Surveillance capitalism
Petra Kramer
Terwijl surveillance capitalism de stabiliteit van het internet ernstig bedreigt (aan internet gekoppelde camera’s vormen botnets die in staat zijn het halve of misschien wel het hele internet plat te leggen), bakkeleien politici over cookies.
Beschermt de cookiewet ons tegen pivacyschendingen door surveillance capitalism? Neen. Princeton heeft ironisch genoeg massasurveillance toegepast op een miljoen websites en de conclusie luidt dat de advertentie-industrie steeds minder afhankelijk is van cookies en steeds meer gebruikt maakt van wat browser fingerprinting wordt genoemd.
Unieke vingerafdruk
Om een indruk te geven van hoe geavanceerd dat is, weet die techniek je te volgen door gebruik te maken van een variabele als hoe vol of leeg de batterij van je smartphone of laptop is. Welke lettertypes je apparaat ondersteunt en welke programma’s er actief zijn worden ook meegenomen in de afweging hoe uniek je vingerafdruk op het internet is. Zo zijn er tal van factoren die veelal tot een unieke vingerafdruk leiden en daardoor kun je overal gevolgd worden zonder dat er een enkele cookie aan te pas komt. Volgens Europese regelgeving is dat allemaal hardstikke illegaal als je de huidige regels consequent toepast, maar geen haan die er naar kraait behalve Alexander Haff.
Niet dat hij nou direct een oorlog voert tegen het volgen van mensen op internet, hij voert met name een strijd tegen het blokkeren of detecteren van adblockers maar hij raakt wel de kern. Het ongevraagd detecteren van wat je machine draait of doet is volgens hem illegaal en de Europese richtlijnen lijken hem gelijk te geven. Dat hij zijn strijd beperkt tot enkel adblockers is net zo’n achterhoedegevecht als waar de Tweede Kamer op basis van flagrante flauwekul mee bezig is.
Schenden cookies de privacy? Ja. Is daar wetgeving voor nodig? Nee. Daar zijn Europese richtlijnen voor. Moet de nationale wetgeving worden aangepast nu blijkt dat het irritatie opwekt? Jazeker. Maar niet op de manier die D66 in het vervolg van een volslagen ideologisch gekleurd flutonderzoek wil van Actal, het adviescollege toetsing regeldruk.
Betere regelgeving
Actal staat voor adviescollege toetsing regeldruk en hun credo is “minder regeldruk, meer betrokkenheid”. In de context van de industrie die zwaar afhankelijk is van behavioral advertising slaat dat natuurlijk als een tang op een varken. Je zou zelfs kunnen stellen dat internetgebruikers stalken de ultieme vorm van betrokkenheid is. Ongevraagde, invasieve betrokkenheid weliswaar maar desalniettemin diep betrokken bij wat mensen op het internet doen.
Het doel van de cookiewet was privacy beschermen, niet helpen bij het in kaart brengen van wie wat bekijkt en waarom. Als de Kamer daadwerkelijk ons aller privacy wil beschermen, is er meer en vooral betere regelgeving nodig en niet minder. Derhalve is Actal de laatste die je moet vragen om dergelijke wetgeving te evalueren. Het mes in regelgeving is immers de doelstelling van Actal. Ik weet niet welke onbenul hen heeft aangewezen als scheidsrechter op het gebied van privacywetgeving want het is alsof je de duivel vraagt hoe een engel te zijn.
Juridisch jargon
De open deur die Actal intrapt, is dat de cookiewet ergernis oplevert omdat er pop-ups getoond worden die vragen of je akkoord gaat met het eten van tientallen tot in extreme gevallen honderden cookies. Daar ben ik het mee eens. Maar vervolgens vliegt Actal totaal uit de bocht door te claimen dat op oké klikken 27 miljoen tot 1,6 miljard economische schade per jaar oplevert.
Werkelijk? Hoe zit het dan met de economische schade die het kopen van een iPhone oplevert? Want de gebruiksvoorwaarden daarvan zijn zowat een langere lap tekst dan de Lord of the Rings-trilogie. Bovendien zijn gebruiksvoorwaarden voor alle software opgesteld in legalese, moeilijk te begrijpen juridisch jargon dat surveillance capitalism mede mogelijk maakt. Waarom hoor je Actal daar niet over? Goh, zou dat soms iets te maken hebben met hun neoliberale ideologie? Democratisch tot stand gekomen regulering is viesbah, corporate rulings zijn prima.
Het advies waar Actal mee aan komt zetten, is al helemaal te bezopen voor woorden. Om belabberde wetgeving die irritaties oplevert te repareren, zouden browserleveranciers verantwoordelijk moeten zijn voor het oplossen van de problemen die de wetgever heeft gecreëerd. Browsers zouden niet meer moeten voldoen aan wereldwijde, open standaarden maar aan nationale wetgeving. Mozilla zou een Nederlandse editie van Firefox moeten maken, Google een Nederlandse Chrome, et cetera.
Glurende bedrijven
Donder op van mijn internet zeg. Ik wil geen browser die een cookiemelding verlangt omdat ik ook websites wil kunnen bezoeken die de middelvinger opsteekt tegen onzinwetgeving (zoals de mijne). En dan nog steeds helpt het allemaal niks want het probleem is niet zozeer welke informatie over je apparaat en dus over je persoon verzamelen (Google koppelt dat tegenwoordig), het probleem is dat het met tientallen tot honderden glurende bedrijven gedeeld wordt.
Als Actal echt objectief en onbevangen advies uit zou brengen, zouden ze niet klagen over cookie pop-ups. De default is namelijk cookies net zolang bewaren als de cookie dicteert. Daardoor krijgt de gemiddelde gebruiker van het internet per bezochte website slechts eenmaal een cookiemelding waarna er tot in lengte van dagen trackingcookies in haar maag gesplitst worden. Maar daar maalt Actal niet om. Noch heeft het enige interesse in privacy of functionele wetgeving. Zijn missie is immers de bijl in regelgeving zetten.
Mensenleven per maand
Daarom hoor je Actal niet over het feit dat al die trackingcookies pas echt in de miljarden lopen. ’s Werelds grootste clickbait website kost alleen Amerikaanse gebruikers al vier miljoen aan mobiel dataverkeer per maand. De zogeheten welkomstpagina van Forbes die je dwingt om vijf seconden te wachten voordat je het opgevraagde artikel kunt lezen, zet maandelijks zoveel mensen in de wacht dat het optelt tot 87 jaar vertraging. Dat is een mensenleven per maand. Als tijd geld is, zoals Actal stelt, dan is dat een kostenpost waar de bijl in moet. Maar dat wil Actal niet omdat het Forbes geld oplevert. Het is een pagina die mensen zonder adblocker dwingt om naar een advertentie te kijken.
Als we privacy serieus willen nemen, moet om te beginnen de bijl, of liever nog moeten er een stuk of wat molotovcocktails in Actal. Zo niet, dan gaan we nog meemaken dat Actal beweert dat ik me veel nuttiger had kunnen maken door onbezoldigd asbest op te ruimen in mijn blote kont omdat regelgeving nou eenmaal de boeman is, in plaats van een avond te besteden aan deze blogpost waarin ik Actals krankzinnige, eenzijdige en kortzichtige ideologie door de mangel haal. Het is misschien kort door de bocht maar het vat aardig samen waar de neoliberalen op uit zijn. Het doel van de postideologische machtshebbers is totaaloverheersing. Een politiestaat.
Fossiele brandstoffen
Enfin, om van een flink deel van surveillance capitalism af te zijn, installeert u een cookiemonster, een adblocker, een cookieblocker en een cookieshredder. Mocht u zo geprivilegieerd zijn om een Mac of een Iphone te bezitten, dan is Better uw oplossing.
Opgelost. Geen debat over de cookiewet nodig. Wat wel om een debat schreeuwt, is massasurveillance die je niet kunt blokkeren middels het installeren van een paar add-ons voor je browser. Net zoals de enorme ongelijkheid waar we mee te kampen hebben en het uitsterven waarmee we onszelf bedreigen omdat dat het ultieme machtsmiddel van de slechts 62 überrijken is.
De fossiele, vervuilende economie die ons onderdrukt is wat om een debat smeekt. Daar moet de Kamer het over gaan hebben. Zo niet, dan is de Kamer net zo overbodig als de cookiewet. En Actal? Actal is opgericht om dat debat te verhinderen. Waarom dat in godsnaam een adviesorganisatie van de overheid is? Dat valt in één woord samen te vatten. Neoliberalisme. Oftewel ideologische onwil.
Petra Kramer omschrijft zichzelf als ‘anarcho-jihadi’ en ’transliban’. Ze is snoeihard en messcherp. Volg haar op Twitter en lees haar op (onder andere) Meedogenloos en Vileine. Dit stuk stond al op Meedogenloos.
Petra Kramer, 25.10.2016 @ 16:31
2 Reacties
op 27 10 2016 at 07:15 schreef Murat:
Goed stuk!
Ben ook faliekant tegen het kwaad dat neoliberalisme heet.
op 27 10 2016 at 09:31 schreef babs:
Knap stuk en uitstekend gedocumenteerd. Dat youtube-praatje van Aral Balkan vind ik ook interessant. Ik ga met name mee in zijn 3e conclusie, dat we met de EU een alternatief zouden moeten bouwen voor Google/Facebook.
Het is precies daarom dat ik tegen CETA ben en voor Brexit. Zonder Canada en het VK kunnen Duitsland en Frankrijk beter een vuist maken in Europa voor democratie en tegen misbruik door corporaties. Niet dat het nu opeens een gewonnen strijd is, er is nog een lange weg te gaan.