J. K. Rowling is een kutwijf, maar Harry Potter is geen Mein Kampf
Ron Vinke
Illustratie: Huang Xiaoxiao
Als je meer dan twee minuten op Twitter hebt gespendeerd als links georiënteerd persoon, is de release van de game ‘Hogwarts Legacy’ je waarschijnlijk niet ontgaan. De game waar de hele gamende wereld al 26 jaar op wacht. Een spel waarin jij een tovenaarsleerling speelt die een jaar op Zweinstein doorbrengt. Onderwijl red je natuurlijk ook de wereld, maar dat is voor de gamers een bijzaak. Zij willen gewoon heel graag een goede Harry Potter-game, waarin je naar Zweinstein kunt. Het was echter niet hosanna en rozengeur en maneschijn in aanloop naar de release. Nee. Dat was het zeker niet.
Sterker nog, als jij dat spel koopt, ben je een transfoob volgens een grote groep fanatieke twitteraars. Dan ben je bij voorbaat gecanceld. Er werd een Twitter-boycot opgetuigd. Niemand mocht het spel kopen. Helaas was het niet heel succesvol. Op dit moment is Hogwarts Legacy het meest bekeken spel op Twitch.
Kleedkamerprobleem
J.K. Rowling (de schrijfster van de mateloos populaire kinderboekenserie) is al een aantal jaren in opspraak. Dat komt voornamelijk door haar onvoorstelbaar fanatieke positiename tegen transrechten. Een Trans Exclusive Radical Feminist, een TERF, zo noemen ze haar en men zou kunnen zeggen dat die benaming behoorlijk terecht is. Ze voert online campagnes om transvrouwen te dwingen de mannenkleedkamer te gebruiken en ze financiert met haar inmiddels gigantische vermogen groeperingen die zich verzetten tegen transrechten. Het kleedkamerprobleem is inmiddels al zo vaak op zo veel verschillende manieren behandeld dat u ongetwijfeld weet wat de inhoud is. De anti-transbeweging leunt heel zwaar op twee foutieve aannames in haar kruistocht tegen vrouwenrechten voor vrouwen met piemels:
1. Vrouwen zijn vrouwen, mannen zijn mannen en daar valt niet aan te toornen. Dat is de hoofdretoriek van het issue. Zolang een vrouw een piemel heeft, is ze geen échte vrouw en dus een gevaar binnen ruimtes die exclusief zijn ingericht voor vrouwen. Piemels zijn immers niet te vertrouwen, want verkrachters hebben vaak ook piemels. Dus volgen we weer de inmiddels eeuwenoude trend: mensen die anders zijn, worden altijd als verkrachters weggezet. Het gebeurde al bij de zwarte bevolking en nu zijn de transseksuelen aan de beurt.
2. Transvrouwen zijn niet als vrouwen opgegroeid en snappen niet wat voor gevaar een man in een kleedkamer kan opleveren. Ze weten niet hoe onveilig de wereld kan zijn.
Wetenschappers en experts
Het zijn argumenten die volledig op fantasie gestoeld zijn en niet gehinderd worden door enige kennis van zaken. Er is namelijk nog niet één gedocumenteerd geval geweest van een trans vrouw die binnen een vrouwenkleedkamer andere vrouwen heeft lastiggevallen. Maar goed, dat is niet belangrijk, want tegenwoordig bedrijven we politiek op basis van de onderbuik en de publieke opinie. Zo klaagde Thierry Baudet laatst nog in de Tweede Kamer dat het wel erg vervelend is dat we “altijd weer die wetenschappers en experts raadplegen over onze wetgeving”.
Wat het tweede argument betreft, dat trans vrouwen niet als vrouwen zijn opgegroeid en daarom nooit het gevaar hebben meegemaakt dat vrouwen hebben meegemaakt: dat hebben ze inderdaad niet. Althans, niet op dezelfde manier. Evengoed is ruim vijftig procent van de trans vrouwen slachtoffer van seksueel geweld tijdens haar leven. Deze groep snapt heel goed hoe gevaarlijk de wereld is.
En ik vind dat je best tegen piemels in vrouwenkleedkamers mag zijn. Dat is jouw recht als vrouw, maar de walgelijke verkrachtingsretoriek, die nu veelal gebruikt wordt om die mening te verdedigen, gaat echt veel te ver. Het gaat niet om de mening zelf, die is begrijpelijk, maar iedere trans vrouw wegzetten als een potentiële verkrachter is bizar. Is het ingewikkeld? Ja. Is transvrouwen toelaten in de vrouwenkleedkamer de ideale oplossing voor dit probleem? Misschien niet. Heeft een trans vrouw ooit een CIS-vrouw aangevallen in een kleedkamer? Nee.
Harry Potter
Maar wat heeft dit in hemelsnaam met Harry Potter te maken? Nou, eigenlijk niks, maar een gedeelte van militant-progressief-links wil héél graag dat het er wél iets mee te maken heeft. Gewapend met een markeerstift zijn de boeken van J.K. Rowling van boven tot onder uitgeplozen op zoek naar bewijs dat de Britse miljardair gecanceld moet worden.
Vonden die markeerstiften ook iets? Nou, niet echt. Of eigenlijk is het maar net aan welke kant van de discussie je graag wil staan. Want daar begint het een beetje op te lijken, hè? Alsof hele volksstammen van tevoren besluiten dat iemand ‘niet oké’ is, om vervolgens op zoek te gaan naar ‘feiten’ die deze mening onderbouwen.
Een wijze Jedi zei ooit: ‘The ability to speak does not make you intelligent’ en ik wil deze uitspraak graag verbasteren naar ‘The fact that you can recognise words does not mean you know how to read’. Want allemachtig, mensen, wat kom je een hoop hersendode meningen tegen als je poogt je te verdiepen in de onrust die ontstaan is rondom J.K. Rowlings werk. Het gaat van ‘er zijn huiselven in de boeken die hun eigen ‘slaaf zijn’ verdedigen, dus het is duidelijk dat J.K. Rowling een fascist is’ tot ‘de Ierse klasgenoot van Harry vindt vuurwerk leuk en dus is Rowling discriminerend tegenover Ieren’. Over die laatste moest ik ook iets langer nadenken, maar men refereert natuurlijk aan de IRA.
Onrecht in fictie
De tovenaarswereld is kut. Heel erg kut zelfs. De hele cultuur waar Harry in terechtkomt, is reuze problematisch. Er zijn slaven, onderdrukte magische diersoorten, tovernazi’s en dictatoriale regeringen. Net als bij ons, maar het feit dat er onrecht bestaat in fictie, betekent niet dat de schrijver dat onrecht goedkeurt. De schrijver doet in dit geval zelfs reuze haar best om aan te tonen dat er nog heel veel mis is in de toverwereld.
Ze zet zich via Harry en Hermelien af tegen bijna alles in de tovenaarssamenleving: het tot slaaf maken van huiselven, racisme en vooroordelen, de slechte behandeling van dieren, conservatisme, autoritarisme in het onderwijs, extreemrechts en genocide. Maar dat alles is niet genoeg, zei een willekeurige dame op Twitter laatst tegen mij, want ze lost al die problemen niet op. Aan het einde van het verhaal zijn er nog steeds heel veel problemen in de tovenaarswereld. En ik zou bijna willen zeggen: Ja, natuurlijk zijn die er nog! Het leven is fucking ingewikkeld en een tiener die nog op de tovenaarsequivalent van de middelbare school zit kan niet alles oplossen.
Als je dit boek leest is het de bedoeling dat jij het eens bent met Harry Potter. De outsider, de – zoals ze dat in films noemen – publiekssurrogaat. Jij komt (net als Harry) volledig onbevooroordeeld de tovenaarswereld binnen en verbaast je dus terecht over al het onrecht, de discriminatie, onderdrukking en archaïsche denkbeelden van de gemiddelde tovenaar. Lees het boek dus zoals de schrijver het bedoeld heeft. Dan zul je zien dat het boek niet kwaadaardig is, maar een groot deel van de tovenaarswereld wel. Net als bij ons. Net als in de echte wereld.
Extreme standpunten
Hiermee zeg ik natuurlijk niet dat het onzinnig is om het werk van iemand met zulke extreme standpunten tegen het licht te houden. We veranderen allemaal en het kan zomaar zijn dat je in al je jeugdigheid of onwetendheid hele rare uitspraken van een schrijver over het hoofd hebt gezien. Wie had bijvoorbeeld Kanye Wests bizarre antisemitisme zien aankomen als fan van zijn muziek? Maar het feit dat Kanye een bizarre Jodenhater is, betekent niet dat zijn werk ineens antisemitisch is. Het probleem van de moralistische discours van de hedendaagse tijd is dat iedereen wil winnen. Dat iedereen anderen monddood wil maken omdat zijn of haar visie haar niet aanstaat, maar zo werkt de wereld soms helaas niet.
Harry Potter is nog steeds een 17-jarige tovenaar en hij is niet transfoob. Hij is een lieve jongen die de wereld redt van de tovernazi’s. J.K. Rowling? Die is wel kut. Heel erg kut zelfs.
Ron Vinke is tekstschrijver en ondernemer.
Gastschrijver, 14.02.2023 @ 08:42