Sinterklaas spelen
Herman van der Helm
Illustratie: Gil Elvgren
Als er hardnekkig wordt vastgehouden aan een traditie, is er door de behouders iets te verliezen. Deze gaan wild om zich heen slaan om de mogelijke verandering tegen te houden.
Bij Zwarte Piet zie je ook een groep mensen die denken iets te verliezen te hebben. Ze weten niet precies wat, maar hun gevoel zegt dat ze op de barricaden moeten.
Wat is nu dat gevoel en waar komt dat vandaan?
Pleuris uitgebroken
Jaren geleden zat ik in de ouderraad van de basisschool van mijn dochters in een wijk van gemengde samenstelling. Ze vroegen mij Sinterklaas te spelen op school. Ik heb aangegeven dat ik dat wel wilde, maar uitsluitend als ik in de klas geschminkt zou worden, evenals de Pieten. De kinderen konden zo zien dat het een spel was en hoefden niet bang te worden.
De ouderraad en schoolleiding wilden dit idee eerst voorleggen aan de ouders. Er is een brief opgesteld met het voorstel plus een enquête en meegegeven aan de kinderen.
De dag daarop was de pleuris uitgebroken. Hoe we het in ons hoofd haalden om deze brief aan de kinderen mee te geven, ze zouden die eens kunnen lezen. “We halen ons kind van school als dit doorgaat”. “We hebben in de Sinterklaastijd altijd een voorbeeldig kind en dat halen jullie nu onderuit.”
Ook kregen we diverse adhesiebetuigingen. “Eindelijk een goed initiatief”.
Chantage met zak of roe
De schoolleiding wilde, gezien de felle reacties, niet dat we dit plan gingen doorzetten. Ik was dus geen Sinterklaas.
Ik vroeg me af wat er toch verschillend gedacht werd over dit kinderfeest. De ouders die zo fel reageerden, leken wel hun opvoedkundige macht te verliezen als de Sint niet meer bestond. Een macht die blijkbaar was gebaseerd op angstzaaien en chantage met de zak of de roe.
Is deze felheid van reactie ook niet de basis in het huidige Zwarte Pieten-verhaal? Zijn het niet Henk en Ingrid die voelen dat de heerschappij over hun kinderen wordt afgenomen door hun eigen gebrek aan opvoedkundig gereedschap? Is het blokkeren van snelwegen en intimideren van tegenstanders niet hun eigen wanhoopsdaad? Zien ze hun ‘kinderfeest‘ de mist ingaan door hun eigen tekortkomingen?
En grijpen ze misschien als vanzelf naar fascistische middelen omdat ze zich het bovenstaande zelf niet realiseren?
Herman van der Helm is uitvinder, ondernemer en de geestelijke vader van het Burgernetwerk.
Herman van der Helm, 02.12.2017 @ 11:45
4 Reacties
op 02 12 2017 at 12:04 schreef wees:
scherp
food for thought
op 03 12 2017 at 01:21 schreef ikzelf:
Ik heb veeleer het idee dat het hele circus rondom zwarte piet helemaal niets met de kinderen van Ingrid en Henk van doen heeft, maar alle smet Ingrid en Henk zelf en dat hun kinderen gebruikt worden als een excuus om de weerstand tegen een verandering die men van buitenaf denkt te zien komen. Waarom wordt anders steeds gewezen naar ‘allochtonen’ (vergeef de archaïsche term) als agitators en waarom is men willens blind en doof voor de weerstand die van autochtone kant komt? Waarom wordt dezelfde momenten en middelen aangegrepen bij acties die niet onderdoen voor tegenstanders van zwarte piet en ontziet men dus de kinderen evenmin? De strijd voor zwarte piet is weinig anders dan de strijd tegen de immigrant, tegen islam, tegen alles wat ‘vreemd’ is.
op 03 12 2017 at 19:44 schreef Wouter van Vliet:
Bij mij op de basisschool werd de Sint altijd in d’r kostuum geholpen door een, of meerdere, klassen. En als ze dan helemaal opgetuigd was, en d’r meiter op had, was het toch ineens de echte Sinterklaas.
Was geweldig!
op 03 12 2017 at 22:21 schreef marco meijer:
Ook ik was ooit op mijn werk Sinterklaas en ik werd bijgestaan door Pieten. Zwarte Pieten. Met de kennis van nu zou ik gevraagd hebben om donkerblauwe of donkergroene Pieten, maar dit terzijde. De kinderen kwamen een voor een bij Sinterklaas en die wist van alles over de kinderen want dat stond in zijn Grote Sinterklaasboek (een met goud kaftpapier en rood lint versierd telefoonboek vol met spiekbriefjes geleverd door de ouders). De Pieten strooiden pepernoten, zongen liedjes samen met de kinderen (en de ouders) en gaven kadootjes.
Het was voor iedereen een heerlijk feest en volgens mij was de onherkenbaarheid van Sint en Piet een deel van de magie. Ik zou het zo weer doen, maar niet meer met Zwarte Pieten.