Schelden met inhoud
Jurriaan Reinders
Anna Mae Wong in Piccadilly (Ewald André Dupont, 1929).
Een opvallend moment in de Tweede Kamer was het eerste gekibbel tussen Wilders en Timmermans. Timmermans probeerde Wilders beleefd doch dwingend het vuur aan de schenen te leggen, maar Wilders was allerminst onder de indruk en vuurde genadeloos terug. Als dit het niveau van de oppositie is, voegde Wilders Timmermans toe, dan heeft hij (Wilders) niets te vrezen. Dan worden de komende jaren een ‘walk in the park’.
Zoals bekend voerde Wilders de afgelopen twintig jaar oppositie door alles en iedereen te overschreeuwen en het publieke debat te overladen met smakeloze hyperbolen en kwetsuren. Nu hij de grootste partij is, is dat nu de norm geworden, zo suggereerde hij in de sneer naar Timmermans. De afweging die er op links nu gemaakt moet worden is of men beleefd doch dwingend moet blijven wijzen op de inhoud, zoals Timmermans deed, of dat er harder naar Wilders moet worden uitgehaald. De angst is dat Wilders dan juist bereikt wat hij wil: tweespalt, ruzie, het ene scheldwoord tegenover het andere, terwijl de inhoud het kind van de rekening dreigt te worden.
Of is hard uithalen, zeg maar gerust: schelden, juist de enige manier om populistisch rechts Nederland aan het luisteren te krijgen?
Beschaafd
Kritische stemmen op links die niet vies zijn van een scheldwoord hier of daar (Sander Schimmelpenninck of Peter Breedveld bijvoorbeeld) worden vaak (ook door mainstream media) afgerekend op de scheldwoorden, terwijl de scheldwoorden op de rechterflank (van Wilders tot en met Geenstijl) tot hun arsenaal worden gerekend waarmee ze nu eenmaal “de stem van het volk” zouden vertegenwoordigen. Het vooroordeel dat links te allen tijde beschaafd moet zijn is er mede de oorzaak van dat er amper echt naar links geluisterd wordt. De term “Domrechts” komt van Breedveld vandaan en is via Schimmelpenninck inmiddels genoegzaam bekend bij het grote publiek.
Zowel Schimmelpenninck als Breedveld slaan inhoudelijk de spijker vaker wel dan niet op de kop, bekritiseren de macht en gebruiken daarbij soms scheldwoorden om hun passievolle betoog kracht bij te zetten. Ironisch genoeg worden zij om deze reden juist op radicaal ‘domrechtse’ flank als aartsvijand nummer één en twee gezien, terwijl Breedveld voor links al jarenlang niet veel meer dan een blog in de marge heeft waarvan de artikelen de mainstream media amper bereiken. Mogelijk doordat hij zich niet zelden een scheldwoord laat ontsnappen.
Mijns inziens is dat zeer onterecht. De toon doet misschien denken aan Geenstijl, maar schelden is bij hem retoriek in plaats van smakeloos, hij verbloemt niets. Hij verschuilt zich niet achter ‘beschaving’, maar de punten die hij maakt zijn een toonbeeld van waarachtigheid. Juist dat is beschaving en juist dat komt aan op rechts.
Beledigend
Op domrechts wordt humor namelijk gezien als een recht op het beledigen onder het mom van satire en ironie. De populariteit van Trump en Wilders is vooral te danken aan hun gevoel voor beledigende humor. Het is om deze reden dat domrechts op woke reageert als een stier op een rode lap: dat bepaalde dingen niet gezegd zouden mogen worden omdat ze beledigend zouden zijn, is de kern van rechtse humor – om niet te zeggen hun bestaansrecht – onderuit halen. Het is alsof ‘woke’ zo Pim Fortuyn en Theo van Gogh postuum in het ongelijk zou stellen.
Humor, zo meent domrechts, moet juist beledigen. Het moet ten koste gaan van De Ander. Zogenaamd om hen te verheffen – islamkritiek zou tot een tolerantere islam moeten leiden. Maar echte integratie is evenmin zaligmakend (zie de recente ophef rondom Habtamu de Hoop). Het beledigen is voornamelijk bedoeld om het eigen ego te boosten en vooral: om links de mond te snoeren door eens te zeggen waar het op staat. Onverbloemd. Alleen is wat er door domrechts (of het nu Johan Derksen of Geert Wilders is) zonodig gezegd moet worden niet verheffend, maar polariserend. Hun beledigingen onder het mom van humor hebben tegenwicht nodig, want anders worden de beledigingen steeds extremer.
Slap en tandeloos
En dat is wat er al twintig jaar gebeurt. Het resultaat is een almaar verrechtsende samenleving.
Ondertussen is het tegenwicht, dat Timmermans aan Wilders biedt, lachwekkend slap en tandeloos.
Mijn punt? Maak Peter Breedveld columnist van NRC, de Volkskrant, het Parool en alle mainstream media bij elkaar. En laat Frans Timmermans zijn blog eens lezen om te leren hoe te zeggen waar het op staat.
En als hij dan dit leest, verzoek ik hem vriendelijk doch dwingend: zeg Wilders dat hij een vieze kutracist is. Zeg het ook Baudet, Eerdmans, Van der Plas, Omtzigt en Yesilgöz. Want dat zijn ze.
Jurriaan Reinders schrijft een semi-absurdistisch boek dat vermoedelijk nooit zal worden uitgebracht, houdt van eerlijkheid en is trots op zijn hoogontwikkeld schoonheidsgevoel.
Gastschrijver, 14.04.2024 @ 11:36
RSS