Tayfun in Rome
Tayfun Balçik
Ik was een paar dagen in Rome. De stad van ARE YOU NOT ENTERTAINED?! Gladiator heeft een blijvende indruk achtergelaten. Vaak zeg ik zomaar dingen uit die film. ‘We will meet again. But not yet.’ Of: ‘I will have my vengeance. In this life or the next.’
Het Colosseum is absoluut één van de meest indrukwekkende gebouwen die ik ooit heb gezien. Hoeveel slaven hebben het leven gelaten om dat prachtige en tegelijk verschrikkelijke gebouw neer te zetten? Hoeveel mensen zijn hier voor plezier afgeslacht? Vragen in mijn hoofd toen ik in stilte alles tot me nam. Christenen zijn om hun geloof gewoon voor de leeuwen gegooid. Staat er daarom een groot kruis in dit goddeloze en helse complex? Heel interessant.
Romulus en Remus
Dus ik kwam met veel verwachtingen in het epicentrum van het antieke Romeinse rijk. Ik moet denken aan het boek dat ik twee keer met veel interesse heb gelezen: De Oudheid. Grieken en Romeinen in de context van de wereldgeschiedenis (F.G. Naerebout en H.W. Singor). Over het ontstaan van Rome wordt in dat boek gezegd:
‘Rome was gunstig gelegen op de linkeroever van de Tiber, niet te ver van de zee en op een kruispunt van wegen: noord-zuid langs de Tiber en landinwaarts van Etrurie naar Latium. In de 10de eeuw v. Chr. verschenen hier de eerste nederzettingen op de heuvels rondom een moerassig dal. In later tijd wisten de Romeinen heel veel te vertellen over het ontstaan en de eerste geschiedenis van de stad: verhalen over de tweeling Romulus en Remus, over de zeven koningen en over allerlei heldendaden door individuele Romeinen verricht in de strijd tegen Etrusken en andere omwonende volken… dat een man met de naam Tarquinius uit Etrurië naar Rome kwam en daar koning werd. Hij zou een begin hebben gemaakt met de bouw van de grote tempel van de hoofdgod Jupiter op de kleinste van de heuvels van Rome: het Capitool. De materiële verandering kwam hierop neer dat het centrale dal tussen de heuvels van het Capitool in het westen, de Palatijn in het zuiden en de Quirinal in het noorden gedraineerd en geplaveid en zo tot het centrale plein of forum van de stad werd: het Forum Romanum.’
Dikke porno
Al die namen kunnen de meeste mensen niks zeggen, maar ik was gewoon daar. Bij het Forum Romanum, de Palatijn en het Treviplein. Ook liep ik – onbewust – langs de senaat waar Julius Caesar zou zijn vermoord in 44 voor Christus. De man die dictator werd voor het leven en de facto de Romeinse republiek afschafte. Tering, wat heb ik genoten van de serie Rome. Twee seizoenen vol met dikke porno, geweld en eer. Ook uit die serie zeg ik wel eens zomaar dingen:
‘Atia of Juliiaai I call for justice.’
‘But Roman blood will be shed? Blood is blood.’
‘That decision is not for you to make. Hmm, third fucking man.’
Maar goed. Rome is dus een stad die ik al lange tijd wou zien. Een stad die tot de verbeelding spreekt. Maar Rome is ook een stad van religie. De paus woont er. Het is het Mekka van de christenen. Of moet ik katholieken zeggen? Overal zag je priesters, monniken en nonnen rondlopen. Heel bijzonder om te zien. Vooral het loopje van die nonnen is me bijgebleven. Elke keer weer. Ze liepen langs ons – toeristen – alsof Rome van hun is én wij voor een moment de waarheid mogen zien. Heel apart.
Armeense genocide
Vanuit de hele wereld waren christenen op het Sint Pietersplein. Mensen die een kruisje slaan. In de basiliek: mensen die in de rij staan om de voeten van een standbeeld aan te raken. En telkens dacht ik aan moslims. Over hoe wij als zogenaamde ‘irrationale’ wezens worden neergezet. Wil je religie zien, dan moet je hier rondlopen, niet in Amsterdam-West.
Maar Rome is meer dan de kerk. Het is elke dag een heerlijk ijsje in Trastevere. Pizza waar je u tegen zegt voor zes euro in de Joodse wijk. Een Azarbaijani die tegen mij zegt dat de Romeinse geschiedenis eigenlijk Turks van oorsprong is. Een museum over het ontstaan van het moderne Italië, met Mazzini en Garibaldi. Maar ook een wand over de Eerste Wereldoorlog waar niks wordt gezegd over de Armeense genocide. Verder kan je denken aan het Sixtijnse Kapel met Michaelangelo. Een art-gallery van Banksy. En ook Remzi Abi. Met wie ik op de laatste dag van mijn trip een heel boeiend gesprek had over Turken en Koerden.
En nu ben ik weer terug in mijn Amsterdam. Een stapel ongelezen Volkskranten. Zo veel te doen en zo weinig tijd. Ik heb het al eerder gezegd, leef je leven mensen, het kan zo voorbij zijn.
Tayfun Balçik is historicus, gespecialiseerd in de moderne geschiedenis van Turkije en die van Amsterdam-West. Hij heeft een Facebook-pagina.
Tayfun Balçik, 12.06.2016 @ 12:04
9 Reacties
op 12 06 2016 at 12:13 schreef MNb:
“Heel interessant.”
https://rambambashi.wordpress.com/2009/12/24/common-errors-27-christians-in-the-colosseum/
op 12 06 2016 at 14:54 schreef Haes:
Het is een bijzondere stad en dat is het.
op 12 06 2016 at 19:23 schreef Ikzelf:
@MNb: Maar om dan nou een blog zonder enige bronverwijzing als bron te gaan nemen…
op 12 06 2016 at 20:05 schreef John de Beer:
Zeer interessante waarneming Tayfun. Mag ik je ook een bezoek aan die andere Heilige Stad aanraden? Volgend jaar in Jeruzalem!
op 12 06 2016 at 20:23 schreef MNb:
Goed lezen, Ikzelf.
“Acts of Justin, Chariton, Charito, Euelpistus, Hierax, Paeon, Liberian, and their Company”
is een hele echte heuse bronverwijzing.
op 13 06 2016 at 00:20 schreef Nrosa:
Mooi! Punt.
op 13 06 2016 at 02:06 schreef Murat:
Ik vond Rome leuk om met de plaatselijke Italiaan op de hoek biertjes te drinken. Prachtige klassieke gebouwen ook, echt een lust voor het oog. Maar verder als stad geen ruk aan. Op een eigenaardige manier niet bruisend en vriendelijk. Doe mij maar Osaka of Hong Kong ;)
op 13 06 2016 at 02:35 schreef Egbert:
John de Beer: die andere Heilige Stad …
Nee, John, Rome is de eeuwige stad, nooit heilig verklaard. En wat dat ‘volgend jaar’ betreft: prima, maar tegen die tijd zeggen we weer hetzelfde, als uitstel (“naar den einder, die steeds vloot”). Ik wil niet met een fanaat een stad gaan bezetten. Hou het religieus, ja? Blijven dromen dus. Fijn.
op 13 06 2016 at 08:25 schreef Hermann:
De Paus woont in Vaticaanstad, al zie je geen grens tussen Rome en Vaticaanstad.