Spannende film over onopvallende mensen
Peter Breedveld
De meeste films gaan over bijzondere mensen, of over gewone mensen die iets bijzonders ambiëren. Losers die tegen de klippen op winners worden, eenlingen die het opnemen tegen de gevestigde orde, of mensen die vechten tegen hun depressie, of die door hard werken iets bereiken, of proberen te bereiken.
De hoofdpersonen van And Your Bird Can Sing (een letterlijke vertaling van de Japanse titel en, uiteraard, een verwijzing naar de Beatles) van Miyake Sho hebben niets opmerkelijks. Ze worden niet gedreven door ambitie, vechten niet tegen onrecht, ze worden niet getroffen door een dodelijke ziekte of een ernstige handicap, al begint de moeder van één van hen verschijnselen van dementie te vertonen. Het zijn jonge twintigers die het leven nemen zoals het is, geen hemelbestormers. Gewone mensen. Ze wonen ook niet in Tokio of Osaka of Kyoto of één van de andere hippe Japanse steden. Ze wonen in een nondescripte middelgrote stad met typisch Japanse straten en typisch Japanse gebouwen en typisch Japanse winkels en café’s.
Er gebeurt niks schokkends in de film. Centraal staat de driehoeksverhouding tussen drie jongeren, twee mannen en een vrouw, en hoe die zich ontwikkelt. Maar saai is de film geenszins. Ik heb een uur en drie kwartier geboeid zitten kijken omdat alles zo herkenbaar was en omdat Miyake dat zo spannend in beeld kan brengen. Hij brengt kleine gebeurtenissen met een zekere onderkoelde dramatiek in beeld.
Big Lebowski
Bijvoorbeeld als Sachiko, gespeeld door Ishibashi Shizuka, haar niet bij naam genoemde collega, gespeeld door Emoto Tasuku, kort aanraakt in het voorbijgaan op straat. Het verrast hem, maar hij weigert achter haar aan te lopen. In plaats daarvan begint hij te tellen, totdat zij is omgekeerd en naar hem te is gekomen.
Ze wil een afspraakje met hem, maar hij wil eerst naar huis om zich op te frissen. Ze spreken later op de avond af in een café, maar hij valt thuis in slaap en wordt midden in de nacht wakker. Dan gaat hij drinken met zijn huisgenoot Shizuo, ze plegen wat vandalisme en de volgende dag gaat hij weer naar zijn werk, in een boekwinkel, waar zij ook werkt.
Tijdens de lunch spreekt zij hem aan op zijn gebrek aan commitment, met volle mond antwoordt hij dat hij wel degelijk serieus is, maar dat hij gewoon in slaap was gevallen. Ze blijft geïnteresseerd in hem. Als kijker verbaas je je een beetje, want zij is knap en attent, hij is niet echt knap, een slons. Hij doet denken aan Jeff Bridges in The Big Lebowski. Hij lijkt niks serieus te nemen, maar om de één of andere reden ziet iedereen iets in hem. Zijn baas weigert hem te ontslaan, hoewel hij zijn werk duidelijk slecht doet. “Dan moet je me maar ontslaan”, zegt hij tegen hem. “Zeg dat nou toch niet”, zegt zijn baas. Hij ontslaat hem niet.
Suske & Wiske
Ik weet niet of u het gevoel kent, de cartoonist Gummbah wel in elk geval, die zei in een interview dat hij als kind altijd wilde dat de gemoedelijke toestand aan het begin van elk Suske & Wiske-album zou voortduren tot aan het einde van het album. Dat er geen vliegende schotel in de tuin zou landen of zoiets, waarmee er een einde zou komen aan het idyllische geluk. Miyake Sho is er ook zo één. Een scène waarin Sachiko, Shizuo en de naamloze hoofdpersoon zich vermaken in een club, duurt minutenlang en er gebeurt niks in. Je deelt gewoon in het plezier van de personages.
Er is wat wrijving hier en daar. De hoofdpersoon krijgt het aan de stok met een streberige collega in de boekwinkel, een wat karikaturale figuur, en het mondt allemaal uit in een gewelddadige episode. Als Sachiko en de hoofdpersoon arriveren op de plek waar ze hebben afgesproken met Shizuo, lijkt er een akkefietje te zijn tussen Shizuo en de politie, maar we krijgen niet te weten wat er aan de hand is. En de loyaliteit tussen de drie verschuift steeds heen en weer.
In het begin van de film zit Shizuo met zijn moeder in een bar. Ze delen een groot glas Highball, whiskey met sodawater, erg populair in Japan (ideaal voor zweterig weer). die moeder wordt gespeeld door Watanebe Makiko, sympathieke actrice. Ze vraagt Shizuo om, als haar ziekte erger wordt, haar dokters te vragen om euthanasie. “Oké”, zegt hij, tyerwijl hij een slok neemt. Ze schiet in de lach. “Dat was wel erg makkelijk!”, zegt ze.
Uniek volk
Van die kleine, herkenbare dingen, supermenselijk, die worden door Miyake Sho terloops maar tegelijkertijd zo indringend in beeld gebracht, dat je gebiologeerd blijft kijken. Een film als deze rekent ook effectief af met de mythe dat Japanners zo’n uniek volk zouden zijn. Zo compleet anders dan Europeanen.
Het geheim zit ‘m uiteraard in het vakmanschap van Miyake en de waanzinnig goede acteurs, die de indruk wekken niet te acteren, maar gewoon zichzelf te zijn. Om dat naturelle te vangen en over te brengen, dat vergt vakmanschap, maar ook enorme mensenkennis.
Is het Vrije Woord u écht lief? Help me dan met een financiële bijdrage. Deze website wordt elke dag bedreigd door de virtuele knokploegen van Domrechts, malafide Nederlandse journalisten en zelfs door de vicepremier. Vorig jaar moest ik voor de rechter verschijnen wegens belediging van een racistische troll! Steun Frontaal Naakt. Doneer aan de enige dwarsdenkende, onafhankelijke site van Nederland. Stort wat u missen kunt op rekeningnummer NL59 RABO 0393 4449 61 (N.P. Breedveld, Rabobank Rijswijk), SWIFT BIC RABONL2U o.v.v. ‘Frontaal Naakt’. Lees hier waarom dat niet met PayPal kan, maar steunen via Patreon kan weer wel. Nog liever heb ik dat u op Frontaal Naakt adverteert of mij inhuurt. Mail mij.
Film Reviews, Japan, Peter Breedveld, 14.06.2020 @ 17:52