Narcist
Rena Breed
Illustratie: Miguelanxo Prado
Foute mannen – ik heb er zelf een gehad en ik ken ook genoeg vrouwen die er een gehad hebben. De foute man heeft een voorkeur voor een vrouw met een lagere status. Als zo’n man dan verliefd wordt op een vrouw die populair is, succesvoller is of meer talent blijkt te hebben, zijn de rapen gaar. Iets in hem zet hem er toe om die vrouw via verbale of lichamelijke agressie of ontrouw te onderdrukken.
Ik ben zelf als jonge vrouw in zo’n situatie terechtgekomen. Aanvankelijk leek hij heel enthousiast over de creatieve talenten die we met elkaar gemeen hadden. Hij hemelde mij op. Maar behalve trots was hij vreselijk jaloers als anderen mij positieve aandacht gaven.
We leefden in Amsterdam tijdens mijn studieperiode en onze levens raakten steeds meer met elkaar vervlochten. Hij was charmant, handig en zeker niet dom en altijd in voor leuke dingen. We maakten met anderen muziek, deden samen een yogaopleiding en gingen naar kunstlezingen. Gingen samen liften, hadden samen vrienden. Ik had niet door dat ik verstrikt raakte in de clichématige vicieuze cirkel, ik begon werkelijk te geloven dat wij het beste bij elkaar pasten. Ook mensen om ons heen gaven die indruk.
Ik had wel door dat hij snel gekrenkt leek, vooral nadat ik wel was aangenomen op de kunstopleiding en hij niet. Hij kon niet blij voor mij zijn. Hij was toch zeker de meest getalenteerde van ons beiden? Hij stelde zich echt op als miskend talent. Maar dat viel in de grote stad natuurlijk niet op. Daar zijn wel meer mensen met bovenmatige behoefte aan bewondering. Hij gooide zijn artistieke ambities opzij en stortte zich op de oosterse filosofie. Zo kon hij weer de eerste viool spelen.
In de loop der jaren begon hij mij steeds vaker te kleineren, te vernederen en zelfs fysiek lastig te vallen. In een jaloerse bui verscheurde hij een stapel tekeningen die ik in Artis had gemaakt. Op het andere moment stond hij keurige lijstjes te maken voor een paar schilderijtjes van mij.
Ik werd steeds onzekerder en mijn hele zelfbeeld ging naar de knoppen. Alle smoesjes van keukendeurtjes of stoeipartijtjes die misgingen heb ik kunnen gebruiken als verklaring voor blauwe plekken. Ik moest steeds meer mijn best doen om te voldoen aan zijn eisen. Waarvan een aantal door mij niet in te willigen waren.
Ik vermeed het om samen met vrienden leuke dingen te ondernemen, want altijd was hij jaloers en bang dat andere mannen mij ‘van hem af zouden pakken’. Ik had daar blijkbaar zelf niks over te zeggen.
Altijd beoordeelde hij mijn vriendinnen op hun neukbaarheid. Was het niks dan vond hij ze ook niks en hij liet dat ook goed merken. Hij wilde zelf wel de vrijheid nemen om andere vrouwen te versieren, maar was als de dood dat ik dan ook vreemd zou kunnen gaan.
Als hij mij voor de zoveelste keer ontrouw was geweest, werd ik steevast vergeleken met die andere vrouw en werd mij fijntjes ingewreven waarom hij wel had moeten uitwijken naar die andere, tijdelijk betere vrouw. Hij was op zo’n moment de o zo eerlijke man die de ontrouw opbiechtte en ik de jammerende domme koe. Wat dan weer extra bevestigde waarom hij wel voor die andere vrouw was gevallen.
Toch had hij altijd spijt en hij wilde absoluut niet bij mij weggaan. Ik was zijn ideale vrouw. Ik raakte niet van hem af.
Na een paar jaar kreeg ik steeds meer begrip voor vrouwen die in een opwelling hun man ombrengen, maar ik overwoog ook meermaals zelfdoding.
In gezelschap durfde ik niet meer mezelf te zijn, niet te vrolijk te doen, want dat kon op een later moment tegen mij gebruikt worden. Daar kwam ook nog eens bij dat hij ook was gaan drinken, wat de situatie sterk deed verslechteren. Hij kon niet stoppen met drinken en dronk zichzelf echt laveloos.
Het gekke was dat ik er vaak genoeg over gelezen had in Lieve Lita-achtige rubrieken, maar ik kon eigenlijk niet geloven dat juist ik in zo’n situatie terecht gekomen was. Ik las verdorie elke maand de OpZij!
Toen hij in een conflictsituatie raakte en hij zijn dagelijkse werkzaamheden veranderd zag, viel er zoveel weg wat ons ogenschijnlijk samenbond. Hij ging nog meer drinken. Ik was bijna constant bang, vooral als ik thuiskwam van mijn werk, als ik de sleutel in de voordeur stak. Ik wist nooit hoe ik hem aan zou treffen, altijd was er angst om wat mij te wachten stond.
Ik woog nog maar 53 kilo. Ik was een schim van mezelf geworden en had het altijd koud. Maar volgens sommigen leek ik wel een fotomodel. Hoe treurig.
Een aantal keer heb ik er met andere mensen over gesproken, met vrouwen die het wel zagen en uit eigen ervaring spraken. Maar ik hoopte dat ik gered zou worden, door hen of door iemand anders.
Op een dag liep ik weg, en bracht na telefonische bedreigingen de nacht door op de kamer van een vriendin. Ik kon niet meer. Toen ik de volgende dag weer naar huis ging, deed hij de deur achter mij op slot, er volgde een tirade en ik vreesde werkelijk voor mijn leven. Ik wist op dat moment dat ik niet gered zou worden maar dat ik zelf er een punt achter moest zetten.
Op het moment dat hij even niet oplette, klom ik over het balkon naar het balkon van de buurvrouw, daar heb ik een uur of wat in een hoekje gezeten. Hij dacht, gelukkig, dat ik in de tuin van de benedenburen was gesprongen en zocht niet verder.
Bij de buurvrouw belde ik mijn ouders. Na een maand onderduiken was hij uit mijn huis en uit mijn leven. Ik ben nog wel lang bang geweest dat hij mij zou gaan stalken.
Achteraf gezien was hij niet slechts een foute man, waar veel vrouwen voor vielen, hij had altijd ergens een nieuwe vriendin achter de hand, maar ik denk dat hij een narcistische persoonlijkheidsstoornis heeft. Als ik daar over lees, valt een en ander op zijn plaats.
Het is natuurlijk erg jammer dat het veel jaren van mijn leven heeft verpest. Jaren die ik eigenlijk aan mijn eigen ontwikkeling had kunnen besteden in plaats van aan zijn grillen.
Ik denk wel dat ik nu een radar heb voor foute mannen. Die slaat af en toe nog flink uit. Ik ken zelfs van vrij dichtbij een vrouw waarvan ik zeer sterk het gevoel heb dat zij door haar partner thuis gekleineerd wordt. En niet alleen omdat hij zich laatdunkend over haar werk en hobby’s uitlaat. Wat sowieso een van de kenmerken van foute mannen is. Misschien wacht zij ook tot zij gered wordt van haar foute man.
Helaas, ze zal zichzelf moeten redden.
Oei, wie had zo’n verhaal verwacht van Rena Breed (1967), die op My Favourite Shoes pleit voor meer levensvreugde door het dragen van mooie schoenen.
Foute Mannen, Rena Breed, 09.11.2011 @ 09:02
35 Reacties
op 09 11 2011 at 09:32 schreef Renee O:
Dank je wel, lieve Rena, dat je dit hebt willen delen, ik ben diep geraakt. Sprakeloos, en echt, ik heb een traantje weggepinkt. Ook voor alle andere vrouwen die in een dergelijke situatie verkeerd hebben of nog verkeren. Ik ken er een van nabij en weet dus hoe zo’n asshole, een sadistische narcissus IMHO, een mens kan breken en opbreken.
Ben zo gelukkig voor je dat je die periode ver achter je hebt liggen en vind het geweldig dat je er op zo’n indringende eerlijke manier over kunt schrijven.
dikke kus
R~
op 09 11 2011 at 10:41 schreef babs:
Tot in de bizarre details herkenbaar: de ex van mijn vrouw.
Had je ook het idee dat jij de enige was die hem kon redden, dat jij hem misschien nog zou kunnen veranderen, maar dat hij zonder jou zeker ten onder zou gaan?
Je ex is in mijn ogen niet een foute man, eerder een gestoorde man.
op 09 11 2011 at 11:38 schreef Olav:
Babs, fout en gestoord sluiten elkaar niet uit.
op 09 11 2011 at 11:40 schreef rena:
@Renée natuurlijk heb ik getracht zoveel mogelijk details weg te laten. Het mooie is, als ik mijn verhaal vertel dat er altijd wel ergens een andere vrouw is met een soortgelijk verhaal. Dat is soms wel schrikken, vooral omdat het ook zgn slimme vrouwen kan overkomen. Vaak zijn het vrouwen van wie je het niet zou verwachten. Deze week nog sprak ik een vrouw wier verhaal qua geweld nog een graadje erger was dan het mijne.
En ja @babs ik en zo ook de vrouwen die ik er over heb gesproken denken vaak dat zij de man zouden kunnen redden. Die indruk geven foute mannen ook. Mijn ex zou nooit zelf weggegaan zijn, want ik droeg zorg voor het huishouden en eten. Hij had altijd schulden.
op 09 11 2011 at 11:55 schreef MNb:
Hier begrijp ik niets van. Want ik ben een domme man. Waarom is het zo moeilijk van zo’n klootzak weg te gaan?
op 09 11 2011 at 12:13 schreef Renee O:
@Mnb “Hier begrijp ik niets van. Want ik ben een domme man. Waarom is het zo moeilijk van zo’n klootzak weg te gaan?”
Omdat er zo’n enorme kloof tussen ratio en emoties zit?
op 09 11 2011 at 12:16 schreef babs:
Echt begrijpen doe ik het ook niet. Iets met een natuurlijke drang tot zorgen wellicht (al zal ik dat van OpZij niet mogen zeggen), iets ook met dat dit soort figuren in beeld komen op momenten dat je kwetsbaar bent en dat ze dan ook heel veel dingen heel goed doen, zodat je het gevoel hebt heel veel aan de idioot te danken te hebben.
In elk geval, het komt heel veel voor. Juist bij vrouwen waarbij je het helemaal niet verwacht. Slimme, zelfstandige, creatieve vrouwen.
op 09 11 2011 at 12:24 schreef Niek Holtz@ppel:
Heel mooi Rena… Leer ik je weer wat beter kennen…,
En MNb, ik heb het zelf ook wel gezien. Weet je, foute mannen zijn vaak ook weer boeiend en interessant. Veel vrouwen vinden dat in de eerste instantie aantrekkelijker dan een lieve goedzak. Eddy heeft eens een leuke film over dat thema, dat vrouwen vaak op foute mannen vallen, gemaakt. Hufters en Hofdames.
op 09 11 2011 at 12:33 schreef Rebecca:
Lieve Rena, ik weet hoe moeilijk het is om een klootzak los te laten. Heel moedig om je verhaal zo op te schrijven!
op 09 11 2011 at 12:33 schreef rena:
@MNb er zijn diverse redenen te noemen. Zoals Niek juist schetst, hij was ook juist boeiend, ondernemend en overstelpte mij met aandacht en complimenten. Als hij dronk kwam het allerslechtste in hem naar boven.
Wat ook een rol speelt is dat ik van huis uit dit allemaal niet kende! Dus de eerste tijd wist ik niet waar ik in terecht gekomen was.
op 09 11 2011 at 13:01 schreef Judith:
Wauw Rena… Wat mooi dat je hier overheen bent gekomen en dit nu kunt delen. Ik hoop dat vrouwen van jouw verhaal leren.
op 09 11 2011 at 13:36 schreef Bertje:
@ rena
“Als hij dronk kwam het allerslechtste in hem naar boven.”
Ja precies en dat is voor velen de rede om bij zo een mafkees te blijven : “hij is zo lief maar als hij drinkt” m.a.w hij kan er niets aan doen, hij is ook maar een slachtoffer etc.
Ik heb het helaas van dichtbij mee gemaakt.
Triest heel triest.
op 09 11 2011 at 13:40 schreef G!:
Jeetje. Grote bewondering voor mensen – zoals jij dus Rena – die zò over dit soort dingen kunnen schrijven, zo helder en zonder veel (voor)oordelen. Erg aangrijpend. Dank je wel!
op 09 11 2011 at 13:41 schreef Thomas E:
Indrukwekkend triest…
Doet me de denken aan Sleeping with the ennemy, met Julia Roberts. Een gestage, beklemmende insluiting van iemands persoonlijkheid.
Een ander prachtig filmvoorbeeld is The Collector, naar een roman van John Fowles. De hoofdpersoon kaapt een vrouw, sluit haar op in zijn riant verbouwde kelder, en hoopt dat zij van hem gaat houden als hij haar maar genoeg verwent. Als een vlieg waar je de vleugeltjes uittrekt.
Scheefgegroeide bovenkamers.
op 09 11 2011 at 13:43 schreef Beukman:
Heb in m’n leven een paar keer iets dergelijks van dichtbij meegemaakt. Maar het heeft jaren geduurd voor ik het snapte: charmante man windt vrouw om vinger. Charmante man blijkt ook bruut. Charmante man wordt gewelddadig, en/of gaat vreemd, en/of leent/neemt grote sommen geld.
Vrouw lijdt in stilte, neemt mij (vriend, familie, kennis, collega) in vertrouwen en vraagt mijn mening. Man slaat jou? Relatie verbreken, zeg ik.
En? vraag ik later. Het is weer goed! zegt ze. Vrouw is nl overgevoelig voor complimentjes, man zet haar op voetstuk, aanbidt haar. Heerlijk!
Patroon herhaalt zich paar keer maar steeds heviger, totdat het echt niet meer verder kan, en de man ontmaskerd is als halve/hele psychopaat. Inmiddels zijn er soms al kinderen.
Potje past op dekseltje, maar is samen fout setje. Er is een naam voor dit patroon. Sommige vrouwen blijven er in hangen bij opeenvolgende mannen. Andere begrijpen het opeens, en vechten ertegen. Maar hoe vecht je tegen je eigen gevoelens? Het is klote. Gelukkig bestaat er hulp.
op 09 11 2011 at 14:10 schreef Yvonne:
Wat Beuk schrijft.
op 09 11 2011 at 16:46 schreef Strotgrondel:
Nou Rena Breed, ik denk dat je te maken had met een regelrechte psychopaat als ik dat zo lees.
Da’s iets anders dan een ‘foute man’.
Dat je het met zo iemand zo lang hebt uitgehouden, wat zegt dat over jou?
op 09 11 2011 at 19:30 schreef rena:
Tja @strotgrondel wat zegt dat over mij? ( kom maar op met je lijstje vooroordelen) Hij was in ieder geval een typische foute man, omdat hij altijd naar andere vrouwen keek en het daar ook niet bij liet. Omdat hij vrouwen zogenaamd zo leuk vond, maar eigenlijk niet zo’n hoge dunk had van vrouwen.
Aanvankelijk was hij enthousiast, getalenteerd en dronk hij niet. In de loop der jaren..steeds meer,.. als je goed had gelezen.
op 09 11 2011 at 23:44 schreef MNb:
Natuurlijk heb je het gezien, Niek. Ik ontken ook helemaal niet dat foute mannen vrouwen langdurig aan zich kunnen binden. Wat ik niet begrijp is hóé ze dat doen.
Renee O verschuift het probleem alleen maar. Goed, er is een kloof tussen ratio en emotie. Waar komt die kloof vandaan? Hoe bespeelt de foute man de emotie van de vrouw en zorgt aldus voor een binding, die door de eigen ratio van de vrouw niet of heel moeilijk verbroken kan worden?
Babs en Rena geven al antwoorden, al hoor ik die in dit geval liever van vrouwen.
“hij was ook juist boeiend, ondernemend en overstelpte mij met aandacht en complimenten.”
Kan dat langer dan zeg een paar maanden de ratio overheersen?
“Dus de eerste tijd wist ik niet waar ik in terecht gekomen was.”
Dát begrijp ik. Maar is dat effect na zeg een paar maanden niet weg? Waardoor wordt de opgedane kennis en ervaring gesust?
“Het is weer goed! zegt ze”
Dat weet ik natuurlijk ook. Werkt het overstelpen van aandacht en complimenten dan iedere keer weer als goedmaker?
“wat zegt dat over mij?”
Dat interesseert me nou net niet. Ik stel mijn domme vragen juist om vooroordelen te vermijden.
op 10 11 2011 at 13:08 schreef Lafayette:
Heel mooi stuk. De echtheid en de tragiek spat er van af.
Iedereen maakt fouten, ook met mannen, dus neem jezelf niks kwalijk hoor.
Weet je hoe het met die man is afgelopen?
op 10 11 2011 at 13:09 schreef Yvonne:
@Rena
Vraagje van mij: Heb je na deze waardeloze zak nog andere foute mannen gehad?
op 10 11 2011 at 21:15 schreef rena:
@lafayette Na mij is hij van vrouw naar vrouw gegaan, in aanraking geweest met politie ivm openbaar dronkenschap en ruzie met andere vrouw. Drinkt nog steeds heel veel. Hij zoekt nu via dating-sites naar vrouwen. (God spaar ze) Het duurt nooit lang voordat ze er achterkomen hoe hij werkelijk is.
@Yvonne Nee wat dacht jij dan. ;) Het is niet zo dat ik altijd op foute mannen viel. Ik ben al 17 jaar gelukkig met een veel leukere en zachtaardige man.
op 11 11 2011 at 12:03 schreef MCox:
Zeer tragisch, maar ik vraag me iets af.
Hoe zou het gaan met mannen die gekleineerd worden door ‘foute’ vrouwen? Die hoor je nooit zelf spreken. Er wordt alleen over gesproken. En dan vooral over dat men het slappelingen vindt.
op 11 11 2011 at 13:01 schreef MNb:
Mannen die gekleineerd worden door ‘foute’ vrouwen vluchten in de kroeg of in de voetbalclub. Verder houden ze inderdaad hun mond stijf dicht.
Dan heb je ook nog huwelijken waarin beiden elkaar kleineren. Daar is het mijne op uitgelopen (en ja, ik ben minstens zo schuldig). Mijn ex en ik hebben weer een goede verstandhouding. We zijn beiden verbaasd dat we het nog zo lang hebben volgehouden.
op 11 11 2011 at 17:41 schreef Yvonne:
Rena
Fijn Rena, digitale kus voor je gade.
op 12 11 2011 at 17:41 schreef renzo:
ach foute mannen, bestaan ze? het zegt veel over de vrouwen die eropvallen, misschien zelf (een beetje) fout, die vrouwen?? Denk het wel ja,. Val er dan gewoon niet op! overigens moet iemand mij nog eens een echte , graag wat wetenschappelijke definitie van het begrip foute man geven, want de voronaamste definitie die ik uit jOUW stuk (en vele andere verhalen haal) is eiegnlijk: een man waar IK geen macht over heb en die niet precies doet wat ik wil…
tsja, maar even de visie van een man..
op 13 11 2011 at 00:24 schreef Nifilheim:
Heel knap van je dat je dit op durft te schrijven. Zelf heb ik volgens mij een broer als ‘foute man’. Ik herken dit vaker bij lager opgeleide mannen. Zelf behandel ik mijn vriendin perfect uiteraard!
op 14 11 2011 at 00:18 schreef Sasha Berkman:
Mijn collegas zijn 90% docterandus, HOPELOOS!
op 15 11 2011 at 01:42 schreef You On A Gin:
@ Nifilheim
Kweenie, zou het echt veel met opleiding te maken hebben? Een foute man is een foute man op een bepaalde manier. Qua intellect zullen de methoden verschillen; de intentie (de ander te domineren voor eigen gerief) wellicht niet.
op 15 11 2011 at 14:33 schreef Anoniem:
@Nifilheim Ik denk niet dat het met opleidingsnivo te maken heeft, een narcist is een narcist. Die komen in alle lagen van de bevolking voor. Het is een persoonlijkheidsstoornis in de ergste vorm.
@Mnb Ik heb het zelf ook meegemaakt, een relatie met een narcist. Een narcist heeft zo’n groot ego dat het lijkt of je meegezogen wordt in zijn wereld, ik had nog nooit zoiets meegemaakt. Hij doet je denken dat je de mooiste en leukste vrouw in de wereld bent. Natuurlijk zegt dat ook iets over mij, dat ik dat ook nodig had op dat moment. Gelukkig was ik wat ouder tijdens deze relatie, dus het heeft maar een half jaar geduurd.Hij begon me binnen dat half jaar zo te beledigen en vernederen, dat ik dat natuurlijk niet pikte. Als je wat jonger bent en minder bedreigend bent voor de narcist kan hij lang normaal gedrag vertonen (zolang hij maar het gevoel heeft de belangrijkste te zijn en je niet teveel tegen hem ingaat). Zodra de narcist het gevoel krijgt dat zijn partner talentvoller, beter opgeleid e.d. is gaat hij vernederen en beledigen, om een beter gevoel over zichzelf te krijgen. Hij wil uiteindelijk de baas en de beste zijn…allemaal egobehoud.
op 16 11 2011 at 01:46 schreef rena:
220.000 Nederlanders, waarvan 60% vrouwen, zijn jaarlijks het slachtoffer van huiselijk geweld. En dat zijn zeker niet alleen laag opgeleiden.
op 16 11 2011 at 07:35 schreef You On A Gin:
Hoe ben je uit die cirkel gebroken, Anoniempje?
op 16 11 2011 at 12:46 schreef Anoniem:
@You On A Gin: Heel moeilijk. Het is verslavend, al de aandacht en het ophemelen van de narcist. Daarnaast had ik ook nog eens een echte klik met hem. Maar door mijn intense verontwaardiging over wat hij tegen me zei ben ik eruitgestapt. Blijkbaar heb ik genoeg zelfrespect om me dat niet aan te laten doen. Ik had ook nog nooit iemand meegemaakt die zo beledigend, controlerend en vernederend is. Het gekke is, dat deze narcist het niet doorheeft van zichzelf. Ik heb veel hulp gehad van mijn familie en een hulpverlener. Ik denk dat het zonder deze hulpverlener een langdurige knipperlicht relatie was geworden.
op 17 11 2011 at 11:30 schreef Yvonne:
@Anoniem
Gelukkig was ik wat ouder tijdens deze relatie, dus het heeft maar een half jaar geduurd.
Dat denk ik ook, dat dat hierbij een voordeel was. Hoe vaak hoor je niet dat de heren de meiden zo jong mogelijk willen hebben, want dan kan je ze nog “kneden”. Een stuk klei om mee te spelen.
op 17 11 2011 at 16:00 schreef Anoniem:
@Babs: “Tot in de bizarre details herkenbaar: de ex van mijn vrouw.” Het gekke is dat narcisten inderdaad tot in de bizarre details op elkaar lijken, ik heb dat al zo vaak ervaren in het uitwisselen van ervaringen met anderen. Het lijkt vaak of het over dezelfde man gaat.
@Yvonne: Dat ik ouder was heeft er zeker aan bijgedragen dat ik er eerder uitgestapt ben, alhoewel in mijn geval meer dingen een rol spelen.
Je bedoelt denk ik de “loverboy”-types. Dat zijn denk ik ook narcisten. Mijn ex was niet bepaald zo’n type. Hij denkt van zichzelf dat hij erg gevoelig is en is vooral zelf het grote slachtoffer van alle moeilijke vrouwen die hij in zijn leven tegengekomen is. Hoe kun je alles omdraaien…