Grouse
Peter Breedveld
Foto: Maxim Vakhovskiy
Het Londense restaurant St. John is het bijzonderste sterrenrestaurant waar ik ooit heb gegeten. Het is gevestigd in een oude rokerij uit de Victoriaanse tijd waar sindsdien niet heel veel aan het interieur lijkt te zijn veranderd. Je zit er in een kale, witte kantine op houten keukenstoelen aan houten keukentafels en de bediening, in haar witte slagersschorten, is… raar. De obers en oberinnen zijn enigszins stuurse, maar niet onsympathieke types die St. John een beetje de sfeer van een sociale werkplaats geven.
Op het menu staan gerechten als ‘Pig’s Head, Radishes & Broad Beans’ en ‘Pot Roast Smoked Gloucester Old Spot & Carrots’. Eerlijk Brits eten voor mannen godverdomme en toen ik dat zag, wist ik dat ik St. John wilde proberen. Ik moet ook zeggen dat ik me er meteen thuisvoelde in deze vreetschuur, tussen de andere weirdo’s. Alle andere sterrenrestaurants treed ik altijd binnen met een gevoel van ‘hier hoor ik niet’. Zo kijken de andere gasten me ook vaak aan, met een blik van: ‘die hoort hier niet’.
Op de website van St. John stond ‘grouse’. Ik ken een whiskey-merk dat Famous Grouse heet en op het etiket staat wat ik altijd dacht dat een soort fazant was. Ik ben dol op fazant. Maar hij stond niet op de kaart, dus ik vroeg er naar. We zagen dat jullie grouse hebben. “Dat klopt, daar hebben we er een paar van in huis”, zei de ober. “En speciaal voor jullie zullen we er een klaarmaken.”
Nu was er voor Hassnae niet heel erg veel bij op de kaart, want als het geen varken was, dan ging het wel om organen of oren of tongen of dingen waar we nog nooit van gehoord hadden. Gevogelte is altijd veilig dus zij nam die grouse, ik koos lamstongetjes.
Heerlijk mals, die lamstongetjes en het stuk grouse, dat ik van Hassnae proefde, smaakte me ook goed. Ik had als voorgerecht gegrilde osselong genomen met mierikswortel, Hassnae gerookte makreel met komkommer. Lekker ongecompliceerde wijn erbij (ik meen uit de Languedoc), dus mijn lunch kon niet meer stuk.
Hassnae zat te mieren met haar eten. Ze keek vies naar iets roods binnenin, liet dat terugbrengen naar de chef, die zei dat het van de schotwond kwam of zoiets. Ze zette zich weer aan die grouse, maar de situatie verbeterde niet echt.
Ik dacht: O, onze freule zit weer te griezelen bij de aanblik van een echt herkenbaar stuk vlees. Ik trok die grouse naar me toe. “Eet jij de poten maar, die vind je wel lekker”, zei ik. En ik breek dat ding open met mijn handen en meteen vullen mijn neusgaten zich met de afschuwelijkste stank sinds ik eens op een maanden dode hond stuitte in Zuid-Spanje, in de zomer. Die grouse rook naar stront. Naar verrotte stront.
Ik schoof dat ding van me af (Hassnae zegt: je gaf het terug alsof het een baby was die net gepoept had). We lieten het ophalen door de ober. Ik zei: “Sorry, maar er is iets ernstig mis met die vogel. Ik eet echt alles wat mensen me voorzetten, maar dit, ik heb nog nooit zoiets meegemaakt!” Hij zei: “Maar het is grouse! Zo hoort die te zijn! Ze laten het vlees altijd een beetje rotten, voordat het bereid wordt.”
Ik weet natuurlijk dat wild ‘veredeld’ vlees is, een beetje verrot dus, maar die grouse was in verregaande staat van ontbinding. Ik zei: “Ik dacht dat grouse zoiets was als fazant, of parelhoen.” Hij zei: “Nee, nee, grouse gaat een paar stappen verder dan fazant. Een paar stappen verder dan die paar stappen verder, zelfs. Omdat jullie er zo direct naar vroegen, dacht ik dat jullie connaisseurs waren, dit is voor de echte liefhebber!”
Hij grijnsde, ik grijnsde terug. Ik was toch blij dat ik dit een keer meegemaakt had. “De volgende keer wil ik hier weer eten”, zei ik tegen Hassnae, terwijl ik de strontlucht van mijn vingers probeerde te krijgen met handgel. Ze zei: “Wat? Jij wil hier echt nóg een keer eten?”
Dus de volgende keer zal het wel weer zo’n wijvenrestaurant worden.
De advertentie-banners op deze site hebben nog geen rooie cent opgeleverd, dus u mag gewoon blijven doneren, hoor! Op deze manier kan ik mijn baan nooit opzeggen. Steun het enige echte onafhankelijke geluid in Nederland via Paypal of met een storting op rekeningnummer 39 34 44 961 (Rabobank Rijswijk) o.v.v. ‘Frontaal Naakt’.
culinair, Peter Breedveld, Reizen, 01.09.2012 @ 09:28
41 Reacties
op 01 09 2012 at 14:31 schreef Olav:
Mensen eten de walgelijkste dingen. Vermoedelijk zal andouilette je ook niet erg bevallen: “All have a strong, distinctive odor related to their intestinal origins and components.”
op 01 09 2012 at 17:43 schreef MNb:
Ik heb maar geen plaatje gezocht, maar geloof me, de aanblik van een gevilde aap vergeet je nooit meer.
http://www.suriname.nu/201cult/kruiden01.html
op 01 09 2012 at 18:01 schreef Peter:
Dat zeg je nou wel, maar nu kan ik niet meer rustig slapen voordat ik een keer in Suriname ben geweest om aap te eten.
op 01 09 2012 at 21:56 schreef Hiepo-kriet:
MNb,
Vanwege de gelijkenis met de mens? Dat je het niet illustreert wordt gewaardeerd. Sensitief van je.
De ‘andulouilette – wil ik weten wat het is?- durf ik niet aan te klikken.
Dan maar een mietje.
op 01 09 2012 at 22:58 schreef MNb:
Erger, Hiepo-kriet, wegens de gelijkenis met een klein kind.
op 01 09 2012 at 23:09 schreef Marten:
De illustratie bij dit stukje is van een ontroerende schoonheid
op 02 09 2012 at 06:43 schreef You On A Gin:
Gevilde aap. Ik ben, zoals ieder mens, hypocriet, maar ik toen ik mijn eigen hypocrisie pas echt goed voelde, was bij de visboer, gelaten wachtend tot de vismeneer kundig mijn extra dikke tonijnsteaks had geklieft. Ik had mijn blik juist afgewend van het aquarium met de zieluge, over elkaar heen struikelende kreeften met hun dichtgetapete scharen, toen ik een paar specimens van één van mijn favoriete zeebeesten doormidden gesneden zag liggen, in het ijs van de vitrine. Alsof het niets was.
Roggen. Ik vind ze lief, leuk en cool, al van kleins af aan. Waarom? Weet ik niet. En waarom eet ik alles wat uit de zee komt (behalve dingen als plastic tasjes, kwallen en badgastendrollen natuurlijk), maar vond ik het barbaars om zo’n lieve rog zo uitgestald te zien? Weet ik ook niet.
op 02 09 2012 at 09:12 schreef Peter:
Omdat je roggen als antropomorfe wezens ziet, YOAG, en er je eigen menselijkheid op projecteert. Dat is, als je er goed over nadenkt, best heel erg mal.
op 02 09 2012 at 09:28 schreef Bigpete:
Grouse, nooit gegeten. Ik heb in Schotland ooit Haggis gegeten. Ik ben bereid om alles te proberen (heb ook gefrituurde insecten gegeten…). Het smaakte al wat “vreemd”, en voor ik naar bed ging kwam de haggis er weer uit. Niet aan de kant die daar normaal voor gemaakt is… Mijn vrouw had echter nergens last van. Geen Haggis meer voor mij.
op 02 09 2012 at 09:37 schreef Mark:
Mag ik je dan het Zweedse Surströmming voorstellen? Vrij vertaald: verrotte haring in een (bolstaand) blikje voor de echte liefhebber. Wel buiten openmaken. Dat spuug je waarschijnlijk bij de eerst hap uit. Sommige dingen kun je echt niet verdragen.
op 02 09 2012 at 09:56 schreef Bigpete:
Nou nee Mark, ik ben dol op Surströmming (toch mijn Scandinavische roots)in een sausje met uiten en knoflook, en serveren met rendiervlees. Heerlijk.
Hákarl (gefermenteerde haai) is ook zo’n gerecht dat je moet leren waarderen. Ik moet het niet elke dag hebben (kan ook niet in Nederland)maar op zich..
Haai eten is trouwen heel normaal in het land van mijn overgrootvader.
Als er iets is waar ik van walg dan is het “stinky”tofu (chòu dòufu) Alleen de lucht al maakt dat ik een blokje om loop.
op 02 09 2012 at 10:01 schreef Hiepo-kriet:
Maar Peter, waarom zou je eerst andere andere schepsels moeten vermenselijken om mededogen te kunnen/mogen voelen. In het algemeen gesproken; heeft een ander schepsel dan de mens dan niet voldoende waardigheid om malle gevoelens op te projecteren?
Jij beleefd dit (als veel anderen) totaal anders. Ik probeer dit slechts te begrijpen.
Yoag,
Dat je een gevilde aap associeert met een kind snap ik enigszins. Ik zie gewoon een aap. Kan alleen maar hopen dat het beest al dood was alvorens…
op 02 09 2012 at 10:38 schreef Peter:
Hiepo-kriet – YOAG heeft niet hetzelfde medelijden met die kreeften als met die roggen. Het is dus sowieso geen kwestie van vanzelfsprekend mededogen met ‘andere schepsels’.
Voorts sprak ik niet van malle gevoelens, maar van het projecteren van je eigen menselijkheid op dieren, dieren als antropomorfe wezens zien. Dat is mal. Dieren zijn geen mensen. Ze lachen niet om grappen, dromen niet van een carrière, hebben geen hekel aan allochtonen, geen gevoelens van nostalgie, onbestemd verlangen enzovoort.
Roggen zijn gewoon voedsel. En als jij klein genoeg was voor een rog, dan zag-ie jou ook gewoon als voedsel.
op 02 09 2012 at 11:08 schreef Pyt van der Galiën:
Wat ben ik blij dat ik vegetariër ben….
op 02 09 2012 at 13:26 schreef Bertje:
De mens is een diersoort.
En net zoals andere dieren is hij in staat om een breed scala aan emoties te tonen.
Er zijn apen met een hoog ontwikkeld gevoel van humor, vele zoogdieren kennen een rem slaap waarbij nagewezen actief gedroomd wordt etc.kortom alle “menselijke” emoties e.d. zijn te vinden geen een uitgezonderd.
Wat ons als mens redelijk uniek maakt is dat wij in staat zijn om mededogen te voelen en te leven.
En het projecteren van wat Peter noemt ” malle” gevoelens is ook iets typisch menselijk overigens doen we dit op alles wat we zien: een auto heeft al snel een gezicht, een stoplicht een voor en achterkant etc.
De mens is een uniek diersoort die zich in hoge maten bewust is van zijn zijn en juist daarom dient hij zich verantwoordelijk te gedragen voor de wereld om zich heen.
Deze ethiek en moraal kan nooit en te nimmer uit regels en wetten voortvloeien deze kan alleen voortkomen uit zichzelf, de sleutel is inzicht. Dit inzicht kan men o.a.krijgen door mededogen te ontwikkelen.
*amen brothers and sisters zondag modus uit*
op 02 09 2012 at 13:32 schreef Peter:
Nogmaals: ik heb het niet gehad over malle gevoelens. Leer. Lezen.
Apen met een hoog ontwikkeld gevoel voor humor? Zo, zo. Die wil ik wel eens ontmoeten.
op 02 09 2012 at 14:16 schreef Bertje:
@ Peter
Sorry had ik slecht gelezen.
De leukste aap chimpansee met humor is de ” bril pik aap”
Deze jongeman deed alsof hij iets in zijn hand had en ging dichtbij de tralies zitten, keek de bezoekers aan en dan weer in zijn hand. De bezoekers waren benieuwd wat hij dan wel voor moois in zijn handje had, leunde naar voren en de jonge chimpansee pikte de bril van de verbaasde bezoeker af, om al luid lachend met de buit zich terug te trekken achter in het verblijf.
Er zijn werkelijk zoveel voorbeelden van dieren met humor.
Zie verder o.a. Frans de Waal ” de aap en de sushi meester”
op 02 09 2012 at 14:20 schreef MNb:
@PvdG, dat betekent alleen maar dat je geen empathie hebt met plantaardige wezens. Maar wezens blijven het.
Middels de evolutietheorie weten we dat het onderscheid tussen soorten willekeurig is – dus ook tussen planten en dieren.
@Bertje: “Wat ons als mens redelijk uniek maakt is dat wij in staat zijn om mededogen te voelen”
Kunnen allerlei dieren ook.
“die zich in hoge maten bewust is van zijn zijn”
Dat hoge is onmeetbaar en dus gebakken lucht. Allerlei dieren zijn zich ook bewust van hun zijn.
@PB: ik ken ook maar weinig mensen met een hoog ontwikkeld gevoel voor humor. Ook dit hoge is niet meetbaar.
http://dsc.discovery.com/news/2009/06/04/chimps-apes-laugh.html
op 02 09 2012 at 15:23 schreef Bertje:
Mnb
Dieren kunnen sporadisch mededogen tonen wij mensen doen het vaak, regelmatig en bewust.
En als iets onmeetbaar is is het niet gelijk gebakken lucht.
Das wel een erg bekrompen trechter visie.
Niet alles wat je niet kan en wil begrijpen bestaat per definitie niet beste mnb.
En tot nu toe is een zijns bewustzijn vast gesteld bij precies vier dier soorten: mens, dolfijn, olifant, mens-aap.
op 02 09 2012 at 16:28 schreef Anoniem:
Ik ken überhaupt niet veel mensen met een hoog ontwikkeld gevoel voor wat dan ook. Bewustzijn? Veel van onze soortgenoten reageren net zo primitief en geconditioneerd als menig (ander)dier.
op 02 09 2012 at 18:11 schreef Hiepo-kriet:
Alhoewel~ (bovenstaande van Hiepo-kriet) ~ik moet toegeven; er zijn toch blijkbaar ook soortgenoten met een hoog ontwikkeld gevoel voor esthetiek gezien begeleidende plaatjes. Mooi!
op 02 09 2012 at 18:37 schreef Olav:
Ik noemde al andouillette, iemand anders kwam met surströmming. Een variant op de laatste heet trouwens lutefisk en is even walgelijk. Nog een niet-aanrader, een traditioneel Eskimo-gerecht: kiviak. Dat wil zeggen: rottende vogels, met veren en al, in zeenhondenhuid. IJslanders kunnen er ook wat van met hun naar ammoniak smakende rotte haai, genaamd hákarl.
op 02 09 2012 at 18:47 schreef You On A Gin:
@ Peter:
Antropomorf gaat misschien wat ver, maar inderdaad, zo’n beest kan niet “lief” of “gemeen” zijn. Dat zit puur tussen de oren. Ik denk dat mensen sowieso die neiging wel hebben, om menselijke gevoelens en karaktertrekken aan dieren toe te schrijven, maar het ligt daarnaast ook aan het beest. Een hond heeft misschien toch meer met ons gemeen dan een platte haai.
op 02 09 2012 at 23:30 schreef MNb:
Bertje, je laat weer eens zien van wetenschap weinig kaas gegeten te hebben. Daarom kom je met flauwekul als
“Niet alles wat je niet kan en wil begrijpen bestaat per definitie niet”
“In hoge mate bewust zijn” is gebakken lucht. Je kunt op geen enkele manier vaststellen (lees: meten) welke mate hoog is en welke mate laag. Dat komt uit je religieuze dikke duim. Je hebt het nodig om je als mens bijzonder, ja, uitverkoren te voelen.
Goed. Om te beginnen zijn er vijf soorten primaten, dus tellen kun je ook al niet. Ook vergeet je de orca’s en de eksters. Dus dat maakt negen soorten.
Dan is er bij allerlei insecten collectief bewustzijn vastgesteld. Zie Swarm Theory. Zet een groot aantal mieren van dezelfde soort bij elkaar en ze nemen prima beslissingen.
Sorry, knul, je bent niet uniek. De homo sapiens als diersoort is niet uniek. Leer ermee leven.
op 03 09 2012 at 09:41 schreef babs:
Ik ben wel uniek.
op 03 09 2012 at 11:50 schreef Bertje:
@ mnb
Ik heb het over “zijns” bewust zijn het weten dat je bestaat, niet over een andere vorm.
Maar goed, en ja ik voel me als mens bijzonder, gezegend zelfs maar zeker niet uitverkoren. Ieder dier is uniek dus ja ik ben ook uniek.
Je mag het allemaal flauwekul vinden.
op 03 09 2012 at 12:05 schreef Hiepo-kriet:
‘Dat wil zeggen: rottende vogels, met veren en al, in zeenhondenhuid. IJslanders kunnen er ook wat van met hun naar ammoniak smakende rotte haai, genaamd hákarl.’
Rest slecht een vraag; Waarom? (!)
Iemand?
op 03 09 2012 at 12:49 schreef yurp:
@Olav
Ik zal nooit het gezicht van mijn vriendin vergeten na een allereerste hap Andouillette. ‘Dit smaakt naar poep’ was het enige dat ze verbijsterd uit kon brengen ;)
op 03 09 2012 at 13:12 schreef MNb:
“ja ik voel me als mens bijzonder, gezegend zelfs”
Juist. En daarom heb je die gebakken lucht van hoger bewustzijn nodig. Je laat perfect zien hoe het christelijk geloof enerzijds nederigheid predikt en anderzijds maar al te vaak tot hoogmoed leidt. Die hoogmoed leidt meteen tot de minachtende uitspraak als zou ik je niet willen en kunnen begrijpen.
Mislukte narcistische christen.
op 03 09 2012 at 13:53 schreef Olav:
Hiepo: Rest slecht een vraag; Waarom? (!)
Economie. Niets verloren willen laten gaan van kostbare eiwitten. Bovendien zijn dat soort “lekkernijen” meestal ontstaan in een tijd dat er nog geen koelkasten en diepvriezers waren.
Met die kiviak moet het ongeveer zo gegaan zijn, stel ik me voor: ooit heeft iemand vogeltjes in een huid gepropt en bewaard onder een steen in de hoop dat ze na een paar maanden nog eetbaar zouden zijn. Toen bleken ze verrot maar de mens had honger dus hij at ze toch maar op. Als je zo de winter in het Noorden overleeft ga je misschien wel geloven dat rotte vogeltjes een geweldig voedsel is. En dan wordt het een “acquired taste”, een traditie, en ben je geen echte Inuit als je niet zweert bij dit nationale gerecht.
op 03 09 2012 at 16:09 schreef Hiepo-kriet:
Olav,
Dank voor je nadere uitleg.
Dat sommige tradities, ooit uit noodzaak geboren ook nu nog standhouden lijkt me niet een frisse én gezonde zaak. Het wordt er in ieder geval niet minder onsmakelijk van ;)
op 03 09 2012 at 17:01 schreef Bertje:
@ mnb
Huh, hoe kom je er nou in vredesnaam bij dat ik een Christen ben?
Overigens is hoogmoed mij vreemd, ik relativeer en trek mijn eigen weten en ook kunnen regelmatig in het belachelijke. ( lees mij diverse post er nog maar eens op na)
En ja mnb uit jou post op FN wek je sterk de indruk dat alles wat niet meetbaar is voor jou gebakken lucht is en niet begrijpbaar dat is dus geen minachting hoor maar slechts een conclusie trekken uit het door jou geschrevenen.
op 03 09 2012 at 17:53 schreef Hiepo-kriet:
Op een of andere manier Bertje, wek jij steeds maar weer de indruk Gristen te zijn. Ondanks verwoede pogingen de FN-lezertjes van het tegendeel te overtuigen. Wordt het niet eens tijd uit de kast te komen- Waarom zo krampachtig ontkennen?
De drang van wetenschappers om tot in het oneindige alles te willen meten wordt algemeen aanvaard. Toch blijft het een enge gedachte. Soms heeft iets gewoon bestaansrecht, ook al is dat íets niet (direct) meetbaar.
op 03 09 2012 at 21:04 schreef Bertje:
@ hiepo kriet
Voor de duidelijkheid: mijn religie is het zen boeddhisme (wat dat ook in mogen houden) ik ben een leken zen-priester in de lijn van Kodo Sawaki.( en ja,officieel beëdigt en de hele mieterse rotzooi erbij)
En geloof me ik wil niets en niemand overtuigen.
op 03 09 2012 at 21:53 schreef Hiepo-kriet:
Bertje,
Komt -ie alsnog: ;)
op 04 09 2012 at 09:41 schreef babs:
Hiepo-kriet, Olav,
Voedseltraditie wordt uit nood geboren, maar dat wil niet zeggen dat mensen dat volgens anderen vieze eten niet echt lekker vinden.
Smaak is er aan de ene kant op ontwikkeld te waarschuwen en aan de andere kant om alles te leren waarderen waar je je eerder sterker van voelde zonder er direct ziek van geworden te zijn. Kleine kinderen weigeren vaak bittere groenten, maar kleine kinderen die vaak genoeg wat bittere groenten binnenkrijgen (al in de baarmoeder en via moedermelk en daarna echt) zullen juist bittere groenten gaan waarderen. Zo ook met beschimmelde kaas, bestorven vlees, insecten, garnalensmurrie vol garnalenuitwerpselen.
Als je op latere leeftijd opeens haggis gaat proberen, kan het er zo maar aan de verkeerde kant uit komen, als je er mee opgroeit vind je het oprecht een lekkernij.
op 04 09 2012 at 14:10 schreef Hiepo-kriet:
Babs,
Ik geloof je maar blijf het ongelooflijk vinden dat mits jong geleerd, de mens (behalve de gangbare) oneindig veel smaken leert waarderen, om zich vervolgens geheel vrijwillig! en mét smaak aan een rottend maaltje te verlekkeren. Geef toe, ’t blijft bizar.
op 04 09 2012 at 16:01 schreef Bigpete:
Een dooddoener maar daarom niet minder waar:smaken verschillen…
op 04 09 2012 at 16:59 schreef babs:
Hiepo-kriet,
Jij betaalt meer voor beschimmelde kaas dan voor niet beschimmelde kaas en dan ga je een Eskimo vertellen dat-ie geen rotte vis moet eten… doe je het erom met die nick?
op 04 09 2012 at 20:10 schreef Hiepo-kriet:
Nee hoor Babs, heeft niets met mijn pseudoniem te maken. Wat op jouw veroordelend overkomt is hooguit mijn blijkbaar- nogal bekrompen kijk op de wereld en dus ook oprechte verbazing. Sterker nog; zelfs beschimmelde kaas ging ooit mijn bevattingvermogen te boven. Vóór Peter dit artikel plaatste wist ik werkelijk niet van het bestaan van dit soort gerechten. Da’s alles.
op 26 11 2012 at 19:15 schreef hallo:
Heb de link naar deze column zojuist naar een vriend gezonden en de column ook zelf opnieuw gelezen.
Wat heb ik weer gelachen, echt, heerlijk, je schrijft de sterren van de hemel.
(Of ik het er nu inhoudelijk mee eens ben of niet.)