Joris weet alles beter
Johan de Vries
Er zijn zes continenten!
Joris kwam thuis van school. Hij had die dag op school geleerd dat er zes continenten op de planeet aarde waren. Joris vertelde enthousiast aan zijn moeder wat hij geleerd had. “Het zijn vijf continenten,” antwoordde moeder droogjes en geïrriteerd. “Nee,” zei Joris, “Het zijn er zes, ik heb dat vandaag op school geleerd!” “Joris weet het weer beter,” zei moeder en ze staarde met een verveelde blik naar het plafond. Joris raakte van slag en zocht naar zijn schoolboek.
Joris moet niet zo betweterig doen
Toen de moeder geconfronteerd werd met de feiten in het schoolboek rolde ze haar ogen met een diepe zucht. “Wij leerden op school dat het er vijf waren”, verklaarde ze, “en je moet niet zo betweterig doen,” sneerde ze.
Iedereen doet mee
Ook de rest van het gezin ‘ontdekte’ dat Joris een betweter was. Blijkbaar had Joris een, met de complimenten van zijn moeder, een ‘Joris-weet-alles-beter’-label mogen ontvangen. Hoe kansloos kun je zijn als lagereschoolkind. Nog geen tien jaar oud en verbaal op slot gezet.
Oma en moeder zijn kutwijven
Jaren later gaf moeder van Joris toe dat de oma van Joris een haatroddel over hem bij haar had ingefluisterd. Ze zei: “Merk je wel dat Joris alles een beetje beter weet?” Joris was verbijsterd: “Wat een kutwijf.” En dat moeder daar in trapte: “Ook een kutwijf.” En nee, Joris gaat dat niet goedpraten.
Joris haat betweters
Tegenwoordig heeft Joris moeite met mensen die hem iets uitleggen. Hij voelt dan een fysieke afkeer en wil in de rede vallen en zeggen dat hij dat allang weet. Want Joris ziet dan de kleine Joris die zo hartstochtelijk werd afgewezen door zijn moeder. Een Joris die hij geleerd heeft te haten en af te wijzen. Het stukje Joris dat graag gehoord wil worden. Het is lastig om kleine Joris, waar hij zo’n afkeer van heeft, niet te projecteren op anderen. Dat doet zelfhaat nu eenmaal met een persoon.
Joris weet het zeker
Joris vraagt zich af of een persoon als Dilan Yeşilgöz heeft geleerd zichzelf te haten omdat ze niet is wie ze wil zijn: een nette witte blonde dame. Dat ze daarom iedere migrant haat met een niet-witte afkomst. Dat kan zelfhaat eenmaal met je doen. Dat weet een betweter als Joris heel goed.
Johan de Vries, beter bekend als De Frysk, pensionado op MAVO-niveau, komt uit Friesland, geboren in Rinsumageest, getogen in Wergea. Was ooit werkzaam in de zuivel en wist van melk yoghurt te maken, pap van gort en kent het recept van watergruwel. Woont nu in Barrie, Canada, waar hij geniet van zijn welverdiende rust.
Johan de Vries, 25.02.2025 @ 08:58