Het radicale CDA

Petra Kramer

Volgende maand word ik 40. In die 40 jaar waren er slechts dertien waarin het CDA niet aan het roer van het schip der staat stond. Alleen in de periodes 1994-2002 en 2012-2017 regeerde het CDA niet. Sinds de Tweede Wereldoorlog waren er 29 Kabinetten en het CDA, of de voorlopers van die partij, nam(en) deel aan 26 daarvan. Van de vijftien naoorlogse premiers komen er elf van wat nu ‘CDA-huize’ wordt genoemd. Het CDA, dat in 1980 is ontstaan uit een fusie van de Katholieke Volkspartij (KVP), de Anti-Revolutionaire Partij (ARP) en de Christelijk-Historische Unie (CHU), kan met recht en rede zeggen: “We rule this country“.

Simon Otjes, een medewerker van het wetenschappelijke bureau van GroenLinks, dicht het CDA die uitspraak letterlijk toe. In werkelijkheid zei de CDA’er Joost Peter van Iersel “we just run this country”

In de formatie van 1989 beklaagde de natuurlijke partner van het CDA, de VVD, zich er over dat het CDA zich als een soort koninklijke familie onder de politieke partijen gedroeg. Tegenwoordig roept Halbe Zijlstra zelf “we rule this country“. Dat geeft een kleine indicatie van hoezeer het Overton-venster naar rechts verschoven is. Ironisch genoeg is dat het spectrum van het gedachtegoed dat het grote publiek accepteert, met andere woorden datgene wat politiek correct gevonden wordt door het gepeupel, zich beperkt tot wat vroeger ook wel het ‘Gesundes Volksempfinden‘ werd genoemd.

Tegen die achtergrond denk ik in al mijn niet-bestaande bescheidenheid te weten hoe we hier aanbeland zijn en ik maak u graag deelgenoot van mijn gedachten daarover.

Rijk was goed

Aan de drie Kabinetten Van Agt heb ik logischerwijs geen herinneringen. Aan twee van de drie opvolgende Kabinetten Lubbers wel. Het was de tijd dat we verhuisden van een rijtjeshuis in de sociale-huursector in Dokkum naar een vrijstaand huis in Metslawier. Daar hadden we een houtkachel en een moestuin, niet omdat het kon maar omdat het moest. Door gezinsuitbreiding was het huis in Dokkum te klein maar het huis in Metslawier was eigenlijk te duur.

Tijdens de campagnes waren twee verkiezingsposters acceptabel. Die van het CDA of die van de PvdA. VVD-posters werden niet gewaardeerd maar er werd wel opgekeken naar degenen die ze ophingen omdat werd aangenomen dat ze rijk waren. En rijk was automatisch goed. Wie het gore lef had om een poster op te hangen van een partij die links van de PvdA stond, werd met de nek aangekeken.

‘Laat Lubbers zijn karwei afmaken’ is naast ‘Vol is vol’ van Janmaat (moge hij rotten in de hel) de eerste one-liner die ik me herinner. Lubbers mocht z’n zogeheten karwei wel afmaken, maar zijn partners in de eerste twee Kabinetten mochten dat niet. Lubbers III werd een Kabinet van CDA en PvdA. De hardvochtigheid van Lubbers I en II werd de VVD kwalijk genomen en niet het CDA. Daarmee werd de PvdA het logische alternatief.

Opschuiven naar rechts

Waarom dat zo was weet ik niet, want het waren met name CDA’ers die er niet genoeg van konden krijgen om het plebs in te peperen dat ze lui en verwend zijn.

Hoe dan ook, nadat Lubbers III keurig de rit uitzat en er nieuwe verkiezingen uitgeschreven werden, kreeg ditmaal het CDA de schuld van het hardvochtige deel van het beleid. Helemaal onterecht was dat niet. Lubbers was immers het brein achter de loontmatigingspolitiek van 1982. Het akkoord van Wassenaar waarin werd afgesproken dat de bonden geen looneisen zouden stellen om de oliecrisis en de oplopende werkloosheid te temperen maar ergens was het wel raar. Namens de vakbonden tekende namelijk onder andere de winnaar van de verkiezingen die het CDA onttroonde: Wim Kok, de volgende premier. Voor zover ik weet de enige persoon die ooit beloond is voor het opschuiven naar rechts.

Het waren de jaren waarin het neoliberalisme voorgoed voet aan de grond kreeg in Nederland. Een jaar nadat hij premier werd van Paars I, schudde Wim Kok “de ideologische veren” af. Dat werd een politieke bevrijding genoemd maar dat was het allerminst. Nederland sloot zich aan bij de visie van Thatcher en Reagan. TINA: ‘There Is No Alternative‘.

Krankzinnig geloof

Anno 2017 zijn er zogeheten linkse intellectuelen die liever geen systeemkritiek willen horen omdat het neoliberalisme een ongrijpbaar systeem zou zijn maar in werkelijkheid is het heel simpel. Neoliberalisme is het krankzinnige geloof dat wat goed is voor de allerrijksten, uiteindelijk ook goed zal zijn voor de allerarmsten. De BBC heeft daar een documentaire in twee delen (deel 1, deel 2) over gemaakt die allebei beginnen met de omineuze woorden “the super rich have taken over.”

“De sociaaldemocratie moet wel een brug slaan naar het midden, kan niet anders, maar zou ook niet anders moeten willen” zei Kok in 1995. TINA werd geïnternaliseerd. Het Overton-venster schoof weer naar rechts. De PvdA ging meer op de VVD lijken in de hoop verkiezingen te winnen van de VVD.

Terug naar 2017 waar Buma de Schoolezing gaf. Het aantal PvdA-posters uit mijn jeugd is ondenkbaar en de PvdA is geen schim van wat het toen was. Het CDA dat werd afgestraft voor het gedogen van de PVV, en dat zich van de weeromstuit ging “herbronnen” als het radicale midden, is terug. We rule this country is bijna weer in zicht. De aloude machtsposities kunnen weer worden ingenomen. Tenminste dat hopen het CDA en de VVD. Maar er zijn kapers op de kust.

Volbloed Nederlanders

De Schoolezing van Buma was er niet eentje van een partijleider die zijn mojo weer heeft gevonden. Het was een lezing van een man die meent een middenpartij te leiden zonder te beseffen dat hij de nieuwe Wim Kok is. Sybrand van Haersma Buma, zelf van adellijke afkomst, is niet bevreesd over het lot van de zogeheten ‘bezorgde burgers’ die hij zelf nog net niet volbloed Nederlanders noemt, hij is bevreesd voor zijn eigen lot. En hij meent dat toegeven helpt. Sybrand van Haersma Buma meent dat steeds dichter op het vuur van verontwaardiging kruipen hem uiteindelijk zal sparen.

Op korte termijn deed het dat wel, het heeft het CDA geen windeieren gelegd dat ze ervoor kozen om ter rechterzijde van Rutte II te gaan staan na het debacle met gedoogsteun van de PVV voor Rutte I. Ongetwijfeld hoopt Buma dat D66 en de ChristenUnie de gebeten hond zullen zijn bij de volgende de verkiezingen, maar de overkoepelende les is dat toenadering tot je zogenaamde ideologische vijand die vijand alleen maar doet groeien en dat we daardoor almaar verder naar rechts opschuiven.

Het CDA mag dan wel gegroeid zijn van dertien naar negentien zetels, de PVV blijft voorop lopen met respectievelijk vijftien zetels in 2012 en 20 zetels in 2017. Tel je Schorem voor Demagogie mee, dan heeft extreemrechts zelfs dik gewonnen van het naar rechts opgeschoven ‘radicale midden’.

Boze burger

Wat me brengt bij de moraal van het verhaal. Dat is dat domrechts altijd kiest voor het origineel. Hoezeer dat in hun strijd is met hun eigen belangen doet er niet toe. Degene die het hardst ‘boe moslims, boe omvolking, boe elites’ roept, wint. Als erfgenaam van een Fries patriciërsgeslacht zou Buma beter moeten weten dan denken dat hij dat spelletje kan winnen. Je kunt als partij niet elf van de vijftien naoorlogse premiers leveren en dan gaan klagen dat alles kut is buiten jouw schuld.

De boze burger is achterlijk, maar zo dom is hij niet.

Petra Kramer omschrijft zichzelf als ‘anarcho-jihadi’ en ’transliban’. Ze is snoeihard en messcherp. Volg haar op Twitter en lees haar op (onder andere) Meedogenloos en Vileine. Dit stuk stond al op Meedogenloos.

Tweet

Petra Kramer, 07.09.2017 @ 07:45

[Home]
 

Δ