Naakt zijn

Josje

Ik ben opgegroeid met het idee als een onzichtbare door het leven te gaan. Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg. Mijn doofheid heeft daar zeker aan bij gedragen, daar ik sowieso wel opviel als ik bij de bakker om een halfje bruin vroeg. Alle ogen op je gericht weten voelde niet altijd makkelijk aan, al helemaal niet als je nog een tiener was.

Bovendien was het bij ons thuis niet echt gebruikelijk om je eigen mening te etaleren. Je mocht het wel hebben, maar beter was om het vóór je te houden. Waarom mij dat werd geleerd, weet ik eigenlijk niet. Misschien was het beschaafd om een ander niet op te zadelen met jouw visie.

Met de jaren werd dat natuurlijk wel beter, zeker als je een partner en kinderen krijgt. Dan moet je jouw visie, jouw mening toetsen met dat van je partner en met dat van je kinderen. Maar dat blijft toch ‘veilig’, ‘binnenskamers’. Je voelt je dan nog helemaal niet naakt.

Via Twitter ben ik een aantal maanden geleden voor het eerst op Frontaal Naakt gekomen. Eerst dacht ik dat de redacteur met deze naam het naakt-zijn an sich wilde laten zien, maar navraag leerde anders: het gaat om ’t onvoorwaardelijk, ‘agressief’ etaleren van je eigen mening.

Het eerste stuk wat ik écht las, was ‘Joden’ van Peter Breedveld. De illustratie daarbij is een naaktschilderij. Ik vond dat toen erg mooi, en het verzachtte het onderwerp van het geschreven stuk. Ik begon te denken dat het etaleren van je mening, van je naaktheid niet eens zo heel bijzonder zou hoeven te zijn.

De eerste echte naaktfoto die ik zag, was bij het stuk van Suna Floret over haar moeder, ‘Herinneringen’. De foto beeldt precies de onvoorwaardelijke, naakte liefde uit die Floret in haar stuk etaleert. Of dat nu van haar voor haar moeder is, of andersom, dat maakt niet uit. Ik kon maar geen genoeg krijgen van het kijken naar de omhelzing van die naakte lijven. Ik herinnerde mij keer op keer de blote lijfjes van mijn babydochters tegen mijn borst aan. En de gevoelens van grote liefde en tederheid daarbij.

Naarmate de tijd verstreek, werden de foto’s op Frontaal Naakt steeds explicieter. Voor mij in positieve zin. Het was net of ik velletje voor velletje dichter bij mijn naaktheid kwam. De stukken – altijd open en eerlijk, over welk onderwerp dan ook – droegen ook bij aan mijn sterker wordende overtuiging dat naaktheid niet per se onzichtbaar moet zijn.

Toen – pats, boem – zag ik daar ineens het mannelijke lid in volle glorie. Ik keek er in eerste instantie gauw van weg. Het hoort niet om daar naar te staren. Het is immers iets wat niet van mij is. Wat voor mij onzichtbaar was. En toch. Mijn nieuwsgierigheid was gewekt. Waarom raakte het mij? Ik werd er niet opgewonden van of zo, maar als ik mijn man in zijn naaktheid zie, wil ik graag dicht bij hem zijn. Ik wil zijn lijf tegen de mijne aanvoelen. Maar waarom? Daar had ik tot dan toe nooit echt stil bij gestaan.

Na enige tijd staren naar de foto in haar context, voelde ik mij ineens niet meer naakt. En ook niet meer onzichtbaar. Het is gewoon zoals het is. Een man heeft een penis en een vrouw een vagina. Niet meer, niet minder.

Maar je kunt daarmee wel elkaars naaktheid koesteren. Wanneer je elkaars lijf voelt – man/vrouw, man/man, vrouw/vrouw -, écht voelt, roept dat zoveel tederheid bij je op. Het roept jouw kwetsbaarheid op, want je voelt je veilig, gekoesterd. Dan heb ik het niet eens over seks. Het is de lichamelijke beleving die mij ontroert. Er is iemand die van je houdt. Jij houdt van iemand.

Door de benepenheid van de maatschappij – en vroeger de kerk – wordt die lichamelijke beleving weggemoffeld. De maatschappij wil graag zelf de controle uitoefenen op al jouw belevingen. Bovendien roept het etaleren van jouw kwetsbaarheid, jouw naaktheid, bij andere mensen een sterke weerzin op. Die weerzin kan voortkomen uit het feit dat die mensen zichzelf ook wel zo gekoesterd willen weten dat ze naakt durven te zijn.

Het is essentieel dat het onzichtbare zichtbaar wordt gemaakt. Hierdoor kan en durf ik dit stuk te schrijven. Kennelijk is er altijd al diep in mij iets geweest dat behoefte heeft om letterlijk en figuurlijk naakt te zijn. Alleen dan voel ik mij zichtbaar. Want gekoesterd. En kan ik ook koesteren.

Naïef is Josje nog steeds, maar juist daardoor kan ze met een naakte blik naar de wereld kijken.

Josje, 28.08.2010 @ 08:47

[Home]

38 Reacties

op 28 08 2010 at 09:21 schreef MNb:

Niet generaliseren, Josje. “Maar je kunt daarmee ….” geldt bepaald niet voor de hele mensheid. Persoonlijk ben ik naakt op de momenten dat ik dat prettig vind (en dat is alleen binnenshuis) zonder daarbij diepzinnige gedachten over kwetsbaarheid te koesteren of zelfs maar te voelen.

op 28 08 2010 at 09:32 schreef Aldert Hazenberg:

Ik vind je column ontroerend mooi.
De vorige vond ik goed , maar deze is de beste.

op 28 08 2010 at 10:55 schreef Josje:

@MNb

Ik zeg eigenlijk ook niet dat je met je naakt-zijn alleen maar kunt koesteren. Je kunt er inderdaad ook gewoon mee rondlopen in huis. Mijn persoonlijke ervaring is daarbij heel bevrijdend, en daarom maakt mij dat zo diepzinnig. Ik vind het leuk om te lezen dat jij het binnenshuis naakt rondlopen als iets heel normaals ervaart.

@Aldert

Dank je wel. Ik vond het fijn om erover te schrijven.

op 28 08 2010 at 11:34 schreef herman van der helm:

Stuk naar mijn hart!

groet herman

op 28 08 2010 at 11:59 schreef pimmetje:

Dat heb je ontroerend mooi verwoord.
En wat weten we eigenlijk helemaal over lichamelijk contact? Pas nog was er zo’n berichtje dat wel heel direct de relatie tussen lichamelijk contact en leven blootlegde:
http://www.spitsnieuws.nl/archives/buitenland/2010/08/moeder_knuffelt_dode_baby_tot.html

op 28 08 2010 at 15:03 schreef Rob:

Ik ga dit eens op me in laten werken. Gekoesterd willen worden, dat is een mooie invalshoek.

op 28 08 2010 at 16:40 schreef Benech:

Hoewel ik meen te hebben begrepen dat Peter een andere invalshoek had voor de foto’s op zijn site, denk ik dat je hiermee een andere snaar raakt die zeker net zo treffend is.

op 28 08 2010 at 18:19 schreef Josje:

Dank allen!

op 28 08 2010 at 20:44 schreef G!:

Dat van die maatschappij dat zet me wel aan het denken. “De maatschappij wil graag zelf de controle uitoefenen op al jouw belevingen.” Dat zou kunnen, maar is het wel ‘de’ maatschappij? Een hoop maatschappijen veroordelen immers naaktheid. Zijn geklede mensen makkelijker te manipuleren? Of is er een soort angst voor ‘echtheid’ – of zo iets? Wil onze maatschappij mij niet zien, of wil ze mijn naaktheid niet zien? Wil ze mij (in) iets doen geloven door mij mijn naaktheid te laten bedekken? Wil ze me het idee geven dat ik zondig ben en niet gezien mag worden? Of wil ze me juist het idee geven dat ik de werkelijkheid kan veranderen, dat ik macht heb? Ik weet het niet…

Waarom wil die maatschappij dat we niet naakt zijn – of, beide heeft hetzelfde resultaat – waarom wil de maatschappij niet dat we naakt zijn?

Vragen… ;-)

op 28 08 2010 at 21:27 schreef Rob:

Goede vragen G, en hoewel het makkelijke antwoord is dat religies ons dat opgedrongen hebben, blijft dan nog steeds de vraag waarom religies – de maatschappijen van ooit, in zekere zin – dat wilden. De Bijbel is er vrij duidelijk over; Adam en Eva “beseften dat zij naakt waren” na het eten van de Boom van Kennis van Goed en Kwaad en bedekten daarom “hun schaamte”. Maar duidelijk is niet waarom wij ons voor bepaalde lichaamsdelen zouden moeten schamen.

op 28 08 2010 at 21:37 schreef Tjerk:

Ik heb een antropologe wel eens gevraagd waarom alle volkeren, inclusief de bosjesmannen, toch minstens hun edele delen bedekken. Zij gaf het antwoord dat het waarschijnlijk is ontstaan omdat het niet prettig is om je klok- en hamerspel door de struiken te rennen.

op 28 08 2010 at 21:51 schreef Benech:

Andere verklaring die ik heb gehoord is dat kleding een uitvinding was om er mooier uit te zien. Het schijnt dat sommige vogels zichzelf ook versieren met veren van andere vogels om er zo aparter uit te zien.

op 28 08 2010 at 22:34 schreef Tjerk:

Maar dat verklaart niet waarom mensen over al ter wereld lapjes om hun genitaliën hangen. En dat zijn meestal geen kleurige veren maar onesthetische vodden; peniskokers daargelaten.

op 28 08 2010 at 22:45 schreef Benech:

Valt maar te bezien Tjerk. Deze Masai maken er een gekleurde boel van heb ik het idee. En ja, dit zijn zover mij bekend de tradionele kleren van de Masai.

op 28 08 2010 at 22:52 schreef Tjerk:

Ik heb het over schaamlapjes, en jij begint over een paar duizend jaar verderop in de evolutie van kleding.

op 28 08 2010 at 23:07 schreef Benech:

Tjerk: de meeste Masai proberen nog steeds bij mijn weten zoveel mogelijk te leven in de oorspronkelijke omstandigheden, effectief nog bijna in de steentijd.

op 28 08 2010 at 23:36 schreef Tjerk:

De Masai zijn pas in de jaren ’60 stoffen kleding gaan dragen, Benech. Daarvoor droegen ze dierenvellen, versierd met kralen. Daar was je direct achtergekomen als je je twee minuten had ingelezen over de kleding van de Masai.

‘Bij mijn weten’, is dat Benechiaans voor: ‘Ik zuig het ook maar uit mijn duim, maar het klinkt wel aannemelijk’?

op 29 08 2010 at 00:19 schreef mariska:

Bloot duiken in de allerhoogste en krachtigste golven, da’s pas leven.

op 29 08 2010 at 02:04 schreef Walt:

Tjerk, toch maar even op de link klikken voor je verder orakelt:

http://www.primitivism.com/nudity.htm

op 29 08 2010 at 02:10 schreef Walt:

Ook een linkje voor Mariska:

http://www.youtube.com/watch?v=fI0F4PduMro

op 29 08 2010 at 02:57 schreef Tjerk:

Ik hoef jouw huiswerk niet te doen, Walt. Al helemaal niet omdat je reeds bewezen hebt helemaal niet te lezen wat een ander inbrengt. Je schrijft zelf maar een mooie samenvatting van die pagina met de highlights.

Veel succes!

op 29 08 2010 at 09:53 schreef herman van der helm:

Wat ik me afvraag is, als je niet doof bent zoals Josje, maar blind. Hoe ervaar je dan het naakt zijn? Je kunt dan slechts voelen, luisteren en erover praten. Komt de schoonheid ervan dan ook boven? Is het gevoel wat je erbij ervaart dan vergelijkbaar met Josje’s ervaring?

Verder,

Het moet voor Josje trouwens ontluisterend zijn dat de reacties op haar column getuigen van matig “luisteren”. Het gevoel wat er bij haar inzit mist volledig in de reacties. Of ligt dit aan mij en ben ik doof?

op 29 08 2010 at 11:54 schreef Smeets:

Preutsheid gaat ook gepaard met de mogelijkheden tot preutsheid. Zo is er het misverstand dat het leven in de Christelijke middeleeuwen qua lichamelijke moraal behouden was. Het is juist pas na de verlichting en de opkomende welvaart dat mensen hun zeden gingen koesteren met het afdekken van al teveel naaktheid. Het werd gezien als een teken van beschaving, het verschil tussen mens en dier. De vrije moraal moest bestreden. Hoe rijker, hoe meer kledingvoorschriften om het standsverschil (beschaving) te benadrukken.
Het is pas eind 19eeuw dat de kerken zich actief gaan bemoeien met de zeden van hun onderdanen.

Benech, Kan ik je adres even hebben. Ik moet je nog een boek opsturen.

op 29 08 2010 at 12:46 schreef Walt:

Tjerk, mijn huiswerk zal ik jouw niet toe vertrouwen. Uit de link ik gaf, had je kunnen opmaken dat je bewering dat “alle volkeren, inclusief de bosjesmannen, toch minstens hun edele delen bedekken”, niet deugt.
Daarom maar geen nieuw linkje geplaatst naar foto’s van volledig ontblote inboorlingen.

op 29 08 2010 at 14:11 schreef Josje:

Het ging mij inderdaad niet om het waarom van de idee van de maatschappij om niet naakt te mogen zijn, maar ik vind het wel zeer interessant om er over na te denken. Dat de andere blootculturen hun naakt-zijn zijn gaan bedekken, zou dat komen doordat zij ontdekt zijn door – zeg maar – het Westen en daardoor beïnvloed?

Ik denk trouwens dat het kleden van de mens echt niet voortkomt uit het willen ‘versieren’ van het lichaam, zoals G! zo mooi verwoordt. Het is puur het bedekken van het naakt-zijn. Als je jezelf wilt versieren, kun je beter bloemen in je haren steken, een bloemenkrans om je nek hangen. En dan maar rennen in je naakt door het bloemenveld. Wat een zalig en romantisch idee!

op 29 08 2010 at 15:25 schreef Peter:

Ik heb zoveel films gezien van compleet naakte Amazone-indianen en Afrikaanse negers, dat Tjerks bewering, dat zelfs natuurvolkeren de neiging hebben, hun genitaliën te bedekken, ook volgens mij geen steek houdt.

Naakt zijn is – behalve in koude landen – gewoon het meest praktische en in mijn beleving en in die van de meeste kinderen die ik ken, het prettigst. De context van een samenleving waar iedereen achter elke boom een kinderverkrachter ziet en waarin vrouwen worden aangeduid als MILFS en dergelijke, geeft er een seksuele lading aan. Maar zoals ik elk jaar weer constateer op het naaktstrand en de naturistenterreinen, is een uur tussen naakte mensen genoeg voor de broodnodige ontseksualisering en leren mensen elkaar weer zien als mensen.

Ik weet dat dit in de ogen van veel mensen een idealisering en romantisering is, maar voor mij werkt het en hoe anderen dit beleven, zal me eigenlijk worst zijn.

Ik ben het zo zat om te moeten leven naar andermans hang-ups en kleinzielige moraal, en dat wordt steeds erger naarmate ik ouder word.

op 29 08 2010 at 16:03 schreef Josje:

Voor mij was de seksualisering door de maatschappij ook een obstakel om mij naakt te kunnen voelen. Die seksualisering is gebaseerd op macht over de ander. Als ik mij dan naakt en dus kwetsbaar op ga stellen, raak ik mezelf kwijt aan de ander. Door de foto’s op Frontaal Naakt en door Peter’s opvattingen zag ik gelukkig dat naakt ook gewoon echt mooi en fijn is.

op 29 08 2010 at 16:46 schreef G!:

Dat van dat versieren schreef Benech geloof ik, Josje. Hij schreef ook: “Het schijnt dat sommige vogels zichzelf ook versieren met veren van andere vogels om er zo aparter uit te zien.” Fantastisch vind ik dat!

Een hoop antwoorden kende ik al. Het zijn gangbare verklaringen, maar ik vind ze onbevredigend. Ze roepen minstens zoveel vragen op als ze beantwoorden.

Wat me geloof ik het allermeest verbaast, en ook tegenstaat en verdrietig maakt, is dat ‘wij’ met z’n allen iets eenvoudigs, waar zoveel schoonheid en tederheid in ligt, dat zo allomtegenwoordig en beschikbaar is – zo godsonmogelijk ver weg en moeilijk weten te maken. Na meer dan 30 jaar kwam ik er pas achter dat ik daar iets kwijt was geraakt…

op 29 08 2010 at 17:07 schreef Peter:

Morgen zal ik een stuk herplaatsen over lichamelijkheid en kleding bij christenen, moslims en animisten. Jullie zult opkijken.

op 30 08 2010 at 11:42 schreef Benech:

Nee, Tjerk, dat is Benechiaans voor: “ik heb het horen zeggen, maar heb niet de tijd om het te verifieren en ben dus verre van zeker.”

Smeets: ik zal je een mailtje sturen. Je informatiemailadres op je website is okee?

Peter: Gebeurt er dan helemaal niets op zo’n naturistenterrein? Ik stel me zo voor dat toch een significant deel van de mannen met uitgestoken vlaggemast hun (onbewuste) gevoelens laten blijken. Misschien dat dat wat meer geaccepteerd is, maar ik zou dat toch niet wenselijk vinden dat men dat van mij zou zien.

op 30 08 2010 at 13:16 schreef Smeets:

Benech,

Ja, dat is het mailadres.

op 30 08 2010 at 13:21 schreef Benech:

Zie mail Frans, je hebt een mailtje.

op 30 08 2010 at 14:57 schreef Paul:

Benech,
Ik kom mijn hele leven al op naturistenterreinen. Geloof me, je zou spontaan weer in de ooievaar gaan geloven zo seksloos als het er daar toe gaat.

op 30 08 2010 at 15:11 schreef Benech:

Ik heb het ook niet over seks, ik heb het erover dat ik me niet kan voorstellen dat geen man daar zonder erectie zo nu en dan rondloopt.
Niet dat dat onnatuurlijk zou zijn, maar ik laat liever die erectie liever zien aan de persoon voor wie ik dat voel.

Neemt niet weg dat ik Peter’s argumenten voor naturisme en die foto’s op zijn blog best kan snappen. Persoonlijk vind ik dat zijn keuze, zijn smaak, en maakt mij dat weinig uit.

op 30 08 2010 at 16:08 schreef herman van der helm:

Benech, rondlopen ermee gebeurt eigenlijk niet. Hoogstens een enkele tiener die er voor het eerst met naturisme te maken heeft.
Natuurlijk heeft een mens weleens een erectie en dus ook op een naturistenterrein. Maar daar hoef je natuurlijk niet mee rond te paraderen.

op 31 08 2010 at 01:16 schreef mariska:

“Ik ben het zo zat om te moeten leven naar andermans hang-ups en kleinzielige moraal, en dat wordt steeds erger naarmate ik ouder word.”
Helemaal mee eens, het is gewoon dom groepsgedoe dat een hoop moois verpest. Ongeloofelijk die bekrompenheid, hoe mensen niet zelfstandig nadenken en voelen hoe lekker het kan zijn.
@ Walt
Prachtige golven. Ik had het veel mooier gevonden als de mensen bloot waren geweest. Ik vond het ook iets te druk. Het lekkerste is om op je kop te gaan staan en je door de golf te laten omgooien. Salto’s en flikflak met benen en armen wijd.

op 21 12 2011 at 19:53 schreef Mariska:

nooit porno gekeken? vrouwen hatende lul

op 27 01 2012 at 15:42 schreef Sebastian:

Ik vind het altijd zo frappant hoe mensen die zo duidelijk poneren vrij te zijn, ruimdenkend en nog meer van dat soort uitspraken, zelf altijd zo afgeven op bijvoorbeeld een bepaalde moraal die groepen mensen delen. Je redeneert ontzettend vanuit het oogpunt; ik weet hoe mensen echt denken. Ik vind het geweldig als het naaktzijn jou (en ongetwijfeld vele anderen) zo’n vrij gevoel geeft. Dit geldt echter niet voor iedereen. In het leven laat ook jij je leiden door een bepaalde moraal lijkt mij. Is dat dan opgedrongen door andere groepen, of wellicht ook iets waar je in gelooft en dat bij je past.

Echte ruimdenkende mensen, kunnen het ook respecteren dat sommige mensen naaktheid heel intiem is en alleen bedoeld om met anderen te delen. Net zo goed als dat jouw visie door mij zeer te respecteren valt (naakt in mijn eigen huis heerlijk), vind ik dat de andere kant op dit ook van jou verdiend.

Jij zegt in een reactie dat jou visie op het naaktzijn jou diepzinnig maakt? Zo dat is wel echt een mening, net zo goed als een andere kan denken prima wat hij/zij doet in haar eigen omgeving, maar ik vind het maar idioot.

Hoe het ook zij een interessant stuk, leuk geschreven en het zet

Naakt zijn

LINKS