Media laten zich rel Nederland-Turkije niet zomaar afpakken

Fréderike Geerdink

Toen NOS Journaal-presentatrice Astrid Kersseboom in het Journaal van zondag 30 november de woorden ‘Laten we nog even kijken naar premier Rutte, die zei het vrijdag zo’ sprak, hield ik het voor gezien en klikte ik de pagina weg. Ja! Ja, laten we nog even kijken wat Rutte twee dagen geleden zei! Deze rel, zo leek op de redactievergadering besloten, zouden ze zich niet zomaar laten afpakken.

Nederlandse media doen deze dagen hun uiterste best om het relletje, dat vorige week ontstond tussen Turkije en Nederland, in stand te houden. Smullen natuurlijk, Turkije dat zich bemoeit met Nederlands integratiebeleid middels een verklaring op de website van het Ministerie van Buitenlandse Zaken en Nederlandse bewindslieden die daar dan fel op reageren. Minister Lodewijk Asscher noemde de verklaring ‘ongeïnformeerd, onjuist en ongepast’.

Racisme in Nederland

Eigenlijk was de kou al snel weer uit de lucht. Meteen de volgende dag al liet de Turkse minister aan de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken Koerders weten dat Turkije géén kritiek leverde op de Nederlandse overheid, maar dat het land zich zorgen maakt om racisme in Nederland. En hoezeer Turkije ook boter op het hoofd heeft als het gaat om de behandeling van groepen die niet tot de meerderheid behoren, je zorgen maken om racisme in Nederland, dat zouden meer mensen moeten doen.

Daar zie ik dan ook wel reportages over voor me, over hoe Turkse Nederlanders racisme in Nederland ervaren, en over de behandeling van, noem eens een dwarsstraat, Koerden, alevieten of christenen in Turkije. Beetje perspectief, beetje context.

Maar nee, de rel is de hoogste prioriteit. De NOS vroeg hun Turkije-correspondent Lucas Waagmeester dus een interview aan te vragen met de Turkse minister van Buitenlandse Zaken, Mevlüt Çavuşoğlu. Die aanvaardde, nogal tegen de gewoonte van Turkse bewindslieden in, de uitnodiging. Wat ik niet zo vreemd vind. Ieder buitenlands medium zou Çavuşoğlu dolgraag aan de tand voelen over urgente Turkse kwesties die van mondiaal belang zijn, zoals de grote problemen met de opvang van vluchtelingen uit Syrië in Turkije en wat Europa kan doen om de nood te lenigen, of de ingewikkelde relaties tussen Turkije, de Iraakse regio Koerdistan en Baghdad, de stroeve samenwerking met de Amerikaanse regering als het om Syrië gaat, de relatie met Armenië nu de honderdste herdenking van de Armeense genocide eraan komt, het Turkse beleid aangaande de Syrische Koerden, om maar eens wat dwarsstraten te noemen, maar gelukkig, daar komt de NOS, met een ongevaarlijk onderwerp.

Debat op scherp zetten

Niets ten nadele overigens van mijn collega Waagmeester, die het NOS-beleid, waarin de link met Nederland net als bij vele andere media vaak leidend is voor het brengen van een buitenlandverhaal of niet, ook niet verzint. Waagmeester stelde de juiste vragen, Çavuşoğlu antwoordde echt duidelijk dat hij Nederland geen racistisch land vindt en voegde toe dat ze zich wel zorgen maken als Nederlanders die óók een Turks paspoort hebben, in de knel komen. Niets onredelijks aan lijkt me, maar de eerste vraag van Astrid Kersseboom aan Waagmeester is of Çavuşoğlu het debat hier nu mee op scherp wil zetten. Eh, NOS-redactie, júllie wilden dat interview terwijl de rel al uitdoofde, dus wíe wil hier nou het debat op scherp zetten?

Natuurlijk maakte het ANP een bericht over het NOS-interview, dat gretig door veel media werd overgenomen. Goed, een interview met een minister is nieuws maken, en dat is prachtig. Maar er is een scheidslijn tussen nieuws maken, en een rel gaande houden – of zelfs opblazen – die al zowat voorbij was. Wie nieuws maakt, stelt iets aan de kaak of onthult iets, maar was dat wat de NOS hier deed? Het lijkt mij van niet.

Ondertussen was het on the ground tussen Nederland en Turkije koek en ei. De landen zijn al eeuwen – letterlijk – handelspartners. Volg bijvoorbeeld eens het Twitter-account van de Nederlandse consul-generaal in Istanbul, Robert Schuddeboom. Hij ging deze week onder andere op bezoek bij de Istanbulse Kamer van Koophandel om de samenwerking te intensiveren, hij was bij de openingsreceptie van de Innovatieweek Istanbul waar Nederland partner-land was, bezocht een concert van André Rieu (‘good Holland promotion!), en liet zich zien bij een Nederlands logistiek bedrijf in Turkije.

Diplomatieke rel

Des te hilarischer om in de Volkskrant een analyse van de rel te lezen waarin staat: ‘Bij elke diplomatieke rel vragen beide landen zich af: wat is het ons waard als de relatie hierop stukloopt?’

De relatie hierop stukloopt? De 402 jaar oude diplomatieke betrekkingen tussen Turkije en Nederland staan op springen, híerom? Er moet wel meer gebeuren om de relatie écht op scherp te zetten, me dunkt. Maar ja, als je dat als uitgangpunt neemt, na de ophef die andere media al dagen gaande houden, dan heb je geen stukje.

Een paar zinnen verder schrijft de Volkskrant: ‘In deze kwestie is duidelijk dat beide partijen geen excuses gaan maken, wel kunnen ze hun standpunt luid en duidelijk verkondigen aan de binnenlandse kiezer. Dat is nu gebeurd.’

Kamerdebat aangevraagd

Lieve lezer, ik kan u melden dat minister Çavuşoğlu zijn standpunt níet luid en duidelijk verkondigt aan de binnenlandse kiezer. De Volkskrant is Turkijecorrespondentloos en ze konden het dus niet even navragen, maar niet alleen verkondigt Çavuşoğlu zijn standpunt niet luid en duidelijk, de Turkse burger weet van het bestaan van een rel niet eens iets af. Of hij moet in één van de kranten vorige week het vrij feitelijke mini-berichtje hebben gezien dat een persbureau de wereld instuurde en hier en daar werd meegenomen. De kwestie leeft in Turkije totaal niet.

Zou de PVV ook een Kamerdebat hebben aangevraagd als deze rel niet zo was uitgesponnen door verschillende Nederlandse media? We weten het niet, maar dezelfde media knijpen vast in hun handjes. Wilders gaat volstrekt idote dingen zeggen, en die halen de krant in Turkije waarschijnlijk wel want dat blonde hoofd doet bij veel Turken wel een lampje branden en is dus fijne click bait. Daar kun je dan ook weer verslag over doen. Ook het CDA doet mee: dat wil, zo zei Kamerlid Knops, de zaak nog niet laten rusten. Op de media kunnen ze vertrouwen.

Fréderike Geerdink is freelance Turkije-correspondent sinds 2006. Sinds 2012 houdt ze kantoor in de Koerdische stad Diyarbakir. Ze maakt radio voor de NTR en schrijft, onder vele andere, voor het Parool, Volkskrant Magazine, the Independent en Al-Monitor, en ze heeft een eigen pagina op de Amerikaanse journalistieke site Beaconreader. Ze schreef een boek over de Koerdische kwestie, ‘De jongens zijn dood’. Volg haar op Twitter.

Tweet

Fréderike Geerdink, 04.12.2014 @ 07:35

[Home]
 

Δ