Iedereen vindt Brimstone kut, en de Nederlandse filmkritiek is dood
Ruud Hendriks
‘The Western is the philosophical and political genre par excellence, because it considers a pre-bureaucratic state in which societal functions are realized onscreen in direct, physical action.’ – filmcriticus Richard Brody, The New Yorker, in zijn recensie voor Silence (Martin Scorsese, 2016)
‘In the Western genre, evil can be less nuanced than in your modern movies with all their psychological insights.’ – filmcriticus Roger Ebert over True Grit (Joel & Ethan Coen, 2010)
De Nederlandse film is levenloos, de Nederlandse filmjournalistiek morsdood. In ons land werd Brimstone van Martin Koolhoven bejubeld als meesterwerk. Nergens is uiteengezet en beargumenteerd waarom. In het buitenland is echter hoofdzakelijk beschreven waarom Brimstone een platvloerse mislukking is.
Ik zag de film en constateerde dat buitenlandse recensenten het meteen al – naar aanleiding van de première in Venetië (september 2016) – goed hadden gezien. In Brimstone dondert en bliksemt, knalt en geselt het. Alles met tieten krijgt met de zweep. Spannend, intelligent, innemend, uitdagend of ontroerend is het geen moment. Bij vlagen is de film onbedoeld lachwekkend, met name op momenten dat er grootse tragiek wordt gesuggereerd. ‘Ingmar Bergman’s Faith Trilogy this ain’t‘, schreef een Britse recensent met kenmerkend understatement. En nope, it ain’t.
Op Twitter beweert Koolhoven dat zijn film alleen in Amerika slecht is gerecenseerd, om morele redenen. Net zo triest als potsierlijk, die leugen.
Uitgesproken negatief
Ten eerste: Brimstone maakte geen indruk op de prestigieuze filmfestivals, en won in Venetië, Toronto en Londen geen enkele prijs. In die fase waren de voornaamste internationale recensenten, niet alleen de Amerikaanse maar ook Britse, al uitgeproken negatief. Drie (voor de filmmarkt belangrijke) vakbladen, het Britse Screen Daily, het Amerikaanse Variety en The Hollywood Reporter (met notabene een door een Nederlander geschreven recensie) waren uitgesproken negatief in hun oordeel:
Screen Daily, Lee Marshall: ‘Here the frontier-hooker clichés begin to pile up thick and fast, larded here and there with Last Judgement winks (the bar is called Frank’s Inferno…), and the lighter, show-don’t-tell touch of the first part gets buried beneath crass dramatic shock tactics. These include repeated, graphic abuse of women, something which leaves a bad taste in the mouth despite the kneejerk-feminist parabola of the plot. But what’s lacking here, mostly, is a clarity of vision and control of tone that would give this prestige Euro-Western’s mannerisms a focus. Tarantino touches – a disembowelment, a travelling Chinaman – hit the ground with a nasty thud because while Brimstone is solemn (something the orchestral requiem score reminds repeatedly), it doesn’t have a cool bone in its body.’
Variety, Owen Gleiberman: ‘The movie does indicate, though, that Koolhoven should consider going Hollywood, since that might do a handy job of separating his talent from his pretensions. For Brimstone is a lurid, grinding piece of religioso high trash taking itself seriously. […] The theme of Brimstone, to the extent that it has one, is that incest is the demon in that closet. The sickness of Pearce’s Reverend isn’t just that he does what he does, but that he believes he has the right to do it. God is urging him on (in his own mind), yet his view is also depicted as having emerged from the rigid repressive elements of Dutch Christianity. Brimstone is like the Dutch sexual-nightmare version of a Catholic horror film, with the Reverend as a kind of sternly lustful father-figure Freddy Krueger. He may not be a supernatural character, but just like Freddy, he’s coming for you.’
Grenzen dicht
The Hollywood Reporter, Boyd van Hoeij: ‘But one of the main questions remains largely unanswered: What does the story gain by going back into the past in reverse order rather than being told chronologically? If anything, Koolhoven has painted himself into a corner because the film’s unifying theme, the maltreatment of women at the hand of righteous-acting men, takes much too long to crystallize. It is practically absent from chapter one, in which Liz leads a happy family life that’s disturbed by an evil male protagonist only one step up from a cartoon villain because his motivation and backstory aren’t yet known.’
Glenn Kenny recenseerde Brimstone op de website van de in 2013 overleden, wereldwijd populaire en veelgelezen filmcriticus Roger Ebert. Kenny ziet in Koolhoven, zeg maar, niet de reïncarnatie van Sergio Leone of Orson Welles.
Kenny heeft een advies voor Koolhoven: ‘Brimstone was apparently a passion project for the filmmaker, taking him years to write, driving him to the extent that he didn’t take a salary; he turned Hollywood money down when he couldn’t get final cut, and he had a near-breakdown that required a trip to the hospital emergency room when it looked like his financing was going to fall through. I’m all for heroic exertion in pursuit of one’s art, but in this case I wish Koolhoven had tried therapy first.’
Gooi die grens maar dicht, smeekt Kenny, want die lompe Hollanders: ‘In any event, by the finale, it is entirely clear that the Reverend is the character with whom Koolhoven actually identifies. Gross. I wonder if President Trump can extend that travel ban to The Netherlands. (Let’s not even consider the implausibility of an American pioneer tale in which all anybody ever thinks about is sex, specifically incestuous sex. Empirical evidence indicates this was not actually how the West was won.)’
Kenny’s analyse van Koolhoven is spot-on: ‘Speaking of pioneers, the long-time rock critic Robert Christgau, back in 1971, condemned Black Sabbath’s 1971 LP Masters of Reality as ‘dimwitted, amoral exploitation.’ He was wrong about the album—it rules—but as a sharply intelligent phrasemaker he scored big. And his phrase applies almost exactly to Brimstone.’
Morele redenen
Ten tweede: tot het moment dat Brimstone in de UK ging draaien, stond de film bij Rotten Tomatoes op een gemiddelde van 3.7, op een schaal van tien. Rotten Tomatoes, mind you, houdt álle belangwekkende internationale recensies bij, dus niet alleen de Amerikaanse. Tot dat moment waren er ongeveer veertig recensies, an sich al een zeer lage score. Telt je film internationaal mee, dan kan dat oplopen tot een aantal van ongeveer 250-300 recensies.
Ten derde: Momenteel, nu Brimstone in de UK is gaan draaien, scoort Koolhovens film een 3.8. Er is in de essentie van de filmkritiek betreffende Brimstone niets wezenlijks veranderd. Die kritiek heeft tal van overeenkomsten. Bovendien is het aantal internationale recensies nog altijd laag, en blijkt andermaal dat de belangrijkste recensenten Brimstone negatief tot zeer negatief beoordelen. Bij Rotten Tomatoes zijn (bijvoorbeeld) óók de Britse recensies te lezen.
Ten vierde: Dat Amerikaanse filmcritici Brimstone louter om morele redenen negatief tot zeer negatief beoordelen is pertinent onjuist. Wat de (belangrijke, veel gelezen, bekeken en beluisterde) Britse filmcriticus Mark Kermode al vanaf zijn eerste zin vaststelt, werd al vastgesteld door tal van andere filmcritici: dat Koolhoven zijn pretenties niet onder controle heeft, dat die pretenties vals zijn, en dat het scenario en de structuur ondermaats zijn. Belangrijkste rode draad in die kritieken, is dat die pretenties niet worden waargemaakt, dat de ontwikkelingen in de film het niet verdragen.
Vrouwonvriendelijk geweld
Ten vijfde: Koolhoven veinst wel vaker dat zijn film ‘uitdagend’ is, en dat Amerikanen daar moeite mee blijken te hebben. Lariekoek. Hijzelf geeft altijd hoog op over ‘de genres’, over regisseurs à la Sergio Leone, Sam Peckinpah, Orson Welles, en maakte met Brimstone een film naar een Amerikaans genre, de western, zoals zijn volgende naar een ander Amerikaans genre wordt gemaakt, de film noir. Leone en Peckinpah, om slechts twee filmmakers te noemen die zowel westerns maakten als uitblonken en opvielen vanwege hun gebruik van (niet zelden vrouwonvriendelijk) geweld, zijn controversieel maar nagenoeg altijd positief tot zeer positief gerecenseerd door filmcritici, zeker de Amerikaanse.
Vakmatig zijn Leone en Peckinpah echter heer en meester over hun vak, en internationale trendsetters en ‘uitvinders’. Koolhoven jat met Brimstone tal van ingrediënten uit andere films bij elkaar om die in zijn eigen blender te flikkeren. Critici houd je niet voor de gek, zeker de internationale niet, met kennis van een beetje filmgeschiedenis. En helaas voor Koolhoven: zij zien, net als ik, dat Quentin Tarantino beter jat, maar dat naar zijn eigen hand weet te zetten: zijn invloed zegt genoeg.
Er zijn tal van andere dingen door buitenlandse critici opgemerkt, die ik zelf had opgemerkt. De (belangrijke!) thema’s worden niet uitgewerkt, en zijn slechts platte exploitatie. Dat heeft niets met ‘morele oordelen’ te maken, maar met vakmatige onkunde. Er is niets dat tot nadenken aanzet: niet qua thema religie, niet qua geweld jegens vrouwen. Wat Koolhoven nekt, is zijn opgeblazen bravoure, waarmee hij ‘Leone acteert’, of ‘Amerikaantje speelt’. In Nederland vindt men dat oké, of grappig. Over de grens ben je meteen de dorpsidioot.
Leegheid en nietszeggendheid
De structuur van zijn film moet leegheid en nietszeggendheid verhullen: dat is door veel critici terecht opgemerkt. Die structuur, hoofdstukken met ronkende ‘bijbelse’ titels, werken op de lachspieren, en dienen louter platte, plotmatige spanningsvragen. Wat óók vaak is opgemerkt door critici, is dat die structuur niet origineel is, slecht afgekeken van andere films die daar beter en zinvoller gebruik van maakten, waaronder Christopher Nolans Memento (2000) en Quentin Tarantino’s Pulp Fiction (1994). Ook de vrouwelijke hoofdpersoon, door Koolhoven voorgesteld als iets unieks, haalt het niet bij de films waar hij uit stal of van afkeek: The Piano (Jane Campion, 1993), True Grit (Joel & Ethan Coen, 2010).
Een andere film die model stond voor Brimstone, The Night of the Hunter (Charles Laughton, 1955) is op alle onderdelen de superieure film: Robert Mitchums priester is een veel interessantere én beter in het drama verankerde antagonist, en de mengeling van verschillende genrestijlen (te danken aan scenarist James Agee) is daadwerkelijk uniek: ‘Americana’ (melodrama) wordt soepeltjes gecombineerd met genre-elementen uit de film noir en de horror, met als unieke element de lyrische, soms sprookjesachtige benadering.
Wie de balans opmaakt, kan onmogelijk volhouden dat Brimstone internationaal indruk maakt. Dat is het lot van elke Nederlandse film, die van Paul Verhoeven uitgezonderd. Er is geen enkele buitenlandse regisseur die een Nederlandse collega of een Nederlandse film als voorbeeld neemt, als uitgangspunt, er uit steelt, enzovoorts. In Nederland, erg genoeg, ontbreekt elke traditie om op enig werkelijk niveau over film te debatteren, en de staat van onze filmjournalistiek is daar de spiegel van. Dat Ivo Niehe de kijkcijfers van de uitreiking van de Gouden Kalveren, de jaarlijkse sigaar uit eigen doos waarmee de Nederlandse filmwereld zo zelfvoldaan joviaal doet en waar niemand intrinsiek in blijkt geïnteresseerd, spreekt boekdelen.
Magere imitaties
Genant is Koolhovens opportunistische copycat-gedrag als maker. Zijn eerste tv-film, Duister Licht, en zijn eerste bioscoopfilm, AmnesiA, bleken magere imitaties van David Lynch. De boekverfilming De Grot was geen onverdeeld succes. Daarna preekte Koolhoven het commerciëlere pad en de genrefilm. Het Zuiden was een pover voortborduren op het laatste golfje Dogma. Knetter een dertien-in-een-dozijn familiefilm. Oorlogswinter had nu uitgerekend aan het genre van de oorlogsfilm, vanuit het perspectief van een kind, niets toe te voegen, en werd ontsierd door momenten waarop Koolhoven de discipline inruilde voor potsierlijke slow-motion op tragische momenten, zichzelf blijkbaar Brian De Palma wanend.
Kijk, voor de top van Ajax is het meegenomen dat Koolhoven de rechtsachter of centrale verdedigers vertelt hoe die een bal moeten aannemen, zoals moslima’s in hun handen mogen wrijven met de adviezen van Koolhovens collega-filmmaker Eddy Terstall. Met twee benen op de grond blijkt het advies van Glenn Kenny hout te snijden. Koolhoven doet aan pijnlijke zelfoverschatting, niet alleen waar het hemzelf aangaat, ook waar het gaat om de betekenis en relevantie van de Nederlandse film, internationaal beschouwd.
Peter van Bueren was Kenny al eens voor, en adviseerde Jos Stelling, bedenker van de Gouden Kalveren, een psychiater. Het bleek een knuppeltje in het hoenderhok, en filmblad Skoop had destijds, eind jaren zeventig, weer even iets om over te schrijven. Stelling waande zich Rembrandt zelf, schreef Van Bueren, als recensent voor de Volkskrant, naar aanleiding van Stellings Rembrandt Fecit 1669. ‘Een meesterwerk!’, gilde de Nederlandse Speelfilmencyclopedie. Lange rijen in Parijs, waar Stellings film maandenlang draaide.
Kleffe kliek
Met het vertrek van Van Bueren bij de Volkskrant bloedde de Nederlandse filmkritiek dood. De Nederlandse filmwereld is, de filmjournalistiek inbegrepen, een kleffe kliek, een zandbak.
Wie Nederlandse films met een kruiwagen de grens bij Hazeldonk oversmokkelt, treft hetzelfde lot als Nederlandse voetbalclubs: het stelt geen reet voor, ze doen er niet toe, het zijn kruimels in een verzadigde markt met veel sterkere buitenlandse concurrentie. De uitzonderingen zijn de makers van de vorige generatie: Fons Rademakers, Paul Verhoeven (met Elle wederom eindeloos succesvoller, overtuigender en internationaal invloedrijker dan Koolhoven cs), Robby Müller en Jan de Bont (als invloedrijke, succesvolle DP’s). Hun opvolgers, Koolhoven, Mike van Diem (Nederlands laatste Oscar-winnaar, in 1997) en Robert-Jan Westdijk zijn aantoonbaar minder begaafde ‘goden’. Al moet iemand de filmgod zijn van Ab Zagt. Laat Koolhoven vooral niet klagen.
Ruud Hendriks is opgeleid aan de Nederlandse Film- en Televisie-Academie. Hij is regisseur en docent scenarioschrijven.
Film Reviews, Ruud Hendriks, 03.10.2017 @ 07:34
28 Reacties
op 03 10 2017 at 08:18 schreef Martijn:
Ik heb een hoop giallo’s en slashers gezien, ook geen films die uitblinken in vrouwvriendelijkheid, maar aan “Brimstone” zit inderdaad een heel naar smaakje. Niet zo extreem als “The Woman”, die ik bijkans stampvoetend heb uitgekeken. Ik moet toegeven dat ik “Brimstone” in de bios toch net wel onderhoudend vond, maar wel als een cheesy exploitationflick.
Maar met terugwerkende kracht ging ie me steeds meer tegenstaan. De torture porn, de kinderachtige kritiek op religie en mijn twijfels over het historische bestaan van horror-apparaten als kuisheidsgordels en vooral dat typische pretentieuze, zelfverklaard verlichte mannenfeminisme wat “The Woman” ook zo onverteerbaar maakt …
op 03 10 2017 at 09:57 schreef Trawant 27:
Het Limburgse familiedrama Gluckauf, winnaar van twee jaar geleden was wel te pruimen maar kan niet in de schaduw staan van bv Oost-Europese arthouse cinema.
op 03 10 2017 at 10:16 schreef bart jaap:
Hij krijgt een 7,1 op imdb, wat betekent dat hij vrij goed scoort bij een internationaal publiek. Oorlogswinter vond ik een zeer goed geacteerde goed geschoten film met een goed verhaal. Sober en degelijk zonder veel poespas. Ik heb deze film niet gezien. Prima dat je hem niet goed vindt maar auteur lijkt een beetje gedreven door een persoonlijke aversie tegen de regisseur. Gelet op de overdreven emoties.
op 03 10 2017 at 10:34 schreef Peter:
Je moet niet speculeren over de motivatie van de auteur, Bart Jaap, want daar weet je niks van. Je moet op de argumenten ingaan. Die scores op IMDB zijn niet erg betrouwbaar. Totaal obscure films die echt niemand heeft gezien, scoren er hoog op omdat de makers al hun vrienden mobiliseren om de film een hoge waardering te geven. Ik denk dat Koolhoven hetzelfde gedaan heeft met Brimstone.
De buitenlandse kritieken zijn gewoon vernietigend en ook op de internationale filmfestivals heeft Brimstone niks gedaan. Dat zijn feiten, zeg daar maar iets over.
op 03 10 2017 at 12:15 schreef bart jaap:
Imdb vind ik vaak een betere voorspeller dan rotten tomatoes qua wat publiek vindt. Boondock saints werd afgekraakt door critici maar is publiekslieveling. Meer dan 17000 stemmen zijn redelijke indicatie. Voor de rest is jouw hekel aan koolhoven de persoon en t feit dat je dit stukje plaatst volgens mij geen toeval, maar ik kan er natuurlijk naast zitten.
op 03 10 2017 at 12:20 schreef Peter:
Is het nou echt zo moeilijk te onderkennen dat alle buitenlandse critici van belang de film negatief beoordelen, en dat Brimstone ook op de filmfestivals doodsloeg? Het is met jullie echt altijd hetzelfde: argumenten doen er niet toe, je zult en moet van alles zeggen over de motivatie van de schrijver en van degene die het stukje publiceert.
Maar je weet daar niks van, Bart Jaap. Het enige dat jij weet, is dat de kritieken niet mals zijn en dat alleen de vrienden van Koolhoven de film waarderen. Van die types die ook geen genoeg krijgen van onthoofdingsfilmpjes.
op 03 10 2017 at 13:15 schreef bart jaap:
Ok de kritieken zijn overwegend negatief. Onderken ik. Net als dat het publiek het over het algemeen wel kon waarderen. Op Imdb een 7,1 (meer dan 15 000 stemmen) op moviemeter 3.59 van de 5 sterren (901 stemmen, daar en de stemmers zijn daar lang niet altijd positief over Nl films). Dus het is geen onverdeeld fiasco wat betreft ontvangst, lijkt me. Voor de rest knap dat hij zo’n project van de grond heeft gekregen. Misschien vind ik het ook wel geen goede film, kan. Smaken verschillen enzo. Voor de rest geen rede tot woede lijkt me. Verder apart dat de auteur niet Alex van Warmerdam noemt, de regisseur die het meest consequent positieve kritieken krijgt, en die ook internationaal soms kan rekenen op uitstekende recensies.
op 03 10 2017 at 14:00 schreef Joost K.:
Verhoeven heeft anders ook een aantal slechte producties achter zijn naam staan die niet voor niets zijn geflopt en Tarantino vind ik persoonlijk wanstaltige pulp, geweldsporno. Wat de bedoeling van Brimstone was ontging me eerlijk gezegd, kon me niet bekoren, meteen vergeten, vind het kijken naar de Nederlandse film sowieso nooit een feest.
En laten we niet doen of Hollywood nu zo geweldig scoort op het gebied van relithrillers, de ene film is nog stompzinniger dan de ander. Hoeveel waarde we moeten hechten aan filmcritici is ook maar de vraag, recensies en prijsuitreikingen zijn immers ook een “vriendjesgebeuren”.
op 03 10 2017 at 14:02 schreef Rob van Kan:
6/10 op Ondacinema. Ik heb het allemaal niet gelezen, het interesseert me weinig, maar de recensent zegt in de laatste paragraaf:
Se c’è un motivo per salvare questo lavoro dalle fiamme dell’inferno a cui gran parte della critica della Mostra l’ha condannato…
“Als er een reden is om dit werk van het hellevuur te redden waartoe een groot deel van de kritiek van Mostra het veroordeeld heeft…”
Dit ondersteunt Peters punt voluit.
http://www.ondacinema.it/film/recensione/brimstone_koolhoven.html
op 03 10 2017 at 15:37 schreef Martijn:
Echt, er zijn nunsploitation- en zelfs Women In Jailfilms die nog minder cringeworthy zijn (want lachwekkend).
Zelfs over Cannibal Holocaust is meer te filosoferen over al dan niet bedoelde betekenissen.
Het is een b-film met de pretentie van religiekritiek en feminisme, geuit in torture porn.
Oh, en dan die soundtrack. Verschrikkelijk, ik heb nooit veel gehad met de muziek van Holkenborg, maar z’n soundtrackwerk nog het minst. Ook dat is in vele klassieke b-films veel en veel beter.
op 03 10 2017 at 16:43 schreef Hassan:
De enigste reden dat die witgepriviligeerde dikke witnek met ze plofkop in NL zo populair is met ze film is omdat ze film de PVV agenda ondersteund. Door geweld tegen vrouwen naar de voorkant te duwen probeert hij vrome Moslims in diskrediet te brengen. Achterbakse PVV gluiper is die Koolhoven vinden ze dus prachtig die kaaskoppen.
op 03 10 2017 at 16:45 schreef Lex:
Jammer dat de schrijver Alex van Warmerdam vergeet in z’n lijstje met Nederlandse regisseurs die wél de moeite waard zijn. Of z’n kritiek op de film houd snijdt weet ik niet, heb de film niet gezien, maar ik weet dat de recensies niet mals zijn. Toch wil ik de film wel zien, het heeft wel mijn interesse getrokken. :)
op 03 10 2017 at 18:32 schreef Bertje Knor:
Martijn
De film vond ik zo zo, veel gemiste kansen die m.i. nog goed gemaakt konden worden door de juiste muziek….
Maar zoals je zelf al opgemerkt hebt de muziek zuigt big time…….
B films kunnen overigens groots zijn naar mijn weten staat de a of b voor het budget wat de makers ter vervoeging hebben…..
op 03 10 2017 at 19:23 schreef Bertje Knor:
Hassan
Wel goderverdomme toch het is een film knap dat je er politiek van maakt…….
Pfffff vrome moslims, per definitie moet alles wat zichzelf vroom noemt worden geridiculiseerd………en op zijn minst in diskrediet worden gebracht.
Een waarachtig vroom mens zou dit nooit van zichzelf zeggen of vinden……..
op 03 10 2017 at 19:24 schreef Wilco:
Niet elke criticus was positief: https://youtu.be/K2-Xgb5J6mk
op 03 10 2017 at 20:07 schreef Trawant 36:
Opvallend zijn de Nederlandse recensies. Veel van dezelfde kritiek als de buitenlandse recensenten maar doodleuk toch een goede beoordeling geven…
http://www.hpdetijd.nl/2017-01-12/het-ontvangst-van-brimstone/
op 03 10 2017 at 23:00 schreef Ying-Fu Li:
Man, man, laten we inderdaad het hele rijtje NL regisseurs op gaan noemen die ooit weleens iets aardigs hebben gemaakt, die de auteur dezes heeft vergeten…
Paul Verhoeven is momenteel de enige regisseur die internationaal aanslaat bij zowel filmpers als vakbroeders. Dat is al jaren het geval. Alex van Warmerdam maakt soms leuke en scherpe films, maar slaat internationaal nog geen deuk in een pakje boter. “…die internationaal soms ook kan rekenen op uitstekende recensies…” Echt, bij het rijtje dat Ruud Hendriks opnoemt hoeft echt niemand meer bij.
op 03 10 2017 at 23:20 schreef Martijn:
Oh, nooit zo nagedacht over die “b”, ik dacht a-klasse en dan b-klasse.
Ik ben gek op “b-films” over het algemeen, bij veel van die films – zoals van Jess Franco – mag het qua geld niet overhouden, maar het liefdesbudget is enorm, waardoor zelfs de zeperds nog enige charme hebben.
Er zijn ook best leuke en interessante Nederlandse films: Van Warmerdams “Borgman” vond ik erg goed, maar ik vind “De Lift” en “Amsterdamned” ook echt prima films. En verder ook minder bekende dingen zoals de giallo-pogingen “Because of the Cats” en “Naakt Over De Schutting”, of het experimentelere “Mantel Der Liefde”. En dan nog echt fascinerende far out shit als “Pentimento” van Frans Zwartjes. En op het laatste NFF ook een prachtige korte film van een vriendin gezien: “Wonderland”.
op 03 10 2017 at 23:52 schreef Chakir:
Het zou zomaar kunnen dat Hassan niet ver van de waarheid zit, Knorremans. Die dikke zeug van een Koolhoven zal niet de eerste vermomde racist zijn die gelooft dat ie goed bezig is, dat ie helpt de verlichte islam tot stand te brengen. Zie ook z’n bilmaat Eddy T. met z’n oproep aan feministen. Die grootheidswaanzin is naast lachwekkend vooral meelijwekkend.
op 04 10 2017 at 08:03 schreef Marijn:
Ik zou de buitenlandse kritieken eerder gevarieerd noemen. Ik vond de film zelf goed, maar als christen kan ik altijd geboeid kijken naar de uitwassen van mijn geloof en het machtsmisbruik daarin.
op 04 10 2017 at 10:45 schreef Martijn:
Zoals nu sites als Fenixx graag fantaseren over imams die 3-jarige kleuters trouwen is er echter ook wat afgefantaseerd over christengekkies:
http://www.atlasobscura.com/articles/everything-youve-heard-about-chastity-belts-is-a-lie
Er zijn natuurlijk ook altijd gekkies, maar om het nu erger te maken dan het al is …
“Verlichtingspropaganda” is ook van alle tijden (nou ja, iig van na de Verlichting :) )
op 04 10 2017 at 11:02 schreef babs:
Zie Hassan en Chakir.
Een Nederlander die kritiek uit op religie, bij mij gaan dan ook onmiddellijk alarmbellen rinkelen. Klopt niet altijd, zo is Lubach kritisch op religie (en saai en vervelend en humorloos), maar niet een vermomde racist denk ik. Martin -‘Je Suis Jan Roos’- Koolhoven is veel verdachter.
op 04 10 2017 at 11:17 schreef Peter:
Daar wil ik wel wat over zeggen. Ik zou zelfs een islamofobe film trekken als die goed gemaakt was. Maar religiekritiek zoals die van Koolhoven en van Terstall is van een heel kinderachtig niveau. Ik zie deze middelbare mannen precies dezelfde dingen zeggen als ik deed toen ik veertien was en me afzette tegen religie. Toen wilde ik niks weten van gelovigen die met me in discussie wilden en dat zie ik nu ook bij Koolhoven en Terstall. Het is altijd dat schermen met kwalificaties als ‘sprookjesboek’ en ergens het woord ‘patriarchie’ gelezen hebben en dat mooi vinden en dan twintig keer in elke zin gebruiken.
Dat maakt hun religiekritiek zo onverteerbaar. En net als met hun manier van religiekritiek bedrijven op Twitter, dat dan altijd begint met een gruwelfilmpje van ISIS of een aanslag dat gretig gedeeld wordt en waarbij gegriezeld wordt en dat dan als excuus geldt om eens lekker heel erg kwaad te worden op alle moslims, zo gaat dat ook in Brimstone, waar de kijker twee uur lang vergast wordt op lekker exploitatief misogyn geweld waarna een loutering volgt in de vorm van een gerechtvaardigde afstraffing van de priester.
Dit alles dient niet de religiekritiek, de feministische zaak of zelfs maar de verrijking van de wereld met een cinematografische parel, nee, alles dient, van het eerste tot en met het laatste shot, de seksuele, intellectuele, morele, psychische, zelfbevrediging van mannen als Koolhoven en Terstall.
Verschillende vrouwen hebben me via Twitter en Facebook laten weten dat ze Brimstone een goede film vinden en dat hun oma hen heeft verteld dat het vroeger inderdaad zo ging. Die oma’s liegen, want zo dik er bovenop werd het zelden gelegd. Religieuze onderdrukking gaat meestal subtieler, meestal niet zoals ISIS en de Spaanse Inquisitie. De achterbakse manier waarop Koolhoven en Duk en die types mensen intimideren, dat lijkt veel meer op hoe dat vroeger ging.
op 04 10 2017 at 20:27 schreef babs:
Dan hoort Lubach wel weer in het rijtje, want zijn religiekritiek is niet zo kinderachtig.
Houellebecq is islamofoob, ik vind zijn boeken soms goed, soms geweldig.
op 04 10 2017 at 23:05 schreef MNb:
Wat ik lees lijkt Brimstone me een erg overbodige film. Religiekritiek werd 50 jaar geleden al overtuigend gedaan:
https://www.youtube.com/watch?v=wEDNuuCoZYk
Net zes minuten, ruim genomen.
op 05 10 2017 at 09:26 schreef Ludo:
hear, hear. Goed stukje. Eigenlijk een zuiverdere ontleding dan Koolhoven met dit broddelwerkje waard is.
op 05 10 2017 at 11:29 schreef Ruud Hendriks:
Wat Alex van Warmerdam betreft: hij is één van Nederlands beste filmmakers. Op elk onderdeel zijn stempel drukkend. Herkenbaar, eigen handschrift. Abel was voor mij de eerste Nederlandse speelfilm waar ik oprecht enthousiast werd over de dialogen, de taal, de tekstbehandeling en timing. Mij ging het echter om Nederlandse filmmakers die over de grens iets voorstellen. Van Warmerdam’s Borgman was na Mariken van Nieumeghen (Jos Stelling, 1975) de eerste Nederlandse speelfilm die in competitie was voor een Gouden Palm in Cannes. ook dat zegt genoeg: 40 jaar afwezigheid aldaar. Over de grens zijn soortgelijke filmmakers, ala Roy Anderson en Aki Kaurismaki de invloedrijkere en beter beoordeelde.
Wat ik maar niet te lezen krijg, is een onderbouwd betoog waarom Brimstone een goede film is, of een meesterwerk. Vraag je daarnaar, dan is het antwoord vrijwel altijd een herhaling en variant van de vooropgestelde bewering: dat een film goed is, of niet, of iets daar tussenin. Dat is nu juist het lastige: te beargumenteren waarom je een film goed vindt of niet. “De acteurs zijn goed”, is geen argument. “Het scenario is fantastisch” evenmin. Het zijn telkens nieuwe beweringen, een andere verpakking van het gevelde oordeel, zonder onderbouwing.
Via Twitter en onlangs bij Pauw, beweert Koolhoven, net als in interviews, dat Brimstone religiekritisch is. Bij Pauw – een Kalf rijker – wees hij op het geweld uit naam van religie, en de gevolgen daarvan. Het doet, zeg maar, een beetje denken aan wat je over talloze oorlogsfilms leest, en de intenties van de makers: ‘anti-war’.
Maar in welke zin is Brimstone dan religiekritisch? De religiekitsch overheerst. Het is slechts vorm, die ook nog eens rood op rood kleurt. Ik gebruik in mijn stuk 2 citaten om het genre van de western in te leiden, en juist op de potentie van die vormkant en het genre te wijzen. Archetypes. Metaforen. Die dingen. Ze zijn in Brimstone nergens verrassend: been there, done that. Verrassing hoeft geen doel te zijn, of prioriteit, echter. Het argument dat Brimstone een kutfilm is vanwege het geweld, de aard van dat geweld, de hoeveelheid geweld of het overwegend op vrouwen gerichte geweld, is weinig overtuigend. Dat argument werd al vaak verwijt en kregen bijvoorbeeld Leone, of David Cronenberg, ook om hun oren. En onterecht. Zij hadden wat te melden, namelijk. Niet dat Leone’s of Peckinpah’s films direct goed en positief ontvangen werden. Zie bijvoorbeeld Roger Ebert’s eerste reviews van Leone’s The Good, the Bad and the Ugly, of Once Upon A Time in America. Wat geweld betreft ben ik het roerend eens met Martin Scorsese: dat hij met The Age of Innocence zijn meest gewelddadige film maakte. Dát is interessant geweld, dáár gaat het zowat elke scène over onderdrukking, de hele film lang.
Maar stel jezelf de vraag wat je hebt meegekregen of geleerd na het zien van Brimstone, dat je niet wist voor die film. Ik zat het voortdurend, 148 minuten lang, schouderophalend, aan te zien, me afvragend waarom in hemelsnaam die keuzes werden gemaakt. De film brengt je niets zinvols bij over door religie gemotiveerd geweld. Een vrouw die klappen krijgt is hier een vrouw die klappen krijgt. Einde verhaal. Wat ik verbijsterend vind, is de herhaling van zetten in die non-chronologische structuur van 4 hoofdstukken.
Dat personage van Guy Pearce is volkomen oninteressant. Zijn entree is zijn exit, hoewel zijn exit lachwekkender is. Het is wat Mark Kermode (BBC) zegt: het is zo pompeus, neemt zichzelf zo overserieus, dat het in de weg gaat zitten, tegenwerkt. Het draagt er aan bij, dat Brimstone de edelkitsch-versie is van ‘kat-en-muis’. Dat is in ieder geval 1 constatering die veel is gemaakt: de vorm zit dwars, de inhoud, en wat inhoud en vorm (bij mij) losmaken is te verwaarlozen. Dus hoezo religiekritisch? Decor, arena of setting is geen religie. Dat zijn zelfs de personages niet.
Wat Mark Kermode (BBC, radio, te zien op YouTube) over Brimstone zegt, snijdt simpelweg hout. “Koelhoeven, Koelhoeven’s Brimstone”. Het verklaart de slappe lach die ik zelf niet kan onderdrukken.
op 09 10 2017 at 16:59 schreef Filmfan:
Brimstone is gewoon fantastisch!!!! Zeker in mijn top 20 films van de laatste 2 jaar!! Heel mooi gemaakt met fantastisch acteerwerk!
RSS