Revolverjournalist
E. du Perron
Foto: Michael Willems
Wat is een revolverjournalist? Het is een individu dat zich meestal aan het begin van zijn loopbaan verdienstelik heeft gemaakt door tegen mistanden te vechten. In die faze van zijn bestaan is hij een opposant, kampioen tegen allerlei onrecht.
Aldus maakt hij zich gevreesd, maar hij zou niet hij zijn, wanneer hij van die gevreesdheid niet ook de vruchten zou willen plukken. Langzaam maar zeker verandert de kampioen tegen het onrecht in het weerzinwekkende wezen dat men in het engels een bully heet: een donderaar, een despoot voor zwakkeren, beurtelings bravo, klabak en straatprediker, al naar het uitkomt.
Grote der aarde
Een revolverjournalist is een administrateur van de kerfstok van anderen, een dankbare en gevulde taak omdat op deze snode wereld natuurlik iedereen wel wat op zijn kerfstok heeft. De revolvers waarmee hij werkt, heten met een juister naam: dossiers. Wanneer hij de nodige dossiers bijeengekwanseld, geruild, gestolen heeft, voelt de sinjeur in kwestie zich eerst recht machtig.
Hij die zo klein begonnen was, die vroeger de man was waaraan de ‘groten der aarde’ hun schoenzolen afveegden, hij voelt zichzelf nu grote der aarde. (in de provincie gaat dit altijd nog iets vlugger en radikaler dan in de grote stad)
Angst voor straf
De lafheid, de weerloosheid, de angst voor ‘straf van boven’, voor verlies van een betrekking, werken de macht van zo’n despoot in de hand; zonder deze angsten had immers geen enkele maître-chanteur zijn kans van bestaan.
De kampioen die vroeger tegen misstanden streed, houdt in schijn deze strijd nog steeds vol, maar hij heeft er nu liefhebberijtjes naast. Hij zegt: “Kom, meneer, weest u gehoorzaam, of ik zet uw dossier en dat van uw vrouw in mijn krant”, – ofwel: “Mevrouwtje, wordt u wat aardiger, of ik kleed tot schadeloosstelling uw man in mijn kolommen uit”.
Dossier-satraap
Ook bij gevallen als dit laatste, bereikt de gevreesde negen op de tien maal zijn doel. En het wonderlike van de provincie is, dat zij deze man nu eerst recht bewondert. Naast de stumperds die in hem nog steeds de kampioen van het recht blijven zien (dit gezichtsbedrog wordt trouwens makkelik in stand gehouden, zolang er kombinaties bestaan van gelijke belangen), die leperds die weten “wat het leven is” en hoe bewonderenswaardig zo’n dossier-satraap “geboterd” heeft.
Het gevolg is simpel: het individu dat volgens alle logika en in het meest nauwkeurige nederlands een onafzienbare patser is, straalt voor de provincie als de te-pe-kong voor de Chinezen, als de “wreker” voor wie men kniebuigt.
Fragment uit ‘Indies Memorandum’, waarin Edgar du Perron de vloer aanveegt met de ‘ennesbejers’, patsers, en ‘indischploerten’ in het Nederlands-Indië van de jaren dertig. Hij voerde een polemische oorlog tegen de hoofdredacteur van de Java-Bode, H.C. Zentgraaff, die in zijn krant een campagne leidde tegen de Indonesische onafhankelijkheidsstrijders en ‘het rode gevaar’.
Gastschrijver, 02.04.2014 @ 11:59
7 Reacties
op 02 04 2014 at 14:39 schreef Thomas E:
De meeste dictators zijn op die manier groot geworden. En lang groot gebleven. Franco, Honecker, Castro, noem maar op. Zij bevochten een heersende misstand, en handhaafden zich als leider later door een schrikbewind en klikcultuur. Het is als de docent die orde kan houden: in het begin van het schooljaar ben je er als klas getuige van geweest hoe hij een paar notoire eikels keihard afbekte en afstrafte, en later zorg je er wel voor dat hij het niet op jou gemunt heeft. De valse slijmcultuur in zo’n klas neem je dan graag op de koop toe.
op 02 04 2014 at 15:05 schreef Haes:
@Thomas
De vergelijking met een docent die orde kan houden, gaat volledig mank. Op deze manier wek je de schijn dat een docent die orde kan houden, dat enkel als een soort dictator kan doen. Dat oordeel doet die docenten geen recht.
Een goede docent, of een docent die goed orde kan houden, doet dat op basis van een vertrouwensrelatie met zijn leerlingen. Dat hij daarvoor in het begin misschien af en toe streng (maar rechtvaardig) heeft moeten optreden, doet daaraan niets af, sterker nog, het vormt de basis ervan. Kinderen weten nu eenmaal graag hoe de verhoudingen liggen. Als die niet duidelijk zijn, gaan ze die zoeken, door middel van klieren en dwars of brutaal doen, dat weet iedere ouder (en goede docent).
Het gevolg is zeker geen schrikbewind, wat bij de bedoelde dictators juist wel geval is.
op 02 04 2014 at 15:08 schreef Haes:
En er is dus al helemaal geen sprake van een “valse slijmcultuur”. Echt, dat is een heel onredelijk oordeel voor goede docenten.
op 02 04 2014 at 17:23 schreef Thomas E:
@Haes
Die goeie zijn er zeker: sorry, leraren met natuurlijk gezag! Maar ik bedoelde uiteraard de potentaatjes; de docenten die je eerst bewondert omdat ze de klootzakken durven aan te pakken, maar waar je later van ontdekt dat het machtswellustelingen zijn.
op 02 04 2014 at 17:40 schreef MNb:
Paul Witteman. Honderd procent. Alleen het onderscheid tussen provincie en grote stad is niet meer relevant.
op 02 04 2014 at 19:18 schreef betwister:
Haes,
sommige dictators genieten ook het vertrouwen van een deel van hun bevolking.
Ik vrees dat docenten alleen orde kunnen houden als ze ook straffen kunnen.
Dat wil natuurlijk niet zeggen dat iemand daarmee een goede docent is.
op 02 04 2014 at 20:35 schreef Haes:
@betwister
Ik begrijp niet wat je betwist. In ieder geval begrijp ik niet wat je bedoelt.
RSS