Hoe de media zich inspannen om Jeremy Corbyn uit te schakelen
Giorgio Touburg
Vorig jaar september werd Jeremy Corbyn verkozen tot partijleider van Labour. Dit was tegen de aanvankelijke verwachtingen in: Corbyn wist zich in de rug gesteund door een alsmaar aanzwellende grassroots campagne en een drietal oninspirerende tegenkandidaten. Nooit eerder in de geschiedenis van de partij stond een lid van de zogeheten hard left factie aan het roer.
Vanaf het moment dat het erop leek dat Corbyn de nieuwe partijleider zou gaan worden, hebben prominente partijgenoten er alles aan gedaan om hem dwars te zitten. Dit culmineerde eind juni (met Corbyns inzet voor het EU-referendum als excuus) in de #ChickenCoup: een georganiseerde uittocht uit het schaduwkabinet van Corbyn, aanvankelijk door de rechterflank van Labour.
In de dagen erna volgde een groot deel van de soft left factie van het schaduwkabinet. Corbyn bleek echter onverstoorbaar: hij stelde een groep nieuwe fractieleden, veelal jonge loyalisten, aan als schaduwkabinetsleden. Vervolgens verzamelden zijn tegenstanders genoeg handtekeningen om een nieuwe leiderschapsverkiezing uit te schrijven. Zijn eerste uitdager was Angela Eagle, later werd dat Owen Smith.
Interne machtsspelletjes
Hierop verhevigde het getouwtrek tussen de ‘Corbynistas’ en de gevestigde orde binnen de partij zich: er waren rechtszaken over en weer, er werden de nodige interne machtsspelletjes gespeeld, maar het heftigst was nog wel de media-oorlog die nu nog altijd woedt. En met de tweede interne leiderschapsverkiezing in korte tijd zal deze in ieder geval tot 24 september (de dag dat de winnaar bekendgemaakt wordt) voort blijven duren.
De Britse – voornamelijk rechts georiënteerde – tabloids zijn berucht. Google maar eens op ‘Hillsborough disaster’, of verdiep je in het afluisterschandaal van enkele jaren geleden. Mijn verwachtingen over de berichtgeving rondom Corbyn waren dus niet al te hoog.
En inderdaad: vanaf het moment dat vorig jaar duidelijk werd dat hij op weg was naar het leiderschap, zijn ze gaan graven. Niet dat ze veel hebben gevonden: op een onhandige uitspraak over Hamas en Hezbollah na, gaat de meeste kritiek vooral over zijn media-presentatie, zijn persoonlijke leven en zijn vermeende gebrek aan vaderlandsliefde.
Vergezochte frames
Maar ook de serieuzere media hebben het wat mij betreft laten afweten. Met name het demasquévan de parlementaire verslaggeverij was stuitend. De crisis binnen Labour maakte duidelijk hoezeer deze journalisten afhankelijk zijn van vriendelijke omgang met hun parlementaire bronnen. Ook werd duidelijk hoe bereid ze zijn om, zonder wederhoor, alles wat die bronnen doorgeven voor waar aan te nemen en mee te gaan in spannende, maar niet zelden vergezochte frames.
Het gewilligste doorgeefluik van anti-Corbyn spin is George Eaton van de New Statesman: wie op Twitter de output van Eaton doorzoekt op de strofe ‘I’m told’, krijgt een veelvoud aan inmiddels achterhaalde New Labour–spin voor de kiezen. En dan heeft Eaton ook nog eens de neiging zichzelf binnen een dag tegen te spreken:
Misschien dat het beter is om wederhoor toe te passen voordat je in de ijdele hoop op een politieke scoop iets op Twitter knalt, zoals ook Huffington Post-verslaggever Paul Waugh onlangs ondervond:
Merk ook de slappe verdediging van Waugh op. Hij verschuilt zich, net als vele andere verslaggevers, achter de verschillende bronnen die hij gebruikt: ‘bron a zegt X over deze kwestie, bron b stelt Y; ik geef slechts door wat er leeft binnen de partij.’ En ik maar denken dat het binnen de journalistiek om waarheidsvinding en het bevragen van macht gaat…
Sfeer van intimidatie
Veel journalisten nemen ook simpelweg de tijd niet om de context en achtergrond van een vermeend schandaal onder de loep te nemen. Vaak blijken de zaken bij nadere beschouwing net even wat anders te liggen. Zo was daar het verhaal dat de ruit van het lokale kantoor van Angela Eagle door Corbyn-aanhangers zou zijn ingegooid en dat Eagle op politie-advies het kantoor moest sluiten. Later bleek dat 1) het onduidelijk was wie de ruit had ingegooid, 2) het raam niet van Eagles kantoor zelf was, maar van het trappenhuis van het gebouwencomplex, 3) de politie nooit het advies had gegeven om het kantoor te sluiten.
Enkele weken later was daar het verhaal dat het kantoor van Seema Malhotra, voormalig lid van het schaduwkabinet, wederrechtelijk zou zijn betreden door een lid van Corbyns entourage. Deze en andere ‘schandalen’ werden en worden door tegenstanders als bewijs gezien voor een sfeer van intimidatie die onder Corbyn binnen Labour zou heersen.
Tevens lijkt veel van de interne kritiek op Corbyn voort te komen uit niets anders dan politiek opportunisme: zowel Smith als Eagle lieten zich in de nasleep van het referendum negatief uit over Corbyn’s campagne voor een blijvend lidmaatschap van de EU, maar beiden lieten enkele weken eerder nog hun enthousiasme blijken over zijn inzet voor ‘Remain’. En dan zijn er nog de partijgenoten die moedwillig ongefundeerde geruchten over Corbyn verspreiden, zoals Chris Bryant, die Corbyn ervan beschuldigde heimelijk voor een Brexit te hebben gestemd.
Negatieve berichtgeving
Dat de media niet echt onpartijdig of evenwichtig zijn in hun berichtgeving over Corbyn, blijkt ook uit twee academische studies: zowel de London School of Economics als de Media Reform Coalition publiceerden onlangs een rapport waaruit bleek dat de berichtgeving rondom Corbyn in de mainstream media overwegend negatief is en dat tegenstanders van Corbyn veel meer aan het woord worden gelaten dan voorstanders of zelfs neutrale bronnen. Corbyn moet het dan ook niet hebben van de traditionele media: veel van zijn (jonge) aanhang vertrouwt daarom op sociale en alternatieve media.
Alle negatieve berichtgeving ten spijt trekken de campagnebijeenkomsten van Corbyn moeiteloos honderden tot duizenden toeschouwers. Zijn tegenstander, Owen Smith, profileert zich als een minstens zo radicale, maar minder polariserende en meer capabele tegenkandidaat. Hij weet echter op z’n een hoogst een kleine honderd mensen op de been te krijgen, zelfs als hij gratis ijs uitdeelt.
Het zou kunnen dat zijn verleden als lobbyist voor een grote farmaceut en zijn deelname aan de ChickenCoup niet lekker liggen bij een deel van de leden. Ook heeft hij enkele onhandige uitspraken gedaan: hij liet zich op een manier over premier Theresa May uit die door sommigen als vrouwonvriendelijk werd gezien. Verder liet hij zich ontvallen best bereid te zijn om met ISIS te onderhandelen. De verwachting is dan ook dat Corbyn weer zal winnen, zo mogelijk met een nog grotere meerderheid.
Afsplitsing van Labour
Intussen hebben parlementariërs op de rechtervleugel van de partij al aangegeven dat ze bereid zijn om ieder jaar een leiderschapsverkiezing te houden. Weer anderen verkennen de mogelijkheid tot een afsplitsing van Labour, vergelijkbaar met wat er in 1981 gebeurde toen een aantal prominente Labour-parlementariërs de Social Democratic Party oprichtten. Het lijkt er dus op dat de strijd binnen de partij ook na 24 september niet gestreden is.
Giorgio Touburg is socioloog en promoveert aan de Rotterdam School of Management, waar hij lesgeeft over cultuur in organisaties. Hij Twittert ook.
Gastschrijver, 25.08.2016 @ 07:02
11 Reacties
op 25 08 2016 at 07:27 schreef Tim:
Dit is niet voor het eerst dat de Britse media collectief (tabloids, BBC) iemand aan de schandpaal nagelen met doortrapte smeercampagnes. In de late jaren 80, vroege jaren 90 werd de legendarische vakbondsleider Arthur Scargill jarenlang het leven zuur gemaakt. Scargill werd in bepaalde kringen populairder dan ooit en is als ik het goed heb, nu een bondgenoot van Corbyn.
Veel over de tekortkomingen van de Britse pers is ook te vinden in het boek Tell me no Lies, van John Pilger
op 25 08 2016 at 10:52 schreef Gaz Typari:
Op zich erg geruststellend dat de (jonge) aanhang van Corbyn zich niet inlaten met traditionele media, die in het VK natuurlijk van geen kant deugen. Het zou voor Nederland een voorbeeld zijn, ware het niet dat hier nog steeds onterecht wordt gedacht dat Geenstijl een alternatief medium is.
En inderdaad, https://en.wikipedia.org/wiki/Hillsborough_disaster#Media_portrayal.
Van de ratten besnuffeld.
op 25 08 2016 at 10:57 schreef Thomas E:
De Tories zijn de lachende derde. Hun interne broederstrijd tussen voor- en tegen Brexit stemmers lijkt in de media op het tweede plan beland. Met May als vlaggenschip hopen ze zich weer sterk en visionair te profileren.
op 25 08 2016 at 10:58 schreef MNb:
“Corbyn moet het dan ook niet hebben van de traditionele media ….”
Er is nog iets veranderd – de traditionele media worden ook niet meer vertrouwd door het publiek.
op 25 08 2016 at 15:55 schreef Murat:
Hetzelfde met Roemer destijds hier, met Jill Stein op het moment in de VS, en nu dus ook met Corbyn in de UK.
Het is heel simpel, deze socialisten zijn een bedreiging voor het neoliberale establishment. Ze werken niet voor het grote geld, maar voor de mensen.
Dat is heel bedreigend voor het systeem, dus worden deze mensen door collega’s en commerciële media, he-le-maal afgemaakt.
op 25 08 2016 at 19:23 schreef Marcus:
Er is natuurlijk uitsluiting en framing van beide kanten, maar ik ben het met veel van wat er over de media gezegd wordt wel eens. Ik vind dat Corbyn moet blijven want ik zie weinig in die tegenkandidaat. Maar ik vind ook dat Corbyn niet boven kritiek verheven hoeft te worden.
Wat hij bijvoorbeeld over de NAVO zei spreekt mij niet aan. Daar ben ik te veel een centrist voor. Dan moet ik kritiek kunnen hebben zonder direct weggezet te worden met een of ander label als neocon of neolib.
Verder ben ik voor de verbinding tussen “oud”-links, sociaaldemocratisch en sociaalliberaal. Een brede links-progressieve beweging waarin ruimte is voor verschillende opvattingen, maar gedeelde waarden (solidariteit, verdraagzaamheid, vrijheid, emancipatie, enz.) ons binden.
Idealisme sneeuwt in de politieke hype van de dag vaak onder.
op 26 08 2016 at 00:35 schreef Sasha Berkman:
“Wat hij bijvoorbeeld over de NAVO zei spreekt mij niet aan. ” Wat zei hij dan wat jou niet aanspreekt?
op 26 08 2016 at 10:22 schreef Marcus:
Sacha, op de vraag of hij te hulp zou schieten als een NAVO-bondgenoot door Rusland binnengevallen wordt, liet Corbyn in het midden of hij dat zou doen. Ik vond het een zwak en raar antwoord. Over sociale zaken, zorg en binnenlandse politiek zegt hij verstandiger dingen denk ik.
Hij zei dat hij geen oorlog wil. Ja hallo, logisch. Niemand wil oorlog met Rusland. Zeker niet op links. Maar dat is geen antwoord op de vraag.
De vraag was niet ‘een aanval’, maar ‘een invasie’ door Rusland. Dat is hypothetisch. Het vergt volgens mij een strategisch slim antwoord. Het Kremlin zal heus niet de Baltische staten binnenvallen en bezetten. Dan weet Poetin dat hij oorlog met de NAVO begint. Dat wil hij ook niet.
Maar Corbyn gaf hiermee het signaal af dat de inmenging (propaganda, provocaties, politieke beïnvloeding, enz.) gerust door kan gaan. Dat is wrang voor mensen in Estland, Letland en Litouwen. Zij verdienen een strategisch slimmer antwoord van toppolitici in grote bondgenoten.
Ik zeg echt niet dat hij allerlei hitsende oorlogstaal moet uitslaan, maar er zijn volgens mij betere manieren om zo’n vraag af te wimpelen.
op 26 08 2016 at 11:46 schreef Sasha Berkman:
right, bedankt voor je antwoord.
op 27 08 2016 at 18:08 schreef William:
Het is merkwaardig dat Corbyn kritiek kan krijgen voor zijn mening dat de huidige politieke standpunten over Rusland een minder confronterend moeten zijn. Sinds 1991 zijn er twaalf landen in het oosten van Europa bij de NAVO toegetreden. Dit wordt in Rusland gezien als offensief, ondanks de beweringen van het westen dat het puur defensief is. Oekraine en Georgie grenzen direct aan Rusland en als een van deze landen zich bij de Navo aansluit, dan zal Rusland dat niet accepteren.
Corbyn zal zeker herkozen worden als partij leider, helaas zal zijn overwinning niet leiden naar een verzoening binnen de partij, de rechtse flank van Labour zal de leider blijven ondermijnen bij elke gelegenheid. Als Corbyn in de kamer spreekt zijn er ook laatdunkende opmerkingen van zijn eigen kant, iets wat natuurlijk totaal onaanvaardbaar is. Labour was op hetzelfde niveau in de opiniepeilingen als de Conservatives vlak voor de brexit referendumdum, pas na de chickencoup daalde Labour. Het is onwaarschijnlijk dat een verdrievoudiging van de partij lidmaatschap zich niet zal uiten in een verhoogd stem aandeel. Corbyn is wellicht onverkiesbaar wegens de aanvallen in de rug.
op 28 08 2016 at 19:46 schreef Ko Ruijter:
Niet alleen Engelse media brengen gekleurde berichtgeving over Corbyn. Onze mainstream media zijn niet veel beter.
Ko Ruijter