Laat het regeren maar aan de wetenschap over

Rudolf Kahl

Illustratie: Shintaro Kago

Nederland haalt de klimaatdoelen van 2030 niet. Nee, natuurlijk niet! Was er iemand die daaraan heeft getwijfeld, enige realiteitsvrije hoop had gekoesterd? Natuurlijk worden die doelen niet gehaald. Wiens doelen zijn dat eigenlijk? In ieder geval niet de doelen van de huidige Nederlandse regering, dat bij elkaar geveegde zootje ongeregeld dat zich mag verheugen over het feit dat het diepgewortelde racisme eindelijk de juist gevoelde waarde krijgt toegekend.

Een derde van de Nederlandse bevolking heeft gekozen voor zogeheten bewindslieden die tegenover mensen de nul-waarde hanteren. Voor de grapjas Geert Wilders hadden Marokkanen altijd al een nul-waarde, voor dat mens Faber uit zijn gemankeerde ploeg hebben asielzoekers zelfs een minus-waarde. Zij vormen een zogeheten probleem, zoals Joden ooit voor de nazi’s een probleem vormden en voor de Arabische bevolking van het Midden-Oosten nu een minus-waarde vormen, zoals Palestijnen en andere Arabische volken voor orthodox-Joodse Israëlieten een minus-waarde vormen.

Mensen die bezig zijn met een dergelijke problematiek kunnen zich niet bezig houden met eventuele klimaatdoelen. Zij hebben belangrijker thema’s op het netvlies. De absolute stompzinnigheid regeert dit land. En niet alleen dit land. Als een regerende stompzinnigheid het eindresultaat is van democratie, dan is dat het mogelijke bewijs daarvoor dat democratie niet werkt. Democratie werkt alleen als iedere kiesgerechtigde zich intensief met de feiten bezighoudt en de media zouden hem daarbij kunnen helpen en dat doen zij niet.

Hitler als voorbeeld

Op tv hoorde ik iemand zeggen dat hij het niet begrijpt wat een democraat als de Indiase president Narendra Modi te zoeken heeft bij een massamoordenaar als Poetin, al heeft die persoon het woord massamoordenaar niet gezegd, dat voeg ik toe. Waar ik over viel was de combinatie van democratie en Modi. Modi is lid van de Bharatiya Janata Party. En op De Correspondent heb ik net mogen lezen dat Benito Mussolini en Adolf Hitler de grote voorbeelden zijn van de Bharatiya Janata Party. Hoezo democratie? Een groot deel van de wereld viert Adolf Hitler weer als lichtend voorbeeld.

Wie was die Adolf Hitler behalve de dictator van nazi-Duitsland? Adolf Hitler was een feitelijk werkeloze Oostenrijker die als hobby het aquarelleren van stadsgezichten en landschappen had. Hij werd door de kunstacademie in Wenen afgewezen wegens te weinig talent. Misschien was dat fout. Het had mogelijk een wereldoorlog gescheeld. En toch was Hitler op een bepaalde manier briljant. Hij deed instinctief steeds het juiste om hem te brengen waar hij uiteindelijk is beland, namelijk vergiftigd met cyaankali en verbrand in een gat in de tuin van de rijkskanselarij in een door het Rode Leger belegerd Berlijn, toen nog heel even hoofdstad van het Duitse Rijk. Velen zeiden later dat Hitler gek was geweest. Nee, dat was hij zeker niet. Maar om dat te begrijpen, moeten we kijken naar de manier waarop ons verstand werkt.

Kankercellen

Sinds het begin van de zogenaamde evolutie heeft elk dierlijk brein twee basis-instructies: overleven en voortplanten, of anders gezegd, overleven om zich voort te kunnen planten. Meer is er feitelijk niet van belang. Om aan dat takenpakket te kunnen voldoen, heeft de natuur ook bepaalde wetmatigheden ontwikkeld. Dat doet de natuur natuurlijk niet, want net als wij en alle andere dieren en planten, is de natuur slechts een gebeurtenis in verloop. Meer niet. Een van de evolutionaire hulpmiddelen is de zogenaamde autopoëse.

In de biologie kent men autopoëse als de eigenschap van gelijksoortige cellen om samen te klonteren tot een organisme en hun gebied af te bakenen tegen anderssoortige cellen. Een ander woord voor autopoëse is zelfproductie of zelfreproductie, een eigenschap die ervoor zorgt dat gelijksoortige cellen dezelfde dingen doen. Cellen in een hartspier zorgen automatisch voor een pompende beweging. Daar is geen ander hulpmiddel voor nodig. Die functie heeft ook een nadeel, zij stelt kankercellen in staat, omliggende cellen te ‘infecteren’, dus tot kankercellen om te modelleren.

Nederlandse muziek

Gerechtigde vraag: Wat heeft dit in godsnaam waarmee te maken? Ons brein werkt ook op die manier. Op een gegeven moment dragen grote groepen mensen gescheurde spijkerbroeken. Mannen die tot een bepaalde groep mensen willen horen, gaan baarden dragen of lopen ongeschoren rond. Vrouwen dragen ineens allemaal hetzelfde soort tasjes. Nog kwalijker: ineens wordt Nederlandstalige muziek weer populair. Waarom is dat erg? Het is een neerwaarts-nivellering. Het hoort automatisch bij de domheid die zich in de asociale media heeft uitgezaaid. Het heeft te maken met de populariteit van een Trump die eigenlijk een scheldwoord had moeten zijn. Het deel van een volk dat eigenlijk niemand wilde horen, heeft ineens een stem gekregen. En die stem zegt: Je hoeft niet! Het is goed zo!

Het is die stem die nu in Nederland een hele regering in het parlement heeft gekregen die bezuinigt op onderwijs en wetenschap. Dit land wordt op dit moment niet alleen bestuurd door mensen die de domheid van de massa op een voetstuk sleuren, maar die ook elke vorm van intelligentie tegenwerken.

Samenklonteren

Terug naar de autopoëse. Mensen hebben dus de neiging om samen te klonteren, groepjes van gelijkgezinden te vormen en andersdenkenden buiten te sluiten. Zij willen dus graag volgen. Samen erop uit, dat is in het menselijke brein ingebakken.

Maar daar steekt een klein groepje bij af, want die willen leiding geven, vaak een roep om aandacht. Maar dat leiding willen geven is altijd al een probleem geweest in de geschiedenis van de mensheid. Het blijkt namelijk dat wij er in het algemeen niet voor geschikt zijn. We zien het telkens bij de zogenaamde leiders, maar je ziet het ook bij mensen die plotseling om de een of andere reden beroemd worden.

Van Ali B. naar Hitler

Voorbeeldje: rapper Ali B. Hij werd in de Nederlandse media opgetild tot knuffel-Marokkaan. Dat gaf hem het gevoel dat hij boven zichzelf was uitgestegen en dat hij die plek in de belangstelling van media en publiek had verdiend. Hij gaf in boeken als een soort professor adviezen hoe men kon worden zoals hij. En er was blijkbaar niemand hoorbaar die riep: “Alsjeblieft niet!”

Het eenvoudig gebleven brein van een doodgewoon mens van welke nationale of culturele afkomst ook kan dat niet aan. Er maken zich automatisch waanvoorstellingen breed; het brein gaat de wereld en de ik-entiteit in een ander licht naar zichzelf projecteren. De een krijgt de waanvoorstelling dat hij of zij voor iedereen onweerstaanbaar aantrekkelijk is. Hitler was er in zijn geval van overtuigd dat hij een briljant strateeg en generaal-veldmaarschalk was. Hij vergeleek zich met Alexander de Grote en Napoleon, die beiden ook al aan hun eigen waanzin ten offer waren gevallen. Poetin en Trump zijn beiden slachtoffer van dezelfde gekte.

Supercomputer for president

Als het huidige beleid in Nederland het resultaat is van democratie, mag die van mij worden opgeborgen. Experiment mislukt! Om een land te besturen, heb je geen democratie nodig en geen parlement en geen regering.

Het Amsterdamse Science Park mag een quantumcomputer bouwen. Een quantumcomputer wordt met vloeibaar stikstof gekoeld, anders vliegt hij door de enorme energieconsumptie in de fik. Zo’n apparaat verbruikt in een uur de energie van een stad in een week. Bij wijze van spreken. Natuurlijk wordt dat apparaat gevoed met KI (kunstmatige intelligentie) en lost de meest ingewikkelde problemen in seconden op. Hij kan makkelijk niet alleen een land besturen, maar bij wijze van spreken de hele wereld. Hij weet wat de mensheid nodig heeft om te overleven om zich voort te kunnen planten en zal waarschijnlijk ook weten in welke mate dat laatste mag gebeuren, zonder dat wij elkaar van deze aardkloot af duwen.

Goebbels

Het probleem van een computer is echter altijd de programmatuur. Aan de onzin die er op het ogenblik in Silicon Valley geproduceerd wordt, werken programmeurs. Maar de programmering van een zelflerend algoritme moet men niet aan programmeurs over laten, net zo goed als je het bestuur van een land niet aan een man als Elon Musk moet over laten.

Programmeurs dienen terzijde worden gestaan door wetenschappers en sociaal geschoolde mensen die men vroeger filosofen noemde. En dan liever niet filosofen van het formaat van Joseph Goebbels. Die man was weliswaar afgestudeerd in filosofie, maar dat gebeurde in Duitsland tot en met de Tweede Wereldoorlog automatisch als je geschiedenis had gestudeerd; er was geen faculteit filosofie in Duitsland vóór de oorlog en tijdens.

De voorwaarden van een voortbestaan van soorten kunnen best door een computer worden berekend en landen hebben geen legers nodig om voort te bestaan. En de lobby van de industrie inclusieve de wapenindustrie zou moeten worden verboden en afgestraft met levenslange opsluiting. Een internationale politiemacht is voldoende om leiders op de vingers te tikken, als ze méér willen zijn dan gewenst.

Mislukt experiment

En tot besluit: ja, de klimaatdoelen kunnen worden gehaald, als verantwoordelijke wetenschappers mogen bepalen wat er gebeurt. Er zullen diep insnijdende beslissingen worden genomen. Internationaal zal het wagenpark tot een kwart worden teruggeschroefd, waarbij alle biologische brandstof verstokende vervoermiddelen met onmiddellijke ingang van de weg worden verbannen.

De veehouderij moet met méér dan de helft worden afgeschaft, waarbij een compleet andere houding wordt geëist tegenover onze mededieren. Daarnaast wordt alleen nog geproduceerd wat voor het voortbestaan noodzakelijk is dat wordt beslist door een daarvoor in het leven geroepen commissie. Productie voor het genereren van kapitaal zal in de toekomst onmogelijk zijn.

Wil men dat? Nee, natuurlijk niet. Misschien is de mens wel het zoveelste mislukte experiment van de natuur. Evolutie breekt zijn nek steeds weer over dezelfde fouten. Waarom ook niet? Het heelal is ook maar een experiment met tot materie gestolde energie. Het stelt niets voor. Het is ooit ergens mee begonnen, het zal ook weer ergens mee ophouden. Misschien maken wij dat nog wel mee.

Illustrator Rudolf Kahl (Hamburg, 1943) maakte begin jaren tachtig indruk als stripauteur met het boek Herinneringen, een van de eerste Nederlandse graphic novels, over zijn jeugd in Duitsland van vlak na de Tweede Wereldoorlog.

Tweet

Gastschrijver, 29.10.2024 @ 09:05

[Home]