Portugal: boordevol zomers vakantiegevoel
Peter Breedveld
Cyril Pedrosa’s oogstrelende stripboek Portugal is een babe-magnet. Ik meen het. Ik zat het in het vliegtuig naar Shanghai te lezen en twee keer kwam er een knappe stewardess naast me hurken, met grote ogen van verwondering. “Wat lees jij? Wat is dat? Wat ziet dat er prachtig uit!”
Dat heb ik nooit eerder meegemaakt, dat ik een strip zit te lezen en de vrouwen van me af moet slaan. Op vakantie bij het zwembad is het me wel eens gebeurd met huisvaders, als ik Batman zit te lezen. Die zouden dat zelf nooit openlijk doen, maar ze willen wel weten hoe het Bruce Wayne is vergaan sinds de laatste keer dat ze een Batman-strip lazen, waarschijnlijk meer dan dertig jaar geleden. “Wat? Heeft de Joker Robin vermoord? En er is nu een andere Robin?”
Op het strand moest ik eens een hele middag het gezelschap van een nogal babbelzieke vrouw verdragen, die naar me toe was gekomen omdat ze me Rushdie zag lezen.
Maar een strip? De meeste vrouwen lopen met een grote boog om een man met een stripboek heen.
Terecht, overigens. In de meeste gevallen. Er is weinig pathetischer dan een striplezende man. Die durft op zijn veertigste nog steeds geen vrouw aan te spreken en heeft nooit echt afscheid genomen van zijn jeugd.
Toch verbaast het me niet, de aantrekkingskracht die Portugal op vrouwen heeft. Het is een a-typisch stripboek, meer een koffietafelboek, fors van formaat en je ziet van ver al de warme, okergele, Mediterrane kleuren waarmee Pedrosa de lezer zijn wereld intrekt.
Portugal lezen is in Portugal zíjn, de stilte van de hete zomermiddagen ervaren, de geur van eucalyptus en rozemarijn ruiken, meegenieten van het kabaal van de cicaden. Portugal moet het niet hebben van de actie, maar van de sfeer.
Het verhaal speelt zich niet volledig in Portugal af, maar ook in Frankrijk, onder andere op het Franse platteland, de Dordogne of zo. Die scènes bevatten weer veel koel groen. Vooral de scènes waarin ’s avonds buiten wordt gegeten en gedronken, riepen bij mij herinneringen op aan vakanties van jaren geleden. Je krijgt meteen weer zin om te gaan.
Andere scènes, in een regenachtige stad, zijn grijsgroen en voor de jeugdherinneringen van de hoofdpersoon gebruikt Pedrosa mintgroen of zoiets, maar pin me er niet op vast, ik ben kleurenblind (ik zie wel kleuren, maar ik zie ze verkeerd – ik heb bijvoorbeeld moeite met het verschil tussen bruin en groen en groen en rood).
Wie dit jaar niet op vakantie gaat, om wat voor reden dan ook: koop Portugal. Als u dat uithebt, is het alsof u drie weken in Frankrijk en Portugal hebt genoten van de ongerepte natuur en pittoreske stadjes, de nonchalante gastvrijheid van de lokale bevolking en het zou me echt niets verbazen als u nog bent bijgekleurd, ook.
Nu over de inhoud: het boek gaat over een Franse striptekenaar, Simon Muchat – die vermoedelijk Pedrosa zelf is – die in een soort midlife-crisis belandt en op zoek gaat naar zijn Portugese wortels en zijn lang verwaarloosde Portugese familie. Zijn grootvader is, samen met diens broer, in de jaren dertig naar Frankrijk gekomen, op zoek naar een beter bestaan. De broer is teruggekeerd, Muchats grootvader is gebleven.
Muchat, die het net heeft uitgemaakt met zijn vriendin, die al te concreet begon te worden in het bestendigen van hun relatie (het arme wicht wilde een huis kopen – big no-no als je man een besluiteloze zwever is!) verblijft een tijdje in een buitenhuis van de Portugese tak van de familie, om daar aan zijn nieuwe boek te werken en antwoorden te zoeken op de vragen die hij heeft over zijn grootvader en zijn familie.
Haast maakt hij er niet mee – gelukkig. De antwoorden zijn ook niet heel schokkend. Uiteindelijk doet het er niet veel toe. Waar het om gaat, zijn de interacties van Muchat met zijn neef, met de oude vrouw die elke dag de tuin van het buitenhuis verzorgt en die groenten, fruit en kippetjes voor hem achterlaat. Daarvoor heeft de lezer al een bruiloftsfeest in de Dordogne meebeleefd – van begin tot eind. Met alle kleine familieconflictjes en aardigheden die daar bij horen. Het verhaal kabbelt zich voort, meesterlijk door Pedrosa getimed en gedoseerd.
We krijgen een idee van Muchats relatie met zijn vader, die een drukke zakenman is. Hij houdt van zijn zoon, maar zal zich aan het einde van zijn leven realiseren dat hij te weinig tijd en aandacht voor hem heeft gehad.
Heerlijk zomers boek, dat leest als een Franse relatiefilm uit de jaren zeventig. Het beste dat ik dit jaar tot nog toe heb gelezen. De pagina hieronder bevat Franse tekst, maar voor de goede orde: deze bespreking gaat over de Nederlandse vertaling van uitgeverij Silvester, die altijd weer de echte juweeltjes uit het overweldigende Franse stripaanbod weet te vissen.
Wie hierna meer van Pedrosa wil: Silvester gaf al eerder zijn sublieme Drie Schimmen uit, waarin de auteur op aangrijpende en ontroerende wijze het verdriet om het verlies van een kind in de vorm van een fantasy-verhaal giet. Gegarandeerde tranentrekker.
Peter Breedveld, strips, 25.07.2012 @ 10:17
8 Reacties
op 25 07 2012 at 11:17 schreef rena:
Ik zou ook verlekkerd gaan zitten kijken, naar die strip dan.. Ik vind dat strips altijd nog een zwaar ondergewaardeerde kunstvorm. Verdorie het zijn vaak de meest fantastische tekenaars. En het is heus niet makkelijk om een hele strip ‘eventjes’ te maken. ( ik ben er wel eens aan begonnen, maar ik heb er nooit een afgemaakt) Het vergt talent en doorzettingsvermogen en vooral ook passie. En als het mee zit is het ook nog eens een mooi verhaal. Dat moet je wel bijna een multitalent zijn als stripmaker.
Dit is weer zo’n machtige mooi getekende strip.
op 25 07 2012 at 11:33 schreef sean:
helemaal eens met deze review, prachtig boek. Hulde voor Silvester, ik hoop dat ze er een heleboel van verkopen.
sowieso erg goede strips dit jaar: Get Jiro (geschreven door Anthony Bourdain, prachtig getekend door Langdon Foss), eindelijk een bundel van Flex Mentallo van Grant Morrison en Frank Quitely, Best of Enemies van David B. (over amerikaanse buitenlandpolitiek tov het Midden-Oosten), en nog wel een stel. overigens heeft geen van allen zo’n mooi design als Portugal, maar ja.
op 25 07 2012 at 15:08 schreef rena:
Wat geweldig dat Anthony Bourdain ook een strip heeft geschreven! Een van de afleveringen van zijn tv programma No reservations was bijna geheel in stripvorm.
op 26 07 2012 at 13:11 schreef Kanttekening:
“De pagina hieronder bevat Franse tekst, maar voor de goede orde:”
Portugese, ook, in de gele ballonnen. Maar de clou is dat hij (de hoofdpersoon) die in het Frans ook niet verstaat. Maar toch staan ze er en ze kloppen nog ook. Hoe kan dat? Fascinerend. Dus hoofdpersoon en schrijver zijn toch verschillend.
Pedrosa is wel een typisch Portugese achternaam, maar in de Wikipedia zie ik niks staan Pedrosa’s achtergrond.
Hoe is daar in de vertaling mee ongegaan? Frans wel vertaald en Portugees niet?
(Deze interessante vragen en opmerkingen worden uiteraard niet getoond en niet beantwoord, want, tja, wrong IP number, you know! Hoe zielig ben je dan.)
op 26 07 2012 at 14:53 schreef Kabouter Piggelmee:
Bedankt voor de tip. Ik kocht de gebonden versie voor op vakantie bij Yendor, waar tot mijn verrassing een genummerde litho inzat!
op 26 07 2012 at 17:58 schreef Peter:
Kanttekening: voor de Portugese dialogen heeft Pedrosa twee vertalers in de arm genomen. Uiteraard zijn ze in de Nederlandse vertraling onveranderd.
op 28 07 2012 at 10:21 schreef You On A Gin:
Portugezen zijn overigens kutvolk. Godverdomme, zeg, wat een lui. Van hun jezuïeten tot heden – tuig.
op 28 07 2012 at 17:02 schreef rakker:
Kan het niet jouw persoonlijke uitstraling zijn die stewardessen en andere vrouwen aantrekt, Peter?
RSS