Hollandse tradities
Luisa Batista Samora
Illustratie: Werner Klemke
De jaarwisseling van 2012 naar 2013 was niet onze eerste jaarwisseling in Portugal, maar wel de eerste in ons nieuwe thuisland. Wij vierden de komst van het nieuwe jaar bij mijn moeder (Quilermina) en stiefvader (padrasto) thuis.
Op oudejaarsdag stond Quilermina al om half tien ’s morgens in de keuken beslag te maken voor de oliebollen. Toen ik opmerkte dat ze nog de hele dag de tijd had, riep ze: “Het moet een úúr rijzen!” Daarnaast moesten er bananen- en appelflappenbeslag, maaltijdsalades, soep en een hartige taart worden gemaakt.
Uien en tomaten
“Voordat Collebeer komt, wil ik alles klaar hebben.” Collebeer is het koosnaampje van mijn jongste zus. Hoewel de verwachte aankomsttijd van zus en gezin pas rond half acht ’s avonds was, stond ik even later in mijn pyjama uien en tomaten te snijden voor de tonijnsalade. Zodra ik mijn plichten in de keuken had vervuld, was het mijn taak om de badkamer voor de gasten schoon te maken en de benedenverdieping te stofzuigen.
Ondertussen waren onze mannen buiten het huis druk bezig met opruimen. Ze hadden de dagen ervoor aan hun motor geknutseld, hout gehakt, en in het bos aan onze blokhut-in-gestage-wording gewerkt. In en om de houtkelder, het gereedschapshok, bijkeuken en bergingen was het dan ook een enorme puinhoop geworden.
Oliebollen, flappen en wijn
Twee uur later was ik klaar met al mijn taken, en kwam ik gedoucht en aangekleed beneden, waar Quilermina al een heel eind was met bakken. Negentig oliebollen lagen in de schalen te pronken! Net als ik was Ronald, mijn man, ook klaar met opruimen. Als beloning kregen we ieder twee oliebollen. En buiten scheen de zon! Het was heerlijk zacht winterweer, dus gingen we samen met de vijf honden naar buiten om een wandeling in het bos te maken. Bas, de hond van Quilermina en padrasto, liep zoals gewoonlijk mee naar het eind van de tuin, om vervolgens rechtsomkeert te maken. Als Quilermina niet meegaat, gaat hij ook niet.
De rest van de middag werd doorgebracht met lanterfanten, lezen en internetten. De energie die we met al het harde werken van die ochtend hadden verbruikt, vulden we weer aan met oliebollen, flappen en wijn.
Absurd hoge prijs
Om half zes ’s avonds kregen we bericht van Collebeer dat ze samen met man en baby veilig in Lissabon was geland. Ze gingen op zoek naar het autoverhuurbedrijf. Een week voordat ze hier naartoe kwamen, hadden ze een huurauto geregeld en betaald bij een verhuurbedrijf dat de dag erna failliet ging. Per sms hield Collebeer ons de volgende uren op de hoogte van hun vorderingen. Na een half uur gesteggel met een vervelend heerschap over de veranderde en absurd hoge prijs van de huurauto, kwamen ze onze kant op rijden. Vanaf Lissabon kost het twee uur om met de auto in ons dorp te komen. Daarom besloten wij alvast wat te eten, want na al die oliebollen hadden we trek in een normale maaltijd. We aten tonijn- en aardappelsalade, met broodjes, kaas en paté, met daarbij uiteraard de nodige wijn.
Intussen was het gaan regenen, en begon Quilermina zich zorgen te maken. In het donker is het zicht op de weg in Lissabon niet geweldig. Er staan nauwelijks lantaarnpalen langs de binnenwegen, en vooral in midden Portugal zijn er veel heuvels en bochten en dorpjes waar je doorheen moet . Op je GPS kun je ook niet echt vertrouwen, want op veel plekken worden nieuwe wegen en knooppunten aangelegd.
Ongelooflijk lekker
Nadat ze anderhalf uur onderweg waren, belde Collebeer dat de weg zomaar was “opgehouden”. De brede nieuwe A-weg waar ze door de GPS naartoe waren gestuurd, was nog niet af. Er stond een groot kruis op de weg en de afrit leidde naar een N-weg die zelfs padrasto onbekend in de oren klonk. Met behulp van Google Maps konden de juiste aanwijzingen worden gegeven, en om tien uur kwamen ze eindelijk veilig en wel aan rijden. Waar zouden we zijn zonder internet en de mobiele telefoon?
Toen moest er weer worden gegeten – courgettesoep, hartige taart, salades en brood, en oliebollen en appelflappen. En er moest gedronken worden. En geproost op het nieuwe jaar met Portugese mousserende wijn die ongelooflijk lekker was: Fita Dourada.
Met prei slaan
In Portugal wenst iedereen elkaar in de periode rond de jaarwisseling natuurlijk een “bom ano novo”. Iemand heeft me verteld dat het traditie is om elkaar met een prei op het hoofd te slaan teneinde de boze geesten te verjagen. Jammer genoeg hadden we de prei in de hartige taart verwerkt. In tegenstelling tot in Nederland wordt er in Portugal gelukkig nauwelijks tot geen vuurwerk afgestoken. Ik heb tot nu toe nog niet één knal gehoord. En de Nieuwjaarsduik die in Nederland elk jaar weer wordt georganiseerd en zelfs op televisie wordt uitgezonden, is hier onbekend.
Omdat we sommige Hollandse tradities, zoals het eten van oliebollen, in ere willen houden, stelde ik voor dat we de Nieuwjaarsduik hier in Portugal zouden introduceren. Vanochtend zijn Quilermina en ik dan ook in het bar koude water van het zwembad gesprongen.
Na het zien van de foto’s – de foto’s die jullie niet te zien krijgen – heb ik ook nog een goed voornemen voor dit nieuwe jaar: minder eten en meer sporten.
Luisa Samora is tolk/vertaalster, zumba-instructrice, juwelenontwerpster en stoer wijf. Ze is naar Portugal geëmigreerd maar u kunt haar gewoon blijven volgen (behalve hier op Frontaal Naakt) op Twitter.
Luisa Samora, 01.01.2013 @ 18:19
4 Reacties
op 01 01 2013 at 19:47 schreef Waldo van Dungen:
In Nederland wenst iedereen elkaar in de periode rond de jaarwisseling natuurlijk “ongezien de typhus. Iemand heeft me verteld dat het traditie is om elkaar met een honkbalknuppel op het hoofd te slaan teneinde de persoon in kwestie verjagen.
op 01 01 2013 at 21:53 schreef Estherrosa:
Wat een heerlijke oudejaarsdag lijkt mij dat geweest, zo samen aan het werk, het eten voorbereiden! En lekker eten ook, zoals je het beschrijft!
Gezelligheid, familie, beter kan niet!
De beste wensen voor jou en je familie, geliefden en vrienden in het nieuwe jaar!
op 02 01 2013 at 10:37 schreef Luisa Batista:
http://sicnoticias.sapo.pt/vida/2013/01/01/varias-pessoas-cumpriram-tradicao-do-primeiro-mergulho-do-ano-na-praia-de-carcavelos En wat blijkt: de nieuwjaarsduik bestaat ook in Portugal, alleen had ik er nog nooit iets over gehoord of gezien. De Portugezen en de Nederlanders hebben deze traditie met elkaar gemeen.
op 07 03 2015 at 19:56 schreef Hollandse tradities | Luisa Samora:
[…] Dit blog verscheen eerder op Frontaalnaakt.nl […]