Rustig maar, Spanje is nog steeds een democratie
Tom Lievens
Scène uit Bōrei Kaibyō Yashiki (Het Huis van de Spookkat, 1958)
In tijden waar de mens nog nooit zo overspoeld werd met informatie heeft de luiheid eveneens nog nooit zo gezegevierd.
Een paar titels, zinnen, gelardeerd met een kort beeldverslag, zijn voldoende om de mening te spuien. Gemakzucht in het kwadraat. Zwart wit. Nuanceren mag uit het woordenboek geschrapt. Snok de zak chips open, voor de buis gezeten, en schreeuw met volle mond de mening terwijl een paar brokken gefrituurde aardappel tussen de tanden schuimen. Veeg dan de hand af aan de broek, neem de telefoon in de hand en tik een paar zinnen op Twitter. Tenslotte moet ook die mening gespuid.
“Spanje is fascistisch! Geen vrije meningsuiting!”
“Spanje is als het Turkije van Erdogan!”
“Politieke gevangen in Europa! Schandalig!”
Volk ophitsen
De straffen zijn ongehoord. Klopt. Geen speld tussen te krijgen. Misschien tot uw verbazing vindt ook de niet-separatistische Catalaan dat ook. Valt uw volle mond chips nu open?
Niet-separatistische Catalaan?! Bestaat die ook?
Ja, die bestaat. Als we kijken naar de afgelopen verkiezingsuitslagen in Catalonië dan haalden de separatistische partijen 48 procent. Niet eens een meerderheid.
“Spanje is fascistisch! Geen vrije meningsuiting!”
Ik mag hier op de straten roepen dat Franco een held was, klootzak was. Niet gearresteerd zal ik worden. Ik mag roepen dat ik Catalonië onafhankelijk wil, dat ik Catalonië bij Spanje wil. Niet gearresteerd zal ik worden.
Wat ik niet mag doen is eenzijdig wetten maken. Eenzijdig een referendum organiseren. Niet het volk ophitsen, de politie verjagend en hun voertuigen totaal vernielen, erop kruipen en met luidspreker in de hand het volk aanzetten tot het bezetten van overheidsgebouwen.
Armworstelwedstrijd
Er is dus een wezenlijk verschil tussen mening uiten en daden. Een politiek gevangene is een individu dat om zijn gedachtegoed de kerker wordt ingeworpen. Iets wat niet gebeurde hier. Ze zijn aangeklaagd om daden. Het gebruiken van staatsgeld om een illegaal referendum te organiseren. Het opruien van het volk. En ook ik ben het niet eens met de straffen. Wel gingen ze om daden, niet om meningen te uiten. Dus neem een slokje bier om de chips uit de mond te spoelen en denk hier even over na.
Dat een centrale rechtse regering zich met hand en tand verzet heeft om te voorkomen dat er een referendum zou komen, is een feit. Ze blindeerde zelfs de grondwet met een extra wet.
Wie heeft gelijk in dit conflict? Geen van beiden.
Vijf jaar lang is een armworstelwedstrijd gevoerd tussen de Catalaanse regering en centrale regering. Een wedstrijd die uitliep op een drama. De Catalaanse regering verdeelde het volk, wilde blindelings zonder plan eenzijdig de onafhankelijkheid uitroepen na een onwettelijk referendum. Hoe dat afliep weten we.
Twee jaar later is die rechtse nationale regering eruit gezet na een motie van wantrouwen. De socialistische partij van Pedro Sanchez nam het roer over. Reikte verschillende malen de hand tot onderhandelen over hoe het nu verder moest met Catalonië. Iets wat de Catalanen ontzegd was onder het rechtse beleid van Rajoy.
Iets wat de Catalanen als argument gebruikten om eenzijdig te beslissen.
Spaanse vlag
Maar de zo gewilde dialoog door de Catalaanse regering werd door henzelf gesaboteerd. Ze wilden alleen aan de tafel aanschuiven om te bespreken hoe de onafhankelijkheid kon verklaard worden. Iets anders viel niet te onderhandelen. Alweer een patstelling.
En nu wordt er massaal geprotesteerd. Luchthaven bezet in Barcelona, de stad geblokkeerd, brandblussers leeggespoten en snelwegen bezet. Viel er een arrestatie? Ja één. Dus mening uiten mag, protesteren mag.
Dat hier en daar klappen vielen lijkt me logisch als je stenen gooit en de boel op stelten zet.
Wat ik bijvoorbeeld op dit moment niet mag hier, is met een Spaanse vlag zwaaien. Want dan krijg ik klappen. Niet dat ik daar de nood toe voel, een vlag te zwaaien, maar het kan en mag niet, zal mij verboden worden door de massa. Dus wat vrije meningsuiting aangaat weet ik niet goed wie wiens mening beknot op straat.
In de cel slapen
En dan nog een interessant gegeven: De Catalaanse justitie beschikt over het zegsrecht in haar gevangenissen. Waarschijnlijk krijgen de Jordis al in januari derdegraads gevangenschap. Hebben dan de plicht om van maandag tot donderdag in de cel te slapen. De rest volgt waarschijnlijk snel.
Mogen de chips gesmaakt hebben.
Was getekend,
Belg Tom Lievens woont op een berg ergens tussen Barcelona en Manresa. Won een wedstrijd van het literair agentschap Sebes & Van Gelderen. Die schreven dat Lievens ‘vooral opvalt door de humorvolle wijze en de heldere stijl waarmee hij een ogenschijnlijk troosteloze omgeving schetst.’ Lees zijn blog en huur hem in.
Tom Lievens, 16.10.2019 @ 07:29