Kafka in de Ghanese ambassade
Anita Brus
Als ik niet bijna in huilen uitgebarsten was bij de Afrikaanse op de gang van de Ghanese ambassade, had ik mijn visum nog steeds niet gehad. Nadat ik een klein halfuur eerder door was gestuurd naar de wachtkamer, waar ik op een van de veelkeurige stoeltjes in de frontlinie was gaan zitten, bevond ik mij nu in wat ze in Spanje ‘al borde de un ataque de nervios‘ noemen.
Alle vooroordelen over Afrika, waarvan ik dacht dat ik ze na het lezen van talloze boeken over primitivisme en postkolonialisme – en de zwarte piet documentaire van Sunny Bergman – wel kwijt was, kwamen subiet weer boven drijven. Hoezo klopten mijn ‘references‘ niet? Want dat was wat de Afrikaanse loketdame (dezelfde als die van vorige week) mij te verstaan gaf nadat zij, chagrijnig omdat ik niet meteen was opgestaan toen zij mijn naam riep, de papieren en mijn paspoort weer in mijn richting had geschoven. Alle eerder gedane moeite leek voor niets geweest en ik verwachtte dat de loketdame opnieuw zou gaan vragen naar Mr. Mensah die ik vorige week ter plekke had kunnen strikken als tweede contact op het formulier. Maar Mr. Mensah bleek nu slechts nog een deel van een, naar het zich liet aanzien, groter probleem.
Surrealistische toestand
“The numbers of your references do not work, you have to call them“, bitste zij. Call them? Moest ik nu naar het hotel bellen? En naar Mr. Mensah die ik amper kende en van wie ik het visitekaartje nu ook niet bij mij droeg? Het hotel was toch gewoon een bekend hotel in Accra waarvan je in een oogopslag het nummer kon zien? Wat schoot het op als ik hen ging bellen en ze misschien daarna onder hetzelfde nummer opnieuw niet bereikbaar waren voor de ambassade. Ik zag hele doemscenario’s voor mij en droop af, maar niet nadat ik mijn hart had uitgestort bij de vriendelijke Afrikaanse in de ontvangstruimte op de gang.
“Geef mij je papieren”, reageerde zij en dat deed ik, want ik zag haar als laatste strohalm in deze surrealistische toestand. Vervolgens stuurde zij mij opnieuw de wachtkamer in, waar ik inmiddels andere half huilenden trof met min of meer dezelfde visumperikelen. “Wij komen al voor de derde keer”, vertelde een blond meisje dat hier was met haar Ghanese vriend, en een vrouw wiens kinderen naar Ghana wilden om te surfen kreeg ook nul op het rekest. Ik begon het somber in te zien.
Veel contacten
Toch kwam binnen niet al te lange tijd de Afrikaanse van de gang weer opdagen met mijn documenten om mij te vertellen dat het hotel goed bevonden was. Mr. Mensah kon zij echter niet bereiken, maar ik moest het nog maar een keer proberen bij het loket waar men mij nog wat vragen wilde stellen. Dit keer kreeg ik aan het loket niet de vraag wie Mr. Mensah was, maar waar hij op dit moment was. Dat wist ik natuurlijk niet en hoe zou ik dat moeten weten? “That’s no answer“, brieste de loketdame mij in het gezicht en ik kon weer gaan zitten, mij inmiddels afvragend of ik het pand ooit nog met een visum zou verlaten.
Toen de Afrikaanse van de gang opnieuw naar mij toe kwam, legde ik haar nog maar weer eens uit dat ik gewoon een toerist ben en dat toeristen nu eenmaal niet al te veel contacten hebben in een land waar ze nog niet eerder waren. En Mr. Mensah had ik hier leren kennen en niet in Ghana. Hem had ik als referentie opgegeven omdat hij mij in Accra had uitgenodigd. Ze keek mij aan met een blik die zei dat het allemaal wel goed zou komen.
Randje van een zenuwinzinking
En inderdaad, uiteindelijk werd mijn naam omgeroepen en kreeg ik mijn paspoort terug met het indrukwekkende visum van de ‘Republic of Ghana‘. Een visum dat maar liefst geldig blijft tot zeven maart 2016, al heeft het mij dan wel ‘op het randje van een zenuwinzinking’ gebracht.
Anita Brus is docent in de Spaanse taal/literatuur/kunst en schrijft over tango in het tijdschrift La Cadena. Zij publiceert ook teksten in het Spaans en in het Nederlands op haar eigen weblog. Lees het verbijsterende relaas over haar domrechtse date. Volg haar op Twitter.
Anita Brus, 05.12.2014 @ 09:36
19 Reacties
op 05 12 2014 at 11:47 schreef Olav:
Ik weet niets van Ghana, behalve waar het ligt op de wereldkaart en ongeveer datgene wat ook op de Wikipedia staat. Is er een diepere reden waarom men zich daar op de ambassade zo gedraagt of is het gewoon ambtelijke onwil zoals je die overal aantreft?
En aan de andere kant, hoe zou het verhaal overkomen als het werd geschreven door de dame van het loket? Ging het dan misschien over verwarde toeristendames die hun formulieren niet in orde hebben, die proberen te sjoemelen met hun referenties en die dan ook nog eens geshockeerd zijn dat ze geen voorkeursbehandeling krijgen?
Waarmee ik mevrouw Brus niet wil beschuldigen, maar vanuit een ander perspectief zien dingen er soms echt heel anders uit.
Ik vind het wel een leuk geschreven verhaal en die ambtelijke botheid is natuurlijk plausibel.
op 05 12 2014 at 12:34 schreef Thomas E:
Ben benieuwd welke conclusie je nu getrokken hebt uit dit kafaiaanse gedoe, Ana. Andere mentaliteit? ’n Beetje de pest aan westerse blanken? Geen boodschap aan efficiency? Gewichtigdoenerij, zo van ‘ik ben hier de baas’?
op 05 12 2014 at 13:34 schreef Joris:
Leuk verhaal, maar ‘un ataque al borde de los nervios’ is Spaanse wartaal: “een toeval op de rand van de zenuwen.”
op 05 12 2014 at 14:42 schreef Thomas E:
Je zal bedoelen dat de Google vertaling wartaal oplevert, Joris.
op 05 12 2014 at 14:42 schreef Martin:
De laatste jaren worden de eisen voor een visumaanvraag steeds strenger. Eerst waren 2 referenties al voldoende, en kon je bv. 2 hotels opgeven. Vorig jaar moest daar opeens ook de naam van een contactpersoon (hotelmanager) bij worden vermeld.
En nu schijnt het dus zo te zijn (volgens visumburo visum.nl) dat je per se een mobiel nummer van een contactpersoon op moet geven, én dat je van het hotel niet alleen postadres maar ook straatnaam en huisnummer op moet geven – dat in Ghana slechts zelden wordt gebruikt. Normaal gesproken wordt een adres aangeduid met bv. “tegenover de Commercial Bank” of “bij het eerste stoplicht”, vaak zijn straatnamen en huisnummers niet eens bekend.
Je zou bijna gaan denken dat Ghana het toerisme probeert te ontmoedigen…
op 05 12 2014 at 14:56 schreef Ana:
Klopt, er had moeten staan: “al borde de un ataque de nervios”; Peter, kun jij dat nog even veranderen?
op 05 12 2014 at 15:03 schreef Ana:
Is overigens de titel van een film van Pedro Almodóvar, maar dat ter zijde. Wat betreft het andere perspectief; ja, je kunt het ook altijd vanuit een ander perspectief bekijken. Maar hier werden absurde eisen gesteld en ik denk dat het verhaal dat ook wel duidelijk maakt. ‘De pest aan blanken’ is mij in een ander Afrikaans land ook letterlijk te verstaan gegeven. En ‘Ik ben hier de baas’ is het zeker, geholpen door een absurde bureaucratie.
op 05 12 2014 at 16:53 schreef Thomas E:
Disculpa, Floris :) Maar ik dacht dat het om het woordje ataque ging, wat toch echt aanval betekent. Ik vond eigenlijk dat die Spanjolen dat grappig zeiden: Een aanval op het grensgebied van de zenuwen. Maar goed, ik ben ook maar een vakantiebrabbelaar.
op 05 12 2014 at 17:29 schreef ana:
Het klopt niet volgens de uitdrukking. Ik heb het per ongeluk omgedraaid, maar dat maakt het inderdaad nog niet helemaal wartaal (dank Thomas). Er staat nu “Een aanval op de rand van de zenuwen”, terwijl er had moeten staan: “Op de rand van een zenuwaanval”. Dat laatste bedoelde ik natuurlijk, maar eigenlijk is dat eerste ook best mooi! (alleen zeggen de Spanjaarden dat niet)
op 06 12 2014 at 12:34 schreef Ana:
Dank voor het herstel van de ‘ataque’, Peter. Prettige dame en heer naast de kerstboom ook.
op 08 12 2014 at 00:11 schreef MNb:
Je zou eens na kunnen gaan hoe het in de Nederlandse ambassade in Accra toegaat. Misschien is er sprake van reciprociteit.
op 10 12 2014 at 02:11 schreef Klaas Levelt:
Klinkt precies als een willekeurig loket van Gemeente Amsterdam, een jaar of twintig geleden. Gelukkig werkt er nu een vriendelijkere generatie. Als ik een van die ouwe tangen zie zitten, ga ik als dat mag subiet in een andere rij staan.
op 10 12 2014 at 18:25 schreef Senga:
Bekend verhaal, maar dan bij de ambassade van Tsjechië die bij elk bezoek (3 in totaal, van Eindhoven naar Den Haag en weer terug, voor een uitbrander van 5 minuten) nieuwe en gewijzigde eisen stelde en dat op dezelfde nare manier als in bovenstaand verhaal. Ik zat niet op het randje, maar ging eroverheen.
op 10 12 2014 at 19:04 schreef Ana:
Belachelijk om het in dit verband te hebben over ouwe tangen. Het zal er heus ook niet prettig aan toe gaan in onze ambassades, maar ik ben tot nu toe in twee Afrikaanse landen geweest (Ghana wordt de derde) en maakte in Den Haag helaas een déjà vu mee wat betreft absurde Afrikaanse bureaucratie. Het zet geen pas alleen Nederland hier tegenover te stellen en ik ben soms zelfs geneigd te zeggen dat wij hier maar blij mogen zijn met hoe (zo goed of kwaad dat maar ook maar moge zijn) wij worden behandeld in ons land.
op 11 12 2014 at 01:47 schreef MNb:
Dat mag je best zeggen, Ana. Ik weet alleen niet zo toevallig dat Surinamers in de ambassade te Paramaribo ook niet altijd even goed behandeld worden. Bovendien heb ik niet geschreven dat ik reciprociteit gerechtvaardigd vind.
op 11 12 2014 at 10:17 schreef Ana:
‘Ouwe tangen’: reactie op Klaas. Rechtvaardiging van ‘reciprociteit’? U dwaalt af meneer MNb.
op 12 12 2014 at 23:44 schreef Klaas Levelt:
Nou ja, als we elkaar dan toch belachelijk gaan noemen: ik vind het een beetje belachelijk om over Kafka te beginnen als je wordt geconfronteerd met een vervelende bureaucrate die op het protocol gaat staan. Kenmerkend voor een kafkaiaanse situatie lijkt me juist dat er geen protocol lijkt te zijn of dat het in elk geval voor het subject volledig onkenbaar is. Verder bedoelde ik m’n opmerking niet als jijbak of zo, je verhaal deed me gewoon denken aan Amsterdamse gemeentebureaucratie van een jaar of 20 geleden. Vooral de wat oudere dames waren er erg goed in, maar gelukkig zijn de meeste daarvan inmiddels met pensioen.
op 18 12 2014 at 19:36 schreef Martin:
Overigens is deze moeilijkdoenerij van de Ghanese ambassade echt iets van de laatste tijd, ik ben vaak in Ghana geweest maar zo lastig hebben ze het nog nooit gemaakt. Ik vermoed dat het óf een politieke reden heeft, óf dat er de laatste tijd op een of andere manier is gefraudeerd met visums.
op 18 03 2020 at 19:51 schreef Anoniem: