Het vreemde eendje is een gevaarlijke hond
Jasper Mekkes
Scène uit Envol van Carlos Chapman.
Woord vooraf: ik heb met dit stukje niet de bedoeling alle honden of eenden over één kam te scheren. Ik weet dat er ook goeie honden en eenden zijn. En al ben ik persoonlijk geen liefhebber van het gesnater van de kwispelende kruisruiker, ik hou nog veel minder van de vaak in gedrag veel hondsere ‘hij doet niks hoor’ baasjes. Laten we dus afspreken dat de slechte baasjes zichzelf vanaf deze zomer kort aangelijnd houden, voordat ze zich vergissen – en worden opgegeten door het roofdier in zichzelf.
Ik had niet gedacht dat ik de apologeten van de endemollisering van onze cultuur; de Nederlandse varianten van Clinton’s ‘deplorables’ (laten we ze voor het gemak de ‘Weird Ducks’ noemen), nog eens met de hoeders van de Parrhesia; de Cynici, zou vergelijken. Twee totaal verschillende levensvisies – die allebei ontaardden in dierlijk gedrag.
Het geestelijk gevaarlijk lege van een Weird Duck is denk ik in tegenstelling tot het gedrag van de cynici nauw verbonden met het verwaarlozen van de fysieke kant van het lichaam; het troosteloze resultaat van de ‘Friet van Piet’-cultuur – die een Weird Duck coûte que coûte denkt te moeten behouden — die vooral bezig is iedereen uit te buiten door voor zo veel mogelijk geld zoveel mogelijk rommel te verkopen.
Oude Grieken
Dat lichaam en geest elkaar beïnvloeden hadden de oude Grieken dan ook wat beter door. Zo staan de Cynici bekend om hun streven naar een leven in kwaliteit en waarheid; met als doel lichaam en geest sterker en beter te maken.
De Cynici moeten destijds haast wel een bepaalde aversie hebben gevoeld tegen de onnatuurlijke aspecten van hun leefomgeving. Hun voornaamste levensdoel was in ieder geval dat leven zoveel mogelijk in overeenstemming te brengen met de natuur.
Van daaruit sloeg het cynisme door – en kwam er een levensvorm naar voren die zich manifesteerde als opgave en oefening in de animaliteit; het dierlijke.1 Een bekende Cynicus als Diogenes stond ook wel bekend als ‘de Hond’.
Deze ontaarding zien we ook, zij het op een minder doordachte wijze, ontstaan bij de door kwantiteit gestuurde Weird Ducks in media, politiek en bedrijfsleven.
Hondse leugens
Bij deze anti-helden zien we echter een diametraal tegenovergestelde aanleiding voor hun hondse gedrag: een door immigratie steeds diverser en dus voor de Homo Sapiens Sapiens steeds natuurlijker wordende samenleving wekt een onnatuurlijk fanatieke vorm van xenofobie, of buitenlanderhaat op.
Kijk hoe B-artiesten en nep-journalisten inmiddels met fascistische politici als de Gladde Ezel een stevig stukje meeblaffen tegen immigratie en de islam – of lees desnoods eens een stukje haatpropaganda van één van de Weird Ducks; die oneindige diarrhee van xenofobe columns vol met de meest hondse leugens – en begrijp dat het dierlijke zich zo op het oog waarschijnlijk ook kan manifesteren vanuit onnatuurlijke — want dogmatische en fanatieke — xenofobe gedachten.
Exemplarisch voor het laagste van het laagste in een cultuur is altijd weer dat moedwillige en totale onbegrip voor andere culturen. Niet voor niets dat een Weird Duck voortdurend andersdenkenden — en met name moslims – belachelijk maakt.
De Cynici deden ook dit weer anders, maar ogenschijnlijk dus met hetzelfde resultaat. Zij maakten namelijk zichzelf belachelijk – althans in de ogen van de Anderen. Met nog een verschil; de Cynici deden dit in tegenstelling tot de gemiddelde Weird Duck wel bewust.
Barbaars gedrag
Een kenmerk van de Cynici is dus het dierlijke. Diogenes die als een hond een bot aanneemt en zijn tafelgenoten na het eten onderpiest, is in dit verband een treffende gelijkenis. Weer een verschil met de een Weird Duck: die kost het geen enkele moeite om zich honds te gedragen, en z’n gespreksgenoten spreekwoordelijk onder te piesen. Daarvoor is zijn barbaarse gedrag waarschijnlijk inmiddels ook wat teveel genormaliseerd in de media.
Een onnatuurlijke levenswijze zorgt wellicht voor minder beschaafd, kunstmatig dierlijk gedrag – dat in feite vreemd is aan de diersoort die dat gedrag vertoont. Weird Ducks prediken met hun fanatiek xenofobe, conservatieve ondergangsreligie haat tegen alles wat het waagt af te wijken van hun statische ideaalbeeld (de conservatieve, Christelijk-Joodse blanke Europeaan) en doen daarmee het roofdier na dat ze helemaal niet zijn.
De mens is in de basis namelijk nog steeds een vriendelijke, sociale, nomadische jager- verzamelaar met een intrinsieke behoefte aan beschaving en beheersing; dankzij zijn aangeboren wil tot waarheid. Dat een Weird Duck, net als Diogenes, per abuis denkt dat hij een hond is (of doet alsof) doet daar niets aan af. Ook niet wanneer een Weird Duck de onnatuurlijke en daardoor ongezonde, of moeten we zeggen hondsdolle? variant van de cynicus nadoet, een hond namelijk die zich in het openbaar, voor iedereen zichtbaar en aantoonbaar een weg door het leven liegt – om zich maar te kunnen gedragen als roofdier in plaats van als het door de kudde van xenofobe conservatieve fanatici gedomesticeerde huisdier dat hij werkelijk is.
Zomervakantie
Misschien moeten de Weird Ducks zich deze zomer dus maar eens gaan verdiepen in het Cynisme – om te ontdekken dat zij slechts op de verkeerde weg zijn om zichzelf te leren kennen. Zij geven namelijk veel te weinig ruimte aan de natuurlijke ontplooiing van zichzelf — en daardoor te weinig ruimte aan hun soortgenoten in hun natuurlijke ecosysteem Aarde.
Maar gelukkig komt de zomervakantie er aan. Daarvan rusten we uit en voelen we ons weer wat beter; omdat we het natuurlijke, nomadische gedrag van de jager-verzamelaar weer even mogen vertonen. Omdat we weer op zoek mogen gaan naar rust, ruimte, schoonheid en wie weet zelfs wel wat waarheid. En hopelijk lijnen de honden zichzelf deze vakantie eens lekker kort aan, zodat we weer eens wat nieuws en misschien wel iets natuurlijks; of zelfs iets groens en sociaals kunnen creëren.
Jasper Mekkes is ingenieur en vooruitgangsfilosoof.
1. [Michel Foucault: De Moed tot Waarheid]↩
Jasper Mekkes, 18.07.2018 @ 10:40