Japan

64 Reacties

op 09 08 2010 at 13:46 schreef Rob:

Juist deze dagen zit ik te lezen in Raymond Lamont-Brown’s Kamikaze – Japan’s Suicide Samurai. Daarin zie je hoe de Geallieerden fout op fout stapelden door hun arrogante superioriteit jegens Japan:

“…Director of the Chinese Air Force, […]Claire Lee Chennault, produced a report on the Zero [het belangrijkste Japanse jachtvliegtuig uit de oorlog, RvK] which was read by US and British air strategists. They dismissed it as inaccurate and dceclared that Chinese losses were not caused by a superior Japanese aircraft but by Chinese aircraft inadequacies and pilots’ lack of skill. So the Japanese were able to test Zeros in all China’s battle zones without foreign powers paying attention.”

op 09 08 2010 at 13:47 schreef Henk:

Door de goedkope Japanse produkten lagen de Britse en Nederlandse textielindustrie op hun reet

Dat ben ik niet met je eens. De textielindustrie in Nederland en het VK ging eind jaren ’60 begin ’70 teloor. Dat had in eerste instantie niet zozeer te maken met goedkope concurrentie maar door het gebrek aan wil tot innoveren in de textiel. Bedrijven die dat wel deden bestaan nog steeds.

op 09 08 2010 at 15:02 schreef Peter:

De Nederlandse textielindustrie werd in de jaren dertig gered door de goedkopere Japanse textiel simpelweg te weren van de Nederlandse en Nederlands-Indische markt. Puur protectionisme dus.

op 09 08 2010 at 16:17 schreef Jona:

Als het Westen Japan niet tientallen jaren stelselmatig op grove racistische wijze had bejegend, beledigd, vernederd, het land elke waardigheid niet had ontzegd, en als het Japan in staat had gesteld om via vrije handel grondstoffen in te kopen en producten af te zetten, dan was het voor de Japanse militaristen een stuk moeilijker geweest het Japanse volk mee te slepen in een lange en vernietigende oorlog.

Een soortgelijke analyse wordt wel gemaakt voor Iran. Ik ben er niet helemaal zeker van of dat alles verklaart.

op 09 08 2010 at 17:27 schreef Peter:

Niet alles, maar de hele situatie in het Midden-Oosten is toch grotendeels te wijten aan het racistische paternalisme van de koloniale mogendheden, en later van de VS, die altijd meenden beter te weten wat goed is voor die regio dan de mensen die er woonden.

Dat er landen zijn ontstaan puur doordat Britse politici een willekeurige streep over een kaart trokken, en daardoor verschillende volken tot elkaar veroordeelden en andere in tweeën deelden, daar staat je verstand toch bij stil? Dat de VS zomaar een Arabisch land kan binnenvallen om er een voormalige marionet te verwijderen en er een ander voor in de plaats te zetten, dat is toch van een duizelingwekkende arrogantie?

op 09 08 2010 at 18:02 schreef MNb:

Deze zelfverklaarde Japanoloog moet even in Zuid-Korea navraag doen hoe de bewoners daar de “bevrijding door Japan van westerse en Chinese invloeden” ervoeren. Die begon ver voor de Eerste Wereldoorlog; zie bijvoorbeeld het Verdrag van Ganghwa uit 1876 en de Chinees-Japanse oorlog van 1894.
Die lange, vernietigende oorlog begon al in 1937 toen Japan alweer een oorlog tegen China begon. Daarentegen stopte de VSA pas alle olietoevoer naar Japan nadat dat land Frans Indo-China “bevrijd” hadden.
De laatste alinea kan dan ook rustig herschreven worden:

Als het Westen Japan niet tientallen jaren stelselmatig op grove racistische wijze had bejegend, beledigd, vernederd, het land elke waardigheid niet had ontzegd, en als het Japan in staat had gesteld om via vrije handel grondstoffen in te kopen en producten af te zetten, dan hadden de Japanse militaristen geen lange en vernietigende oorlog nodig gehad om hun Groot Aziatische Welvaartssfeer te vestigen. Ze hadden dan geen enkele tegenstand hoeven te ovewinnen.

Gezien de ervaringen in Korea mogen we ons rustig afvragen of de andere Oost-Aziatische volkeren daar nu zo blij mee hadden moeten zijn.

op 09 08 2010 at 18:17 schreef Peter:

Ten eerste ben ik geen ‘zelfverklaarde’ japanoloog. Ik heb een diploma en daar heb ik hard voor gewerkt.

Ten tweede weerleg je met je emotionele betoog helemaal niets in mijn stuk. Lang voordat Japan het oorlogspad koos, was het door het westen al afgesloten van de toegang tot de grondstoffen die het land nodig had om de industrie op peil te houden. Dat de Amerikanen Japan de olie onthielden uit vrees voor agressie, is een nogal hypocriete lezing van de ware toedracht, die ik hierboven heb uiteengezet. Hornbeck draaide er tenminste niet omheen: Japan moest worden gestopt omdat het de Amerikaanse belangen in gevaar bracht.

op 09 08 2010 at 19:55 schreef Daan:

Check dit dan Peter,

http://www.spitsnieuws.nl/archives/raar/2010/08/naturisteninvasie_pretpark.html

:D

op 09 08 2010 at 20:06 schreef Peter:

Daar neem ik dus nadrukkelijk en ondubbelzinnig afstand van.

op 09 08 2010 at 21:40 schreef Bodewes,J:

Tis een artikel waar de heer van Gulik nog een punt aan kan zuigen. Zou dit stuk in een Japanse krant kunnen worden gepubliceerd?

op 09 08 2010 at 21:42 schreef MNb:

Mijn stukje is niet emotioneel. Ik noem verifieerbare feiten, waar PB – uit emotionele overwegingen, gezien zijn liefde voor Japan; liefde is immers de sterkste emotie die er bestaat – keurig aan voorbijgaat. Zo beseft hij bijvoorbeeld niet dat ik helemaal niets pretendeer te weerleggen. Ik pretendeer zijn goed (Japan)- slecht (Westen) schema te nuanceren tot slecht – slecht.
PB’s betoog komt hier op neer: de westerse perfiditeit heeft het onschuldige Japan aangezet een eigen invloedssfeer na te streven. Toen het perfide westen dat probeerde te verhinderen moest het onschuldige Japan uit zelfbehoud wel naar de wapens grijpen. Eén stapje verder – die PB overigens niet zet – en Nanking is niet meer dan een beetje pech.
Dit klopt niet, doodeenvoudig omdat het helemaal niet zo onschuldige Japan in Korea al imperialistische neigingen vertoonde (Verdrag van Ganghwa uit 1876) voordat het westen op perfide wijze Japan alle toegang tot grondstoffen ontzegde.
B kan niet het gevolg zijn van A als B plaatsvond voor A. Zo simpel is het.

De bondgenoten VSA, Frankrijk en Engeland (het Fashoda-incident is een uitzondering die de regel bevestigd) wilden gedrietjes zowat de gehele wereld verdelen. Toen een tikkeltje later Duitsland en Japan soortgelijke ambities koesterden probeerde het trio hen op alle mogelijke manieren te dwarsbomen. Had dat trio dat niet gedaan – Japan en Duitsland “een plekje onder de zon gegund”, om een toenmalige uitdrukking aan te halen – dan was er geen enkele reden om aan te nemen dat de betreffende gekoloniseerde volkeren beter af waren geweest.
Om behalve Korea nog eens een vroege Japanse kolonie te noemen: het eiland Hokkaido, dat oorspronkelijk aan de Ainu toebehoorde.

http://www.atimes.com/japan-econ/BE19Dh01.html

Net mensen, die Japanners. Zodra ze andere landen en volkeren gaan veroveren en onderwerpen gedragen ze zich net zo beroerd als bijvoorbeeld westerse kolonialisten – of Inca’s, of Noormannen, of Ashanti’s, of de Grieken van Alexander de Grote. Als die andere landen en volkeren dat niet zo leuk vinden trekken Japanners ten oorlog en begaan massamoorden en zo.
Bezie de internationale politiek door de bril van Macchiavelli en een heleboel zaken worden veel begrijpelijker; toen en nu.

PS: Oh ja, toen slachtoffer Korea de kans had om een imperium te vestigen enkele eeuwen eerder gedroeg het zich ook al net zo beroerd. Koreanen zijn blijkbaar ook mensen.

PS2: voor zover ik weet hebben eigenlijk alleen de Arabische moslims van de 7e en vroege 8e eeuw zich relatief behoorlijk gedragen tijdens hun veroveringstochten. Dat had ongetwijfeld te maken met het gebrek aan tegenstand, want ze hebben hun o zo menselijke wreedheid ruimschoots botgevierd middels slavernij.

op 09 08 2010 at 21:58 schreef Peter:

Jammer, MNb, dat je je verlaagt tot het niveau van de gemiddelde islambasher die hier mijn argumenten komt wegwuiven met de briljante constatering dat ik verliefd ben.

In mijn stukje staan slechts feiten, jij komt met een huilverhaal over Japanse misdaden.

Dat van die Japanse misdaden weten we nu wel, daar hoeven we het niet over te hebben. Hollywood en Wim Kan hebben ervoor gezorgd dat iedereen bij het woord Japanner aan een fanatieke sadistische dwerg in een soldatenuniform denkt. Vergeten wordt steeds dat de Westerse mogendheden in de koloniën in wreedheid niet onderdeden voor de Japanners. Ik noem de Opiumoorlogen, en de Belgische praktijk in Congo om handen af te hakken bij wie niet hard genoeg werkte.

In Nederlands-Indië was een Apartheidsbeleid en werden kampongs platgebrand en vrouwen en kinderen vermoord.

Ik zeg niet dat Japan onschuldig is, ik zeg alleen dat het Westen niet onschuldig is, en kennelijk is dat je al teveel.

Japan deed in de decennia voor de Tweede Wereldoorlog niets, helemaal niets dat het Westen niet ook deed. En daarvoor wilde Japan zelfs niets liever dan met rust gelaten worden. Maar ja, Japan is geen blanke natie en dan kom je niet weg met dezelfde dingen waar elke Westerse mogendheid wel wegkwam. Waar die zelfs voor werd geprezen.

op 09 08 2010 at 23:12 schreef Rena:

Peter, je blijft me verbazen. Japanoloog. Voor mij verhelderend verhaal. Ik had inderdaad ook vooral het idee dat Japanners wrede soldaatjes waren rond WOII. Dat de Nederlanders en andere kolonisten niet bep. netjes waren kreeg ik nog wel mee in de geschiedenislessen.

op 09 08 2010 at 23:36 schreef Peter:

Voor de goede orde, ik wil de Japanse oorlogsmisdaden niet bagatelliseren. De behandeling van de geïnterneerden in de Jappenkampen was barbaars, en bij Nanking zijn onuitsprekelijke wreedheden begaan. Ik wijs er in het stuk hierboven ook op dat de aanvankelijke juichstemming bij de inlanders in 1942 plaatsmaakte voor desillusie tegen het einde van de oorlog.

Maar Japan is niet de enige schurk in het verhaal.

op 10 08 2010 at 06:29 schreef Thomas Cool:

@Peter: Gefeliciteerd met het papiertje, en een mooi betoog. Dit soort overwegingen bracht me er in 1973 toe econometrie te gaan studeren in plaats van archeologie. Tegenover het opgraven van oude verwoestingen proberen om nieuwe te voorkomen. De blik nu op de toekomst richten, zie met name: http://www.dataweb.nl/~cool/Papers/Drgtpe/Index.html

op 10 08 2010 at 09:05 schreef leo schmit:

Dit betoog heb je een aantal jaren geleden ook gevoerd, nu iets uitgebreider zo te zien en ik ben het er net als toen geheel mee eens. Terecht om er nog eens op terug te komen zo rond 6 augustus, de zwartse dag van de wereldgeschiedenis.

Vanuit mijn eigen studie van laat-koloniaal Nederlands-Indie kan ik de vijandigheid en het protectionisme aldaar tegenover Japanse banken en handels- en productieondernemingen in de jaren ’20/’30 bevestigen.

Je schrijft:
“Door de goedkope Japanse produkten lagen de Britse en Nederlandse textielindustrie op hun reet, was de Nederlands-Indische scheepvaart in gevaar, werd de Singaporese rubberhandel bedreigd en verloren Nederland, Engeland en Amerika hun Zuidoost-Aziatische afzetmarkten.”

Dat klopt grotendeels, ik zie alleen niet hoe de rubberhandel in Singapore hieronder kwam te lijden. Mij dunkt dat Singapore alleen maar kon profiteren van grotere rubberafzet aan de opkomende Japanse auto-industrie (later oorlogsindustrie). Het punt was veeleer dat de rubberhandel van Singapore onder druk van VS en UK kwam te staan om niet aan Japan te leveren.

De verstikkende uitsluiting van Japan in Zuidoost Azie en de politieke spelletjes in de Volkenbond van de jaren ’30 worden scherp beschreven in ’the Singapore Grip’ van (ik meen) J Farrel, een vroeg overleden Brits auteur. De hoofdpersoon is een jongeman die teleurgesteld terugkeert (in Singapore) van vrijwilligerswerk in Geneva bij de Volkenbond, waar hij moest aanzien hoe Japan werd gemarginaliseerd, zo niet, gedemoniseerd (avant la lettre). Hij komt terug bij de rubber-exportonderneming van zijn ouders en maakt zo de fiets- en luchtaanval van Japan op Singapore mee.

Een kleine opmerking over de ‘inlanders’ die in ’43 teleurgesteld waren (zie 23:26). Dat waren geen inlanders maar ‘Indonesische nationalisten’. Overigens bleven zij tot ’45 samenwerken met de Japanse bezetter, met name in het beruchte ‘Romusha’ arbeidssysteem en inderdaad kregen zij uiteindelijk als beloning op 17 augustus 1945 de onafhankelijkheidsverklaring, die tot nu toe nog steeds niet door Nederland erkend wordt.

op 10 08 2010 at 09:58 schreef Mas Rob:

@ Leo
Ik zie onafhankelijkheidsverklaring niet als een Japanse beloning. Na de capitulatie van Japan was het spel gewijzigd. De Japanse bezettingsmacht wilde de status quo behouden en daarin paste de onafhankelijkheidsverklaring niet. De Japanse steun kwam van indivduen als adm. Maeda die dit op eigen gezag deden.

Soekarno, Hatta en de oude generatie aarzelden daarom over het overgaan tot de proclamatie. Er was een ontvoering door jongere nationalisten nodig om ze over de streep te trekken.

Of Nederland al dan niet met het optreden van Ben Bot “17 augustus” heeft erkend, is een discussie waardig. Ik sta op het standpunt dat dit zo is. De Indonesische kant heeft dit geaccepteerd en ziet het als een voorbij hoofdstuk van een boek dat nu dicht is. Maar misschien is het hier niet de juiste plaats om er uitgebreid over van gedachten te wisselen.;)

@ Peter
Dat de Japanners met gejuich ontvangen werden, dat weet ik niet zo zeker. Ze werden zeker niet vijandig tegemoet getreden, en in Atjeh kregen de Japanners steun. Maar zoals ik het begrepen heb werden de Japanners door de bevolking op Java begroet met een afwachtende houding. Grote indruk maakte de snelle en vernederende ondergang van het Nederlandse gezag. Alsof een ban gebroken was.

op 10 08 2010 at 10:09 schreef Mas Rob:

Misschien kan ik afwachtende houding” beter omschrijven als “afwachtend, maar optimistisch over wat komen kan”.

op 10 08 2010 at 10:10 schreef Mart:

Leuk stukje. Nu Rudy er niet meer is om tegen de heilige huisjes aan te schoppen is het goed om te zien dat Peter de traditie voortzet.

En goeie zet om de (impliciete, maar duidelijke) veroordeling van het Tojo-bewind aan het einde te plaatsen. Je kan meteen zien wie het stukje niet uitgelezen heeft.

Mart

op 10 08 2010 at 12:03 schreef MNb:

http://www.trouw.nl/nieuws/wereld/article3159690.ece/Japan_betuigt_spijt_voor_koloniale_tijd_in_Korea.html

op 10 08 2010 at 12:10 schreef MNb:

Lezen is moeilijk, PB, ik wuif niets weg, ik weerleg niets. Als jij mij emotionaliteit toeschrijft is dat blijkbaar briljante logica, als ik die jou toeschrijf verlaag ik me tot het niveau van islambashers …. je laat me lachen.
Wat schreef ik ook alweer? O ja, ik pretendeer PB’s goed (Japan)- slecht (Westen) schema te nuanceren tot slecht – slecht.
Wat schreef jij als reactie? Ik zeg niet dat Japan onschuldig is, ik zeg alleen dat het Westen niet onschuldig is, en kennelijk is dat je al teveel.
Volg een cursus begrijpend lezen. Dan begrijp je misschien dat Slecht (Westen)iets anders is als Onschuldig (Westen).
Uitsmijter: waar het Westen voor werd geprezen. Waar en wanneer heb ik dat gedaan? Je neukt een stropop.

op 10 08 2010 at 12:14 schreef Peter:

Mnb, je kunt jij-bakken wat je wilt, maar ik heb nergens geschreven dat Japan onschuldig is of goed of wat dan ook. Ik heb slechts wat onderbelichte feiten op een rijtje gezet, waarop jij nogal agressief reageert met een verwijzing naar al het geweld en dood en verderf op Japans conto, en met de suggestie dat ik een ‘zelfbenoemde’ japanoloog ben.

Dat is emotioneel.

op 10 08 2010 at 13:22 schreef Rob Geerts:

Peter, dank voor dit intrigerende stuk over Japan. Ik ben zo benieuwd naar wat/wie je als bronnen gebruikt. Kun je dat aangeven?

op 10 08 2010 at 13:31 schreef Peter:

Een hele lijst – dit stuk is een samenvatting van mijn afstudeerscriptie. Ik kom er later op terug.

op 10 08 2010 at 15:27 schreef Niek:

Is die afstudeerscriptie ergens online te lezen? Ik vind het een heel verhelderend en interessant verhaal.

op 10 08 2010 at 15:33 schreef Peter:

Nope, die is nog uit de tijd vóór het Internet.

op 10 08 2010 at 16:19 schreef leo schmit:

@Mas Rob ‘beloning’ is misschien het verkeerde woord, maar laten we op een andere gelegenheid wachten voor deze discussie. Aceh heet Japan welkom, Java is afwachtend, boeiend. Misschien rond 17 augustus?

Wat mij treft in Peter’s voorstelling van zaken over de uitsluiting van Japan is de stelling dat bij een coulantere internationale opstelling tegenover de legitieme ambities van Japan (toegang tot grondstof- en afzetmarkten in Zuidoost Azie) de militaristen in het Japanse bestel niet zoveel armslag zouden hebben gekregen en misschien zelfs helemaal niet aan de slag waren gegaan met al hun hardware.

Rond de jaren ’20 en ’30 was dit inderdaad zo, vandaar mijn verwijzing naar ‘The Singapore Grip’.

Echter, de vroegere chronologie die Peter vermeldt vanaf 1860, met het Korea conflict, de geslaagde Chinese oorlog en de Russiche oorlog (1905) en de inval in Mandjoeko toont toch ook wel een expansieve drang van Japan. (Wat Peter niet ontkent).

Wie volgt, ik ben er nog niet uit.

op 10 08 2010 at 21:57 schreef Jan van Dijk:

Ja, Peter, wij Westerlingen zijn altijd heel slecht geweest en zijn dat nog, net als al die andere mensen op de wereld. Helaas waren wij net iets slimmer of handiger, of hadden we meer geluk dan al die anderen. En daarom heeft onze slechtigheid aanzienlijk meer schade aangericht bij al die anderen, dan de slechtigheid van al die anderen bij ons. Kortom, uiteindelijk zijn wij de schuld van alles wat er mis ging op aarde.
“Mea culpa, mea culpa, mea maxima culpa”, baden die hypocriete katholieken al meer dan duizend jaar!
En daarom gaan wij nou deemoedig ons buigen voor de wraak van al die anderen, want tenslotte hebben wij dat verdiend.
En als we maar deemoedig genoeg zijn, och dan zal die wraak wel meevallen, denk je niet?
Heb jij kinderen en kleinkinderen?
En wil jij die aan dat risico bloot stellen, Peter?

op 10 08 2010 at 22:13 schreef Peter:

‘Slechtigheid’ – weer een nieuw woord geleerd.

op 10 08 2010 at 23:27 schreef vetklep:

ik wil de lange versie lezen!

op 10 08 2010 at 23:36 schreef Peter:

Gaat niet gebeuren – er staan passages in die zo slecht geschreven zijn dat ik me ervoor schaam.

op 11 08 2010 at 12:33 schreef Henk:

Peter schreef:”De Nederlandse textielindustrie werd in de jaren dertig gered door de goedkopere Japanse textiel simpelweg te weren van de Nederlandse en Nederlands-Indische markt. Puur protectionisme dus.

Door het sompzinnig vasthouden aan de Gouden Standaard werd de Nederlandse Gulden veel te duur. De Nederlandse export viel toen weg. Daarom hanteerde de veelgeprezen Colijn protectionisme. Niet speciaal tegen Japan maar tegen bijna alle landen.

Het gevolg van die politiek is dat de crisis in Nederland veel langer duurde en veel dieper was. Na een kleine opleving in ’37 en ’38 ging de economie pas vooruit in 1940. Na de Duitse inval. Het economisch peil van 1928 werd pas in 1960 weer behaald.

op 11 08 2010 at 13:40 schreef babs:

Huh, de Nederlandse crisis dieper dan die in Amerika of Duitsland????

op 11 08 2010 at 13:51 schreef babs:

En zou het niet kunnen dat die crisis langer was en dieper dan nodig door het protectionisme in combinatie wellicht met de gouden standaard.

De gouden standaard maakt export lastig, maar je kunt in elk geval alles overal spotgoedkoop inkopen en ook dat heeft grote voordelen, tenzij je via protectionisme mensen gaat dwingen veel en veel te duur in te kopen. Helemaal als je er dan gratis een stel gefrustreerde Japanners bij krijgt.

(Ik ken de onmetelijke slechtheid van de Jappen vooral uit Kuifje. Prima dat dat eenzijdige beeld een beetje doorbroken wordt)

op 11 08 2010 at 14:11 schreef Henk:

De VS verliet de Gouden Standaard in 1993, het VK in 1931 en Duitsland had die al eerder verlaten om later verlaagd in 1924 weer in te voeren.

Het Engelse Pond was in die tijd de wereldmunt, de Dollar pas na de Tweede Wereldoorlog.

De VS kende de New Deal en Duitsland de investeringen onder Hitler. Dat Hitler de Autobahnen had uitgevonden is trouwens een sprookje. Hij was daar zelfs een tegenstander van. Pas later zag hij daar de militaire voordelen van hoewel het spoor veel belangrijker was om troepen en materieel te vervoeren.

Iets als New Deal hebben we in Nederland niet gehad.

Omdat de Gulden veel duurder werd tegenover het Pond werd de import wel goedkoop maar de export veel te duur. Daarom sloot Colijn min of meer de grenzen om de eigen industrie veilig te stellen. Een deel van de import was wel gulden-import zoals goederen en grondstoffen uit Indië, de Antillen en Suriname. De VS had niet zo’n importbehoefte omdat ze min of meer autarkisch waren. Wel exporteerde de VS veel graan sinds het einde van de 19e eeuw.

De Gouden Standaard is maar een afspraak. Het zegt niet zoveel. De huidige waarde van een valuta zegt veel meer over de stand en de kracht van een economie.

op 11 08 2010 at 14:28 schreef Henk:

@Peter, los van mijn aantekeningen, een mooi stuk. Ik denk niet dat zoveel mensen in Nederland, en de rest van het westen, deze kant van de geschiedenis kennen.

op 11 08 2010 at 16:26 schreef diadorim:

“Niet alles, maar de hele situatie in het Midden-Oosten is toch grotendeels te wijten aan het racistische paternalisme van de koloniale mogendheden, en later van de VS, die altijd meenden beter te weten wat goed is voor die regio dan de mensen die er woonden.”

Dat is gewoon niet waar. De Ottomanen hebben het MO. 500 jaar bezet en systematisch verwaarloosd. De bevolking van Syrie en Egypte was in 1800 veel kleiner dan in 1600. 1) B. lewis: “Het Midden Oosten” pag 283. 2) “Millennium” van felipe fernandez-armesto pag 415:”Voor het begrip van het verdwijnen van het Ottomaanse rijk al een wereldmacht is het nuttig te weten dat de bevolking van de arabische gebiedsdelen ten opzichte van Europa als geheel daalde van 1:6 in 1600 tot 1:10 in 1800″ Daarmee is het Midden Oosten het enige gebied ter wereld waar de bevolking tijdens deze periode significant afnam.

Ten tweede is de crisis in het Midden Ooosten de consequentie van 4 van elkaar onafhankelijke politieke projecten die allemaal mislukt zijn.

1) Het constitutionalisme: politieke beweging na aanleiding van de japanse overwinning op de russen in 1905 (Japanse Constitutie vs. Autocratie van de Tsaren): 1906 invoering van grondwet in Iran en 1908 opstand van Jong Turken tegen Sultan Abdul Hamid, invoering grondwet maar ontaarde in 1913 in een militaire dictatuur (de blauwdruk van alle latere Turkese militaire dictaturen).

2) het pan-arabisme. (mislukte door sterkere tegenkrachten (baatisme, monarchieen, territoriale conflicten etc.)dan die van het gevoel van eenheid in de arabische wereld)

3) het arabisch-socialisme (Sinds 1952. Volslagen mislukt. Volgens het Arab Human development report (2004)van de VN werkt een Egyptische ambtenaar 5 minuten per dag)

4) het moslim-fundamentalisme (het Wahhabisme was een beweging van primitieve zuiverheid die in de 18e eeuw in de leegte van het Arabisch schiereiland opkwam als reactie op het sjiisme in zuid irak en het soefisme van de Ottomanen en heeft dus niks te maken met de VS of Israel.)

Geen van de bovengenoemde politieke stromingen zijn opgedrongen door het westen, maar zijn geimplementeerd door arabische overheden zelf.

op 11 08 2010 at 16:42 schreef diadorim:

“De westerse landen besloten hun vrije marktprincipes opzij te zetten en begonnen in de jaren dertig Japanse produkten te weren om hun eigen handelsbelangen te beschermen.”

Dat is niet waar. China was onder Chiang Kai Shek (die in 1930 christen werd) een bondgenoot van de VS. In 1931 viel mantsjoerije na het ‘Mukden-incident’in Japanse handen, wat natuurlijk niet meer dan een springplank was voor verdere exspansie in China. In 1937 viel Japan China daadwerkelijk aan en werd er een (door druk van grass-roots bewegingen in de VS) boycot ingesteld op grondstoffen.

op 11 08 2010 at 17:10 schreef Peter:

Dat is wel waar. Met een beetje googelen overbluf je echt niet iemand die meer dan een jaar intensief onderzoek heeft gedaan, vriend. Heb je het stuk hierboven gelezen of alleen maar even snel gescand?

Betweters zijn tot daaraan toe, maar jij hebt snel even wat oppervlakkige kennis bij elkaar gesprokkeld. Je hóeft niet per se alles, wat hier wordt geschreven, tegen te spreken, hoor.

op 11 08 2010 at 17:12 schreef Peter:

O, ik zie nu dat je steeds een stukje leest, dan ‘niet waar’ in de reactieruimte zet en daarna googelt naar wat snelle hapsnapkersen om je ‘niet waar’ mee te ‘onderbouwen’.

op 11 08 2010 at 17:51 schreef babs:

Henk, je onderbouwt nergens je bewering dat de crisis in Nederland dieper was dan in andere landen, zoals Duitsland en de VS. Langer, dat onderbouw je wel, met je opmerking dat het bestaansniveau in NL pas in 1960 terugkwam op het niveau van 1928, dieper onderbouw je nergens.

Je onderbouwt ook niet dat de langere crisis in Nederland het gevolg was van vasthouden aan de gouden standaard. Het kan net zo goed een gevolg zijn van het protectionisme. Waarschijnlijk is het vooral een gevolg van de combinatie.

Je lijkt vooral een oud schoolboek op te dreunen. Schoolboeken, vooral de geschiedenis- en economieboeken staan vol met fouten.

op 11 08 2010 at 21:11 schreef diadorim:

Ik google helemaal niet. Ik noem 2 boeken met pagina nummers en al. Ten tweede zijn de jaartallen 1931 en 1937 bekend bij de gemiddelde voortgeetonderwijs scholier

op 11 08 2010 at 21:19 schreef Peter:

Ja, gewoon overgeschreven. Ik waag te betwijfelen dat je zelf begrijpt wat er staat. Dit komt gewoon van één van de vele sites die grossieren in geschiedenislesjes die erop neer komen dat alles de schuld is van de moslims. Maar de situatie in het Midden-Oosten zoals die nu is, is het gevolg van Britse en Amerikaanse politiek, niet van Ottomaanse overheersing.

op 11 08 2010 at 21:21 schreef Bodewes,J:

http://www.atimes.com/atimes/Korea/LH12Dg01.html

Zo’n stuk over Japan kan ook over (nazi) Duitsland worden geschreven. De ingredienten, Versailles, Vernedering, Onderdrukking in Dantzig, Sudetenland, mangel door kapitalisme etc.

Wat ik me al eerder afvroeg is of zo’n artikel in een Japanse krant gepubliceerd zou worden.

op 11 08 2010 at 21:45 schreef Peter:

Ik heb stukken in Japanse kranten gelezen waarin Japan wordt afgeschilderd als onschuldig slachtoffer. Geen kwaliteitskranten, maar toch.

Over Duitsland worden dergelijke stukken al heel lang geschreven, zonder dat mensen daarbij in een kramp schieten. Maar ik heb dit stuk nu al drie, vier keer gepubliceerd, en steevast krijg ik er dezelfde verkrampte, ontkennende reacties op.

“Amerika boycotte Japan pas toen het als agressor optrad”. Ja, alsof ik die versie niet ken. Wie wat dieper graaft, komt tot andere conclusies en ik heb echt geen kluizen hoeven te openen om geheime documenten in te zien. Bovendien, iedereen trad in Oost-Azië als agressor op. Maar de Britten en Nederlanders werden niet geboycot, hoor.

op 11 08 2010 at 22:05 schreef diadorim:

Hallo, ik heb hier zo’n 2000 boeken staan.

op 11 08 2010 at 22:12 schreef Peter:

Daar ligt het dus niet aan.

op 11 08 2010 at 22:26 schreef Jan van Dijk:

Het is verstandiger om over historische ontwikkelingen en gebeurtenissen minder in de termen van schuld te denken. Schuld wordt namelijk bepaald door het startpunt van de beschouwde periode. Maar dat startpunt was ook weer een gevolg van eerdere gebeurtenissen. Duidelijk is, dat volkeren en culturen die het hevigst een stempel hebben kunnen drukken, omdat ze technologisch en organisatorisch een voorsprong hadden, het meest al schuldige naar voren komen.

op 11 08 2010 at 22:35 schreef diadorim:

“Die hadden zich in de eeuwen daarvoor verrijkt in hun Aziatische koloniën. Maar Japan toonde zich een meester in de tak van sport waarin het Westen altijd had geëxcelleerd, de vrije handel.”

De consensus is nu dat het hele imperiale project ons netto niks heeft opgeleverd en ook niet de basis was voor onze welvaart of het investeringskapitaal opleverde voor de industriele revolutie. De grootste economische groei ooit was in de periode na 1945 en viel samen met de dekolonisatie.

Vrij handel was behalve een economische theorie, ook een politieke (open door policy) en was met name in Engeland dominant ten tijde van de Engelse voorsprong op industrieel gebied (hoogterpunt: cobden chevalier verdrag 1860). Het tijdperk vanaf 1870 is behalve het decennium van de opkomst van Duitsland, het moderne imperialisme ook het einde van de vrijhandel. In 1873 voerde Duitsland (anti-engelse en daarmee een maatregel die alleen binnen de Europese context begrepen kan worden) protectionitische maatregelen in. Japan kwam na 1868 op en had dus te lijden van deze maatregelen, maar dit was helemaal niet als een gevolg van japanse politiek of economische macht, maar een gevolg van een algemene ideologische paradigma verschuiving in Europa ten faveure van protectionisme.

Ten tweede is het protectionisme tijdens het interbellum een gevolg van een specifieke historische omstandigheid: de grote crisis van 1929 en had 3 gevolgen: deficit financing, devaluatie en protectionisme. Maar deze laatste was helemaal niet specifiek tegen 1 land gericht, maar een maatregel die alle landen namen tegen alle andere landen.

op 11 08 2010 at 22:46 schreef Bodewes,J:

Het punt is (althans dat vind ik) dat met de kennis van de loop van de geschiedenis de ingebrachte argumenten schraal gaan afsteken. Wie bekommert zich nog om het verdwijnen van de Duitsers uit Marburg (Maribor) Wat is er sowieso bekend van het vernietigen van de Servische (eeuwenlange) aanwezigheid in de Krajina. Schanddaden hebben de kracht om kleinere vormen ervan te overschaduwen en op te slokken tot er niets meer van is geweten.

op 12 08 2010 at 00:14 schreef Mas Rob:

“De consensus is nu dat het hele imperiale project ons netto niks heeft opgeleverd en ook niet de basis was voor onze welvaart of het investeringskapitaal opleverde voor de industriele revolutie. De grootste economische groei ooit was in de periode na 1945 en viel samen met de dekolonisatie.”

En hoeveel heeft de “batig slot” politiek de Nederlandse schatkist opgeleverd in de negentiende eeuw? Indië was een melkkoe, en niet zo’n kleine ook.

op 12 08 2010 at 01:20 schreef diadorim:

http://www.cambridge.org/us/catalogue/catalogue.asp?isbn=0521236118

Definitieve tekst over het imperialisme. Deze beste man (toch niet de minste) is het eens met de conclusies in het boek:

http://www.kb.nl/dossiers/wesseling/wesseling.html

op 12 08 2010 at 07:37 schreef Mas Rob:

Je beroep op een “authoriteit” overtuigt niet.
Het boek behandelt het Britse imperium gedurende enkele decennia. Het volstaat niet om het werk aan te halen om je gelijk te halen over de “eeuwen” waar Peter het over had of voor andere koloniale machten.
Geen enkele historisch werk is trouwens definitief, zoals de auteurs van het werk al zelf aangeven in hun voorwoord.

Ik noemde de “batig slot” politiek omdat het er voor zorgde dat een substantieel bedrag van de Nederlandse begroting voor de rekening van Indië kwam. Google zelf maar voor de percentages.

Het toont aan dat karakteristieken van het relatief kortstondige “imperiale project” niet kunnen worden geprojecteerd op de gehele periode van kolonisatie.

op 12 08 2010 at 11:33 schreef Ivo:

@Peter
“zo werd het gemengde baden opeens verboden”
Wat is de bron bij deze bewering? Je deed hem een paar jaar geleden ook al eens in een artikel over Japan. Nu zit ik zelf in Korea, alwaar ik door een flinke stapel documenten uit Korea én Japan van vóór 1800 aan het ploegen ben, maar van wat ik tot op heden heb gezien en gelezen kan ik nergens afleiden dat er, buiten de situatie waarin men zich amuseerde met dames van lichte zeden natuurlijk, werkelijk ooit sprake is geweest van gezamenlijk baden in “normale” gezinssituaties in Korea of Japan. Eerder het tegenovergestelde: ik zie hier tekeningen van huizen met voor mannen en vrouwen gescheiden woonvertrekken en (confucianistische) teksten waarin het gescheiden opgroeien van kinderen wordt aangeraden. Maar ik kan hier natuurlijk iets over het hoofd zien, dus ik ben enorm benieuwd naar jouw bron hierbij.

op 12 08 2010 at 11:50 schreef Peter:

Als het je om plaatjes gaat, heb ik hier een mooie voor je:

De bron voor de specifieke bewering in mijn stuk is Kenneth B. Pyles The New Generation in Meiji Japan, Stanford, 1969, blz 101. Het gaat om speciale verordeningen voor gemengd baden omdat dit ‘in het buitenland met grote minachting worden bekeken, u dient het daarom als zeer schandelijk te beschouwen’.

Maar iedereen die zich een beetje verdiept in de Japanse zeden, weet dat gemengd baden van oudsher zeer normaal was in Japan. Er wordt over geschreven in bronnen uit de zevende eeuw.

op 12 08 2010 at 12:04 schreef Ivo:

Dank voor de bron! Ik zie dat het boek in kwestie nog goedkoop tweedehands te verkrijgen is ook.

In Korea heb ik wel oudere bronnen gevonden, maar vanaf ongeveer 1600 (als gevolg van nota bene de Japanse invallen van 1592 en daarna…) verslechtert de positie van de vrouw heel snel in Korea, waarna de vrouwelijke naaktheid/seksualiteit al snel als steeds kwaadaardiger wordt weergegeven (waarbij op een gegeven ogenblik zelfs huwelijksceremonies gescheiden worden gevierd, wat eerder niet het geval was). Wat dat betreft had Japan ook zo z’n invloed in Azië ver vóór de koloniale tijd. (Jawel, ik heb hiervoor een bron, maar moet die even opzoeken in de bibliotheek.)

Maar klinkt als een interessant boek. Gezien mijn interesse in de (achtergronden bij de) koloniale periode van Korea heb ik dergelijke tips altijd nodig!

op 12 08 2010 at 12:09 schreef Peter:

Ik weet eigenlijk niks over het Japanse bewind in Korea, en ik moet zeggen dat dit me verbaast. Ik weet wel dat Japans racisme ten aanzien van Korea hardnekkig is en tot op de dag van vandaag voortduurt.

op 12 08 2010 at 14:03 schreef Tim:

Zou er een relatie bestaan tussen protectionisme en racisme? Vrije handel is vrije handel, behalve als het geld kost?

op 12 08 2010 at 14:10 schreef Peter:

Protectionisme op zich is natuurlijk niet racistisch, gewoon nationalistisch/chauvinistisch, maar in ZO-Azië in de jaren twintig en dertig was er wel degelijk een racistische component.

Tot op de dag van vandaag lees ik bijna geen stukken over Japan van westerse analisten die niet in een bepaalde mate racistisch zijn. Mensen kunnen gewoon niet over Japanners praten zonder te grossieren in racistische generalisaties, is mijn ervaring.

op 12 08 2010 at 17:46 schreef Sasuga:

Interessant stuk. Ik ga het eens op mijn gemak doorlezen.

op 12 08 2010 at 18:12 schreef Niek:

Zelfs de oorlogstrauma’s zijn deels racistisch. De Blanda’s in Indonesië waren vooral geschokt door het feit dat zij door een Aziatisch volk waren verslagen, en niet zomaar verslagen, maar als een stofje weggeblazen door soldaten die op de fiets Java veroverden.

Vervolgens werden de koloniale Blanda’s behandeld zoals zijzelf de Indonesiërs hadden behandeld. Ze werden niet geïnterneerd in vijfsterrenhotels, maar in koelieloodsen en leefden op een manier waarop de koelies gewoon waren te leven. De Japanner behandelde de Blanda dus gelijk aan de Indonesiër. Mwa, niet helemaal overigens. Bij de bouw van de Birmaspoorweg werden Blanda’s, Amerikanen en Britten doorgaans minder beroerd behandeld dan de Javaanse Romusha’s.

Anyway, het feit dat een blanke Europeaan, die zich eeuwenlang een Übermensch waande in Azië opeens geen voorkeursbehandeling meer kreeg zal zeker hebben bijgedragen aan het trauma wat velen hebben opgelopen.

op 12 08 2010 at 18:20 schreef Niek:

Wat betreft gemengd baden:
In de Oudheid en de Middeleeuwen was dit in Europa ook heel gewoon. Vanaf de zestiende en zeventiende eeuw, onder invloed van de Reformatie en de Contrareformatie, werden stedelijke badhuizen en sauna’s gesloten of gescheiden. Baden werd toen iets “vies” in de hogere kringen. Het gewone volk bleef intussen gewoon gemengd en naakt baden in zee , de rivier of een meertje totdat dankzij de Industriële Revolutie badkleding betaalbaar werd en de Victoriaanse preutsheid haar intrede deed en doorsijpelde naar de werkende klassen. Maar tot ongeveer 1900 was het helemaal niet raad dat er naakt en gemengd gezwommen werd in open water door de gewone man/vrouw.De “hogere” klassen waren preutser, en wellicht hebben zij de Japanners beïnvloed.

op 14 08 2010 at 09:01 schreef Callejon:

Mooi stuk Peter. Wat mij betreft had je ook Japan,s groffe imperialistische mogen bespreken, om een ietwat genuanceerder beeld te scheppen – maar het blijft een erg goed stuk.

En is het niet prachtig om te zien van jezelf hoe matig je vroeger schreef? Ik vind dat fijn, omdat je dan vervuld wordt van een mixed feeling; enerzijds het besef dat je vooruitgang gemaakt heb over de jaren heen, anderzijds het gevoel van bescheidenheid en lichte schaamte. Ik vind het heerlijk om mezelf terug te zien als onnozele, jonge vent.

op 15 08 2010 at 02:39 schreef vander F:

@Niek,
‘De “hogere” klassen waren preutser, en wellicht hebben zij de Japanners beïnvloed.’

Uiteraard, de ‘hogere’ klassen bepalen het beleid,
toen, en nu.
Met als stralend middelpunt, de Kerk.
Slechts de Kerk, en alleen de Kerk, met z’n tijdelijk en plaatselijk heersende religieuze dogma’s kon de moraal/ethische fantasieën over hoe de Macht toe te passen een legitiem fundament geven.

Dus: kleertjes aanhouden.