Khaled Said
Hassnae Bouazza
Op 6 juni jongstleden werd Khaled Said in de Egyptische badplaats Alexandrië door politieagenten uit een internetcafé gesleurd en doodgeschopt en –geslagen. Getuigen verklaarden dat de agenten hem nog schopten nadat al duidelijk was dat de jongeman was overleden aan het brute geweld.
Het gangbare verhaal is dat Said een filmopname had van de agenten terwijl ze de opbrengst van een drugsvangst onderling verdeelden. Sindsdien is het onrustig in Egypte en demonstreren de mensen non-stop tegen het politiegeweld, tegen de corruptie, tegen de noodtoestand die al sinds 1981 voortduurt en zeker ook tegen president Moebarak. Khaled Said is niet het enige slachtoffer van bruut politiegeweld. Al jaren gaan mensen er gebukt onder, dankzij de noodtoestand waardoor agenten boven de wet staan, al hebben agenten in Arabische landen daar eerlijk gezegd geen noodtoestand voor nodig.
Via sociale netwerksites als Facebook en Twitter werden foto’s van het gruwelijke verminkte slachtoffer verspreid en via diezelfde sites groeit het verzet dat inmiddels een officieel, hoopgevend en voor de gevestigde orde, bijzonder bedreigend karakter heeft gekregen met de komst en steun van Mohamed el Baradei, voormalig voorzitter van het Internationaal Atoomagentschap.
De internationaal geresepecteerde en gelauwerde Nobelprijswinnaar El Baradei keerde eerder dit jaar terug met de ambitie mee te doen aan de presidentsverkiezingen van 2011. Hij had daarbij echter wel wat voorwaarden: de verkiezingen moeten democratisch en transparant verlopen. Cynici, waaronder ikzelf, moesten hier hard om lachen. Democratische, transparante en eerlijke verkiezingen in combinatie met een van de Arabische landen is nog altijd een illusie. Dan kun je net zo goed niet meedoen.
De steun voor El Baradei groeit echter. De roep om El Baradei klinkt steeds luider. Het is het volk dat de jarenlange hegemonie van Moebarak zat is dat El Baradei gevraagd heeft mee te doen. Het zijn de mensen die de noodtoestand niet langer verdragen en snakken naar verandering. Die verandering zal er niet komen als Gamal, de zoon van Moebarak het pluche bestijgt.
De demonstraties vinden nu al wekenlang plaats. El Baradei heeft zelfs mee gedemonstreerd. Een enorme stimulans voor de demonstranten en voor organisaties als Kefayah en een grote, onmiskenbare middelvinger naar de overheid. Een ieder die verandering wil, heeft nu zijn hoop op de voormalig waakhond van het Atoomgenootschap gevestigd. Zelfs de Moslimbroederschap.
Dit zijn bijzonder roerige, maar volgens mij ook beslissende tijden in Egypte. Moebarak en zijn regime kunnen niet met hetzelfde gemak El Baradei uitschakelen zoals ze dit normaliter deden met politieke tegenstanders.
En dus kan het zomaar gebeuren, dat de trots van Egypte, de man die haar de Nobelprijs bracht en haar aanzien verhoogde, nu aan de basis zal staan van regime change in Egypte. Samen met het volk. Zoals het hoort. Wie weet zal hiermee Egypte haar voorbeeldfunctie hernemen en het domino-effect in gang brengen. Democratie in een Arabisch land. Zo ver, en nu misschien toch wel dichtbij. Met een goede spatel zal El Baradei de vastgekoekte reet van Moebarak vast wel los kunnen wrikken.
Hassnae Bouazza (حسناء بوعزة) schrijft voor Vrij Nederland, De Volkskrant, NRC Handelsblad, en de Arabische site van de Wereldomroep. Vorig jaar was ze te bewonderen in Vrouw & Paard. Dat ze nog tijd heeft om in het geheim voorbereidingen te treffen voor de vestiging van het kalifaat in Nederland, mag een wonder heten. Volg haar op Twitter.
Hassnae Bouazza, 23.07.2010 @ 23:33
23 Reacties
op 24 07 2010 at 00:52 schreef vander F:
Ich bin gespannt
Egypte is een raar land, ik heb er 20 jaar geleden eens 2 maanden in rondgereisd.
Ik zag verlichte trekjes in een despotisch land.
Moebarak lijkt stilzwijgend geaccepteerd als legitiem staatshoofd, kritiek op Egypte lees je maar zelden in de Nederlandse pers.
Wel krijsend berichten over de toestanden bij die zogenaamde hulpkonvooien naar Gaza, dramatische oproepen bij de VN tegen de ’terreurstaat’ Israel.
Terwijl niemand zich lijkt te realiseren dat je ‘gewoon’ met een vrachtwagen over de weg via Egypte Gaza kunt binnenrijden.
Als dhr. Moebarak dat zou toestaan, wat hij niet doet.
Maar daar lees je dus inderdaad nooit wat over,
alsof Egypte bewust uit de wind wordt gehouden,
en waarom dan wel?
op 24 07 2010 at 00:55 schreef Tjerk:
Goed stuk. Je zou eens moeten kijken of je dergelijke stukken niet kunt slijten aan de Pers, die zijn niet vies van de combinatie opiniërend en informatief.
op 24 07 2010 at 01:15 schreef vander F:
Een bijzonder interessant stuk zelfs,
wat mij betreft, sinds ik daar heb rondgereisd heeft dat gebied m’n warme belangstelling,
en persoonlijk zeker de positie van de Bedoeïenen in de Sinaï.
Ik heb met Bedoeïenen gepraat en zij vertelden stevig onderdrukt te worden door de Egyptische staat, vinden dat ze bezet zijn door Egypte en verlangen naar een onafhankelijk land, zonder inmenging van Egypte.
Een paar jaar geleden werden ze weer ongenadig aangepakt door de Egyptische staat na bomaanslagen in Dahab en Sharm el Sheik,
de veiligheidsdiensten maakten daarna grof jacht op separatisten onder het mom van the War on Terror en aanpak van Al Qaida.
Egypte is in Nederland een soort blinde vlek,
pers technisch hoogstens wat info over Egypte vakantieland, politiek gezien lijkt het land niet te bestaan.
Nou lijkt het hele Midden-Oosten behalve Israel totaal niet nieuwswaardig, wat dat betreft is de Duitse televee vaak een verademing, diepte docu’s over Syrie en Saoedi-Arabië en Jemen zul je in Nederland niet gauw aantreffen op de publieke netten.
op 24 07 2010 at 01:23 schreef Ravine:
Volgens dit bericht zou dhr. Moebarak binnen afzienbare tijd stoppen met roken.
op 24 07 2010 at 02:00 schreef matxil:
Nogmaals een bewijs dat je voor het echte nieuws allang niet meer bij de standaard media moet zijn. Het zijn dit soort artikelen die een licht werpen op hoe de wereld werkelijk in elkaar zit, de schaduwwereld tussen het zwart/wit wat ons normaliter verkocht (letterlijk) wordt.
Wat weten we eigenlijk écht van wat er in bijv. Egypte speelt? (Of Bolivia, Ghana, Suriname, en een heel groot enzovoorts).
En je zou toch op zijn minst mogen verwachten dat zowel onze politici als journalisten bij de standaard pers van dit soort zaken op de hoogte zijn.
op 24 07 2010 at 03:18 schreef vander F:
@maxtil,
een journalist die werkelijk de tijd en de middelen krijgt om een doorwrocht stuk te schrijven?
En dan ook met die nare politiek en ingewikkelde internationale verbanden?
Dacht het niet nee,
dat doet men niet meer,
hoogstens een diepte analyse van de trouwjurk van Jolanthe, daar wil men nog wel 10 minuten voor vrijmaken.
Politici hebben al helemaal geen tijd voor dit soort zaken.
Ik las net in een boek van Andreas Kinneging, ‘De Geografie van goed en kwaad’.
Hij sprak in 2004 met een Nederlands politicus die deel had uitgemaakt van de Europese Conventie die onder voorzitterschap van Giscard d’Estaing de Europese grondwet in elkaar heeft geflanst.
Bleek dat de goede man nog nooit echt had nagedacht over het fenomeen ‘grondwet’.
Dat er een diepgravende traditie is van constitutionele theorie, teruggaand tot de oudheid en culminerend in Montesquieu, de federalist papers en Toqueville was voor die man volkomen nieuw.
Dat de Amerikanen in 1787 en 1788 ook een conventie hebben gehouden, the Philadelphia Convention en daar, na rijp beraad en studie, een voortreffelijke grondwet in elkaar hebben getimmerd die 200 jaar na dato en nauwelijks geamendeerd, terwijl de VS destijds qua omvang, economie en inwoneraantal niet te vergelijken zijn met de huidige VS, nog staat als een huis,
dit was deze politicus allemaal volledig onbekend.
En het bleek dat deze politicus geen uitzondering was, de gehele Europese Conventie bestond uit dergelijke oppervlakkige pragmatici.
Geen sjoege van wat betreft de trias politica en representatieve democratie, niet bewust van de grote vragen die in de in de klassieke leerstukken aan de orde zijn en worden opgelost.
Om vervolgens een draak van een ‘grondwet’ te concipiëren die Europa snoeihard laat afstevenen op chaos of onderdrukking.
Nooit zich verdiept in de vragen die het bedenken van een grondwet opwerpt, nooit een boek opengeslagen over eerdere pogingen in het verleden, zich er niet eens van bewust dat er een lange Europese traditie is op dit gebied.
Diep triest allemaal.
En dan de burger belachelijk maken omdat diezelfde burger niet achterlijk is en op z’n klompen aanvoelt dat een telefoonboek dik gedrocht grondwet durven te noemen gewoonweg niet kan kloppen.
De in die zin uiterst bescheiden grondwet van de VS functioneert wel uitstekend:
http://nl.wikipedia.org/wiki/Grondwet_van_de_Verenigde_Staten
Maar ook de Nederlandse grondwet is op zich van een bescheiden formaat, meer is niet nodig en zeker niet beter,
dat blijkt wel bij de herziening van onze grondwet in 1983, waar het gewraakte artikel 1 werd toegevoegd,
zeer ondoordacht, vanuit een soort happy sixties roes begane onbezonnenheid die ons heden ten dage aardig wat hoofdpijn bezorgd.
Achtergronden, diepgang, studie, daar de tijd voor nemen, niet meer aan de orde tegenwoordig.
Klassieke waarden worden botweg vervangen door snelle maar ook o zo veranderlijke normen,
het denken en handelen, gegrond in waarden/principes, is vervangen door onnadenkendheid, het handelen volgens normen, extern, collectief en directief.
Er wordt niet meer gehandeld vanuit waarden, intern, individueel en contemplatief.
Moeilijk verhaal weer, maar ik probeer de oppervlakkige en collectieve ‘we regelen het wel even’ cultuur die heden ten dage lijkt te heerschen te doorgronden.
Die volgens mij er de oorzaak van is dat Egypte uit beeld is.
Alleen een ramp of vreselijk ongeluk doet de Nederlandse pers een oog werpen op Egypte,
waarna het normenstelsel op gang komt, waaraan afgemeten wordt of we collectief wenen dan wel lachen, boos meten zijn of vertederd.
op 24 07 2010 at 09:11 schreef Rob:
alsof Egypte bewust uit de wind wordt gehouden,
en waarom dan wel?
Juist daarom dus. Egypte was het eerste Arabische land dat vrede stichtte met Israël en het wordt dan ook zo’n beetje met Amerikaans geld in leven gehouden. In ruil voor zaken als het meewerken aan het afknijpen van Gaza.
op 24 07 2010 at 12:46 schreef Kretenzer:
“In de politieke analyses worden de volgende namen als mogelijke kandidaten genoemd: Jamal Moubarak, Ajman Noer, Mohammad al Baraday, Amar Moesa, en nog anderen, degene die het meest genoemd worden en de meeste kans maken zijn Jamal Moebarak en Ajman Noer.”
Volgt dan een gedegen analyse van de positie van die twee in een internationale context: teveel om beknopt weer te geven. Wel zeer informatief.
op 24 07 2010 at 18:26 schreef rehsinup:
Als moebarak niet deugt; zijn er dan geen andere goede Egyptische kandidaten?
Want die meneer van de nobelprijs lijkt me niet direct de beste kandidaat.
Want zodra ze in het westen beginnen te roepen dat ze een bepaald persoon wel zien zitten of het hebben over een “regime chance” dan kun je er gif op nemen dat het begin is gemaakt voor grote onrust, wat meestal uitmond in een burgeroorlog.
Natuurlijk zal de noodwet weer worden opgeroepen zodat we weer een variant van de heer moebarak krijgen al heeft hij een nobelprijs in de prijzenkast staan.
Denk dat rob het aardig met mij eens zal zijn.
Wat denk jij ervan hassnae?
op 24 07 2010 at 19:55 schreef Verena:
De kans dat ElBaradei de toekomstige president van Egypte wordt lijkt uiterst klein.
Het onderstaande commentaar spreekt al voor zich :
El-Feki said during a television interview yesterday that ElBaradei is a media rather than a political phenomenon and described him as a “romantic dreamer who has not presented a manifesto which would help solve Egypt’s problems.”
http://www.almasryalyoum.com/en/news/mass-media-minister-elbaradei-media-not-political-phenomenon
op 25 07 2010 at 01:44 schreef Prof. Drs. G.B.J. VanFrikschoten:
“Zelfs de Moslimbroederschap.” Drie woorden. Wat ik hier mis is de rest van het verhaal rond die broederschap. Dat zijn bepaald geen frisse jongens en zien Egypte het liefst Iran of Saoedi Arabië achterna gaan in hun streven naar een fundamentalistische islamitische staat. Natuurlijk zien die Moebarak het liefst verdwijnen, desnoods via een zwakke El Baradei. Aan geduld geen gebrek. Ik zou het gejubel nog maar even inhouden. Voor je het weet heeft de wereld er een probleem bij. De zwakke 68-jarige El Baradei.
op 25 07 2010 at 16:41 schreef Frédérique:
Heel graag zou ik deze link aan Peter Breedveld door willen geven, tot zijn EEUWIG behoud.
Ik weet helemaal niet wie u bent, waar u voor staat, of u aan de Vrije Universiteit verbonden bent of dat u iemand anders bent, anyway.. hopelijk wordt uw ziel gered, dat is mijn wens.
http://www.youtube.com/watch?v=c2Ym7fKOAUI&feature=related
nrs 1-3 vindt u evt zelf, hopelijk beluistert u die ook.
op 25 07 2010 at 16:48 schreef Frédérique:
En deze links?
http://www.youtube.com/watch?v=iW4EDy7rxqI&feature=related
http://www.youtube.com/watch?v=SL6Oou4I_Ys
http://www.youtube.com/watch?v=GtquNNEO7Fw
Weet helemaal niet of u er prijs op stelt, hopelijk bent u een gelovige en versterkt dit uw geloof; ik ben zelf buitengewoon gezegend door deze prediking.
op 25 07 2010 at 22:04 schreef Benech:
Democratische, transparante en eerlijke verkiezingen in combinatie met een van de Arabische landen is nog altijd een illusie.
Hassnae: Hoewel ik deze analyse deel, vraag ik me hardop af: heb jij enig idee waar nu de angel inzit? De meeste voormalige oostbloklanden hebben ook nooit Verlichting of democratie gekend maar zijn in nog geen 20 jaar uitgegroeid tot redelijk stabiele democratieen, althans de meeste landen.
Wat ontbreekt structureel in de Arabische landen waardoor de lokale despoot ongehinderd zijn gang kan blijven gaan?
op 26 07 2010 at 12:22 schreef Henk:
vander F schreef: Maar ook de Nederlandse grondwet is op zich van een bescheiden formaat, meer is niet nodig en zeker niet beter, dat blijkt wel bij de herziening van onze grondwet in 1983, waar het gewraakte artikel 1 werd toegevoegd,zeer ondoordacht, vanuit een soort happy sixties roes begane onbezonnenheid die ons heden ten dage aardig wat hoofdpijn bezorgd.
Het huidige artikel 1 stond er met zoveel woorden wel in. Maar de formulering komt rechtstreeks uit het EVRM. Uiteraard was dat bedoeld voor de dicaturen die meegetekend hadden maar de democratiën konden niet achterblijven.
Overigens vraag ik me af wat er mis is met dit artikel. Het is een kwestie van fatsoen. Partijen die dit artikel willen laten verdwijnen hebben niet zoveel met mensenrechten.
op 26 07 2010 at 13:59 schreef Henk:
Benech schreef:De meeste voormalige oostbloklanden hebben ook nooit Verlichting of democratie gekend maar zijn in nog geen 20 jaar uitgegroeid tot redelijk stabiele democratieen, althans de meeste landen.
De meeste Oostbloklanden waren in het interbellum wel degelijk democratiën, later wel van de autoritaire soort maar dat gebeurde in West Europa ook.
op 26 07 2010 at 14:30 schreef Benech:
Henk: dat is net zoiets als verwijzen naar de regering Kerenski in Rusland om nu te zeggen dat dat de democratie is waarnaar menig Rus verlangt. Come on, Henk, alsof in 1989 de Letten nog een goede herinnering hadden aan wat er tot van 1918 tot 1939 gebeurd was.
op 26 07 2010 at 15:51 schreef Kretenzer:
In het artikel geen spoor over de gediscrimineerde en onderdrukte Koptisch-christelijke minderheid.
Nu weet ik ook wel dat die minderheid te weinig gewicht in de schaal kan leggen om het regime van binnenuit te democratiseren, maar vormen die “kritische” studenten dan wel voor voldoende gewicht?
Toch niet zoals in Teheran 1978-’79? Toen die “kritische”(i.e. marxistische) studenten van de straat werden geveegd na de val van de Sjah, opgesloten en gelikwideerd door de islamitische dictator Khomeiny met wie ze hadden samengewerkt.
Natuurlijk hoop ik dat de Egyptenaren meer vrijheid zullen krijgen dankzij een goed functionerende democratie en dankzij de aan de democratie inherente vrijheden en rechten. Zodanig dat ook de Koptische en marxistische minderheden eindelijk op voet van gelijkheid zullen worden behandeld met de islamitische meerderheid en niet meer worden vervolgd, noch door het regime, noch door hun islamitische landgenoten.
Het is echter, vrees ik, een vrome wens, gezien de inhoud van zowel de geschriften van Marx als de koran. Je weet wel, godsdienst is de opium van/voor het volk e.d. Uit de koran citeer ik niet: die spreekt voor zich.
Niettemin zou een gelijke behandeling van de Kopten de ideale lakmoesproef zijn voor het meten van het democratische gehalte van Egypte en zijn inwoners op dezelfde manier als de behandeling van de Koerdische minderheid, de Turkse christelijke minderheid en de Turkse Alawieten dit is voor de Turkse “democratie”.
Ik ben benieuwd.
op 26 07 2010 at 16:20 schreef Benech:
Kretenzer: wat heeft de behandeling van Egyptische Kopten in vredesnaam te maken met democratisering? De behandeling van minderheden is de mate waarop een democratie goed functioneert? Wel, ik ken ook een politicus die hier in Nederland interessante plannetjes voorheeft met bepaalde minderheden.
op 26 07 2010 at 19:40 schreef Kretenzer:
op 26 07 2010 at 16:20 Benech
“Wat heeft de behandeling van Egyptische Kopten in vredesnaam te maken met democratisering? De behandeling van minderheden is de mate waarop een democratie goed functioneert?”
Is dat niet zo? Je weet toch wat lakmoes is, waartoe het dient, en de beeldspraak die ervan afgeleid is?
“Wel, ik ken ook een politicus die hier in Nederland interessante plannetjes voorheeft met bepaalde minderheden.”
Job Cohen. Dat is geen nieuws.
op 26 07 2010 at 20:15 schreef Benech:
Het gekke is dat Job Cohen nu nooit het wereldnieuws haalt om zijn wilde plannetjes. Niet zo dom doen dus Kretenzer. Die lakmoesproef gaat dus weer fantastisch op.
op 26 07 2010 at 21:02 schreef Kretenzer:
op 26 07 2010 at 20:15 Benech
Dat zie je dan weer niet goed. J.C. is ooit uitgeroepen tot de “beste burgemeester ter wereld”, toch? En waaraan had hij die eer te danken? Niet zo dom doen dus, Benech. Die lakmoes etc…
op 27 07 2010 at 15:57 schreef Hussein:
Helaas is er geen democratische onderstroom in Egypte en zullen verkiezingen alleen maar leiden tot winst van de Moslim Broederschap. Die zullen op zijn beurt van Egypte een theocratie maken en voor dat je het weet komt het kalifaat weer een stap dichterbij. Geweldig dat dagdromen, maar de enige juiste politiek is toch een vorm vsn verlicht despotisme zoals nu, waar de Islam beperkt wordt.