Pervers geprikkeld
Hedwig Vos
Illustratie: Pulpcovers.com
De laatste tijd gaat het, als het over de zorg gaat, vaak over geld. Over graaiers, over DOT- en DBC-tarieven en over dure behandelingen die wel of niet nodig zijn.
En laat ik nou ook eens wat over geld kwijt willen, maar dan meer vanuit het gesappel van de kleine ondernemer, de huisarts op de hoek, of in mijn geval, halverwege de straat. En natuurlijk weet ik ook wel – het is crisis, we moeten het allemaal met minder doen. En daar sta ik ook helemaal achter, en dat kan ook allemaal wel, maar ik word gewoon af en toe pervers geprikkeld en daar wil ik graag even therapeutisch over bloggen.
Lang leve de marktwerking
Pervers geprikkeld? Ja, in de zorg, in de huisartsenij zijn er dingen die extra geld opleveren en dingen die alleen maar tijd kosten, maar wel enorm nuttig kunnen zijn.
Zo levert het verwijderen van een talgkliercyste 65 euro op (in de meeste kranten lees ik 80 euro, maar de zorgverzekering, met wie ik tot verplichte winkelnering gedwongen ben – lang leve de marktwerking – vergoedt 65 euro) en het bijwonen van een oncologiebespreking in het ziekenhuis helemaal niets. Het plaatsen van een spiraal is ongeveer 50 euro in the pocket, een overleg met een collega, een specialist, de thuiszorg, de wijkverpleegkundige of welke andere hulpverlener dan ook levert helemaal niets op. Een huisvisite bij een patiënt die daarom vraagt, levert 13 euro en één cent op, een huisvisite bij een onwillige dementerende patiënt zonder hulpvraag levert, u raadt het al, helemaal niets op.
Dikke grijze man
Wie bepaalt dit dan? Dat is de Nederlandse Zorgautoriteit, de NZa. Deze organisatie, van mensen met vermoedelijk enige afstand tot de werkvloer, bepaalt wanneer welke zorgverlener een bepaald tarief mag rekenen.
Marktmeester in de zorg noemt deze organisatie zich. Ik zie dan een dikke grijze man voor me met een leren masker en een zweepje. De NZa bepaalt dus de regels, al verwijst ze door naar VWS als het lastig wordt.
En wat zegt de NZa bijvoorbeeld? Ik mag alleen zorg verlenen aan mensen die een hulpvraag hebben. Nou wil het toeval dat wij huisartsen de laatste tijd steeds meer problemen op ons bord geschoven hebben gekregen (zie mijn eerdere blog hierover). Ik maak dus nogal wat visites om te kijken hoe het is met mijn bejaarde, vaak dementerende patiënten. Of met de ernstig verslaafden met psychiatrische problematiek. Of ik ga op kraamvisite bij een gezin met veel problemen.
Niets extra’s
En daar mag ik dus, als er geen hulpvraag is, eigenlijk geen cent voor rekenen. “Nou”, zegt de NZa desgevraagd – want ik heb uiteraard een mail gestuurd naar deze gemaskerde grijze man – “U krijgt het wel vergoed, maar dan uit het tarief per ingeschreven patiënt.”
O ja, dat klopt. Per patiënt krijg ik per kwartaal 14 euro en 15 cent of iets meer als het een oudere persoon is, of als hij woonachtig is in een achterstandswijk. Natuurlijk, met zo’n 1750 patiënten (ik heb een hele kleine praktijk) is dat best een bedrag per kwartaal. Maar van dit bedrag betalen mijn collega en ik ons personeel, de hypotheekrente, het abonnement op mijn computersysteem, de afschrijvingen van mijn computers en apparatuur, de vuilnisophaaldienst, allerhande verzekeringen, de schoonmaakster, de klusjesman, alle bedrijfskosten dus.
Dus het maken van visites bij mensen zonder hulpvraag, die juist de extra zorg kunnen gebruiken, levert me niets extra’s op. Want de verrichtingen zoals de consulten, de visites en de medische behandelingen, díe leveren mij mijn inkomen op.
Weg met de NZa
Nu ben ik – en dat zeg ik niet om mezelf op de borst te kloppen – best wel voor preventie en er vroeg bij zijn voordat er problemen optreden, en wellicht neig ik daarin wat naar de paternalistische kant.
Dus ik sjouw mijn zorgbehoeftigen regelmatig af en dwing ze tot een hulpvraag zodat ik de visite mag declareren. Maar je snapt dat, als ik keuze heb tussen een ingewikkeld multidisciplinair overleg van twee uur voor nul euro of het wegsnijden van een vetbult voor 65 euro zelfs ik een beetje pervers geprikkeld word.
En dan gaat het bij de huisartsgeneeskunde nog om peanuts. Dus ik zeg: weg met de NZa en laat ze de perverse prikkels dan ook meteen meenemen!
Hedwig Vos is huisarts, promovendus, moeder, chocoholic en PvdA’er. Volg haar op Twitter.
Hedwig Vos, 08.02.2013 @ 09:35
11 Reacties
op 08 02 2013 at 11:13 schreef MNb:
Tja, dat is een beetje typerend voor Nederland de laatste 30 jaar, nietwaar? Sinds privatisering en marktwerking modewoorden werden. Meer concurrentie en minder regelgeving zijn mooi, maar het moet vooral niet teveel respectievelijk te weinig worden. Het resultaat is nogal eens dat men opgescheept zit met de nadelen van zowel overheidsbemoeienis als vrije markt, zonder te genieten van de voordelen.
op 08 02 2013 at 16:48 schreef mirjam:
Begrijp ik goed dat u samen met uw collega alleen voor het in het bestand hebben van 1750 patienten zo’n 8458 euro per maand ontvangt? En dan voor elke omschreven handeling (met hulpvraag) een omschreven tarief daar bovenop ontvangt?
Maar dan is die 8458 euro toch voor de handelingen, bezoeken etc. zonder hulpvraag? Dat lijkt me dan een soort basistarief, ook voor alle vaste lasten die u omschrijft.
Vervolgens worden alle handelingen (met hulpvraag) apart betaald. Ook elk consult? Bij 5 uur per dag spreekuur houden kan dat toch flink oplopen.
Misschien begrijp ik het verkeerd, maar ik zie even het sappelen niet zo. En perverse prikkels zijn er om te weerstaan. Vele zzp’ers kunnen ook zwart gaan werken, maar velen zullen dat niet doen. Dat lijkt me een beetje vergelijkbaar.
Ik zou het wel aardig vinden om te weten welk systeem u dan wel ideaal lijkt.
op 08 02 2013 at 18:57 schreef Yannick:
Beste Mirjam,
Als bruto maandsalaris zou 4229 euro per persoon misschien nog wel aantrekkelijk lijken, maar niet als daar ook klusjesmannen, poetsvrouwen en andere bedrijfskosten van betaald dienen te worden. Ik denk dat ongeveer de helft van die 8458 euro daar wel aan op gaan. Dan is het dus wel degelijk sappelen.
op 09 02 2013 at 00:14 schreef MNb:
Omzet van een bedrijf – artsen worden toch verondersteld ondernemers te zijn? – is niet hetzelfde als een inkomen van de eigenaar van dat bedrijf.
op 09 02 2013 at 10:39 schreef Hedwig Vos:
Ik snap dat het woord sappelen wat verwarrend is. Want genoeg van mijn collega’s verdienen een hele goede boterham als huisarts. Uit het kostenonderzoek van de NZa vorig jaar is gebleken dat de inkomsten goed zijn, maar dat er ook een hele grote variatie is. Maar dat is denk ik normaal voor ondernemers. In mijn specifieke geval met een kleine praktijk van mensen die vaak komen is mijn inkomen veel meer afhankelijk van de verrichtingen dan van het vaste basistarief. Dat basistarief gaat vrijwel geheel op aan vaste kosten en de verrichtingen (consulten, visites, etc) zijn het inkomen. Daar moet dan weer de pensioenbijdrage, verzekeringen, nascholing, lidmaatschappen, etc. af. Die €4200 bruto-bruto klopt aardig. En dan dus minus de ongeveer €1800 beroepskosten.
Maar goed, ik wilde niet zozeer klagen over mijn eigen financiele positie als huisarts, maar meer over het feit dat de manier waarop ik mijn vak in wil vullen niet de manier is om mijn portemonnaie te vullen. Maar dat ik wel geloof dat hoe ik mijn vak invul meer bijdraagt aan de gezondheid van mensen dan als ik wel voor het geld ga.
op 09 02 2013 at 12:50 schreef Johan:
Er staat 14,15 per KWARTAAL dat is dus 1409,66 per man per maand. En daar moet de hypotheek en andere praktijk kosten nog af. Jaloers zijn op anderen is prima maar jaloers zijn op iets wat iemand niet heeft is een beetje sneu.
op 09 02 2013 at 19:27 schreef waldo van dungen:
johan kan je de berekening er bij doen. want ik snap het niet zo goed.
op 10 02 2013 at 00:08 schreef Kaspar Mengelberg, psychiater:
Dank voor dit herkenbare verhaal. Wij hebben jaren van (rechts)strijd tegen privacy- en beroepsgeheim doorbrekende regelgeving van NZa achter der rug. Alle hierop betrekking hebbende documenten staan onder http://goo.gl/UyO9e.
De rechter stelde ons uiteindelijk in het gelijk. De hierop volgende regelgeving van NZa is echter praktisch onuitvoerbaar. Zonder NZa zouden wij in een betere wereld leven.
op 10 02 2013 at 13:31 schreef Olav:
Willen huisartsen dat eigenlijk wel, ondernemer zijn?
op 10 02 2013 at 14:16 schreef Herbert:
Zie hier de perversie van outputsturing. Output kunnen de Excelmanagers makkelijk weten, input en preventie veel moeilijk want daar moet je onderzoek voor doen en onderzoek is te moeilijk voor Excelmanagers want statistiek is moeilijk.
Hetzelfde zie je bij de politie. Dieven vangen scoort veel beter dan het voorkomen van diefstal, want niet meetbaar.
Dus weg met de Excelmanager en geef het gezonde verstand de ruimte!
op 10 02 2013 at 21:13 schreef Sasha Berkman:
Over Politie gesproken Vandaag 3 links:
http://www.nrc.nl/ik/2013/02/09/politie-2/
http://www.nu.nl/buitenland/3165231/ophef-agenten-vs-burgers-schieten.html
Over die laatse link: niemand die gilt om openheid in deze zaak.
Komt Grote Piet nog online vandaag of morgen?
RSS