Koreaanse hofintriges en Japanse slechteriken
Remco Breuker
Ik ben hopeloos ouderwets in veel opzichten. Elke keer als ik naar Korea ga, moet ik dan ook mijn koffer volstoppen met boeken en DVDs. Ja, ik weet het, DVDs, niet eens Blu-rayschijven (kan eventueel, maar zijn wel duur). Als er nog VHS-tapes waren, had ik die liever gehad (maar toen die massaal werden verkocht omdat alle videotheken in Seoul op DVD overgingen, ging ook ik over op DVD – nog steeds spijt als haren op mijn hoofd over al dat moois dat ik heb laten liggen!). Dit om mijn Koreaanse filmdorst (die soms even gaat liggen, maar om daarna alleen maar ernstiger terug te komen) te lessen. En dat terwijl ik al jaren geen DVD-speler meer op mijn laptop heb en de losse speler altijd vergeet mee te nemen.
Toch doe ik dit, want stel dat ik het niet doe en ik zo een prachtige film mis die niemand waardeert, waardoor die ook nooit online beschikbaar zal worden gemaakt? Gezien mijn ietwat esoterische smaak voor de echte pulp (zwaarden, gangsters, spionnen, genrefilms – de Koreaanse kijkhuisfilm is aan mij niet besteed) is dat niet eens ondenkbaar.
Dat betekent wel dat er overal in huis stapeltjes met Koreaanse films liggen, sommige gezien, andere niet. Als ik in een verloren moment eens zo’n film opzet, is het vaker dan niet een teleurstelling – anders had ik de film namelijk al lang gezien. Maar een keer in de zoveel tijd is het dat niet. Toen ik Warriors Of The Dawn (2017, 대립군) opzette, was het zo’n zeldzaam moment.
Plaatsvervangende soldaten
De Engelse titel van de film is, zoals de traditie dat nu eenmaal wil, wat mal en heeft weinig met de inhoud van de film te maken. Een directere vertaling van de titel zou zijn: Plaatsvervangende Soldaten of Het Remplaçantenleger. Niet heel poëtisch, maar je weet wel meteen waar de film over gaat. Armelui die tegen betaling – of tegen de belofte van emancipatie uit hun ondergeschikte sociale status – de dienstplicht overnemen van meer gefortuneerde landgenoten.
Warriors Of The Dawn speelt zich af in 1592, tegen de achtergrond van de Japanse invasies van Chosŏn Korea. De Japanners rukken op en lijken dwars over elk Koreaans leger heen te walsen. De koning raakt in paniek en vlucht – vast en zeker om het verzet vanaf een veilige plek te leiden of zo. Dit is problematisch, want vluchten is een absoluut taboe voor de koning, want hij laat het volk zo in de steek. Een oplossing is echter zo gevonden: het hof deelt zich in tweeën. Het ‘Grote Hof’, met de koning, stelt zich in veiligheid en het ‘Deelhof’ met de kroonprins – die een slechte relatie met zijn vader de koning heeft en dus opofferbaar is – blijft om de strijd tegen de Japanners te leiden.
Tussen twee haakjes: de kroonprins werd later als heerser zo berucht dat hij nooit de officiële postume titel van “Koning Dit of Dat” heeft gehad, maar nog steeds bekend staat onder zijn naam als prins, Prins Kwanghae.
Koreaanse hofintriges
De film is een goed gemaakte actiefilm, waarin een kleine groep ontevreden maar ervaren remplaçanten, zoals dat heet, de kroonprins in veiligheid moet brengen, terwijl ze tegen Koreaanse hofintriges en Japanse achtervolgers moeten vechten. De verhaallijn is wat voorspelbaar, de karakterontwikkeling – voor zover aanwezig – ook. Maar dat is ook de charme van de film, want dit is een film die maar één ding wil: een uitstekende film in het genre zijn. En dat is ze ook.
Dat is voor een groot deel ook te danken aan de goede cast, met een eervolle vermelding voor charismakanon Lee Chung-jae als de leider van de remplaçanten. Hier moet ik wel enige bevooroordeeldheid bekennen, omdat mijn kennismaking met de Koreaanse TV- en filmwereld synchroon verliep met de carrière van Lee Chung-jae, vanaf zijn doorbraak als bodyguard in de legendarische TV-serie Zandloper (Moraeshigae), via het stomende An Affair, langs City Of The Rising Sun, The Uprising en Assassination tot het drakerige Operation Chromite.
De prima actiescènes helpen ook om het uiteindelijk sentimentele verhaal verteerbaar te houden. Erg sentimenteel wordt het overigens niet, en dat is altijd een onverwachte bonus in Koreaanse historische films waarin de Japanners de slechteriken spelen (wat anders, vraag je je af). Een aanrader, ook al omdat het de art director eindelijk is gelukt om Chosŏn soldaten er geloofwaardig én krijgslustig uit te laten zien. Dat is wellicht voor het eerst in de geschiedenis van de film. En dat had ik dus nooit geweten als ik deze DVD niet had gekocht.
Remco Breuker is hoogleraar Koreastudies aan de Universiteit Leiden en te volgen op Twitter via @koryoinleiden.
Film Reviews, Remco Breuker, 16.01.2020 @ 08:14