven! Dan is het weer een probleem met Zwarte Piet, dan is het weer dat.” Fréderike Geerdink wijst erop dat als degenen, die zich hebben ingezet voor de emancipatie van homo’s, er hetzelfde als Joling over hadden gedacht, het leven van homo Joling er nu heel anders had uitgezien.
Ik moest denken aan een uitzending van Sonja’s Goed Nieuws Show die ik als kind zag. Er zat een man in die gewoon openlijk zei dat hij homo was. “Ik schaam me er niet voor, ik wil het wel van de daken schreeuwen”, zei hij. Mijn vader werd er ontzettend kwaad om. Hij werd altijd kwaad op de televisie. Teveel zwarten in Toppop, krakers op het Journaal, Iggy Pop die een kamerplant molde, altijd zat ie te schreeuwen dat die tegen de muur moest en die terug naar zijn eigen land.
Na Sonja Barend gingen we mijn opa bezoeken, die lag in het ziekenhuis met kanker. Het kan ook de volgende dag geweest zijn. Aan mijn opa vertelde mijn vader wat hij bij Sonja Barend had gezien, een homo die wel van de daken wilde schreeuwen dat hij homo was. “Tegenwoordig moet je je ervoor schamen dat je hetero bent”, zei hij.
Homosociëteit
Mijn vader had een ontzettende teringhekel aan homo’s. “Flikkers”, noemde hij ze. Hij vertelde aan iedereen, die het maar hoorde wilde, dat als ik homo zou blijken te zijn, ik zijn zoon niet meer was. Mijn vader en moeder leken allebei bang te zijn dat ik homo was. De angst van mijn moeder leek te zijn ingegeven door het feit dat ik me vaak waste. Ik ben erg gesteld op hygiëne, dat is waar. Als ik iemand een hand gegeven heb, ga ik mijn handen al wassen. Ik trek het liefst twee keer per dag een schoon overhemd aan. Ik stond erop me elke dag helemaal te wassen, in een tijd waarin de meeste mensen, die ik kende, één keer per week onder de douche gingen. Dat is de tijd waar Linda de Mol naar verwijst als ze het heeft over “met natte haartjes op de bank”-televisie.
In onze straat was een ‘homo-sociëteit’ gevestigd. Dat was de Spadelaan in Apeldoorn, toen nog een landelijk straatje aan de rand van het stadscentrum, maar nu ik eraan terugdenk, was het een soort testbuis van de huidige multiculturele samenleving: schuin tegenover ons woonde een zwart gezin, aan het eind van de straat, in een vervallen huis, zat een zonderling type waarvan werd gezegd dat-ie kinderlokker was, we hadden een crimineel, een gepensioneerde hoer (althans, dat werd er geroddeld), een alleenstaande moeder met een halfzachte zoon (God, wat een etterbak was dat) en dus die homosociëteit.
Ik vraag me af of de homohaat van mijn vader minder fel was geweest als die sociëteit niet in onze straat had gestaan. In het weekend werden er feestjes gehouden en die waren zo lawaaiig dat ze hem uit zijn slaap hielden. Bovendien werden er auto’s voor zijn huis geparkeerd en er waren weinig dingen waar hij zo kwaad om werd als types die hun auto voor zijn huis parkeerden. Hij werd om veel dingen kwaad, maar zo kwaad als hierom… weinig. Ja, als-ie uit zijn slaap werd gehaald, daar kreeg ie moordneigingen van.
Vuile hetero’s
Dus hij stond daar elke zaterdagnacht een rel te trappen, kwam de politie erbij, werd er een homo in elkaar geknuppeld omdat ie een te grote bek had. Jaren heeft dat geduurd. De eerlijkheid gebiedt me te zeggen dat de bezoekers van die sociëteit zich ontzettend asociaal gedroegen. Ze waren ook altijd straalbezopen.
Ik moet bekennen dat ik als acht- of negenjarige met mijn broer voor die homosociëteit heb gestaan, “homo’s!” roepend. Kwam er een knappe jongeling naarbuiten die “vuile hetero’s” terugriep. ’s Avonds aan tafel: “Wat is hetero?”
Jaren later, zo eind jaren tachtig, begin negentig, toen mijn vader een halve lokale beroemdheid was vanwege zijn award-winnende chipolatataarten (en nog steeds heb ik nooit chipolata geproefd die zelfs maar in de buurt kwam van die van hem) was hij opeens beste vrienden met Ronnie Tober en zijn man. Die twee liepen de deur plat bij hem! Als één van hen jarig was, ging-ie ze taart brengen en hij ging met ze uit eten en ze gingen samen stappen op het Rembrandtplein in Amsterdam, waar hij ook vrienden werd met Manke Nelis en Ria Valk en dat soort mensen. Ik meen me ook Wendy van Dijk te herinneren.
Tolerantie en vrijzinnigheid
Natuurlijk schepte ik er genoegen in hem te herinneren aan de tijd waarin hij nog net geen poten ging rammen in het Oranjepark. Maar dat was wat anders, zei hij. Het ging hem om de overlast.
Tuurlijk. Verbazend eigenlijk, dat ik, op die ene keer na dat ik “homo’s” stond te roepen voor die sociëteit, maar dat was voor thrills (ik was ook niet bij dat huis van die kinderlokker weg te slaan), nooit enige neiging tot homofobie heb gehad. Zo tussen mijn veertiende en dertigste dachten veel mensen dat ik homo was. Nooit heb ik de behoefte gevoeld dat te ontkennen, of om te weten waarom ze dat dachten. Ik denk dat lezen me gered heeft. Ik las The World According To Garp al toen ik veertien was en beschouwde het boek als mijn bijbel. Een bijbel van tolerantie en vrijzinnigheid.
Schreeuwende feeksen
Maar het was ook de televisie. Nu zie je er homo’s tekeergaan tegen moslims en zwarten die ons Zwarte Piet willen afpakken, toen stonden ze voorop in de strijd tegen bekrompenheid en kleinburgerlijkheid. Ik zag als kind gewoon homoseks op televisie (en alle andere soorten seks, leve de jaren zeventig). Vooral de Vara en de VPRO waren baanbrekend in die tijd. Of stormrammend, is een betere term. Die cultuur van ons, die moest en zou binnenstebuiten en ondersteboven worden gekeerd. BOM-moeders, militante lesbiënnes, punkers, en fucking David Bowie, die drie keer als vrouw een catwalk kwam opgelopen, zijn pruik afrukte en zijn lipstick over zijn gezicht uitsmeerde. Bij Sonja Barend werden hetero’s als Paul Verhoeven op het matje geroepen en afgedroogd door schreeuwende feeksen. Als hij dan wat terug wilde zeggen, werd de microfoon snel dichtgedraaid. Geweldige televisie.
Kortom, alles waar mijn vader een hekel aan had. Ik kijk nooit meer televisie, al heel lang niet meer, want nu zijn er alleen nog maar dingen op die mijn vader gelukkig maken en waar ik kwaad om word. Zelfs de Vara en de VPRO zetten Nazi’s in het zonnetje en gaan tekeer tegen alles wat niet naar spruitjes ruikt.
Is het Vrije Woord u écht lief? Help me dan met een financiële bijdrage. Deze website wordt elke dag bedreigd door de virtuele knokploegen van Domrechts, malafide Nederlandse journalisten en zelfs door de vicepremier. Vorig jaar werd ik door het Openbaar Ministerie vervolgd wegens belediging van een racistische troll! Steun Frontaal Naakt. Doneer aan de enige dwarsdenkende, onafhankelijke site van Nederland. Stort wat u missen kunt op rekeningnummer NL59 RABO 0393 4449 61 (N.P. Breedveld, Rabobank Rijswijk), SWIFT BIC RABONL2U o.v.v. ‘Frontaal Naakt’. Lees hier waarom dat niet met PayPal kan, maar steunen via Patreon kan weer wel. Nog liever heb ik dat u op Frontaal Naakt adverteert of mij inhuurt. Mail mij.
Peter Breedveld, 15.02.2020 @ 11:30