Prinsgezin
Jurriaan Reinders
Foto: Yoshiyuki Iwase
Momenteel lees ik de biografie over Willem van Oranje, De Zwijger door René van Stipriaan. Het is een fascinerende reis terug naar de late middeleeuwen, een tijd van continue oorlog tussen hertogdommen, graafschappen, koningen, keizers en prinsen. Alles werd ingezet voor een paar meter grond noord- of zuidwaarts. En ter bezegeling werd de dochter ingezet om te trouwen met de zoon van de man die kort daarvoor soms nog de aartsvijand was.
Ik zou het mij niet voor kunnen stellen om mijn dochter uit te moeten huwelijken aan zo iemand. Wat voor trauma’s levert dat op? En dat soort getraumatiseerden moeten dan weer beslissingen gaan nemen over wel of geen oorlog? Een recept voor vergelding op vergelding op vergelding.
Nu goed, of dat de bron is van alle onlusten op het Europese grondgebied, het imperialisme en het kolonialisme – dat laat ik graag even in het midden.
Huwelijkspolitiek
Waar deze huwelijkspolitiek in elk geval aantoonbaar wel voor heeft gezorgd, is dat alle hedentendage nog actieve koningshuizen in Europa afstammen van… jawel… Willem van Oranje. Van Denemarken tot Liechtenstein, Spanje tot Zweden en België tot aan Engeland. Allemaal zijn ze verre nichten of neven van elkaar. Eén grote familie. Met Willem de Zwijger dus niet als vader des vaderlands, maar als heuse padre continental. Wilhelmus van Nassaue, zijn wij, Europeanen, van Duitschen bloed.
Het zette me aan het denken. Deze huwelijkspolitiek was natuurlijk enerzijds een (politiek) middel dat een doel diende: macht of geld verwerven en bestendigen. Anderzijds was er ook een bepaalde puurheid van bloedlijn, en zeg maar gerust: huidskleur, die behouden moest worden.
Bij de koloniale aangelegenheden werden er geen Afrikaanse of Aziatische prinsessen of prinsen geschaakt om land te veroveren of macht te verwerven. Hoe destijds naar het raciale vraagstuk werd gekeken was ronduit zwart-wit, om het eufemistisch te zeggen. Sterker nog: verwekte je in Batavia een kind bij een inheemse, dan mocht dit kind als ‘halfbloed’ (tegenwoordig spreken we liever van ‘dubbelbloed’) niet eens Nederland binnenkomen. Dus in het Koningshuis was zo’n ‘gemengd huwelijk’ al helemaal uit den boze en trouwde men nog liever met iemand van in de familie, met alle gevolgen vandien.
Niet erg woke
Dat dit gedachtegoed niet helemaal iets van voorbije tijden is, bleek toen Meghan Markle de prinses werd. Intern sprak het Engelse koningshuis haar zorg uit over de eventuele huidskleur van de royal baby in spe. Het was ook pas in het jaar 2000 dat er voor het eerst een vrouw van kleur met een Europese prins in het huwelijk trad toen Prins Maximiliaan van Liechtenstein met de Panamese Angela Brown trouwde. (Al gaan er ook geruchten dat Charlotte of Mecklenburg-Strelitz die in 1761 trouwde met George III een vrouw van kleur was via de een Portugese tak van haar familie – haar huidskleur was desalniettemin wit.)
Racisme, kortom, is een wezenlijk onderdeel van het koninklijke discours. Het is niet verwonderlijk dat Markle al vrij snel gillend gek werd in dat middeleeuwse, niet bepaald “woke” instituut.
Prinsgezind
In de zeventiende eeuw sprak men niet over Links of Rechts, politiek gezien, maar over Staatsgezind, of Prinsgezind. Staatsgezinden wilden zoveel mogelijk via de rechter, via de wetten, via de instituten laten verlopen. De Prins stond daartegenover voor met harde hand regeren: middels een Sterke Man met zijn leger. Tegenwoordig zouden we dat gerust Extreemrechts noemen. Dat Prins Bernhard ooit lid was van de NSDAP past wat politieke komaf betreft prima in het Prinsgezinde gedachtegoed van weleer. Ook onze Padre Continental maakte zich soms schuldig aan wat wij tegenwoordig oorlogsmisdaden zouden noemen.
Omvolking
Terwijl ik De Zwijger lees moet ik ook denken aan voor wie de angst voor “omvolking” nu precies het meest “gerechtvaardigd” is. We weten allemaal dat Wilders en Baudet Indonesisch bloed hebben, dat Omtzigt met een Turkse getrouwd is en kinderen heeft (net als Wierd Duk), dat Yesilgöz Koerdische roots heeft, dat zelfs Trumps kersverse VP-keuze en fascistoïde JD Vance met een Indiase vrouw getrouwd is en ga zo maar door. De angst voor “omvolking” lijkt zo op het oog een stuk minder serieus als de politici die er het hoogste woord over voeren zelf net zo actief zijn met “omvolken”.
Demografische ontwikkelingen
Maar voor het Koningshuis is het een begrijpelijkere angst. Als de Europese bevolking straks, door bepaalde demografische ontwikkelingen, voor meer dan de helft uit mensen van kleur bestaat, wat betekent dat voor het voortbestaan van het Koningshuis? Als het slavernijverleden steeds meer in kaart wordt gebracht en vooral de kwalijke rol van de Koningshuizen (door heel Europa) met dit verleden. Hoe houdbaar blijft het op de lange termijn dan nog voor hen om deze rollen te blijven vervullen? Steeds meer zullen ze moeten teren op een steeds minder aanwezig gevoel van een bepaald verleden, waar steeds meer aanhalingstekens, mitsen en maren bij zullen worden gezet.
Who cares?
Ik ga er bijna van denken dat het idee ‘omvolking’ uit hun koker komt gerold. Dat zij, als royal influencers achter de politieke schermen, deze narratief de wereld ingeslingerd hebben. Want even serieus: who gives a flying fuck? Zelfs Eva Vlaardingerbroek trouwt met een Italiaan. Dacht ze dat haar blonde haren zo beschermd bleven voor het nageslacht, of vindt ze het fascistische klimaat daar zo fijn? Is al die racistisch-nazistische terminologie alleen maar een middeleeuwse geloofsstrijd in een nieuwerwets jasje? En welke geloofsstrijd dan eigenlijk: die tussen Islam en Christendom, of tussen Woke en Nazisme?
Wat het ook is, voor het Europese Koningshuis komt de Extreemrechtse c.q. Prinsgezinde wind, die er door het continent raast, niet verkeerd uit.
Jurriaan Reinders schrijft een semi-absurdistisch boek dat vermoedelijk nooit zal worden uitgebracht, houdt van eerlijkheid en is trots op zijn hoogontwikkeld schoonheidsgevoel.
Gastschrijver, 20.07.2024 @ 01:01
RSS