Limiet
Peter Breedveld
Foto: Ryan McGinley
De Duitse Thrillerschrijver Frank Schätzing is helemaal de bom voor genre-fans. Zijn eerste boek, De Zwerm, is een internationale bestseller waarvan Uma Thurman de filmrechten heeft gekocht. Schätzing wordt geprezen om zijn grensverleggendheid en zijn grondige gedocumenteerdheid.
Ook zijn laatste boek zou daarmee zijn gezegend. Limiet is de titel en na het doorworstelen van deze bijna elfhonderd bladzijden dikke abominatie kan ik die alleen nog maar duiden als een ironisch bedoelde dikke middelvinger van Schätzing naar zijn lezers, zijn slachtoffers.
Schätzing is namelijk grenzeloos in elke betekenis van het woord. Niet alleen qua bladzijden, ook de aantallen personages en subplotten, de lompe metaforen, de hemeltergende wijdlopigheid, het misselijkmakende geweld, de onsmakelijke seks en het duizelingwekkende pathos hebben hun weerga niet.
Het plotje is dunner dan vloeipapier en speelt zich af in 2025. De wereld is overgeschakeld op een nieuwe brandstof, helium-3, die op de maan wordt gedolven en de oliemaatschappijen die niks hebben gedaan aan een alternatieve energiebron, liggen op hun reet. Op de maan is ook een hotel, waar de hele jetset een paar dagen doorbrengt en op aarde ontdekt een stoere privédetective dat er atoombommen naar de maan zijn gesmokkeld. Drie keer raden wie er proberen de nieuwe energiebron te vernietigen!
Schätzing weet uit dit magere gegeven toch nog zo’n dikke drol te draaien omdat hij werkelijk overal een absurde terzijde bij verzint. Zo voert hij een bejaarde David Bowie op, die terugkijkt op zijn carrière en daarbij elk cliché over hem, dat door het popjournaille in 1983 al is uitgewoond, in 2015 nog eens de revue laat passeren. De schurk in het verhaal, een meedogenloze moordenaar, raakt in paniek als hij ontdekt dat hij bij het eten van zijn bonbons lukraak te werk is gegaan en niet systematisch, zoals gewoonlijk. Schätzinger neemt uitgebreid de ruimte voor het beschrijven van deze nonsens en haalt zo alle vaart uit het verhaal.
Eerder gepubliceerd in Vrij Nederland.
Peter Breedveld, 30.12.2010 @ 10:35
12 Reacties
op 30 12 2010 at 13:47 schreef koosB:
Ik vond “De Zwerm” ook al ver over de top qua plot dus ik denk dat ik aan dit boek maar niet ga beginnen..
op 30 12 2010 at 14:54 schreef MNb:
Zijn er eigenlijk SF en fantasyschrijvers die wel maat weten te houden? En dan liefst met een beetje gevoel voor humor erbij? En heel misschien zonder het stereotype goed tegen kwaad schema?
op 30 12 2010 at 20:48 schreef Peter:
Ja, die zijn er. Eén van mijn favoriete schrijvers is Neil Gaiman, over wie ik onlangs iets schreef in verband met Harry Potter. Gaimans specialiteit is fantasy, waarbij hij gretig gebruik maakt van oude volksverhalen. Ik raad je van harte het boek American Gods aan, een mooi en spannend boek over de verschillende Europese tradities, de goden en de feeën en de kabouters, die door de immigranten mee naar Amerika worden genomen maar daar slecht kunnen aarden, zeker in de tijd van computers en credit cards.
Misschien heb je gehoord van de kinderfilm Coraline, dat is gebaseerd op een prachtig kinderboek van Gaiman. De film is eveneens zeer de moeite waard.
op 30 12 2010 at 21:18 schreef Gerry:
En als je American Gods gelezen hebt, kun je daarna met een Anansi Boys pakken, ook van Gaiman. Zowieso alles van Gaiman is de moeite waard.
op 31 12 2010 at 00:33 schreef eerstkoffie:
Lol :-) Schätzing had beter pro-blogger kunnen worden met een WordPressje of Blogspot, begrijp ik. Had in ieder geval wat bomen gescheeld… Heb ‘m niet gelezen hoor, 1100 pagina’s weerhoden mij daar sowieso al van.
op 31 12 2010 at 05:22 schreef MNb:
Ah. Uit dat stukje had ik begrepen dat Gaiman alleen strips maakte, maar dat blijkt dus niet te kloppen. Ik zal de naam onthouden.
op 31 12 2010 at 09:58 schreef Mart:
@MNb:
Ik ben op het moment Peter F. Hamilton aan het lezen. Ja, hij schrijft ‘doorstoppers’, maar het is goed geschreven allemaal, leest prima weg, en hij heeft nul komma nul pretenties dat hij beter is dan dat hij is.
Hij heeft sinds zijn debuut naam gemaakt met crossovers: zijn eerste drie romans (Mindstar Rising, A Quantum Murder & The Nano Flower) zijn Cyberpunk/Noir Thrillers, zijn tweede grote werk is een Space Opera/Horror crossover (the Night’s Dawn trilogie).
Later werk is minder crossover, maar nog steeds gebaseerd op unieke ideeën.
Als je van ‘Urban Fantasy’ houdt, dan is ‘The Dresden Files’ van Jim Butcher wellicht iets. Pulp, maar verdomd goed geschreven pulp, met een sarcastische detective/wizard als hoofdpersoon in een magisch Chicago.
Voor het serieuzere werk is er altijd Iain M. Banks als SF schrijver. Qualitatief echt niet minder dan het non-SF materiaal dat hij als Iain Banks schrijft.
Op Fantasy gebied gebeurt er de laatste tijd helaas wat minder. Het is allemaal wat saaier geworden en ‘Darker and Edgieer’ (lees: overbodig geweld en sex).
Mart
op 31 12 2010 at 10:12 schreef matxil:
De enige goeie SF die ik ken, zijn drie werken van Asimov: “The Gods Themselves”, “Pebble in the Sky”, “The End of Eternity”.
Vooral de eerste van die drie vond ik zeer de moeite waard.
op 31 12 2010 at 13:11 schreef Martin B:
Als je net als ik ook niet van de irreële overdreven tegenstelling tussen goed en kwaad houdt, zijn er in het S/F / (urban) fantasy genre toch nog best wat leuke boeken te vinden.
Terry Pratchett zou ik zeker niet overslaan, hoewel hij binnen het genre een beetje vreemde eend in de bijt is. Zijn discworld begon als slechts een parodie, maar werd een wereld op zich. Hoewel zijn boeken nog steeds vol verwijzingen, kwinkslagen en knipogen zitten.
Terry Goodkind is ook interessant, hoewel hij wel sterk die tegenstelling heeft. Wat zijn werk voor mij interessant maakt is dat hij naast de glorieuze epische veldslagen ook de desastreuze wanhopige afloop ervan prachtig weet te verbeelden.
Robert “there ain’t no such thing as a free meal” Heimlein is ook wel de moeite waard, hoewel het mij bij hem vaak iets te kil is.
In het urban fantasy genre heb je vooral veel vrouwelijk schrijfsters en zij weten iets nieuws toe te voegen aan de eeuwige strijd: nuances. En de strijd speel vaker binnen henzelf af. Kim Harrison doet dat vrij goed en niet te vergen Laurell K. Hamilton.
Zij creëert personages en een universum waar alles aanvankelijk heel duidelijk lijkt, maar zij buigt die strakke regels telkens zover dat ze onhoudbaar blijken om te handhaven en noodzaak gebied dat ze telkens aangepast moeten worden.
Peter noemde “American Gods” al, zeker een aanrader. Anne McCaffrey (en zoon) met de “dragonriders of Pern”-serie bevat ook een aantal mooie boeken, sommige meer fantasy, sommige meer s/f en alles binnen dezelfde wereld.
Als je van erotiek houdt, kan ik Christine Feehan nog aanbevelen. In haar Dark-serie heb je wel iedere keer hetzelfde verhaaltje (man/vrouw vinden in elkaar hun “soulmate” en vrij letterlijk de eeuwige liefde) en hoewel er nog wel enigszins nuance is in karakters van de dark side, is het toch wel erg zwart/wit, maar de manier waarop zij door middel van erotische scenes haar karakters weet te beschrijven is wel heel mooi.
Het valt me ook op dat vrouwen vaak liefde koppelen aan erotiek, dat geeft ook voor mij toch wel een extra stukje intensiteit eraan mee. Heerlijk voor de eenzame nachten, iets waar je als vrijgezel toch niet aan ontkomt.
op 31 12 2010 at 13:45 schreef MNb:
Greg Mandel en Harry Dresden lijken me echte helden – dus saai tot en met. Van Asimov weet ik dat zijn boeken vol zitten met vlekkeloze karakters. Ik heb vroeger een paar van zijn boeken gelezen.
Zoals ik in die andere draad al schreef heb ik een paar maanden geleden de eerste trilogie van Stephen Donaldson gelezen. Die had iig een echte antiheld en bespotte af en toe de stereotypen van het genre.
Het overgrote deel der sf en fantasyschrijvers voldoet echter vrij goed aan de beschrijving die PB van Schätzing geeft.
op 31 12 2010 at 14:43 schreef Mart:
@MNb: ‘Lijken’. Je hebt dus niet eens een poging gedaan om de boeken te lezen?
En bovendien, wat is er mis met een echte held? Dat hoeft nog steeds geen bordkartonnen ‘flat character’ te zijn.
Mart
op 03 01 2011 at 14:31 schreef sabaroth:
Absolute aanrader:
Chthon of op zijn nederlands In de ketenen van Chthoon van Piers Anthony.