Medische misser
Hedwig Vos
Illustratie: Fabio Fabbi
Het gaat de laatste tijd in de media veel over medische fouten. Blunderende dokters en onnodige ingrepen. En het is logisch dat dit veel stof doet opwaaien. Je hebt maar één lichaam en een fout kan grote consequenties hebben. Soms kan een lichaam bijna oneindig doorleven terwijl het ene na het andere orgaan uitvalt, maar soms is het ook verbazingwekkend snel voorbij. En je zult maar net degene zijn bij wie een behandeling wordt uitgevoerd die niet nodig was, of zelfs schadelijk was. Of erger nog, een fout bij een geliefde. Je moet er niet aan denken.
Nou, dat doe ik dus wel heel vaak. Natuurlijk is de nachtmerrie van een geliefde verliezen door een medische fout vele malen erger dan de emoties van de arts. Toch, die nachtmerries zijn er wel degelijk ook bij de arts.
Hartinfarct
Ik weet het nog precies. Ik was nog maar net huisarts en het was best een drukke dienst. Ik kwam bij haar thuis. Ze was benauwd en ze had pijn in beide armen. Bij lichamelijk onderzoek kon ik geen afwijkingen vinden. Ze was daarbij heel erg nerveus. Zo nerveus dat ze in mijn bijzijn een sigaret opstak. Dat irriteerde mij en in plaats dat ik haar rookgedrag als een risicofactor voor hart- en vaatziekten zag, zag ik het als een teken van nervositeit en hyperventilatie.
Het irriteerde me dat ze zo haar benauwdheid liet toenemen. En dat ze in mijn bijzijn die sigaret opstak zonder zich te bekommeren om mijn gezondheid. Om een lang verhaal kort te maken: ik probeerde haar gerust te stellen, liet haar thuis en een paar uur later was ze dood. Een hartinfarct, bleek later.
Licht depressief
Met het hart kloppend in mijn keel en een trillende stem belde ik een paar dagen later haar familie. Ik kon achteraf tot geen andere conclusie komen dat ik een verkeerde beslissing had genomen. Dat haalde de angel uit het gesprek, want het betreffende familielid was ervan overtuigd dat ik mezelf zou gaan verdedigen. Dat leek me niet zo zinvol. Ze was namelijk dood.
Ik heb weken wakker gelegen. Ik wilde stoppen met mijn vak en als er in deze periode nóg iets fout was gegaan dan wás ik ook gestopt. Dat weet ik zeker. Ik was somber, misschien wel licht depressief. Van een vakantie, een paar weken later, heb ik niet genoten. Ik heb er met heel veel mensen over gesproken. Een vriendin zei: “Hier denk je jaren later nog steeds aan”. Dat klopt, het is nu jaren later en ik denk er nog steeds vaak aan. Ik weet alle details nog. Alles.
Leven gered
In de eerste periode stuurde ik iedereen met benauwdheid naar de cardioloog. Maar dat gaat natuurlijk niet. Daar was de cardioloog vaak niet blij mee en dat is afschuiven. Dan ben ik niet degene die de fout maakt, maar de cardioloog, die omkomt in het werk.
Toch heb ik mensen gered. Iemand die ik normaal misschien niet naar het ziekenhuis had verwezen, liet ik nu wel met de ambulance naar de spoedeisende hulp vertrekken. Deze meneer kwam met een bos bloemen bij mij op het spreekuur. Dat had de cardioloog hem gezegd: “Geef je huisarts een bos bloemen, ze heeft je leven gered”. Toch hielp dat niet het eerdere gevoel te verzachten. Tijd doet een hoop. Maar toch.
Belang van de patiënt
Mensen vragen me vaak: “Dokter, weet u het zeker? Ik ben bang dat u iets mist”. En dan leg ik uit dat ik handel in het belang van de patiënt en dat ik absoluut niets wil missen en geen fout wil maken. Niet door te weinig te doen, niet door te veel te doen. Want hoewel het me vaker overkomt en zal overkomen dat ik missers maak, dit wil ik nooit meer meemaken. En juist dat is niet zeker.
Hedwig Vos is huisarts, promovendus, moeder, chocoholic en PvdA’er. Volg haar op Twitter.
Hedwig Vos, 27.02.2013 @ 07:47
11 Reacties
op 27 02 2013 at 07:54 schreef Jelle:
Aangrijpend.
op 27 02 2013 at 11:09 schreef Olav:
On topic: Doctors make mistakes (Ted.com).
op 27 02 2013 at 12:53 schreef Ad:
Laatst komt men in het ziekenhuis er achter dat ik nog een operatienaald in mijn buik heb zitten na een blindedarm operatie van 60 jaar geleden !!
op 27 02 2013 at 14:18 schreef Bigpete:
Dat (huis)artsen fouten maken is heel vervelend, maar dat kan ik accepteren. Wat ik niet accepteer is dat vrijwel altijd de reflex (jawel daar issie weer) volgt van ontkenning. Ik heb het van dichtbij meegemaakt, in 2004 kreeg mijn vader thuis een beroerte. De dienstdoende arts van de praktijk was al met moeite te bewegen langs te komen, en stelde toen de onjuiste diagnose lichte TIA. Toen in de loop van de avond mijn vader eenzijdig verlamd bleek en zijn spraakvermogen geheel was aangetast is hij pas naar het ziekenhuis vervoerd. Veel te laat natuurlijk. Met veel revalideren is hij wel wat opgeknapt, maar tot zijn dood heeft hij ernstig last gehouden. De arts weigerde bij hoog en bij laag te erkennen dat hij fout zat. Ik was ziedend en heb van alles geprobeerd om deze man aan te pakken maar de medische stand is net een oester en houdt de kaken stijf op elkaar. En de hand boven het hoofd. Van de inspectie Gezondheidszorg hoef je niks te verwachten, die zijn in een voortdurende winterslaap verzonken.
op 27 02 2013 at 15:35 schreef Bastiaan:
Het overkomt ons allemaal,Hedwig. Ik vind dat jij daar heel integer tegenaan kijkt. Mij is het eens overkomen dat ik nachtelijke benauwdheid van een kind (met piepende ademhaling) voor pseudokroep hield. De douche zo heet mogelijk aanzetten en het kind de stoom laten inademen – was mij ooit geleerd. Het bleek uiteindelijk om een anafylactische reactie te gaan, door de steek van een bij die later dood naast het kussen van het jochie werd gevonden. Dit is goddank goed afgelopen. Tja, toen heb ik ook m’n welgemeende excuses aangeboden. Het was een les: NOOIT mag je iets op de automatische piloot doen.
op 27 02 2013 at 19:33 schreef marten:
Dapper van je dat je het hier vertelt. Wat je beschrijft is de nachtmerrie van elke arts en je verdient alle respect dat je het zo eerlijk benaderd hebt; daar kunnen sommige van onze collega’s nog wat van leren.
op 28 02 2013 at 00:07 schreef Olav:
Marten, wat leren van fouten betreft, zie ook het filmpje waar ik naar linkte. Dat gaat daarover.
op 28 02 2013 at 08:51 schreef Hedwig Vos:
Olav, dat filmpje van TedX klopt inderdaad precies met hoe het gaat. En hij beschrijft ook mooi dat als je als arts je fouten deelt dat anderen dat (niet altijd meteen) ook doen. En zo leren we van elkaar. Bedankt voor de link.
op 28 02 2013 at 19:28 schreef Richard Meijer:
Soms gaan er mensen dood. (Huis)artsen doen er alles aan om dat te voorkomen en soms falen ze. Kan je dat de artsen aanrekenen? Zij zijn de generalisten die als eerste ingrijpen. Als iemand dankzij de huisarts overleeft, belandt hij of zij vaak in de klauwen van de specialisten van het ziekenhuis. En die zorgen voor je. Ze doen er alles aan om ervoor te zorgen dat je niet onverwachts dood gaat. Soms lukt dat niet.
op 28 02 2013 at 22:36 schreef Sasha Berkman:
Wat bedoel je met “de klauwen”?
Ik heb heel veel respect voor het gemiddelde gezondheidszorgwerkerster.
op 28 02 2013 at 23:00 schreef Sasha Berkman:
Wie volgt?
http://www.youtube.com/watch?v=T8xDIg_mpm8&list=FLCA7lUJC_EpprC89BONCVxw
RSS