Suiker
Alf Berendse
Ik heb een lichte vorm van diabetes, type 2, weet ik sinds februari 2008. Omdat ik geen verantwoordelijkheid uit de weg ga, vroeg ik mijn huisarts of ik de kwaal mocht wijten aan eigen gedrag, aan mijn leefstijl. Ik heb onnodige ponden vlees, ik ben niet meer skinny. Ach, ik was zo mooi mager, ik droeg de schaduw van mijn botten als een huid. En ik eet ongebruikelijk, sinds mijn jeugd zelden overdag. De dokter haalde daarover zijn schouders op en weet mijn diabetes aan ‘gewoon pech’. Als troost bood hij mij een chocolaatje aan.
Diabetes veroorzaakt een hoge bloeddruk; suiker en bloeddruk gezamenlijk zijn niet goed voor mijn nieren. Ze lekken eiwitten, werd ook in februari 2008 vastgesteld. Als de druk niet afneemt en nierfalen doorzet, ligt dialyse in het verschiet. Dat zal ik afwijzen, ik ben Bart de Graaff niet, ik wil ook geen tweedehands nier. Ik ben meer als mijn vader. Hij had – naast andere kwalen, geen orgaan was veilig in zijn lichaam – ook diabetes (type 1) en nierinsufficiëntie. Het bleef tobben, ondanks insuline spuiten, een Tupperwarebox vol medicijnen (‘deze krijgt u omdat u die andere ook hebt’) en nierdialyse. Hij hield het vol tot hij het zat was, wilde toen geen behandelingen meer en stierf. Een psychiater, naar zijn ziekbed gestuurd door de nieroloog die zijn werk wilde behouden, dreigde nog met een verklaring van wilsonbekwaamheid. Opdat de dialyse onder dwang kon worden voortgezet. Hij ging uiteindelijk niet zo ver, ik zou hem hebben geslagen en hard ook. Sorry, ik dwaal af.
Ik slik medicijnen, die zijn niet zo effectief als insuline spuiten, te indirect. Insuline jaagt suiker het bloed uit, weefselcellen in, waar het thuishoort. De pillen hebben een tragere uitwerking op mijn verstoorde fysiologie: Metformine vermindert de aanmaak van suiker wat, Tolbutamide bevordert de productie van lichaamseigen insuline een beetje.
Insuline spuiten is niet gebruikelijk bij diabetes type 2. Schommelingen in de suikerspiegel zijn minder heftig dan bij type 1, acuut ingrijpen is zelden nodig. Maar doe mij maar een paardenmiddel – wham, bam, thank you m’am. Meer pillen is mogelijk. Daarvoor moet eerst het bloedsuikergehalte opnieuw worden gemeten, mijn huisarts verwijst mij naar een filiaal van de Stichting Huisartsen Laboratorium. Daar moet ik nuchter heen, op een tijdstip dat ik liever thuis zit met een kop koffie. Ik ben geen volgzame patiënt, mijn compliance is zo laag als mijn bloedsuiker hoog is. Ik verdom het om ziekte veel aandacht te geven in mijn dagelijks bestaan, ik ga nog liever dood. Dat geneest niets, maar maakt wel een einde aan elke kwaal.
(Ik ben niet bang voor de dood, Epicurus leerde mij dat af. Hij schreef: ‘Als ik er ben, is de dood er niet; als de dood er is, ben ik er niet.’ Of schreef Epictetus dat? De uitspraak is hedonistisch èn stoïcijns.)
Enfin, ik vermoed dat mijn bloedsuikerpeil het niveau van anderhalf jaar geleden benadert, ik heb de klachten van toen. Weinig energie, veel dorst. En emotionele labiliteit. Weinig energie stoort mij, ik heb een afkeer van moe zijn – mijn favoriete drug was speed, nooit meer slapen. Dorst stoort mij niet, de kraan is geduldig.
De emotionele labiliteit boeit mij, omdat het strijdig is met hoe ik over mijzelf denk. Ik moet mijn zelfbeeld beschermen tegen mijn lichaam, mijn wil verliest het anders van mijn fysiologie. Met teveel suiker in mijn bloed slaan emoties op hol. Ik erger mij aan van alles en nog wat, maar ook ervaar ik, dronken van sentiment, een diep mededogen met iedereen. Op Frontaal Naakt schrijf ik gemeen tegen Herman van der Helm èn lyrisch over een lied van Frank Boeijen. Mijn neiging te reageren is sowieso groter dan anders. En mijn hond, een jonge Beagle, lijkt opeens zo kwetsbaar, ik weet zeker dat ik hem niet goed verzorg. Ik zie op straat een oude vrouw die moeilijk loopt, maar dapper zonder rollator, en voel een diep verdriet. Ach, de mens, wee de mens. Het gaat de hele dag zo door, ik word er gestoord van. Ik eindig huilend in een prikkelarme omgeving.
Ik vertrouw mijn reacties niet meer, spontaniteit is dus uit den boze. Ik ga mensen uit de weg, ik ben te moe om ze te willen ontmoeten en moet ook nog eens extra op mijn tellen passen: ik weet niet meer of ìk praat of dat mijn fysiologie aan het woord is. Een onwezenlijk onderscheid, ik en mijn fysiologie, ik ben één geheel. Toch? Descartes scheidde de mens in lichaam en geest, een dichotomie die ik afwijs. Maar nu ervaar ik het wel zo, mijn geest moet zich verweren tegen een te emotioneel lichaam. Mijn denken vertrouw ik echter ook niet meer. Er lijkt een positief effect te zijn: ik schrijf sneller, ik heb meer invallen. Veel associaties, creatiever, en misschien is het niet eens slecht. Maar gedachten dringen zich op. Ik wandel met de hond, met pen en papier op zak, want het ratelt in mijn hoofd en het lijkt allemaal zo belangrijk wat ik denk, ik moet het niet vergeten, opschrijven.
Ik ben niet meer onthecht van wat om mij heen gebeurt, ongewenste emoties overspoelen mij. Én ik relativeer mijn denken niet vanzelfsprekend, waardoor ik mijn oordeel over mijzelf niet meer kan vertrouwen.
Van kindsafaan leg ik mij toe op het temperen van mijn gevoelens, ik had goede hoop dat emotionele schommelingen niet meer in mij zitten. Diabetes ondermijnt dat. Ik ervaar sterke emoties als ziekteverschijnsel, als symptoom. Mogelijk zijn luchtiger gevoelens ook symptomen van kwalen: “Schat, echt, ik hou van je. Natuurlijk hou ik van je, ik heb varkensgriep.”
Rekening houdend met de medische conditie van Alf Berendse heeft FN een lawine aan door hem geschreven artikelen afgewezen, waaronder bedreigingen aan het adres van staatssecretaris Sharon Dijksma en een ode aan Laura Dekker.
Alf Berendse, 14.09.2009 @ 11:19
10 Reacties
op 14 09 2009 at 15:30 schreef diadorim:
‘Als ik er ben, is de dood er niet; als de dood er is, ben ik er niet.’
Die uitspraak ken ik ook, maar in een andere versie. Als je leeft, weet je niet wat de dood is en als je dood bent weet je niet wat leven is.
Maar ook hier weet ik niet wie (epictetus?)of zelf maar dat het correct is.
op 14 09 2009 at 16:32 schreef vetklep:
Interessant thema: je eigen gemoedstoestand wantrouwen als gevolg van fysieke problemen. Dat inzicht is lang niet iedereen gegeven.
En: Sterkte met een lichaam dat je tegenwerkt!
op 14 09 2009 at 16:40 schreef hj:
Ik ben er vrij zeker van dat het Epicurus was.
op 14 09 2009 at 16:43 schreef Smeets:
Laatst had ik een droom waarin ik een harstilstand had.. Ik was stervende. Het voelde ontzettend rustig en sereen. Ik had helemaal geen angst- of paniekgevoelens maar meer zoiets van “zo dit was het”.
Komt er vanuit het niets een alerte hardwerkende burger aanlopen die zonodig zijn Telegraaf heldenmomentje moet hebben. Defibreleren. Ik ben in angstzweet wakker geworden.
op 14 09 2009 at 20:52 schreef mescaline:
Sterk stuk. Om de een of andere reden is dit pas het tweede artikel dat ik lees van een ego en zijn weerbarstige lichaam en veranderde emoties. Het andere was van CiNNeR.
op 15 09 2009 at 07:18 schreef Alf Berendse:
vetklep, mescaline, ik weet niet of mijn ervaringen exemplarisch zijn voor diabetespatiënten. Ik sprak onlangs een vrouw met type 2, toen ik nog schreef aan mijn artikel, en voor haar was het een eye opener, ze zou het samengaan van sterke emoties en hoge bloedsuiker bij zichzelf onderzoeken (bij ruzie’s met haar man en kinderen haar bloedsuiker meten).
In de voorlichting over diabetes gaat het wel over emotionele reacties op de kwaal, maar niet over emoties door de kwaal. Vreemd is dat, wetenschappelijk onderzoek gaat wel een stap verder, over de relatie tussen diabetes en depressie. En daarbij gaat het niet alleen om depressie als willekeurige reactie op diabetes, maar ook om depressie als onwillekeurig (neuro)fysiologisch bijverschijnsel.
diadorim, als je leeft kun je wel weten wat de dood is: hetzelfde als toen je nog niet leefde, toen je nog niet was geboren. Die wijsheid heb ik ook niet van mijzelf, ik weet niet meer van wie. En ik denk dat hj gelijk heeft als hij de uitspraak over de dood in mijn stukkie toeschrijft aan Epicurus, al vind ik het beter bij de stoïcijn Epictetus passen.
Smeets, mooi waardeloos dat jouw sterven werd verstoord door een ‘weldoener’. Als je nog aan het dood gaan bent, kun je maar het beste genieten van de ervaring. Het is als een vliegtuig dat neerstort. Als passagier kun je er niets tegen doen, paniek en ‘niet dood willen’ veranderen er niets aan, maar verpesten wel je laatste momenten. Kun je beter genieten van de vlucht naar voren, de val, de laatste daling in de achtbaan. Zoals Peter Pan zei (ik haal mijn wijsheden overal vandaan): To die must be an awfully big adventure.
op 15 09 2009 at 18:54 schreef Boer Wortel:
Een beetje ontspannende lichaamsbeweging proberen (wat fietsen, wandelen in de duinen bv),
slechts één of twee kilootjes gewicht proberen te verliezen, doen vaak al wonderen. En als de suikerconcentratie te hoog blijft, dan is insuline spuiten wèl een optie bij type 2-diabetes. Soms volstaat één spuitje per dag al. De naalden zijn ontzettend dun tegenwoordig, je voelt ze niet eens.
Er is ook veel schoonheid in dit aardse tranendal, als je er wat naar zoekt.
Veel succes!
op 16 09 2009 at 00:49 schreef MNb:
De uitspraak is inderdaad van Epicurus, als we Bertrand Russell kunnen geloven. Epicurus had zijn hele leven ook een bar slechte gezondheid. Hij is er nog een jaar of 70 mee geworden.
“Zeven dagen geleden werd de verstopping volledig en ik lijd dodelijke pijnen. Wanneer mij iets overkomt, wil je dan vier of vijf jaar voor de kinderen van M zorgen?” “Op deze werkelijk gelukkige dag van mijn leven, waarop ik op het punt sta te sterven, schrijf ik je dit. De ziekten in mijn blaas en mijn maag nemen hun loop met de gebruikelijke hevigheid, maar hiertegenover staat de blijdschap van mijn hart, wanneer ik denk aan mijn gesprekken met jou. Wil je goed zorgen voor de kinderen van M?
Hij had ook een paar eigenaardiger opvattingen. “Geslachtelijk verkker heeft nog nooit een man goed gedaan en hij mag gelukkig zijn alshet hem geen kwaad heeft gedaan.”
Vandaag geven de Perzen misleidende voorlichting. Dit standje is labiel; steeds dreigt het gevaar van omvallen. Daarom verdient het aanbeveling de voorste deelnemer (m/v) een tafel of de rugleuning van een stoel vast te laten houden.
op 16 09 2009 at 21:27 schreef diadorim:
“als je leeft kun je wel weten wat de dood is: hetzelfde als toen je nog niet leefde, toen je nog niet was geboren”
Volgens mij komt dat uit de “rerum natura” van lucretius. Kan ik alleen niet controleren, want ik heb dat boek niet, heb t nooit gelezen en ben het ook niet van plan.
op 17 09 2009 at 14:32 schreef mescaline:
Richard Feynmans final words: “I’d hate to die twice. It’s so boring.”
RSS