Saneer de woningmarkt met een ‘Bad Bank’
Thomas Colignatus
Foto: Squirm
Al jaren is onder economen bekend dat er grote problemen op de woningmarkt zijn. Daarover produceerde de vereniging van economen KVS (Koninklijke Vereniging voor de Staathuishoudkunde) in 2008 een inzichtelijk boekje. Politici deden er dus weinig mee. Inmiddels blijkt de woningmarkt het economisch herstel te belemmeren. Minister van Wonen Stef Blok ontpopt zich tot de brekebeen van het kabinet die zijn zaakjes niet op orde heeft, die de economie en de begroting in het rood houdt en voorkomt dat we even konden meeliften met het tijdelijke bedrieglijke “herstel” in Europa.
Het VVD-PvdA kabinet geeft alleen hypotheekrenteaftrek in nieuwe gevallen wanneer volledig en annuitair wordt afgelost. Starters worden dus geconfronteerd met hoge maandlasten en kunnen dan alleen kopen tegen lagere prijzen, waardoor verkopers met een restschuld zouden blijven zitten. Dit beleid zet de markt dus op slot. Het blijft verbazen dat een VVD-minister niet begrijpt hoe een markt werkt. Een betere aanpak was geweest de hypotheek gewoon aflossingsvrij te laten, maar de renteaftrek te gaan beperken tot maximaal 400.000 euro met een fictief schema met annuitaire aflossing, en hier natuurlijk mee te wachten tot er voldoende herstel van de crisis was.
Banken buiten schot
Nu Stef Blok het probleem groter en groter heeft gemaakt, zoekt men wild om zich heen om daar weer nieuwe oplossingen voor te verzinnen. Sommigen spreken over het inzetten van pensioengelden voor de woningmarkt. Kees van Dijkhuizen suggereerde dat hypotheken die toch onder de nationale hypotheekgarantie vallen, gebruikt konden worden als pensioenbeleggingen. Maar de pensioenfondsen kunnen dan rendement inleveren.
Mathijs Bouman deed de suggestie dat mensen met een onderwaarde hun schuld aflossen met pensioenpremies. Maar zij krijgen dan ook een lager pensioen. Merk op dat deze voorstellen de banken buiten schot houden.
Red huiseigenaren en banken tegelijk
Mijn suggestie is een Bad Bank op te richten. Bijvoorbeeld met de naam “Red huiseigenaren en banken tegelijk” (RHBT). Het is wel grappig dat dit een “Bad Bank” wordt genoemd en niet een “good bank“, terwijl het toch goede werken zal verrichten. In deze aanpak worden de banken weliswaar gered maar ze mogen ook een veer laten, bijvoorbeeld wanneer blijkt dat ze onverantwoord hypotheken hebben verstrekt.
Het RHBT-plan werkt doordat oude hypotheken gebaseerd zijn op een rente van vijf procent terwijl de overheid momenteel kan lenen tegen twee procent. Voor de veiligheid hanteer ik drie procent.
Acute situaties bestaan bij wie werkloos wordt en moet verkopen, of bij wie voor zijn werk moet verhuizen naar een andere stad. Minder acuut maar nog wel belangrijk zijn huiseigenaren die (over enkele jaren) hun hypotheek moeten hernieuwen maar niet meer dezelfde waarde voor het onderpand kunnen rekenen.
Reclamebrochure
Momenteel wordt de bankensector fors gesubsidieerd via een lage rente bij de Europese Centrale Bank, om maar niet te spreken over de overnames door de overheid. Het is beter om die subsidie te gebruiken om de klanten te helpen zodat de banken alleen indirect geholpen zijn. De banken hebben geflateerde balansen omdat niet alle hypotheekschulden inbaar zouden zijn. Via een Bad Bank wordt ook dit opgelost.
De bankenlobby is heel sterk. De overheid stelde de Commissie Structuur Nederlandse Banken (CSNB) in onder leiding van oud-bankier Herman Wijffels. In plaats van een objectief rapport schreef deze commissie een reclamebrochure, zie mijn bespreking Herman Wijffels: banken gered, economie gevloerd. In mijn bespreking staat ook iets meer over het voorstel tot het oprichten van zo’n Bad Bank. Lezenswaardig is ook de tekst van Dik Degenkamp over het rapport Wijffels (MeJudice 10 juli).
Thomas Colignatus is econometrist en leraar wiskunde te Scheveningen, en verbaast zich over de wereld en Nederland in het bijzonder. Zie hier zijn “Cursus economie“.
Thomas Cool/Colignatus, 22.08.2013 @ 15:22
14 Reacties
op 22 08 2013 at 15:32 schreef Koos Swart:
Het lijkt erop dat de prijzen gewoon gaan “stabiliseren”. Een hypotheekvorm die niet berekend is op dalende huizenprijzen is gevaarlijk voor zowel bank als consument, in verband met een principe van conjunctuur. Dom van de banken om ze te verkopen, dom van de consumenten om ze te kopen. Niet van Mark Rutte dus.
Ondertussen zijn banken en verzekeraars nog steeds niet opgesplitst waardoor bij de volgende rekenfout van de banken deze weer zullen moeten aankloppen bij de overheid. Vroeger konden ze bij verzekeraars grote sommen geld lenen en dan kraaide er geen haan naar.
Dit heb ik overigens in 1998 geleerd van een leraar financiering aan het HBO. Ik weet er verder niet veel van.
op 22 08 2013 at 22:19 schreef Sasha Berkman:
Weg met commerciele banken!
op 23 08 2013 at 07:34 schreef Rosa:
Fijn Thomas, dat je je zorgen maakt over de huiseigenaren, ik betaal huur, steeds meer……
op 23 08 2013 at 10:46 schreef antonius:
Rosa heeft dan ook niet, zoals haar huiseigenaar, in dat huis geinvesteerd . Bijgevolg moet ze huur betalen . Logisch toch ?
op 23 08 2013 at 12:21 schreef Rosa:
Antonius, het gaat erom dat ik steeds méér huur moet betalen, niet dat ik huur betaal. Ik erger me er aan dat als er gesproken wordt over ‘de woningmarkt’ huurders meestal worden vergeten.
op 23 08 2013 at 12:31 schreef Thomas Cool / Thomas Colignatus:
@Rosa: Huren zijn hier niet vergeten, alleen niet aan de orde. Eventueel had ik “huizenmarkt” kunnen gebruiken, maar een flatwoning is niet echt een “huis”. Wellicht was “Saneer de hypotheken met een Bad Bank” een betere titel.
@Allen: Overigens blijkt Jeroen Dijsselbloem van een “balans-recessie” te spreken, en wellicht heeft hij daardoor focus op het probleem van de schulden, maar het is belangrijk om de andere delen van de economie niet te vergeten. Dit is dan echt vergeten, en niet alleen niet aan de orde. Zie http://boycottholland.wordpress.com/2013/08/23/dijsselbloem-on-dutch-exports/
op 23 08 2013 at 14:26 schreef Erik Tjallinks:
Toevallig las ik een twistgesprek in de Groene Amsterdammer waarin de econoom Van Tilburg voorstelt om de overheid te laten lenen om zo de particuliere schulden te verlichten, dankzij het verschil tussen hypotheekrente en staatsrente. Dit werd door zijn opponent, de VVDer Harbers, van de hand gewezen zogenaamd omdat elke lening die de Staat doet, de staatsschuld vergroot waardoor we onze kinderen opzadelen met enz. bla-bla.
op 23 08 2013 at 15:06 schreef Brenda van der Veer:
Mijn man, uit Engeland, vertelde mij ooit dat Margaret Thatcher van iedere Brit een huiseigenaar wilde maken. Wie een huis bezit, stemt immers op de conservatives. Het verhaal klonk mij iets te fantastisch in mijn oren om geloofwaardig te zijn, tot dat Rick van der Ploeg er ook over begon in P&W.
Stel je eens voor dat men het electoraat wilt laten verrechtsen door iedereen aan te moedigen zich tot over zijn oren in de schulden te steken. Met dat maakbaarheidsideaal zet men onze pensioenen op de tocht. Het lijkt mij beter als men wat meer voorzichtigheid in acht neemt bij het verstrekken van hypotheken.
op 23 08 2013 at 17:13 schreef antonius:
Rosa 12.21
De huiseigenaar moet ook steeds méér betalen : belastingen, onderhoud etc,dus het is een doorschuifsysteem . Jij zit aan het laatste eind van de keten .
op 23 08 2013 at 23:01 schreef Rosa:
Antonius, u heeft weinig meegekregen van de rest van de discussie en vertel mij eens waarom ik steeds meer huur moet betalen voor een steeds ouder huis…
op 23 08 2013 at 23:06 schreef Rosa:
Brenda, ook in Nederland is de HRA bedacht door rechts. 3 X raden waarom….
op 24 08 2013 at 00:25 schreef Sasha Berkman:
Antonius, de meerwaarde van jou huis is voor de bank slimmerik
op 24 08 2013 at 11:36 schreef antonius:
Hr Sasha er zijn ook mensen die géén hypotheek (nodig) hebben. Dus géén bank . Verder is het “jouw huis” .
op 25 08 2013 at 19:32 schreef Sasha Berkman:
antonius, thanx for the heads up!
RSS