Paljas
Thomas Cool
Illustratie: Norman Lindsay
Met dit stukje hoop ik hoogleraren in Nederland duidelijk te maken dat hun lievelingsknuffel professor dr. Ronald Plasterk, financieel woordvoerder van de Tweede Kamer fractie van de PvdA, als gevaarlijke paljas gezien kan worden.
Hoogleraren biologie, scheikunde, taalkunde, archeologie, wiskunde of wat dan ook: niet alleen uw pensioen maar ook de intellectuele integriteit staat op spel. Een professor die verdwaalt in de politiek op een vakgebied dat hij niet beheerst brengt de toga tot schande. Verhef uw stem en stuur hem een email, en doe niet alsof u geen normen heeft.
Het kamerlidmaatschap is een politieke positie en de volksvertegenwoordiger richt zich op controle van de regering. Iedere burger, ook Bridget Maasland, zou financieel woordvoerder van de PvdA kunnen worden wanneer het volk haar op het schild heft. Dat is niet het punt. Het mag. Maar je moet het niet willen. Je mag een gaatje in je hoofd boren maar doe het toch maar niet. Het punt is dat het een keuze is toch maar kwaliteitseisen te stellen.
De bestuurder van de auto heeft een rijbewijs. De chirurg heeft op lijken geoefend, en is niet alleen maar een slager die goed tegen bloed kan. Plasterk mag als wetenschapper hoge eisen stellen in zijn laboratorium maar valt als politicus door de mand doordat hij deze eisen laat vallen en met voeten treedt voor wat hij nu aan het doen is. De kern van mijn betoog is dus dat Plasterk niet als econoom is opgeleid en toch zo’n functie op zich genomen heeft.
Men kan stellen dat Plasterk zich met adviseurs omringt. Ja, er is een team dat hem ondersteunt. In de coulissen staan hoogleraren economie die hem met hun vaak tegenstrijdige adviezen bestoken. Het is voldoende voor een politicus om daaruit met gezond verstand te kiezen, is althans de theorie. Dit is eigenlijk een herhaling van het voorgaande met andere woorden. Gezond verstand klinkt beter dan pijljes gooien zoals Bridget misschien graag zou doen. Maar het antwoord blijft hetzelfde. Je hebt een degelijke opleiding nodig om verantwoord te bepalen naar welke adviseur je luistert. Gezond verstand is niet genoeg. Dat is jammer voor Bridget maar ook voor professor Plasterk. Misschien was gezond verstand voldoende in de oertijd maar de maatschappij is een beetje ingewikkeld geworden.
Daar komt nog iets bij. Met iemand die iets snapt kun je in principe een verstandig gesprek voeren. Met iemand die gedwongen is om later bij anderen na te vragen hoe een en ander zit, raak je verzeild in een schimmenspel waarin vooral de partijlijn wordt verdedigd. Je praat dan eigenlijk met een persvoorlichter. Je moet ook maar hopen dat het geheugen en de interesse groot genoeg zijn dat hij later inderdaad navraagt hoe een en ander zit.
De PvdA, en daarmee dit land, wordt al jarenlang gegijzeld door hoogleraren economie van neoliberale slag zoals Rick van der Ploeg, Sweder van Wijnbergen, Bas Jacobs, die de oorspronkelijke PvdA-idealen de grond in boren alleen maar omdat zij bevangen zijn door de neoliberale mode die uit de USA is komen overwaaien en die vervolgens niet open staan voor andere gedachten. Je moet econoom zijn om te zien dat de ballon met overtuigende tegenargumenten doorgeprikt kan worden. Omdat er niet geluisterd werd wordt de ballon nu met een gigantische crisis doorgeprikt. Tel uit je winst met het geweldige advies van Alan Greenspan en in diens navolging Rick van der Ploeg, Sweder van Wijnbergen en Bas Jacobs.
Zie mijn boek Iedereen Blij, mijn antwoord aan socioloog Marcel van Dam. Maar dit weerwerk kan Ronald Plasterk niet leveren, en de kans is groot dat hij het niet eens snapt of wil proberen te snappen. Hij is met handen en voeten gebonden aan iets dat hij niet begrijpt. Hij heeft zijn ziel verkocht aan een voortdenderende mode in de hoop op een politieke machtspositie, met zijn ellebogen een econoom verdringend die het beter had kunnen proberen. Hij loopt nog steeds achter neoliberalen aan die de crisis laten voortduren. Zijn ijdelheid maakt hem tot een paljas.
Neem bijvoorbeeld de tegenbegroting van de PvdA. Het verschil met het kabinet bedraagt maar liefst 3,6 miljard euro. Op een bruto binnenlands product van rond 600 miljard euro is dat bijna 0,6 procent. Een grijpstuiver, gerommel in de marge. De politieke tegenstellingen met het kabinet gaan natuurlijk ook over discriminatie van minderheden en de benoeming van Piet Hein Donner, maar gegeven de wereldwijde crisis werkt deze tegenbegroting op de lachspieren.
Bij De Wereld Draait Door van 24 oktober traden Mathijs Bouman en Willem Vermeend op. Vermeend is fiscaal jurist en wordt in deze uitzending ten onrechte voorgesteld als econoom. Vermeend heeft als staatssecretaris gelogen en bedrogen ten aanzien van het ‘Belastingplan voor de 21e eeuw’. Je kunt je afvragen of iemand, die iets niet snapt, wel echt kan liegen maar in dit geval is er duidelijk een valse voorstelling van zaken.
Dit is dus waar Plasterk zich in begeven heeft. Het verbaast me niets dat Vermeend bij de woekerpolissen van AFAB betrokken was, ook al laat Nederland hem ermee wegkomen. Zo’n optreden als hier is lachwekkend maar het is ook ontluisterend hoe zulke personen de maatschappij onveilig maken en toch applaus krijgen. Zoals nu ook met Ronald Plasterk begonnen is.
Op de webpagina van Bouman lezen we: ‘In 2009 was Bouman als adviseur en eindredacteur betrokken bij het boek De Grote Recessie van het Centraal Planbureau.’ Dit boek deugt niet. We hebben Bouman nog niet horen berichten dat een parlementaire enquête naar de werkloosheid en de rol daarbij van het CPB te adviseren is. Hoe degelijk en onafhankelijk is zijn berichtgeving?
Er vallen slachtoffers, sommigen in Griekenland plegen zelfmoord. Ronald Plasterk eist van Zuid Europa forse bezuinigingen om zich aan in steen gegrifde begrotingsnormen te houden (ik neem althans aan dat een niet-econoom zo tegen ‘begrotingsnormen’ aankijkt) en wil daarop streng toezicht vanuit Brussel, dat extra macht moet krijgen.
Plasterk is Europeaan maar de Zuid-Europese arbeidersgezinnen zijn toch wat anders dan de Noord-Europese arbeidersgezinnen. De Zuid-Europese arbeidersgezinnen, die je deze economische crisis nauwelijks kunt verwijten, moeten zwaar bloeden voor het overeind houden van Duitse en Nederlandse bankiers.
Ja hoor, de bankiers worden hard aangepakt met een belasting op flitskapitaal… Fantomen najagend, ziet Plasterk de ellende niet die hij aanricht. Onverantwoord, lachwekkend, slachtoffers, de conclusie is dat Plasterk als gevaarlijke paljas gezien kan worden.
Zou Job Cohen, wellicht incompetent maar door velen toch gezien als integer, niet beseffen dat het weinig integer is om een niet-econoom over economie en financiën te laten oreren? Benoem een econoom, dan kunnen we vervolgens bekijken of het een goed econoom is.
Thomas Cool is econometrist en voorzitter van het Sociaal Liberaal Forum. Hij gebruikt de naam Colignatus voor wetenschappelijk werk en de naam Acapulco Jones voor Science Fiction. Hier is zijn petitie. Eerder meende hij dat Rutte het niet snapte en nu moet Plasterk het ontgelden. Zal Thomas op zijn zoektocht over tijd en ruimte ooit iemand vinden die de goedkeuring kan wegdragen? In de Engelse editie van de Griekse krant Ekathimerini IHT presenteerde hij zijn Economisch plan voor Europa. Let daarin op de rol van Italië.
Thomas Cool/Colignatus, 26.10.2011 @ 08:03
21 Reacties
op 26 10 2011 at 09:09 schreef Rob:
Dat een niet-econoom zich toch met economie gaat bezighouden, past geheel in de gedachte van modern management. Het maakt immers niet uit wat je managet, een toiletrollenfabriek of een importeur van exclusieve auto’s. Ervaring in de reetpoetsbranche of rijbewijs niet gevraagd.
op 26 10 2011 at 10:01 schreef p.wielaard:
Helder verhaal en roerend mee eens. (als gesjeesd economie student, dus ook bijna incompetent)
op 26 10 2011 at 10:04 schreef babs:
Ik denk dat de bioloog Plasterk economie niet als wetenschap ziet. Anders is inderdaad niet te verklaren dat een wetenschapper een dergelijke rol op zich neemt.
Persvoorlichter is goed gevonden door Thomas Cool.
op 26 10 2011 at 10:57 schreef troebel:
Wat een flauwekulverhaal. Plasterk (in het kielzog van Cohen) beledigen is iets anders dan kritiek leveren. In een half-wit wetenschap als economie kom je met een kletsverhaal als dit wel weg, zeker omdat je zoveel weet over de toekomst. En wat goed en gezaghebbend van/voor je dat je iets mocht publiceren in de Engelse editie van de Griekse krant Ekathimerini.
op 26 10 2011 at 12:42 schreef MNb:
Het stuk is ietwat langdradig, maar qua argumentatie valt er geen speld tussen te krijgen. Wat ik me nou afvraag – ligt het wetenschappelijk bureau van de PvdA op zijn gat of zo?
Nou is het inderdaad ook nog eens zo dat veel natuurwetenschappers de economische wetenschap niet serieus nemen. Dat weet ik als HBOer natuurkunde van binnen uit; ik maak me er zelf schuldig aan zo af en toe. Economen geven hier ook wel aanleiding toe. Het onderscheid tussen meningen en feiten is hen al te vaak te moeilijk.
Maar voor de positie van financieel woordvoerder is zo’n neerbuigende houding funest.
Vraagje: hoe zou Plasterk het vinden als een afgestudeerd conservatoriumstudent (en dat is een zware opleiding) het wetenschappelijk curriculum aan de Nederlandse universiteiten ging bepalen? Met name voor de natuurwetenschappen?
op 26 10 2011 at 14:11 schreef Wazzup:
Inderdaad een kletsverhaal. Wat voor verschil maakt het verplicht aanstellen van een econoom? Ook binnen deze discipline heersen opvattingen die val elkaar verschillen als dag en nacht. Geen enkele dominante school voorzag de crisis van 2007-2010 en de hiernavolgende Eurocrisis. In dat opzicht hebben monetarisme en keynesiaanse theorie gefaald.
De Oostenrijkse school heeft, als enige, met Friedrich Hayek voor de crisis 1929 en Steve H. Hanke voor 2007-2010 deze uitwassen van de economische cyclus wel voorspeld. Haar verdienste is dat ze menselijk handelen koppelt aan deze cyclus en haar afleidingen kwalitatief van aard zijn. De beperking van de kwalitatieve analyse wordt dankzij neurologie en ons begrip van het brein wordt menselijk gedrag steeds beter voorspelbaar en moduleerbaar. Ik denk dat deze benadering veel meer toekomst heeft dan de analyse die uitsluitend drijft op mathematische modellen en correlatie. Door praxeologie (menselijk handelen) en neurologie aan economische modellen te koppelen krijg je mogelijk betere voorspellingen.
Maar goed, die discussie had ik 15 jaar geleden ook in de studentenkroeg met één van de genoemde hoogleraren.
op 26 10 2011 at 14:15 schreef Pyt van der Galiën:
@Mnb
De Wiardi Beckman Stichting is de afgelopen decennia allesbehalve eenduidig geweest in haar standpunten.
Daar komt nog bij dat de invloed van neo-liberalen als Sveder van Wijnsbergen aanmerkelijk groter was dan de invloed van de WBS.
Een aardige kritische reflectie van Menno Hurenkamp op de medeverantwoordelijkheid van de PvdA voor de deregulering van de financiële sector vind je hier op de site van de WBS.
Typerend overigens dat ook hij niet verder komt dan een nogal vage oproep tot “…robuust doordrammen op fundamentele eigen punten: internationalisme, democratie, eerlijkheid”.
op 26 10 2011 at 14:56 schreef Wazzup:
Gezien de beperking van het aantal woorden een aanvullende reactie. Thomas Cool zet bovengenoemde hoogleraren onterecht weg als neoliberale slag. Iemand als Jacobs bijvoorbeeld geeft in zijn boek “De prijs van gelijkheid” de overheid wel degelijk een rol in nivellering van inkomensverschillen, het belasten van kapitaalinkomen ‘om rechtvaardigheidsredenen’ en het ’toekennen van subsidies die maatschappelijk gewenst zijn’. En tijdens een discussie met econoom Arjan Klamer in Buitenhof (2008) betwijfelde hij openlijk of de markt iets beter kan dan de overheid. Dus hoezo neo-liberaal? Allemaal opvattingen waar een een oprechte neo-liberaal nachtmerries van krijgt.
En dus waarom zou je, als de analyse vooraf al niet voldoet, achteraf een benoemd econoom beoordelen?
op 26 10 2011 at 17:40 schreef Thomas Colignatus:
T.a.v. degenen die roepen om 100% unanimiteit onder economen:
(1) De meeste auto-ongelukken worden gemaakt door mensen met een rijbewijs.
(2) Ook de leden van de juridische Hoge Raad zijn het meestal weinig eens maar komen toch tot een besluit.
(3) Natuurkundigen die economie maar onzin vinden zouden we wellicht kunnen gaan uitbetalen in bananen: het maakt ze blijkbaar weinig uit.
(4) Kortom, probeer het stukje met enig verstand te lezen. Het is evident dat je een Economisch Hof nodig hebt om de politiek in goed vaarwater te houden. Maar met de gesprekspartner moet wel te praten zijn.
Ten aanzien van mijzelf geldt dat:
(a) econometrie verdedig tegen alleen maar kwalititatief denken: dus en – en.
(b) mijn analyse sterk baseer op de logica die ligt in de definities van een econometrisch model: de definition & reality aanpak. Kortom, hier bereik je net zoveel zekerheid als die definities, wat meer is dan alleen maar gedrag. Hayek legt het nog steeds af van Keynes en Tinbergen.
Bas Jacobs noem ik neoliberaal omdat hij de theorie aanhangt dat hoge marginale tarieven op rijke mensen verlaagd moeten worden om de economische groei te bevorderen; terwijl ik heb laten zien dat
op 26 10 2011 at 18:00 schreef J.J. van der Gulik:
Een Rutte heeft een grote daadwerkelijke invloed. En die lijkt helemaal nergens verstand van te hebben.
Het gros van de economen gelooft heilig in de vrije markt en is uitvoerder/boekhouder van het neoliberale model. En juist in deze tijd lijkt een creatieve en meer wetenschappelijke benadering bij de economie nodig. Plasterk kan daar gezien zijn uitgebreide achtergrond mogelijk een positieve inbreng bij hebben. Slechter dan de economen zal hij het niet gauw doen.
op 26 10 2011 at 19:37 schreef Wazzup:
T.a.v. degenen die roepen om 100% diversiteit onder economen:
(1) Het hoogste adviesgevende college over wetgeving en met de hoogste autoriteit over bestuursgeschillen, de Raad van State, bestaat ook niet uitsluitend uit juristen. Zij wordt aangevuld met specialisten uit andere disciplines omdat haar advies een brede maatschappelijke impact heeft.
(2) Het hooggerechtshof toetst uitsluitend of de procedure goed is toegepast maar spreekt zich niet uit over het oordeel. Het is dan ook geen voorbeeld voor een economisch hof – economische spelregels hebben nu eenmaal een breed (politiek) draagvlak nodig. In ieder geval breder dan een commissie van economische aluhoedjes die adviseren na stemming.
Samenvattend: ik pleit voor kwantificering van menselijk gedrag omdat de huidige modellen, met hoofdzakelijk statische correlatie, niet meer voldoen.
Tenslotte: een voorstel tot verlaging van hoge belastingschijven is niet genoeg om iemand als ‘neo-liberaal’ weg te zetten: in de optiek van Jacobs leidt het namelijk tot redelijk gelijke groei voor alle inkomensgroepen. Nu ben ik benieuwd naar prominenten die dat als neo-liberaal zouden bestempelen.
op 27 10 2011 at 00:57 schreef MNb:
“Natuurkundigen die economie maar onzin vinden zouden we wellicht kunnen gaan uitbetalen in bananen: het maakt ze blijkbaar weinig uit.”
Dit is nou het soort argument waar economen zich volstrekt belachelijk mee maken in de ogen van natuurwetenschappers – dus niet alleen natuurkundigen. Plasterk is dat bijvoorbeeld niet.
Natuurkundigen vinden economie geen onzin. Ze (en dan nog lang niet alle) vinden dat de economische wetenschap teveel onzin bevat, inclusief methodologie. Daar doet een discussie bananen versus moderne betaalmiddelen niets aan af. Het niveau van de beoefenaars van dat vak doet dat wel. Alweer, het onderzoeksgebied van die beoefenaars staat daar in hoge mate los van.
Het is teleurstellend én typerend dat Thomas Cool dat onderscheid niet ziet.
op 27 10 2011 at 07:47 schreef Richard Gill (hoogleraar gezond verstand):
Mediacracy, mediocracy, middeleeuws crazy
Nederland regentenland. De eerste moderne staat in Europa heeft last van het onvermijdelijk wet van de remmende voorsprong.
op 27 10 2011 at 16:24 schreef Wazzup:
Wat natuurkundigen en exacte wetenschappers al langere tijd irriteert is het gemak waarmee statistische correlatie als causaliteit wordt aangeduid. Zo is nu dankzij de CERN-experimenten van Henrik Svensmark en nieuwe fysische modellen over zonneactiviteit de linkse AGW-luchtbel (globale opwarming door uitsluitend CO2-uitstoot) uiteengespat. Jarenlang konden deze wetenschappers door lobby’s van statistici geen fondsen werven of met moeite laboriumtijd reserveren.
Zie hier de ‘correlatie’ met de economische discipline: de media is jarenlang overvoert met een stortvloed van voorspellende publicaties die nooit zijn uitgekomen of de meest cruciale ontwikkelingen op monetair gebied, arbeidsmigratie en overheidsfinanciering over het hoofd zagen. Alternatieve modellen werden veelal buitengesloten : simpelweg omdat banken profiteerden van de gangbare monetaire modellen en overheden baat hadden bij flexibele Keynesiaanse financiering.
Een ‘economisch hof’ heeft daarom geen toegevoegde waarde.
op 27 10 2011 at 18:00 schreef Frans Weerts:
Ik mis iedere onderbouwing die het afbranden van Plasterk rechtvaardigt. Of het moet zijn dat alleen afgestudeerde economen het recht hebben zich met financieel-economische zaken bezig te houden.
Plasterk een paljas noemen mag. Maar de man gebruikt wel zijn gezonde verstand, ook als niet geschoold econoom. En daar gaat het om in de volksvertegenwoordiging.
De Tweede Kamer is geen verzameling van gespecialiseerde wetenschappers, maar een afspiegeling van het volk.
Persoonlijk heb ik hem hoog zitten, juist omdat hij zich niet begeeft in al die tunnelvisies, die zovele economen eigen is.
Economen kunnen over het algemeen alleen achteraf voorspellen hoe het beter had gemoeten. Daar heb je weinig aan als je toekomstig beleid moet uitzetten.
op 29 10 2011 at 12:27 schreef Herbert:
Ik vind het stuk maar een warrig geheel, vol fouten en met veel niet onderbouwde vooroordelen.
Even over Vermeend, voordat hij rechten ging studeren heeft hij zijn M.O. Economie behaald. Dus je mag aannemen dat hij iets meer weet van de economie dan de gemiddelde Nederlander.
Wat betreft het liegen van Vermeend, het maakt je argumentatie er niet sterker op door te verwijzen naar een ander warrig betoog van jezelf. Ook barst het daarin van de fouten.
Het ‘Belastingplan voor de 21e eeuw’ werd ingediend in 1999, niet in 1997. Als jij al met dat soort basale feitjes de mist ingaat, waarom zou de rest van je spaghetti-betoog dan wel kloppen?
Nu over Plasterk, waarom zou hij geen financieel woordvoerder kunnen zijn. Hij is een intelligente vent die de hoofdzaken van de bijzaken goed uit elkaar kan houden.
Je bent meer een querulant dan iemand die een goed onderbouwd betoog kan houden. Ik kan me voorstellen waarom je er bij het CPB er bent uitgezwiept.
op 29 10 2011 at 14:25 schreef Thomas Colignatus:
@Frans Weerts: Mijn punt is dat het een keuze is of je volstaat met “gezond verstand” of niet. Ik beschrijf de nadelen van jouw visie. Plasterk zou sterker staan op biologisch relevante onderwerpen, zoals klimaatverandering en ecologie, en hij zou zijn gezonde verstand ook intern kunnen gebruiken om de economisch onderlegde financieel woordvoerder scherp te houden. Maar ja, Plasterk wil graag politiek leider worden, en dan kun je in de PvdA beter eerst financieel woordvoerder zijn geweest. Het land lijdt onder zijn ambities.
@Herbert: (a) Ik wist dat Vermeend een M.O. had gedaan maar daarna is hij snel naar de fiscaliteit overgegaan, en daarin heeft hij naam gemaakt. Dus ik beschouw het meer als een papiertje. Een leraar economie die in het vak is gebleven en het heeft bijgehouden registreert bij mij wel als econoom. (b) Ja, ik stel me kwetsbaar op. Wanneer het meisje verkracht is dan zal men snel oordelen dat ze het zelf uitgelokt heeft, vooral wanneer er een smetje wordt gezien, bijvoorbeeld als ze zegt dat ze natuurlijk van jongens houdt. Wat wil je precies ? Op welke manier ontkracht jouw mening over dit stukje mijn argumenten die ik t.a.v. de censuur naar voren heb gebracht
op 29 10 2011 at 17:38 schreef Thomas Colignatus:
@Herbert: Overigens nog: mijn artikel uit 1998 over het belastingplan 21e eeuw ging over de tekst in 1997, en jij hebt het over de versie in 1999. Dus wat mankeert er ? Blijkbaar controleer je niet goed en je stoort je meer aan mijn vermeende fouten dan aan de grove beleidsleugen, waaronder Nederland al langer dan een decennium gebukt gaat ?
op 29 10 2011 at 17:56 schreef Herbert:
@Thomas, daar is naast de Handelingen een hele simpele bron voor: http://www.parlement.com
En eerlijk gezegd als jij je eigen schrijfsels als bron neem, dan neem ik die bron niet serieus.
op 29 10 2011 at 20:47 schreef Wazzup:
Een leraar economie die in het vak is gebleven en het heeft bijgehouden registreert bij mij wel als econoom.
Op het gymnasium had ik ook een verse leraar economie, in het vierde jaar, die net zijn opleiding aan de UvA had afgerond. Bij de eerste foutloze schriftelijke overhoring kreeg ik slechts een 5. Want, zo redeneerde hij, een schriftelijke overhoring telt slechts voor de helft van een proefwerk. Later vernam ik dat hij bij het CBS is gaan werken.
Verklaart een hoop natuurlijk.
op 29 10 2011 at 22:47 schreef Thomas Colignatus:
@Herbert: Mijn artikel verwijst naar het Ministerie van Financien. Voorzover ik kan zien bevat die site de tekst uit 1997 niet meer, niet mijn schuld. Maar e.e.a. is nu hier te vinden, dankzij onafhankelijke wetenschappers en google. Zie pag 108 voor mijn aangehaalde passage uit 8.2.3.2 Afschaffing van de belastingvrije sommen:
http://www.europa-nu.nl/9353000/1/j4nvgs5kjg27kof_j9vvikqpopjt8zm/vi3aguduz2z1/f=/kst24576.pdf
Je bent niet bereid om te zoeken op grond van mijn tekst. Je vertrouwt me bij voorbaat niet. En zonder te zoeken veroordeel je me al. Mag ik hier tegen protesteren, zonder dat je dit als ergerlijke ervaart ? Wat moet de wetenschap doen om je vertrouwen te winnen ?