Geef de oorlogshitsers in het nieuwe jaar geen kans
Jasper Mekkes
Scène uit Sex and Fury (Suzuki Norifumi, 1973)
Een nieuw jaar. Een jaar waarin ik me heb voorgenomen heel veel te schrijven – en nog meer te lezen. Tijd om eens vooruit te kijken naar wat 2020 gaat brengen.
Victor Hugo’s ‘Les Misérables’ staat op 1, maar een goede nummer 2 is een biografie over Albert Camus met de titel L’Ordre Libertaire’ van Michel Onfray. Nummer 3 is Cicero’s ‘De Ideale Redenaar’. En dan staat in mijn boekenkast ook nog nummer 4, ‘De Rerum Natura’ van Lucretius op mij te wachten. Het wordt een mooi jaar, dat moge duidelijk zijn.
Een paar vragen ook voor het nieuwe jaar, om de hersens alvast een beetje op te warmen voordat andere gedachten hun al dan niet positieve bijdrage gaan leveren: conservatisme dat volhardt in het behoud van het slechte, is dat ontstaan doordat het slechte onvermijdelijk de overhand heeft genomen in een persoon? Doordat er door een gebrek aan beheersing al teveel slechts is gepasseerd?
Een op slordig denken en een gebrek aan beheersing gebaseerd leven veranderen naar een leven gericht op ‘het’ goede zou immers betekenen dat je het slechte van daarvoor toegeeft aan jezelf – en anderen. Vrijwel onmogelijk voor degenen die geloven in de van nature goede mens – en ik hou mijn hart vast voor het aantal mensen dat hierin gelooft na de hagepreken van afgelopen jaar door de immens populaire Rutger Bregman. En helemaal onmogelijk voor types als Bregman zelf, die goed en slecht niet belangrijk genoeg vinden vergeleken met het walhalla: macht.
Temporale kwab
Maar hoe is het eigenlijk mogelijk dat een intelligent persoon zijn leven schaamteloos blijft leven terwijl hij doelbewust het slechte omarmt als het goede?
Mijn stelling is dat daar een geloof; een op een bepaalde manier goed werkende linker temporale kwab ofwel enige aanleg voor nodig is. Dat geloof kan op van alles gericht worden: een persoon, een religie, een ideologie, waarheden of onwaarheden.
Waarmee ik natuurlijk niet wil zeggen dat alle geloof slecht is. Integendeel, geloof is een belangrijke vorm van beschaving; namelijk eentje die het leven mooier maakt. Je kunt er naast het slechte van jezelf ook het slechte van anderen mee wegdenken.
Om niet depressief te worden van een wat obsessieve behoudzucht van het slechte bij jezelf, wordt dat slechte in de domrechtse variant van de temporale kwab een beetje mooier gemaakt; door erin te gaan geloven.
En opeens wordt dan het behoud van achterhaalde gewoontes helemaal bon ton. Zie daar de religieuze verklaring voor het meest recente wapenfeit van Dominee Bregman.
Een likje verf over je staatsterrorisme en Trump is de held die de wereld redt van een levensgevaarlijke terrorist.
Chocoladetaart
Wil je ook worden zoals oorlogshitsers Sybert, Ellian of de Winter? Schakel het grootste deel van je hersens uit en denk alleen nog maar met je temporale kwab. ‘De meeste mensen zijn goed’ zegt Bregman. Ga maar rustig slapen – de temporale kwab wordt niet voor niets ook wel de slaapkwab genoemd.
Of wees zoals Trump – en eet onophoudelijk chocoladetaart als je beledigd wordt op Instagram. Als dat niet zorgt voor genoeg verdoving van het slechte in jezelf dan misbruik je gewoon het leger van je land om persoonlijke vetes uit te vechten – en mensen met onwelgevallige meningen te liquideren.
Geen wonder dat Putin en Trump elkaar wel leuk vinden. Staatsterrorisme verbroedert.
Om te zorgen dat mensen beschermd worden tegen staatsterroristen als Trump, Poetin en andere ezels in de politiek hebben we gelukkig naast de rede en beschaving ook overheden in het leven geroepen.
Hondsdolle aap
Maar wacht eens even, hoe kan het dan dat dit soort mensen in staat worden gesteld een leidende rol te spelen binnen overheden? Zou dat iets te maken kunnen hebben met het relativeren van slecht gedrag? Met het voortdurend interviewen van openlijke fascisten over… hun poezen?
In de aanloop naar de tweede Kamerverkiezingen van 2021 wordt een oude stelling van mij weer actueel: dat we hier te maken hebben met een belangrijke weeffout in westerse democratieën.
Democratieën die de facto oligarchieën zijn en als je niet oplet geleid worden door moordlustige narcisten als Trump.
Maar je geeft een hondsdolle aap toch ook niet de sleutels van je auto?
Trump onthoudt niet welk land hij nu weer heeft laten bombarderen maar of hij tijdens het besluit tot dat bombardement wel of geen chocoladetaart at – en hoe die smaakte.
Doodzwijgen
Wat we het komende jaar moeten doen om te zorgen dat het fascisme na de Tweede Kamerverkiezingen in 2021 niet ook bij ons vaste voet aan de grond krijgt in onze regering, zijn drie dingen:
1. Het alternatief schetsen
2. De fascist of doodzwijgen of in debat laten gaan met iemand die nog wel kritisch is – en zonder omhaal van woorden benoemd welke van de gedragingen van de politicus aantoonbaar slecht en neerdrukkend zijn
3. Samenhangend met het vorige punt: analyseren waar het echt om gaat bij willekeurig welk politiek onderwerp waarbij belangrijke besluiten over leven en dood worden genomen.
Verlichting
Ondertussen verwijzen ironisch genoeg de meest duistere domrechtse types; Afshin Ellian en Leon de Winter, onvermoeibaar naar de Verlichting als het gaat om het verkopen van de volgende massamoord, op Iraanse burgers.
En dat is ook niet zo gek, die Verlichting vormde immers de inspiratie voor de Franse revolutie. Een revolutie waarin 40.000 mensen met de guillotine werden vermoord door de Jakobijnen.
Kenmerk van de ‘Verlichting’ van die Jakobijnen was desondanks de rede. Weinig dan ook zo overschat en gevaarlijk als een eenzijdige focus op ‘de’ rede; helemaal als een moderne Jakobijn als Ellian, de Winter of Sybert bepaalt wat die rede dan is.
Geef de oorlogshitsers in het nieuwe jaar geen kans, mensen. Denk gewoon eens wat dieper na, in plaats van alleen met je temporale kwab. Lees anders eens een goed boek.
Jasper Mekkes is ingenieur en vooruitgangsfilosoof.
Jasper Mekkes, 06.01.2020 @ 07:51