Kapitalisme is goed
Peter Breedveld
Omdat de gevolgen van de exploitatie van de aarde en alles wat erop leeft de laatste jaren wel heel voelbaar worden en roofkapitalisten woningnood en toenemende armoede veroorzaken, terwijl de grootbedrijven recordwinsten boeken en de topinkomens met 32 procent zijn toegenomen, maar onze premier en zijn tassendrager ons voorliegen dat we allemaal een beetje armer worden, vraag ik me hardop af of ik eigenlijk wel zo rechts ben als ik altijd heb beweerd. Daardoor probeert een bepaalde groep mensen me de laatste tijd steeds in een discussie over kapitalisme te betrekken.
Ik ben namelijk kapitalist, ik geloof in loon naar werken en in eerlijk geld verdienen om een comfortabel leven te kunnen leiden, maar zonder de maatschappij te ontwrichten en de aarde te vernietigen. Kan niet, zegt deze groep mensen, want kapitalisme is per definitie de mensheid tot slaaf maken en de aarde vernietigen. Want ze hebben Marx en andere linkse denkers gelezen en die preken dat kapitalisme om het bezit van de produktiemiddelen en het accumuleren van zoveel mogelijk kapitaal gaat, en dat de honger naar grondstoffen onvermijdelijk tot ongebreidelde expansiedrift en de gewelddadige onderwerping van de hele wereld leidt. Daarom willen ze dat ik het kapitalisme afzweer.
Predestinatieleer
Ik zie wel dat wat we nu zien gebeuren, met beleggers die hele steden opkopen en onbetaalbaar maken voor gewone mensen en de temperaturen die de wereld onleefbaar maken, wordt veroorzaakt door kapitalisten, maar het Marxisme is geen predestinatieleer. Ik geloof niet dat het onvermijdelijk is dat kapitalisme een doodscultus wordt, dat bijvoorbeeld de Transatlantische slavernij onvermijdelijk gevolg is van het kapitalisme, zoals ik mensen uit de omgeving van BIJ1 vaak zie beweren. De Marxisten (en Trotskisten, Leninisten en wat niet al) worden dan steevast knorrig en een beetje neerbuigend, zoals de christenen in mijn jeugd, als die merkten dat ik niet geloofde in hun verhaal over de rechte en de kromme weg en dat je naar de hemel ging als je je hele leven maar met één persoon seks had. Ze sneren dan dat ik niks weet en me niet verdiept heb en proberen me te vernederen.
Ze hebben een hele rigide definitie van wat kapitalisme is, dat het is begonnen met het feodale tijdperk met adellijke grootgrondbezitters en landloze horigen en dat het dus niks dan uitbuiting is en ook niks anders kan zijn. Ik vind dat onzin. Een banketbakker die gebakjes verkoopt heeft wat produktiemiddelen in eigendom, maar hij buit niemand uit. “Dat is geen kapitalisme”, zeggen ze dan. Kapitalisme is het in hun ogen pas als de banketbakker wordt uitgekocht door een grote banketbakkersketen of zijn zaak moet sluiten omdat zijn huur onbetaalbaar wordt.
Nu had mijn vader een succesvolle banketbakkerszaak, en hij ging liever dood dan dat hij ook maar iets van de controle over zijn produktie verloor. Hij wilde per se niet uitbreiden omdat hij bang was dat dit ten koste zou gaan van de kwaliteit. Hij wilde geld verdienen, zoveel mogelijk, met de gebakjes, taarten, koekjes en bonbons waar hij trots op was, want hij vond zichzelf de beste banketbakker van Nederland. “Patissier” noemde hij zichzelf. Banketbakkers waren de sukkels die zo verwaand waren zichzelf als zijn vakbroeder of concurrent te zien.
Ambachtelijke ijssalons
Hoezo is dat geen kapitalisme? Dat banketbakkers de markt uit worden gedrukt door Ahold-achtige reuzen die de markt overvoeren met meuk, betekent niet dat het een natuurwet is, dat een banketbakker voorbestemd is voor dat lot. Bij de Albert Heijn kun je fabrieksijs en fabrieksgebak kopen en voorgebakken croissants, maar de lange rijen staan voor de ambachtelijke ijssalons en de meesterbanketbakkers waar het ijs en het gebak echt lekker zijn. De buurtwinkels zijn weggeconcurreerd door de supermarkten maar eerlijk, ze boden dezelfde produkten aan als de supermarkten maar duurder, en hadden een kleiner assortiment. Ze hebben zichzelf overbodig gemaakt.
In plaats van de buurtwinkels heb je nu de Turk, de Marokkaan en de Poolse super, die produkten verkopen die Albert Heijn niet heeft, en waar de koriander smaak en geur heeft, en vijf, zes keer goedkoper is dan bij Albert Heijn. Waar het vlees echt is en niet is volgespoten met water en drie jaar ingevroren is geweest.
Kapitalistische ondernemers zijn dat, die Turken, Marokkanen en Polen. “Ja nee, wacht even, dat is geen kapitalisme want hier op pagina 136 van Das Kapital…” Nee, dát is kapitalisme.
Nederlands-Indië
In Nederlands Indië, dat dus bezet was door de Nederlandse kapitalisten omdat ze in Das Kapital hadden gelezen dat dat moest, omdat ze zich anders nooit met goed fatsoen kapitalisten konden noemen, werden de Javanen, Sumatranen, Balinezen, Molukkers enzovoort gedwongen allerlei gewassen te verbouwen voor de bezetter, maar ze mochten een klein stukje land voor zichzelf houden. Wat ze daarop verbouwden, verkochten ze en zo hielden ze een beetje geld over en werden ze een beetje welvarender, daarmee konden ze bijvoorbeeld textiel uit Twente kopen voor de produktie van batik.
Later, in de jaren 10 en 20, kwamen Japanse handelaren naar Zuidoost-Azië met goederen die veel goedkoper waren dan die van de Nederlanders, bijvoorbeeld textiel. Goed voor de winsten van de inlandse batikindustrie en voor de welvaart van der inlandse bevolking. Er ontstond een rijke elite die het geld had om haar kinderen naar scholen en universiteiten in onder andere Japan te sturen en daaruit is de generatie revolutionaire Indonesiërs ontstaan die uiteindelijk de Nederlanders haar land heeft uitgekickt.
Vluchtelingen en moslims
Dankzij het kapitalisme. Kapitalisme brengt mooie dingen voort, net als vuur. Maar vuur kan uitslaan en hele steden vernietigen, daarom moet je veiligheidsmaatregelen nemen en een brandweer oprichten voor als het fout gaat. Wel de brandweermensen goed belonen, natuurlijk.
Zelfde met kapitalisme. Als het fout gaat, moet er een sterke overheid zijn die het kapitalisme een halt toeroept. Bijvoorbeeld de olieindustrie. We hebben nu regeringen die de schandknaapjes van Shell zijn. Maar het is niet onvermijdelijk. Een goede regering maakt een einde aan het gebruik van fossiele brandstoffen en kapitalisten worden zo gedwongen met duurzame alternatieven te komen, en die komen dan.
Kapitalisten hebben nu vrij baan en kunnen ongebreideld hun gang gaan. Ze hoeven geen belasting te betalen en mogen het milieu vernietigen en de regering die ze die ruimte geeft, maakt de kiezer wijs dat vluchtelingen en moslims het probleem zijn. De kiezer denkt “ja hallo ik heb geen zin om me door een moslim het huis te laten uitjagen” en stemt daarom op de partijen die ervoor zorgen dat-ie door een roofkapitalist het huis uit wordt gejaagd.
Mij lijkt het dat niet het kapitalisme, maar onze imbecielendemocratie het probleem is. Onze imbecilocratie.
Ik kom hier op terug.
Is het Vrije Woord u écht lief? Help me dan met een financiële bijdrage. Doneer aan de enige dwarsdenkende, onafhankelijke (maar echt) site van Nederland. Rekeningnummer NL59 RABO 0393 4449 61 (N.P. Breedveld, Rabobank Rijswijk), SWIFT BIC RABONL2U. Lees hier waarom dat niet met PayPal kan, maar steunen via Patreon kan weer wel en sinds kort ook met een Tikkie. Wordt dat symbool van de Hollandse krenterigheid tenminste voor iets nuttigs ingezet. Adverteren? Mail mij.
Peter Breedveld, 23.08.2022 @ 06:59