‘Reverse racism‘ bestaat wel degelijk
Peter Breedveld
Illustratie: Serge Baeken.
Gisteren zag ik haar weer langskomen op Twitter, de bewering dat ‘reverse racism‘ niet bestaat. Reverse racism, ‘omgekeerd racisme’, racisme van zwarten jegens witten, bestaat volgens ‘Black Twitter‘ niet omdat een onderdrukte groep per definitie niet racistisch kan zijn omdat ze geen machtspositie heeft.
Het is baarlijke nonsens, maar voor antiracisten is het een dogma. Na mijn inhoudelijke reactie erop werd ik subiet geblockt.
Witte mannen breken
Ten eerste: racisme is het diskwalificeren van mensen op basis van hun huidskleur. Bijna iedereen zal bij racisme denken aan discriminatie van zwarten of bruinen of gelen door witten, maar het omgekeerde is natuurlijk zeer goed mogelijk, in elk geval in theorie. Het is ongetwijfeld nog nooit in de hele geschiedenis van de mensheid voorgekomen, maar stel dat een zwarte ondernemer een witte sollicitant afwijst omdat hij wit is, dan is dat racisme.
In discussies over discriminatie en racisme op Twitter en Facebook worden witten nogal eens afgeserveerd door zwarten omdat ze wit zijn, en om geen enkele andere reden. De kwaliteit van hun argumenten doet er niet toe, ze zijn wit en dús hebben ze geen recht van spreken, moeten ze zwijgen, zoals de in Nederland inmiddels beruchte Arzu Aslan, die bekendheid verwierf met haar opmerking dat je ‘witte mannen moet breken‘, altijd declameert.
Twijfel je aan de zuiverheid van de motieven achter de aangifte tegen Ebru Umar, die een paar dagen geleden Adolf Hitler ging tegen Marokkanen? Dan wordt onmiddellijk je huidskleur tegen je in stelling gebracht (alsmede je geslacht, seksuele geaardheid en lichamelijke en mentale conditie). Dat is racisme.
Zwarte Piet
Ten tweede: dat mensen met een donkere huidskleur als groep in een ondergeschikte positie verkeren en daar ook met alle macht worden gehouden door een door witten gedomineerde cultuur, staat buiten kijf. Maar dat betekent niet dat in elke individuele situatie een zwarte altijd machteloos is tegenover een witte. Denk aan mijn hypothetische voorbeeld van de zwarte ondernemer die een witte sollicitant afwijst. Nooit, never ever gebeurd natuurlijk, maar in theorie is het volkomen mogelijk. In dat voorbeeld staat de zwarte ondernemer in een machtspositie ten opzichte van de witte sollicitant.
Ook in de discussie over racisme is een zwarte niet per definitie machteloos. Kijk naar Quinsy Gario. Die heeft in een paar jaar tijd een stevig verankerde traditie, die van Zwarte Piet, aan het wankelen gebracht. Hij staat tegenover een gigantische overmacht, krijgt dagelijks te maken met een lawine van racistische agressie, maar machteloos is hij niet. Integendeel. Juist door het mikpunt te zijn van expliciet racisme, verwerft hij een zekere macht ten opzichte van zijn belagers. Dat is precies waarom witte racisten in een kramp schieten van wat zij zien als ‘de slachtofferrol’. Wie overtuigend aantoont het slachtoffer te zijn van racisme, dwingt de racisten in de verdediging en maakt hen dus machteloos.
Schuld is een sterke troef in de handen van antiracisten.
Machteloos ben je evenmin als je zelf de moral high-ground inneemt in het debat en daarbij zoveel mensen en media mobiliseert als je kunt om je tegenstander aan de schandpaal te nagelen. Dat zagen we eergisteren gebeuren met de witte zanger/acteur Justin Timberlake, die tweette onder de indruk te zijn van een speech van de zwarte acteur Jesse Williams bij een prijsuitreiking. Die speech ging over racisme en ‘cultural appropriation‘, de neiging van witte artiesten en kunstenaars om met zwarte cultuur aan de haal te gaan.
Smadelijke afgang
Timberlake werd onmiddellijk aangevallen door zwarte twitteraars, waarvan iemand zei dat Williams “zich letterlijk alleen tot zwarte mensen richtte” en juist artiesten als Timberlake bekritiseerde. Met andere woorden: Timberlake mocht Williams niet prijzen omdat hij wit is. Timberlake gaf weinig blijk van enige neiging tot introspectie of van zelfs maar van enig begrip voor de mensen die hem aanvielen en op een gegeven moment had hij zich behoorlijk in de nesten gewerkt met een serie op z’n zachtst gezegd onhandige tweets, en dat leverde hem hoon en pek en veren op in de media. Een smadelijke afgang voor het oog van de hele wereld.
Iets dergelijks zagen we ook al eens gebeuren met de witte acteur Matt Damon, die zich schuldig had gemaakt aan ‘whitesplaining’ en vervolgens door Black Twitter werd geschandpaald en in Nederland overkwam het Femke Halsema, die de toorn van een groep ‘mensen van kleur’ onder leiding van Zihni Özdil over zich had afgeroepen.
Racistisch geweld
Witte mensen met macht en invloed, die door zwarte mensen worden terechtgewezen en vernederd, al dan niet verdiend, lijken me toch een voorbeeld van het omdraaien van de rollen, al is het maar tijdelijk. Zwarte mensen en ‘mensen van kleur’ kunnen zich wel degelijk in een machtspositie bevinden ten opzichte van witte mensen, wilde ik maar zeggen. Het is niet onmogelijk. Je ziet het zelfs in de nasleep van het racistische geweld door de politie in binnen- en buitenland. Er is sprake van de gewelddadige onderdrukking van zwarte mensen, maar in het debat naar aanleiding daarvan verkeren zwarten lang niet altijd in een ondergeschikte positie.
Samenvattend: in een samenleving van institutioneel racisme door een dominante witte groep verkeren zwarte mensen niet voortdurend in een underdog-positie. Daarbij komt het voor dat zwarte mensen witte mensen diskwalificeren op basis van hun huidskleur. Dat is racisme.
De gevolgen ervan zijn minder verstrekkend dan discriminatie van zwarten, witten kunnen zich er makkelijk aan onttrekken en voor zwarten is dat onmogelijk, én de oorsprong en geschiedenis van dit ‘reverse racism‘ is ten principale verschillend, maar het is toch racisme.
Interview met Peter Breedveld in De Nachtzoen. Ergens in augustus komt er een tweede deel. Is het Vrije Woord u écht lief? Steun dan Frontaal Naakt. Doneer aan de enige dwarsdenkende, onafhankelijke site van Nederland. Stort wat u missen kunt op rekeningnummer NL59 RABO 0393 4449 61 (N.P. Breedveld, Rabobank Rijswijk), SWIFT BIC RABONL2U o.v.v. ‘Frontaal Naakt’. Lees hier waarom dat niet met PayPal kan. Nog liever heb ik dat u op Frontaal Naakt adverteert of mij inhuurt. Mail mij.
Peter Breedveld, 29.06.2016 @ 07:43
28 Reacties
op 29 06 2016 at 08:24 schreef Haes:
Alleen al lexicografisch klopt er niets van de tweet onder de eerste link. Het woord wordt gebruikt, dus het bestaat en dan is er dus ook altijd een definitie voor te geven.
Maar alle gekheid op een stokje. Weer een verrassend en accuraat stuk van je, Peter. Het is altijd een feest iets van je te lezen waarbij meteen de gedachte bij me opkomt: “Ja, dat vind ik ook zo, alleen had ik het zo nog niet verwoord (of niet kunnen verwoorden).
op 29 06 2016 at 08:41 schreef Murat:
Let op alle rechtsen die uit hun hol gaan kruipen om nu ineens Peter’s stuk (of vooral de titel dan) zwaar te beamen.
op 29 06 2016 at 09:28 schreef chipo:
En een terzijde, hoeveel witte vrouwen worden er verkracht omdat ze wit zijn? Zoals andersom ook gebeurt? En nee, ik poneer nu niet de stelling dat alle mannen verkrachters zijn, en/of zwarte mannen, en /of moslims enz enz.
op 29 06 2016 at 09:42 schreef Wilma Pieters-van den Berg:
Een artikel in de volkskrant dat benadrukt dat vooral de blanke mannen gediscrimineerd worden.
op 29 06 2016 at 10:11 schreef MNb:
De rolomkering bestaat. In Suriname. Hoe fijn het hier ook is, ik heb wel degelijk discriminatie op basis van huidskleur ondervonden. Inderdaad hoef ik me er nauwelijks druk om te maken omdat ik me er gemakkelijk aan kan onttrekken.
op 29 06 2016 at 10:39 schreef cRR Kampen:
Nou krijgt Peter FLAK van iedereen. Gevaarlijkste plek ter wereld is de realistische positie :)
op 29 06 2016 at 10:46 schreef David van Deijk:
Ik gebruik een andere definitie van racisme dat die hier in het artikel staat. In de artikel definitie: “racisme is het diskwalificeren van mensen op basis van hun huidskleur”. Ik hanteer “Racisme is het geloof dat je aan de afkomst van mensen karakter/fysieke eigenschappen kan afleiden”
Positive stereotypes are harmful too.
Denken dat Aziaten beter zijn in rekenen is ook racisme.
op 29 06 2016 at 11:07 schreef Martijn:
Het draait hier vooral om de vraag wat ‘reverse racism’ betekent. In jouw definitie, en met de voorbeelden die je geeft, bestaat het inderdaad. Ik ken de term vooral uit de feministische hoek (reverse sexism), en daar gaat het in het algemeen niet om de vraag of het al dan niet bestaat, maar gaat het erom dat de claim wordt gebruikt om hoe het de discussie ontspoort. ‘Ja, maar wij worden ook (soms) gediscrimineerd’, terwijl de discussie gaat om de 99 andere punten waar het misgaat.
op 29 06 2016 at 11:07 schreef Mohammed:
Gewoon ALLES dat hier staat uiteengezet. Wat een verademing dit stuk. Eindelijk! Eindelijk!
op 29 06 2016 at 12:35 schreef Vanes:
De Volkskrant van vandaag bewijst in ieder geval dat VriendKlei dit blog ook nog leest, maar niet begrijpt.
op 29 06 2016 at 13:06 schreef Henk Veldman:
Ik ben een jood. Althans (sommige) joden beschuldigen me ervan. Dat komt omdat m’n moeder joodse was.
Soms zegt men wel eens over mij dat ze wel kunnen merken dat ik een échte jood ben.
Dat wordt soms gniffelend gezegd, maar ook soms boos.
Joden werden tijdens “Hitler” op basis van hun “ras” gedefinieerd.
De jodenvervolging die voor het overgrote deel op conto van de christenen kwam en die eeuwenlang heeft geduurd had meestal betrekking op het geloof.
Mijn moeder is na de dood van haar vader christelijk opgevoed. Ik ben atheïst.
Ik kan me in Israël vestigen. Mijn christelijke vrouw niet. Dit op grond van m’n afkomst/etniciteit verwoordt in de Wet op de Terugkeer uit 1950. https://is.gd/6HkJSh
Mijn moeder zag er typisch “joods” uit. Ik heb blond haar en blauwe ogen. Het ideaalbeeld wat Hitler voor ogen had, namelijk echt “Germaans” Toch herkennen mensen me dus toch soms als een “echte jood”.
Ik merk dus een enkele keer een vorm van racisme. Maar ik zit daarbij wel met een ander probleem. Wat heb ik als Jood om trots op te zijn? Ik ben Nederlander. Daar ben ik oprecht trots op al schaam ik me natuurlijk wel eens voor sommige Nederlanders.
op 29 06 2016 at 13:55 schreef Krautsurfer:
Volgens mij is het onzin om trots te zijn op iets waar je zelf helemaal niets mee te maken hebt gehad.
Je schamen voor iets waar je zelf helemaal niets mee te maken hebt gehad is dezelfde soort onzin.
op 29 06 2016 at 14:12 schreef Martin:
Ik verdenk types die ontzettend trots zijn op hun afkomst, huidskleur, nationaliteit of bijbehorend vooetbalteam er altijd van dat ze blijkbaar zelf nog nooit iets hebben gepresteerd om trots op te zijn, en dat ze daarom maar hun toevlucht zoeken tot zaken waar ze inderdaad zelf niets aan hebben bijgedragen.
op 29 06 2016 at 16:55 schreef MNb:
Ja, leuk is dat, HV. Ik heb twee broers gekend die precies het omgekeerde lieten zien: zwart haar, zwarte ogen, lichtbruin huidskleurtje. Allemaal van hun vader gekregen, want hun moeder was zo blond en blauwogig als die zangeres van Abba. Dus de broers zijn geen joden.
op 29 06 2016 at 16:56 schreef Joost K.:
Noem het dan gewoon racisme zonder adjectief. Minder -of meerderheid is niet ter zake doende. Discussie rondom vermelde voorbeelden op twitter komt op mij over als spijkers op laag water zoeken.
op 29 06 2016 at 18:15 schreef Toko Senang:
Ga maar eens op vakantie naar Afrika. Daar worden “blanken” aangehouden op basis van hun huidskleur om een omkoopsom te betalen. Prijzen gaan omhoog of worden voor je aangepast. En ’s Avonds rondlopen is levensgevaarlijk omdat je blank bent. Racisme is overal, ook als je Indisch uit ziet
op 29 06 2016 at 18:44 schreef G.J. Brethouwer v/h Cactus:
Even een flauw mopje om de kou uit de lucht te halen.
Vraag : “Hoe ziet de ideale edel germaan eruit”
1: Hij is zo blond als Hitler
2: Hij is zo slank als Goering
3: Hij is zo atletisch als Goebels
Zo, dat moest er even uit.
op 29 06 2016 at 19:59 schreef Henk Veldman:
Krautsurfer, je hebt weliswaar gelijk m.b.t. het “trots zijn” maar het is de “natuur”. Je blijft trots op je kinderen en/of kleinkinderen. Jij hebt ze immers gemaakt.
Ik ben een Groninger en wij Groningers zijn bovengemiddeld intelligent. Is dat iets om trots op te zijn? Onzin natuurlijk. Het heeft gewoon te maken met het feit dat we met maar weinig mensen zijn en wel een aantal hogescholen, universiteiten, en hoogwaardige technologische bedrijven in het noorden van Nederland en Duitsland hebben.
Echter ik kan in alle oprechtheid niets bedenken waar ik als jood trots op zou moeten zijn.
Tja, Einstein was ook een jood. En hij was, net als ik links. Hij moest, net als ik niets hebben van een “Joodse Staat”. Die noemde hij fascistisch. Ik ben “trots” op Einstein.
Waarom? In feite ben ik eigenlijk trots op mezelf omdat ik merk dat Einstein en ik zonder het van elkaar te weten dezelfde denkbeelden hebben/hadden. Ik heb een fijn gevoel als Nederlander/Groninger. Maar soms schaam ik me ook wel eens in dezelfde functie.
Maar in alle oprechtheid: Ik kan niets bedenken waar ik als jood trots op zou moeten zijn. Ook dus historische gezien niet.
op 29 06 2016 at 22:02 schreef leo schmit:
Ik volg David van Deijk’s definitie: “Racisme is het geloof dat je aan de afkomst van mensen karakter/fysieke eigenschappen kan afleiden”. Dit kunnen zowel positieve of negatieve eigenschappen zijn (voorbeeld Aziaten die kunnen rekenen, afrikanen die lui zijn). Deze definitie verklaart ook beter het verschijnsel van ‘reverse racism’, dwz de verklaring vanuit het al dan niet bezetten van ‘machtsposities’ of ‘slachtofferposities’ die vanuit het ‘slachtofferschap’ ‘machtsposities’ kunnen worden. Baarlijke onzin, noem ik dat. Frederik Barth heeft de kwestie goed geanalyseerd in’Etnic boundaries’ (1962/1969), waarbij groepen een onderscheid maken tussen ‘insiders en outsiders–‘us’ and ’them.’
op 29 06 2016 at 22:08 schreef Peter:
Gemier over definities levert ook hier weer een boel woorden op en niks waar we wat aan hebben.
op 29 06 2016 at 22:37 schreef leo schmit:
Barth kwam met ‘Etnic Boundaries’ in de context van de dekolonisatie in Afrika. Onder druk van externe turbulente omstandigheden begonnen groepen gedekoloniseerden zich tegen elkaar af te zetten. Daar zitten we nu ook in, maar dan in de EU context, dus de groepen gaan zich tegen elkaar afzetten in de context van de ondergang van de EU, met als gevolg in ons kleine landje, racism en reverse racism, om bij het onderwerp te blijven. Allemaal ‘identities’, die moeten hun eigen domein moeten kunnen hebben (verdeel en heers). Aan Peter de vraag, waar heb je dan wel wat aan? OK ik begrijp het al, Peter heeft altijd gelijk. Ik blijf je lezen, makker.
op 29 06 2016 at 23:52 schreef Murat:
Racisme is gewoon ongelijke behandeling gebaseerd op biologische kenmerken die correleren met de etniciteit van het slachtoffer, heel simpel.
op 30 06 2016 at 03:35 schreef Marianne:
De racistische vervolging van Joden door de Nazi’s was niet op basis van huidskleur.
Het afwijzen van roodharigen bij partnerkeuze is wel racistisch maar niet op basis van huidskleur.
Lichtgetinte Europeanen zoals Spanjaarden en Italianen worden nauwelijks gediscrimineerd door noorderlingen. andersom evenmin.
op 30 06 2016 at 07:47 schreef Thomas E:
Misschien heb je feitelijk gelijk, Murat, maar ik zou jouw definitie eerder racistische discriminatie willen noemen (omdat je de nadruk legt op ongelijke behandeling). Racisme in het dagelijks spraakgebruik is m.i. gewoon domme haat tegen etnische minderheden.
op 30 06 2016 at 11:55 schreef Kazonga:
Off topic: Eigenlijk is racisme de stupide veronderstelling, dat er rassen zouden bestaan van Homo Sapiens en daaruit waanzinnige vormen van discriminatie en vervolging bestaan.
On topic: Ja, in de strijd van onderdrukte en gediscrimineerde minderheden, slaat ‘men’ ook soms door in de retoriek jegens de discriminerende partij. Maar de laatste doet dat al langer, dus soit.
#ifyoucan’tstandtheheat…
op 30 06 2016 at 12:09 schreef Hans Naaktloper:
Met dit stuk is aangetoond dat ‘reverse racism’ een onzinterm is, het is racisme, zonder meer.
Over de geschiedenis ervan is nauwelijks iets zinnigs te zeggen, maar over de oorsprong des te meer, namelijk de ongefundeerde ‘ras’- en/ of kleur- en/of cultuuridentiteit die simpele geesten maar blijft occuperen. De oorsprong van racisme moet je zoeken in je ‘identiteit’. Je weet wel, dat wat wij denken te zijn, maar niet zijn.
Lees David Bohm – Thouhgt as a system
op 30 06 2016 at 12:51 schreef dewanand:
citaat Peter Breedveld schrijft:
‘Denk aan mijn hypothetische voorbeeld van de zwarte ondernemer die een witte sollicitant afwijst. Nooit, never ever gebeurd natuurlijk, maar in theorie is het volkomen mogelijk. In dat voorbeeld staat de zwarte ondernemer in een machtspositie ten opzichte van de witte sollicitant.’
—– onze reactie, wieroe en dewa aapje:
N1: nou Peter, vorig jaar aan de bar bij Sranti Delft (afro suri’s en afro antill.) legde een vrij pure Afro suriman mij keihard uit dat hij liever een neger zal aannemen dan een blanke sollicitant, en hij had vroeger een bedrijfje dus hij praat uit eigen ervaring. Ik moest wel hard lachen, maar ok in zwart en bruin Suriname is rassendiscriminatie gewoon legaal toegestaan en niemand maalt erom. Hier in Nederland willen alle gekleurde suri’s, hindoestanen, afro mixen ea opeens op nummer 1 en gelijk aan de blanke en ze kankeren maar raak over racisme enz terwijl het in Suriname een suri apartheids gedoe is van jewelste.
N2: Discriminatie is in de natuur bij alle soorten iets natuurlijks, en de wetenschappers zijn toch teleurgesteld door deze ontdekking na ruim 80 jaar systematisch discriminatie onderzoek. Ja het is zielig.
op 09 07 2016 at 15:17 schreef Johan:
op 01 06 2016 at 19:29 schreef ik bij het artikel ‘De tóón! En de wóórdkeuze!’ van de hand van Peter:
Discriminatie, het maken van onderscheid. Tsja. Het zit in de aard van de mens. Het is hoe onze hersenen werken.
Als in een vacature staat ‘Vrouwelijke kandidaten genieten de voorkeur’ dan noemt men dat ‘positieve discriminatie’. Als in een vacature staat ‘Mannelijke kandidaten genieten de voorkeur’ dan is het seksisme.
Als in een vacature staat ‘Ons bedrijf streeft diversiteit na, kandidaten met niet Nederlandse achtergrond genieten de voorkeur’ dan is het ‘positieve discriminatie’. Als in een vacature staat ‘Autochtone Nederlanders genieten de voorkeur’ dan is het racisme.
Daarop kreeg ik de volgende reactie te verkroppen:
op 01 06 2016 at 22:43 schreef Murat:
Ja Johan,
Dat het één positieve discriminatie heet en het ander racisme, heeft toch echt te maken met de verhoudingen tussen een bevoorrechte groep en een gemarginaliseerde minderheidsgroep. Lijkt me nogal wiedes, vrind.
Voor Murat is het kennelijk minder van belang wát er gezegd wordt danwel door wie het gezegd wordt. Waarvan acte.