Hoe ik Sheherazade heb vermoord
Hassnae Bouazza
Erger dan gelovigen, atheïsten en fundamentalisten, zijn de bekeerlingen en de afvalligen die het licht hebben gezien en naar een dictatuur van hun ‘verlichting’ streven. Van die mensen die, omdat zij iets van binnen hebben gekend en het de rug hebben toegekeerd, denken de heilige waarheid te kennen. Wie het anders ziet, verwerpen en verketteren zij. Hun niet zelden kwijlende medestanders, zien in hen hét bewijs voor hun theorieën.
Enter Joumana Haddad, de Libanese dichteres, hoofdredacteur van het erotisch kwartaalblad Jasad en auteur van het onlangs in Nederlandse vertaling verschenen boek Hoe ik Sheherazade heb vermoord. Verlicht, maar geen Verlichtingsfundamentalist.
In het boek – eigenlijk meer een pamflet – dat leest als een vlotte, vurige monoloog, neemt Haddad afstand van de vooroordelen over Arabische vrouwen, schetst ze haar leven, haar jeugd, haar kijk op seksualiteit en vrouwelijkheid en viert ze haar liefde voor literatuur (het boek is gelardeerd met citaten van door haar bewonderde schrijvers). Ze verklaart niet in God te geloven (‘God? Die draak wil ik proberen het hoofd te bieden’), legt uit waarom in de Arabische wereld vrouwen niet beter af zijn bij christenen dan bij moslims en haalt uit naar het slachtofferschap van vrouwen.
Haddad heeft niets met de in haar ogen misplaatste solidariteit (en vijandschap) tussen vrouwen, puur en alleen omdat ze vrouwen zijn (‘dat een kandidate een vagina heeft, is voor mij geen bewijs van haar geschiktheid’) maar ze hekelt ook vrouwen die denken dat ze halve mannen moeten zijn om carrière te maken (‘bestaat er iets mooiers dan een vrouw die per se haar strijd wil winnen, terwijl ze op-en-top vrouw blijft?’).
Hoewel ik het boek aanvankelijk wat kabbelend vond beginnen, kwam ik na een tijdje lezen toch in Haddads ritme. Ze is ontwapenend eerlijk, heeft een hekel aan de plastieke schoonheidsindustrie en het slankheidsideaal (hoewel ze van vertroeteling houdt) en heeft niet dat dwingende en ijdele wat veel vrouwen in haar positie wel hebben. Bovendien is het interessant te zien dat Haddad zich over zaken beklaagt die in het Westen net zo goed nog spelen: roze speelgoed voor meisjes, de dubbele moraal ten aanzien van seksueel vrijgevochten vrouwen.
De Sheherazade uit de titel van het boek verwijst naar de vertelster uit de Verhalen van 1001 Nacht. Haddad rekent met Sheherazade af omdat ze zichzelf in leven houdt door haar onderdrukker te behagen. Vrouwen moeten volgens hun eigen regels leven, en niet volgens die van mannen.
Haddad zegt: “Hier ben ik, een van de vele Arabische vrouwen die niet zijn zoals jullie Westerlingen ons zien. Ik ben slechts één van de vele. Dit is mijn verhaal.” Zonder daarbij neer te kijken op vrouwen die andere ideeën erop na hebben, die wel gelovig zijn, of die op Ségolène Royal of Hillary Clinton stemmen omdat ze vrouwen zijn. Haddad ontbeert het neerbuigende paternalistische van veel carrièrevrouwen. Dat verbetene, waarmee die hun eigen opvattingen tot de maat der dingen maken.
Ze weigert zich aan te passen aan gelovigen, vindt bepaalde overtuigingen van hen bespottelijk, maar schrijft dat ze hen die niet wil ontnemen: “per slot van rekening is dat hun enige troost in het leven. En hun straf.”
En daar openbaart zich de echte liberaal: die niet alleen vrijheid voor zichzelf opeist, maar het ook de ander gunt. Wat een verademing. Wat een weldaad.
Hassnae Bouazza (حسناء بوعزة) schrijft voor Vrij Nederland, De Volkskrant, NRC Handelsblad, Elle en de Arabische site van de Wereldomroep. In 2009 was ze te bewonderen in Vrouw & Paard, tegenwoordig is ze regelmatig te horen in Vrijdagmiddag Live. Afgelopen kerst won ze bijna De Nationale Wetenschapsquiz. Dat ze nog tijd heeft om in het geheim voorbereidingen te treffen voor de vestiging van het kalifaat in Nederland, mag een wonder heten. Volg haar op Twitter.
Hassnae Bouazza, 09.04.2011 @ 13:32
28 Reacties
op 09 04 2011 at 13:53 schreef Daniel Louis:
“En daar openbaart zich de echte liberaal: die niet alleen vrijheid voor zichzelf opeist, maar het ook de ander gunt.”
Mochten de gelovigen niet proberen om met alle macht de ongelovigen hun visie op te dringen, dan zouden de ongelovigen hun die vrijheid graag gunnen.
op 09 04 2011 at 17:52 schreef MNb:
Daniel Louis is het soort ongelovige dat zich verlaagt tot het niveau van opdringerige gelovigen.
op 09 04 2011 at 17:55 schreef Wlad:
Ze is een minderheid in haar samenleving en een vrouw uit de elite. Globalisten vertegenwoordigen niet de lokale bevolking. Bovendien is Lebanon wat moderner dan andere Arabische landen.
op 09 04 2011 at 18:47 schreef Geertjan:
Maar Sheheradzade had toch weinig keus? Indien haar verhalen zouden vervelen moest zij sterven.
Vechten voor je leven door middel van obsederende en prikkelende verhalen, petje af (understatement).
Fraaie post alweer van Hassnae Bouazza, merci.
op 10 04 2011 at 12:24 schreef Makbouli:
Dit is het soort vrouw waar ik van hou. Dank Hassnae voor de prachtige beschrijving. Morgen ren ik naar de boekenhandel om het boek aan te schaffen.
op 10 04 2011 at 12:52 schreef GlobalRSPCT:
Niet alleen vrijheid voor jezelf claimen, maar het ook anderen gunnen. Zo hoort het dus. Daar ga ik voor en hou ik van. Durf jezelf te zijn en huil niet mee met de wolven in het bos. Ik ga het boek lezen.
op 10 04 2011 at 12:54 schreef Bastiaan:
@Hassnae, je schrijft:
Ze weigert zich aan te passen aan gelovigen, vindt bepaalde overtuigingen van hen bespottelijk, maar schrijft dat ze hen die niet wil ontnemen: “per slot van rekening is dat hun enige troost in het leven. En hun straf.”
En daar openbaart zich de echte liberaal: die niet alleen vrijheid voor zichzelf opeist, maar het ook de ander gunt. Wat een verademing.
—-
Volgens mij creëer je een onjuist beeld van ‘echte liberalen’ door te stellen dat ‘de ander vrijheid gunnen’ en ‘niet bespottelijke overtuigingen willen ontnemen’ de onderscheidende criteria zouden zijn. Mijns inziens onderscheidt een echte liberaal tussen die bespottelijke overtuigingen die alleen het individu aangaan en diegene die invloed hebben op de samenleving of een gemeenschap binnen de samenleving.
Een voorbeeld: John Stuart Mill schreef in ‘The Subjection of Women’:
“That the principle which regulates the existing social relations between the two sexes — the legal subordination of one sex to the other — is wrong itself, and now one of the chief hindrances to human improvement; and that it ought to be replaced by a principle of perfect equality, admitting no power or privilege on the one side, nor disability on the other.”
http://www.constitution.org/jsm/women.htm
John Stuart Mill vond de tweederangs positie van vrouwen dus niet alleen bespottelijk, nee, hij streefde er tevens actief naar om dit te veranderen. Gebruikmakende van jouw ‘echte-liberaal-lakmoestest zou Mill niet als een ‘echte liberaal’ testen.
Ik heb geen probleem Joumana Haddad te typeren als een ‘echte liberaal’, maar de ‘afvallige’ Ayaan Hirsi Ali die stelling neemt tegen bijv. de positie van de vrouw binnen de Islam is dat tegelijkertijd ook. Hoewel je dit niet expliciet ontkent lijk je dat wel te impliceren.
op 10 04 2011 at 13:13 schreef Jabir:
@Bastiaan
Hirsi Ali is een verlichtingsfundamentaliste. Die houding staat juist weer haaks op het liberalisme.
op 10 04 2011 at 13:28 schreef hassnae:
Bastiaan, of iemand afvallig is, maakt voor mij niet uit. Wel hoe iemand zich opstelt naar andersdenkenden.
Hirsi Ali wil moslims laten bekeren tot het christendom (succes ermee -en dat noemt de deportatie van moslims door Wilders ‘onhaalbaar’). Daar is niks liberaals aan, en aan haar andere, discriminerende voorstellen jegens moslims ook niet.
Joumana Haddad is overigens ook afvallig.
op 10 04 2011 at 14:24 schreef Bastiaan:
@Jabir
Laten we Hassnae’s “de bekeerlingen en de afvalligen die het licht hebben gezien en naar een dictatuur van hun ‘verlichting’ streven” als criterium nemen voor een verlichtingsfundamentalist(e).
Kun jij dan beargumenteren waarom Hirsi Ali een verlichtingsfundamentaliste is, en geen ‘echte liberaal’, terwijl John Stuart Mill een ‘echte liberaal’ is en geen verlichtingsfundamentalist?
op 10 04 2011 at 15:16 schreef Rob:
Als Mill beoogde mensen hun religie uit te drijven om ze zo te bevrijden van dwang, dan was hij geen liberaal. Mensen die vrijwillig kiezen voor een leven onder religieuze wetten, moeten daarvoor de ruimte krijgen – zo lang die wetten niet indruisen tegen de wetten van hun land, voeg ik er ten overvloede aan toe om discussies van het soort oh-dus-jij-vind-dat-hunnie-hun-vrouw-mogen-slaan te vermijden.
op 10 04 2011 at 22:32 schreef Jabir:
@Bastiaan
Echte liberalen bieden mensen de ruimte om te geloven wat ze maar willen. Wat Rob zegt. Dit vond ik wel een leuk stukje over haar specifieke vorm van verlichtingsfundamentalisme.
op 11 04 2011 at 09:18 schreef Jabir:
Weet je, op Hirsi Ali valt wel het een en ander af te dingen. Maar het probleem is dat het tegenwoordig niet zij, maar een vedergewicht aandachtshoer als Ehsan Jami is die op basis van dat verlichtingsfundamentalisme nog verder radicaliseerde. Dan zie je op wat voor hellend vlak je zit met zulk soort gedachtengangetjes.
op 11 04 2011 at 11:40 schreef Jabir:
En daarom zijn Joden geen vriendjes van verlichtingsfundamentalisten, trappen ze geen seconde in de (contraproductieve) ‘pro Israel’ standpuntjes van Wilders en zijn juist Islamieten natuurlijke partners. Dus vandaar. Dit zat er natuurlijk aan te komen en ik mag hopen dat de met name wat oudere leden van de Joodse gemeenschap die enig heil zagen in de PVV nu snappen waar dit over gaat.
Godwins zouden niet opgaan? Ik dacht het toch van wel.
op 11 04 2011 at 13:20 schreef babs:
Het verdoofd slachten is maar ten dele een moslimpesterij en daarom maar ten dele met de oorlog te vergelijken. Het zijn ook niet de verlichtingsfundamentalisten die ‘diervriendelijk willen slachten’ (LOL). Het is een monsterverbond tussen veganisten en ontaarden.
Veganisten zijn lieden waarvoor ik wel enig respect kan opbrengen en waarvan ik niet uitsluit dat ze genetisch een stapje verder zijn dan ik, ze zijn dermate empatisch dat ze elk dierlijk leiden uit willen bannen en ze zien het verbod op onverdoofd slachten als een logische stap op weg naar het verbod op slachten.
Ontaarden zijn degenen die wél melk drinken en daarmee accepteren dat koeien worden doodgemolken (in een jaar of 3 ipv 13), wel accepteren dat het vlees dat ze eten van dieren komt die een leven lang gemarteld worden, maar die de problemen in Japan ‘net goed’ vinden, omdat ze daar graag Walvis eten. De ontaarden hebben nog nooit een zoogdier gedood, terwijl ze meer zoogdier eten dan welke vorige generatie ook. Eten wel kroket met paardenvlees, maar geen paardenrookvlees, omdat daar paardenvlees in zit.
Verlicht zijn beide groepen niet, de ene groep bestaat uit fundamentalisten de andere is gewoon de weg kwijt. Hun samenwerking is het huwelijk tussen Marianne Thieme en Dion Graus, stel je dat plaatje voor en je weet: het spoort voor geen meter.
op 11 04 2011 at 14:38 schreef Jabir:
@Babs
Het is nu dus ook jodenpesterij geworden en de PVV kan je weliswaar ontaard vinden (een overigens nogal besmette term die ik eerder als een keurmerk voor goede kunst dan iets anders zie), maar die onderbouwt het standpunt wel met verlichtingsfundamentalistische standpunten.
Verder ben ik het helemaal met je eens. Ik werd zelf trouwens een keer in elkaar geslagen door een veganist toen ik hem vertelde dat er in het biertje dat hij aan het drinken was ook dierlijke vetten (e-471) zaten.
op 11 04 2011 at 14:53 schreef Sandro:
“Marianne Thieme en Dion Graus, stel je dat plaatje voor en je weet”
Het is een lelijk kind dat is iets wat zeker is!
op 11 04 2011 at 15:05 schreef Jabir:
@Babs
Over paardenvlees gesproken. Heel hypocriet heeft Thieme als 7e dagsadventiste ook haar eigen spijswetten, die nota bene op Leviticus gebaseerd werden.
op 11 04 2011 at 15:58 schreef Sandro:
Jabir – in elkaar geslagen door een veganist.., vertel,vertel!!!!!
op 11 04 2011 at 16:34 schreef babs:
7e dagsadventiste
En zo kunnen we toch weer terug naar onderwerp: bekeerlingen (niet allemaal, maar wel veel) zijn eng.
e-471
Terecht dat die veganist boos werd. Ik ga een hoofddoekdraagster toch ook niet uitleggen dat haar doek helemaal niet in de Koran voorkomt. Of een Christen vertellen dat het huwelijk een soort vluchtheuvel is voor perversen die zich niet in bedwang kunnen houden.
Bovendien kun je ook als veganist onderscheid maken tussen kiloknallers en enkele moleculen restprodukt in je bier.
op 11 04 2011 at 17:36 schreef Jabir:
@babs
Ik vind mensen die niet in staat zijn om meerwaardig te denken eng. Of dat eenzijdig in God of de verlichting is maakt me niet eens uit. Maar in z’n algemeenheid kan ik dat niet zeggen van ‘bekeerlingen’. Kan althans niets engs vinden aan een Boeddhistische bekeerling die de “perfectie van tolerantie” beoefent. He wat verpest je m’n plezier. Wilde ik me net gaan bekeren tot de Tegen de stroom in sangha. Gelukkig dat ik al eng was.
Overigens zit er in bier dat voldoet aan het “Reinheitsgebot” geen e-471, dus het is niet onvermijdelijk voor een veganist. En ik begon er pas over, toen ik bekritiseerd werd om mijn voorliefde voor grote bloederige t-bone steaks, terwijl dat evengoed een principekwestie is voor mij.
@sandro
LOL daar moet ik je niet teveel over vertellen, want dan bevestig ik misschien wel eventuele vooroordelen. Het betrof een veganistiese aksiekraker bij wie ik op bezoek was. Overigens vond het handgemeen pas halverwege het derde krat plaats en de eerlijkhied gebiedt me te zeggen dat ik erg aan het treiteren was.
op 11 04 2011 at 18:51 schreef babs:
ik begon er pas over, toen ik bekritiseerd werd om mijn voorliefde voor grote bloederige t-bone steaks
Dat maakt alles anders, inderdaad.
Kan althans niets engs vinden aan een Boeddhistische bekeerling die de “perfectie van tolerantie” beoefent.
Nou, ik moet niet al te veel hebben van die bekeerde hippies. Dat straalt vaak net zo’n superioriteitsgevoel uit als enge Gristenen/Joden/Moslims of fundamentalistische atheisten, die religieuzen het recht ontzeggen hun kinderen religieus op te voeden.
op 11 04 2011 at 21:08 schreef Jabir:
@babs
Die van “tegen de stroom in” zijn niet bepaald bekeerde hippies te noemen, dat is de generatie van hun ouders. De dharma punx zijn eerder een reactie daartegen. Maakt niet uit hoor, maar dalijk is Sid Vicious ook nog een hippie.
Hoe dan ook. Misschien is het wel niets. Maar een vriendin van me werkt bij de de BOS en die vond het echt wat voor mij.
op 12 04 2011 at 09:34 schreef babs:
Je link: gewoon weer zo’n type dat vindt dat zijn ouders alles verkeerd hebben gedaan en die bovendien anderen loopt te vertellen hoe het beter moet. Een bekeerde dus en daarenboven een missionaris. Lijkt me niks voor een trol als jijzelf.
op 12 04 2011 at 10:45 schreef Saira:
Helemaal eens met mevrouw Haddad dat sisterhood niet iets is om naar te streven.
Helemaal oneens met het “halve mannen carrièretijgerinnen verhaal”. Wie maakt uit wat vrouwelijk is?
Wanneer ben je op en top vrouw? Vrouwen zijn te verschillend om een standaard neer te leggen of om te stellen dat vrouwen in bepaalde gevallen mannen imiteren. Kipje de voorste kan dat heel goed zijn vanuit haar eigen authenticiteit.
Heel tegenstijdig, aan de ene kant geloof ik niet in de indeling van eigenschappen/gedrag in mannelijk/vrouwelijk. Aan de andere vind ik dat je vrouwen tekort doet in hun (manier van) vrouwelijkheid door ze in het halve mannen kamp in te delen.
(Dat haantjes en kipjes de voorsten irritant kunnen zijn, en af toe een schop hun achterwerk verdienen, is een andere discussie.)
Roze speelgoed voor meisjes, geweldig. Die periode heb ik met mijn dochter kunnen herbeleven. Nog steeds mag ik graag roze ondergoed, kleding, make-up dragen. Ik heb ook redelijk wat gadgets in die kleur. Hoewel ik me wel de irritatie kan voorstellen wanneer iemand niets heeft met roze.
Dochterlief is tegenwoordig in de ban van powerkleuren, petjes en games.
op 12 04 2011 at 11:13 schreef Saira:
@Jabir,
Ik heb me tot nu toe kunnen inhouden om niet op de vuist te gaan met jehova’s getuigen en andere soortgelijke groepjes. Doodmoe word ik van die types, die niet snappen dat ze niet bij me moeten aanbellen, wanneer ik duidelijk een nee/nee sticker op mijn deur geplakt heb. Een paar vette ruzies gehad.
Maar verder peace man/woman/child.
@Babs,
Ik ben atheist, misschien wel fundamentalistisch, maar ik verwacht dat niet van mijn kind. Die ging vroeger mee naar moskee, mandir, kerk. Hoort er ook bij, de oma’s hebben de nodige gelovige en new age vrienden m/v.
Aan kinderen uit gelovige gezinnen zal ik mijn denkbeelden niet zo snel uitdragen, ik weet wel dat mijn kind gesprekken heeft over religie. Wat ik vervelend vind, dat er (new age) gelovige kennissen van oma geweest zijn, die er niet mee kunnen leven dat mijn dochter mijn zienswijze blijkbaar een paar keer luidkeels heeft verkondigd. Nee, ik stel het niet op prijs dat een derde tegen mijn kind zegt dat ze iets niet mag zeggen. Mijn moeder heeft in mijn opdracht die personen flink de oren gewassen.
op 13 04 2011 at 22:18 schreef Jabir:
@Saira
Heh.. ik nodig jehova’s altijd binnen uit en dan ga ik met ze in discussie over waarom jezus onmogelijk de messias kan zijn geweest, als je de oudtestamentische profetieën ernaast legt. Soms zien ze beesten de muur uitkomen na hun bezoek en het kwam zelfs voor dat ze zelf weg wilden, als ik een leuke boom met ze ging opzetten over bijbels occultisme.
op 16 04 2011 at 09:36 schreef Saira:
Ik ben er op een gegeven moment mee gestopt, omdat jg het fenomeen discussie m.i. niet kennen.
Ik heb me voorgedaan als aanhangster van het satanisme, als wiccan, of lopen zwaaien met beeldjes van Indiase godinnen.